English alphabet (Ағылшын алфавит - Английский алфавит – L'alfabeto inglese) Aa Hh Oo Vv Bb Ii Pp Ww Cc Jj Qq Xx Dd Kk Rr Yy Ee Ll Ss Zz Ff Mm Tt Gg Nn Uu Part II: English - Kazakh - Russian - Italian Dictionary IІ Бөлім: Ағылшын - Қазақша - Орысша – Итальян Сөздігі Часть II: Английский - Казахский — Русский — Итальянский Словарь Seconda parte: Dizionario inglese – kazakho - russo - italiano 1 A English Kazakh Russian Italian Abacus Абак Абак Abaco Ablution, Cleansing, Purification, Purifiyng Жуып-шаю (1); Washing (2) Промывание Purificazione, Abluzione (1); Lavaggio (2) Aboriginal, Indigenous, Local Жергілікті Местный Locale, Indigeno Above-ground, Overground, Superficial Жер бетіндегі, Жер үстіндегі Наземный Superficiale, In superficie Abraded, Scraped off Қашалған Затёртый Cancellato, Abraso Abrader, Abrading stone Абразивты құрал Абразивное Орудие Abrasivo, Strumento per abradere Abrasion Сүрту Стирание Abrasione Abrasion, Attrition, Chafing, Detrition Үйкеліп тозу, Уатылып Истирание Abrasione, Logoramento Abrasion, Wear Тозық, Тозу Износ Abrasione Abrasive Қырпу, Тегістеу Шлифующий Abrasivo Abrasive Абразив Абразив Abrasivo Absence, Lack Жоқтық Отсутствие Mancanza, Assenza Absolute Dating, Absolute Chronology Мерзімдеу, Абсолюттік мерзімдеме Датировка, Абсолютная Д. Datazione assoluta, Cronologia assoluta Abundance, Plenty, Wealth, Profusion Молшылық Обилие Abbondanza, Profusione Abundant, Copious, Plentiful Ағыл-тегіл Обильный Abbondante, Dovizioso, Copioso Abutment, Impost (2); Heel, Foot (1) Тірек, Таяныш (2); Табан, Өкшелік (1) Пята Spalla, Piedritto (2); Tallone, Calcagno, Piede (1) Acacia Қараған Акация (лат. Acacia) Acacia Acanthus Акант, Аканф Аканф (Акант) Acanto Accelerator Mass Spectrometry (AMS) Жеделдеткіш масс-спектрометрия (УМС) Ускорительная масс-спектрометрия (УМС) Spettrometria di massa con acceleratore Accident, Disaster, Calamity, Wreck Апат Крушение Incidente, Sciagura, Relitto 2 Account, Report Есеп Отчёт Relazione, Resoconto Acculturation Аккультурация Аккультурация Acculturazione Accumulation, Collection (of something), Meeting, Assembly (of people) Топталған, Жиналған Скопление Raccolta, Insieme, Assemblea Aceramic, Pre-Pottery, Pre-Ceramic Акерамикалық (Керамикаға дейінгі) Акерамический (Докерамический) Aceramico, Preceramico Achnatherum splendens, Chee-grass Ши Чий (лат. Achnatherum sp.) Achnatherum splendens Acipenseridae Бекіре тұқымдас Осетровые (лат. Acipenseridae sp.) Acipenseridae, Acipenseridi, Storioni Acinaces, Akinakes Акинақ Акинак Akinakes, Acinace Acorn Емен жаңғағы Желудь (лат. Glans) Ghianda Acrolith Акролит Акролит Acrolito Acropolis, Citadel Акрополь Акрополь Acropoli, Cittadella Acroterion, Acroterium Акротерий Акротерий Acroterion, Acroterio Acroterion, Horse-shaped (and/or BirdАтша shaped) Acroterion (1); Ridge, Ridge beam, Ridge board (2) Конёк Acroterio a forma equina (e/o di uccello) (1); Colmo, Linea di colmo (2) Addition, Additive, Supplement Қосымша Добавление Aggiunta, Supplemento Additive, Filler Толтырғыш Наполнитель Filler, Additivo, Carica Adjust, Correct Дұрыстау Подправлять, Подправить Correggere, Ritoccare Adobe, Mud brick, Raw brick (1); Semifinished, Unfinished product (2) Шикі, Аршылмаған (1); Дүмбіл, Жартылай шикі (2) Сырец Mattone crudo (1); Semifinito, Prodotto semifinito (2) Adobe, Sun-dried mud brick, Unfired clay brick Адоб, Саман, Кірпіш Адоб, Саман Mattone crudo, Mattone Grezzo, Blocco di Argilla Adorn, Decorate, Ornament Әшекейлеу, Безендіру, Әдемілеу, Әсемдеу Украшать, Украсить Decorare, Ornare, Adornare, Abbellire Adornment, Decoration, Ornament, Embellishment Әшекей Украшение Decorazione, Ornamento Adytum Адитон (Адитум) Адитон (Адитум) Adyton Adze, Adz Шот Тесло Ascia (con taglio perpendicolare al manico) 3 Adze-Hammer Шот-балға Тесло-Молот Azza, Ascia-martello Aeolian Эолийлік Эолийский Eolico Aerobic Аэробтық Аэробный Aerobico Affluent, Tributary Өзен саласы, Өзен тармағы Приток Immissario Agate Агат, Ақық Агат Agata Age Жас, Жас шамасы Возраст Età Age (2); Century (1) Дәуір (2); Ғасыр (1) Век Periodo, Epoca, Età (2); Secolo (1) Age, Bronze Age Қола ғасыры, Қола дәуірі Бронзовый Век Età del Bronzo Age, Iron Age Темір ғасыры Железный Век Età del Ferro Age, Neolithic Age, Neolithic Неолит Неолит Neolitico Age, Stone Age Тас ғасыры Каменный Век Età della Pietra Agger, Rampart, Bank, Embankment, Earthwork Үйме дуал Вал Bastione, Baluardo, Argine Agglomerate Агломерат Агломерат Agglomerato Agora Агора Агора Agora Agriculture, Farming Жер өңдеушілік, Егіншілік Земледелие Agricoltura, Coltivazione Agriculture, Farming Ауыл шаруашылықтық Сельскохозяйственный Agricoltura, Coltivazione Agriculture, Farming, Rural economy Ауыл шаруашылығы Сельское Хозяйство Agricoltura, Coltivazione, Economia rurale Agriculture, Slash-and-burn Agriculture (Shifting Cultivation) Өртеген алаңдарда егіншілік Подсечно-огневое земледелие Debbio, Addebbiatura, Debbiatura Agriculturist, Farmer, Cultivator Жер өңдеуші Земледелец Agricoltore, Contadino, Coltivatore Air vent Тартпа көмей Отдушина Sfiato dell'aria, Bocchetta di ventilazione Air way, Air duct, Vent canal Ауа өткізгіш Воздуховод Canale di ventilazione Akinakes, Acinaces Акинақ Акинак Akinakes, Acinace Alabaster (1); Building alabaster, Gypsum (Alabaster) plaster (2) Алебастр Алебастр Alabastro (1); Intonaco di gesso, Gesso, Malta a base di gesso (2) Alabastron Алабастрон Алабастрон Alabastron 4 Alder Қараағаш, Қандағаш Ольха (лат. Alnus sp.) Ontano Alidada Алидада Алидада Alidada Alignment, Enfilade; Linear alignment Анфилада Анфилада Infilata, Allineamento Alignment of menhirs, Stone Alignment Меңгірлер аллеясы Аллея менгиров Allineamento di menhir Alley, Lane Тұйық көше Переулок Stradina laterale, Vicolo Allotment, Lot, Plot, District, Area Аумақ, Телім Участок Terreno, Lotto, Appezzamento, Area Allotment, Plot (of arable land) Жер үлесі Надел Lotto, Appezzamento di terreno Alloy Қорытпа Сплав Lega Alluvial Deposit Аллювиалды қабаттану Аллювиальное напластование Deposito alluvionale Alluvium Аллювий Аллювий Alluvio Alluvium, Drift, Alluvial deposit Уйінді Нанос Sedimento, Sedimento alluvionale Almandine Альмандин Альмандин Almandino Almond Бадам Миндаль (лат. Prunus dulcis) Mandorla Almond-shaped, Amygdaloid Бадам дәні тәрізді Миндалевидный (Амигдалоидный) Amigdaloide, Amigdalare, A forma di mandorla Alphabet Әліпби, Әліппе Алфавит Alfabeto Altar Құрбан шалынатын жер (1); Тасаттық тасы (2) Жертвенник Altare, Ara Altar, Communion Table Мехраб, Зиярат ету тақтасы Алтарь Altare Alteration, Change, Transformation, Conversion, Transmutation Айналдыру Превращение Cambio, Cambiamento, Trasformazione, Conversione Alternate Retouch, Alternating retouch Кезектестілген ретуштеу Чередующаяся Ретущь Ritocco alternato Alto-rilievo, High relief Горельеф Горельеф Altorilievo Amazon Амазонкалар (Шабандоз әйелдер) Амазонки Amazzone Amber Кәрібтас Янтарь Ambra Ambo, Pulpit Амвон Амвон Ambone, Pulpito Amethyst Аметист Аметист Ametista 5 Amino acid racemization dating method Аминқышқылды әдіс (тәсіл) Аминокислотный метод Metodo della racemizzazione degli amminoacidi (o aminoacidi) Amphitheatre Амфитеатр Амфитеатр Anfiteatro Amphora Амфора, Kұмыра Амфора Anfora Amphoriskos Амфориск Амфориск Anforiskos Amulet Бойтұмар, Тұмар, Амулет Амулет Amuleto Amulet, Zmeevik (cast-metal religious Жыланша медальон medallion), Apotropaic Christian amulet or charm Змеевики (Змеевые Луны) Zmeevik, Medaglione in metallo a carattere religioso o apotropaico Amygdaloid, Almond-shaped Бадам дәні тәрізді Миндалевидный (Амигдалоидный) Amigdaloide, Amigdalare, A forma di mandorla Anaerobic Анаэробты Анаэробный Anaerobico, Anerobico Analogy Аналогия, Ұқсастық Аналогия Analogia Analysis, Fluorine Analysis (Fluorine Test) Фторлы талдау (сараптама, анализ) Фторный анализ Analisi del fluoro Analysis, Malacology, Molluscan Analysis Малакология Малакология Malacologia Analysis, Nearest-neighbour Analysis Жақын көршінің кластерлік талдауы Кластерный анализ ближайшего соседа Nearest-neighbour Analysis, Analisi del vicino più prossimo Analysis, Palynology, Pollen Analysis Палинология Палинология Palinologia Analysis, Phosphate Analysis Фосфаттық сараптама Фосфатный анализ Analisi dei fosfati Analysis, Site catchment Analysis Тіршілікті қамтамассыз ету қорлардың сараптамасы (қорлардың талдауы) Анализ ресурсов жизнеобеспечения (анализ ресурсов, доступных из местонахождения) Bacino di approvvigionamento di un sito Analysis, Soil analysis, Soil testing Топырақ анализі, Топырақ саралау Почвенный анализ Analisi del suolo, Analisi del terreno Analysis, Spectrographic Analysis Спектірлік талдау (сараптама) Спектральный анализ (Спектрографический анализ) Analisi spettrografica, Analisi spettrale Analysis, Statistical Analysis Статистикалық талдау (сараптама) Статистический анализ Analisi statistica Analysis, Statistical or Quantitative Analysis Сандық талдау (Статистикалық талдау) Количественный анализ (Статистический анализ) Analisi quantitativa o statistica Analysis, Test Саралау Анализ Analisi 6 Analysis, Thin-section analysis Тегістеу талдауы (сараптамасы) Шлифовой Анализ (Поперечный шлиф) Analisi delle sezioni sottili Analysis, Use-wear Analysis, Wear Analysis, Traceological analysis, Microwear analysis Тозық талдауы (сараптамасы) Изношенность, Анализ изношенности Analisi delle tracce d'uso, Analisi tracceologica o funzionale Anatomical, In anatomical connection Анатомиялық, Анатомиялық ретте Анатомический, в Анатомическом порядке Anatomico, In connessione anatomica Anatomy Анатомия Анатомия Anatomia Anchor Зәкір Якорь Ancora Ancient, Aged Ежелгі, Көне Древний Antico Ancient, Early Ерте Ранний Antico, Vecchio Andiron, Firedog Демеуіш (алау ошақта) Подставка (для дров в камине) Alare Angle, Corner Бұрыш Угол Angolo Animal Жануар, Айуан Животное Animale Animal Husbandry, Livestock Farming, Stock-breeding Мал шаруашылығы Животноводство Allevamento di animali, Allevamento di bestiame, Zootecnia Animal Style, Zoomorphic Style Аң стилі, Аң мәнері Звериный стиль Stile animalistico, Stile zoomorfico Animism Анимизм Анимизм Animismo Ankle bone, Astragalus, Talus Асық сүйек Таранная Кость (лат. Talus) Astragalo Anklet Аяқ білезігі Ножной браслет Cavigliera Annals, Chronicle Жылнама Летопись Annali, Cronaca Annealing Босаңдату (Жасыту) Отжиг Ricottura Annex, Annexe Қосымша салынған Пристроенный Dependance Annexe, Attached house, Costruction Жалғастыра салынған Пристройка Costruzione di un annesso, Annesso, Dependance Annexe, Attachment, Appendix Қосымша Приложение Allegato, Appendice Anodonta Ұлу Беззубка (лат. Anodonta sp.) Anodonta Anomalous, Uncommon, Unusual Әлеттегіден тыс Необычный Originale, Straordinario, Anomalo Antechamber, Anteroom, Vestibule Вестибюль, Ауыз үй Вестибюль Anticamera, Vestibolo 7 Antefix Антефикс Антефикс Antefissa Antelope Бөкен Антилопа (лат. Antilopinae) Antilope Antelope, Saiga Ақбөкен, Киік Сайга (самец — сайгак или маргач, самка — сайга) (лат. Saiga tatarica L.) Saiga, Antilope saiga Anthropogenesis, Human Evolution Антропогенез Антропогенез Antropogenesi, Evoluzione Umana Anthropogenic, Anthropic Антропогендік кезең Антропогенный Antropico Anthropology Антропология Антропология Antropologia Anthropomorphic Антропоморфты Антропоморфный Antropomorfo Anthroponomastics, Anthroponymy Антропонимика Антропонимика Onomastica Anthroponym Антропоним Антропоним Antroponimo Antiquities, Ancient artefacts Көнелік заттар Древности Antichità Antiquity Ежелгі заман Древность Antichità, Preistoria Antiquity Антика дәуірі Античность Antichità classica Antiquity, Early Classical Antiquity Ерте антика дәуірі Ранняя Античность Classicità antica, Fase antica della Classicità Antiquity, Classical Period, Classical Antiquity Классикалық антика Кпассическая Античность Periodo classico, Antichità classica Antiquity, Late Antiquity Кейінгі антика Поздняя античность Tarda Classicità, Periodo Tardoantico Antiquity (Greek-Roman) (1); Ancient (2) Антикалық Античный Classico, Greco-romano (1); Antico (2) Antler Бұғы мүйізі Рог, Олений Рог Corno ramificato (di cervo e sim.), Palco Anvil Төс Наковальня Incudine Apadana Ападана Ападана Apadāna Aperture, Hole, Opening, Mouth, Vent Саңылау Отверстие Foro, Apertura, Orifizio Aperture, Opening, Window Ойық Проём Apertura, Vano (di finestra, di porta), Luce (di un arco) Apex Шыға төлкесі Султанная Втулка Apice Apiaceae, Umbelliferae, Carrot or Parsley family Балдыркөк Сельдереевые, Сельдерейные (лат. Apiаceae, Umbelliferae) Apiacee, Umbelliferae 8 Apiaceae, Umbelliferae, Carrot or Parsley Family Шатырша гүлділер тұқымдасы Зонтичные (лат. Apiаceae, Umbelliferae) Apiacee, Umbelliferae Apophyse, Appendix Өсінді Отросток Apofisi, Appendice Apotropaic Апотропей Апотропей Apotropaico Appearence, Form, Guise (2); Design, Plan, Сыртқы келбеті (2); Рәсімдеу, Дайындау Оформление Planning (1) (1) Design, Forma, Veste (2); Design, Progettazione (1) Appearence, Look Ажар, Бейне, Жүз, Келбет, Көрініс, Өң, Әлпет Облик Aspetto esterno, Aspetto esteriore Appearence, View, Look (1); Form, Shape (2) Түр, Кескін Вид Aspetto, Vista (1); Forma, Figura (2) Appendix, Annexe, Attachment Қосымша Приложение Allegato, Appendice Appendix, Apophyse Өсінді Отросток Apofisi, Appendice Apple Алма Яблоко Mela Apple-tree Алма ағашы Яблоня (лат. Mаlus) Melo Applied decoration, Plastic decoration Жабыстырылған бастырма Налеп (Налепная Аппликация) Applicazione, Applicazione plastica, Cordone Appliqué, Plate Беткі жақтау Накладка Rivestimento Apricot (tree and fruit) Өрiк Абрикос (лат. Prunus armeniaca) Albicocco, Albicocca Apse Абсида Абсида (или Апсида) Abside Aqueduct, Water supply system, Water pipe (1); Aqueduct (2) Акведук Акведук Acquedotto, Condotta idrica (1); Acquedotto (2) Arabesque Арабескілер Арабески Arabesque, Arabesco Arable, Tillable Егістік Пахотный Arabile, Arativo Arable Land, Ploughed field Жыртылған жер, Егіндік жер Пашня Campo arato o arabile Arc, Arch Доға Дуга Arco Arcade Аркада Аркада Arcata Arch Арка Арка Arco Arch, Barrel vault Күмбез Свод Fornice 9 Arch, Corbel arch, Corbeled or Corbelled arch Жалған жабынды Ложный Свод Arco a mensola, Falso arco Arch, Lancet arch, Pointed or Gothic arch Шошақ арка, Готикалық арка Стрельчатая Арка, Готическая Арка Arco a sesto acuto, Ogiva Arch, Round arch, Semi-circular (Roman) arch Жартылай дөңгелек арка Полукруглая Арка, Полуциркульная Арка Arco a tutto sesto, Arco semicircolare Arch, Segmental Arch Жайпақ арқа Пологая Арка, Коробовая Арка Arco a sesto ribassato, Arco ribassato, Arco a sesto scemo Arch span Арка арлығы Пролёт арки Luce Archaeo- Архео- Архео- Archeo- Archaeoastronomy Археоастрономия Археоастрономия Archeologia Astronomica Archaeobotany, Palaeobotany Археоботаника (Палеоботаника) Археоботаника (Палеоботаника) Archeobotanica, Paleobotanica Archaeological Археологиялық Археологический Archeologico Archaeological Base Археологиялық база, Археологиялық қор Археологическая База Base archeologica Archaeological Camp Археологиялық лагерь Археологический Лагерь Campo archeologico Archaeological Culture Археологиялық мәдениет Археологическая культура Cultura archeologica Archaeological Excavation Қазба жұмыстар Раскопки Scavo, Scavo archeologico Archaeological Expedition Археологиялық экспедиция Археологическая экспедиция Missione Archeologica, Spedizione Archeologica Archaeological Finds, Findings Археологиялық олжалар Археологические находки Reperti archeologici, Resti, Ritrovamenti Archaeological Institut, Archaeological Department Археология институты Институт Археологии Istituto di Archeologia, Dipartimento di Archeologia Archaeological Museum Археологиялық мұражай Археологический музей Museo Archeologico Archaeological Site, Monument, Object Объект, Нысан Объект Oggetto, Monumento, Sito archeologico Archaeologist Археолог Археолог Archeologo Archaeology Археология Археология Archeologia Archaeology, Classical Archaeology Антикалық археология Археология, Античная А. Archeologia classica Archaeology, Cognitive Archaeology Когнитивтік археология Когнитивная археология Archeologia cognitiva 10 Archaeology, Experimental Archaeology Эксперименттік археология Экспериментальная Археология Archeologia Sperimentale Archaeology, Field Archaeology Далалық археология Археология, Полевая А. Archeologia sul campo Archaeology, Forensic Archaeology Сот археологиясы Судебная Археология Archeologia forense Archaeology, Gender Archaeology Гендерлі археология Гендерная археология Gender Archaeology Archaeology, Post-processual Archaeology Пост–процессуалды археология Пост-процессуальная археология Archeologia postprocessuale Archaeology, Prehistoric Archaeology Археология, Первобытная А. Archeologia preistorica Archaeology, Processual archaeology (New Процессуалды археология (Жаңа Archaeology) археология) Процессуальная Археология (Новая археология) Archeologia Processuale (Nuova Archeologia) Archaeology, Salvage archaeology, Rescue Археологиялық сараптама archaeology Археологическая экспертиза Scavo di salvataggio Archaeology, Underwater Archaeology Су асты археология Подводная Археология Archeologia subacquea Archaeozoology, Zooarchaeology Археозоология Археозоология Archeozoologia, Zooarchaeologia Archaic Period, Prehistory Архаикалық кезең Архаический период Periodo Arcaico, Preistoria, Periodo preistorico Arched, Vaulted Күмбезді Сводчатый Costruito ad arco, Arcuato, A volta Archer Садақшы Лучник Arciere, Tiratore con l'arco Archer, Shooter Мерген, АтқышАтқыш, Стрелок Tiratore, Arciere Archer's wrist guard, Arm guard, Bracer Қолға киетін саптама сауыт Наручье Polsiera, Polsino, Paracolpi dell'arciere Architect Архитектор; Сәулетші Архитектор Architetto Architect Сәулеткер Зодчий Architetto Architecture Сәулет, Архитектура Архитектура Architettura Architecture Сәулет өнері, Архитектура Зодчество Architettura Architrave, Epistyle Архитрав Архитрав Architrave Architrave, Lintel Маңдайша Притолока Architrave Arcosolium Аркасолий Аркасолий Arcosoglio Ard, Wooden plough, Wooden plow (US) Соқа Соха Aratro, Aratro di legno Ard plough Рало Рало, Орало Aratro a chiodo Алғашқы қауымдық археологиясы 11 Area between two ramparts or two enclosure walls (in a fortification) Куртина Куртина Spazio tra due cinte murarie, Area fra due bastioni Area, Allotment, Lot, Plot, District Аумақ, Телім Участок Terreno, Lotto, Appezzamento, Area Area, Platform Алаңша Площадка Area, Spazio, Piattaforma Area, Region Аудан, Аймақ Район Regione, Area Area, Space, Surface Аумақ, Аудан (1); Алаң (2) Площадь Area, Spazio, Superficie, Estensione Area, Zone (2); Belt, Girdle (1) Белдеу (2); Белдік, Белбеу (1) Пояс Zona, Fascia (2); Cinghia, Cintura (1) Argali, Mountain Sheep Арқар, Тау теке Архар, Горный Баран, Аргали (лат. Ovis orientalis Arkar или Ovis ammon) Argali, Pecora selvatica asiatica Argillaceous sand, Loamy Саздақ Суглинистый Terreno franco, Terra franca, Terreno franco-argilloso Argillite Аргиллит, Сазтас Аргиллит Argillite Arm, Hand Қол Рука Mano, Braccio Armament, Arms, Equipments, Weaponry Қару-жарақ Вооружение Armamento, Armi Armilla, Bracelet Армилла Армилла Armilla, Braccialetto Armour, Armor (US) Сауыт-сайман Доспех Armatura Armour, Armor (US), Plate armour Сауыт Латы Armatura, Armatura a piastre Armour, Coat of mail Сауыт Панцирь (Латы) Armatura, Cotta di maglia Armour, Scale Armour Сауыт қабыршағы Чешуя (доспехи) Armatura a lamelle Arms, Armament, Equipments, Weaponry Қару-жарақ Вооружение Armamento, Armi Arms, Blazon, Coat of Arms Елтаңба Герб Blasone, Stemma Army, Forces Жасақ, Ләшкер, Әскер Войско Esercito, Truppe Arrow Жебе Стрела Freccia Arrow (1); Flechette (2) Кішігірім жебе (1); Жебе (2) Стрелка Freccia (1); Flechette (2) Arrow slit, Loophole, Balistraria, Embrasure Атыс ойығы Бойница Feritoia Выпрямитель стрел Raddrizzatore per frecce Arrow straightener, Arrowshaft straightener Садақ түзеткіш 12 Arrowhead, Projectile point Жебе ұшы Наконечник стрелы Punta di freccia, Freccia Arsenic Мышьяк, Күшәла Мышьяк Arsenico Art Өнер, Көркемөнер Искусство Arte Art, Cave painting, Cave art Үңгір сурет өнері Пещерная живопись Pittura rupestre, Arte rupestre Art, Jewelery art, Goldsmith's art, Jeweller's art Зергерлік іс, Зергерлік өнер Ювелирное дело, Ювелирное искусство Oreficeria, Arte orafa Art, Mobiliary Art, Portable Art, Chattel Art Мобильды өнер Мобильное искусство Arte mobile, Arte portatile Artefact, Artifact (US) Артефакт Артефакт Manufatto, Artefatto Artefact, Antiquities, Ancient artefacts Көнелік заттар Древности Antichità Artefact, Article, Item, Object, Artifact (US) Бұйым Изделие Articolo, Oggetto, Manufatto Article, Item, Object, Artefact, Artifact (US) Бұйым Изделие Articolo, Oggetto, Manufatto Artefact, Artifact (US), Handmade object Ұсақ-түйек Поделка Oggetto fabbricato, Manufatto Article, Item, Object Бұйым, Зат Предмет Oggetto, Artefatto Article, Paper (1); Article, Item, Entry (2) Мақала Статья Articolo, Testo, Saggio (1); Articolo, Paragrafo, Voce (2) Articulation, Architectural partition, Spatial Мүшелеу articulation Членение Partizione architettonica, Articolazione spaziale Articulation, Joint Буын Сустав Articolazione, Giuntura Articulation, Joint Буындалу Сочленение Articolazione Artificial Жасанды Искусственный Artificiale Artisan, Craftsman Шебер Мастер Artigiano Artist, Draughtsman, Draftsman (US) Суретші Художник Artista, Disegnatore, Tecnico del disegno Aryballos, Aryballus Арибалл Арибалл (Арибал) Aryballos Ash Күл Пепел Cenere Ash (tree) Шаған Ясень (лат. Fraxinus) Frassino 13 Ash, Cinders Күл Зола Cenere Askos Аск (Аскос) Аск (Аскос) Askos Aspen, Common Aspen, Eurasian Aspen Көктерек Осина, Осина обыкновенная, Тополь дрожащий (лат. Populus tremula L.) Pioppo tremulo, Tremolo Ass, Donkey Есек Осёл, Домашний осёл, Ишак (лат. Equus Asino, Somaro, Ciuco asinus) Ass, Kulan, Asiatic wild ass Құлан Кулан (лат. Equus hemionus L.) Emione, Emiono, Asino selvatico asiatico Ass, Onager, Persian wild ass, Half-ass Жабайы есек Онагр (лат. Equus hemionus kulan) Onagro Ass, Wild donkey, Wild ass Есек, Жабайы есек Осёл, Дикий осёл (лат. Equus asinus) Asino selvatico, Somaro, Ciuco Assay, Test, Trial (1); Sample (2) Сынама Проба Test, Esperimento, Esame (1); Campione (2) Assemblage, Complex, Association Кешен Комплекс Complesso, Associazione, Insieme Assembly, Meeting (of people), Accumulation, Collection (of something) Топталған, Жиналған Скопление Raccolta, Insieme, Assemblea Associated, Linked, Related, Tied up Байланған Связанный Associato, Collegato, Connesso Associated finds, Finds in contextual association Бірге орналасуы Совместное расположение Associazione, Reperti in associazione Association, Assemblage, Complex Кешен Комплекс Complesso, Associazione, Insieme Association, Union, Unification Бірлестік Объединение Associazione, Unione Assortment, Collection, Set Жиынтық Набор Set, Completo, Serie, Assortimento Astragalus, Talus, Ankle bone Асық сүйек Таранная Кость (лат. Os trigonum, Astragalus) Astragalo Astragalus (1); Talus bone, Ankle bone (2) Ақ таспа (1); Асық (2) Астрагал Astragalo (1); Astragalo, Talo (2) Atelier, Workshop Цех Цех Magazzino, Officina, Atelier di manifattura, Laboratorio di produzione Atlas Атлант Атлант Atlante Atlatl, Spear-thrower, Throwing stick Найза атқыш Копьёметалка Propulsore, Atlatl Atmosphere, Reducing Atmosphere, Deoxidizing atmosphere, Reduction Қалпына келтіретін атмосфера Восстановительная Атмосфера Atmosfera riducente, Atmosfera deossidante, Processo di riduzione 14 Atrium Атриум, Атрий Атриум, Атрий Atrio Attachment, Appendix, Annexe Қосымша Приложение Allegato, Appendice Attire, Dress clothes, Costume, Outfit (1); Headgear, Headdress (2) Киім (1); Бас киім (2) Убор Abiti, Tenuta, Abbigliamento (1); Copricapo (2) Attitude, Position (2); Situation (3); Location (1) Тұрыс (2); Жай-күй (3); Орналасқан жері Положение (1) Posa, Posizione, Atteggiamento (2); Stato, Situazione (3); Posizione, Locazione (1) Attribute, Feature Атрибут Атрибут Attributo, Tratto, Caratteristica Attrition, Chafing, Detrition, Abrasion Үйкеліп тозу, Уатылып Истирание Abrasione, Logoramento Atypical Әдеттегі емес Нетипичный Atipico Aurochs, Urus Жабайы өгіз Тур (лат. Bos taurus primigenius L.) Uro, Bos taurus primigenius Auxiliary, Subsidiary, Subordinate Қосалқы Подсобный Ausiliario, Subordinato Aventail, Camail Бармица Бармица Camaglio Awl, Punch, Pricker Біз Шило Punteruolo, Lesina Axe, Ax (US), Hatchet Балта Топор Scure, Accetta (con taglio parallelo al manico) Axe, Battle Axe, Pole-axe Қандауыр балта Секира Azza Axe, Celt, Socketed Axe Кельт, Айылбас балта Кельт Ascia, Celta Axe, Double Axe, Two-edged axe Екі жүзді балта, Балта Топор, Двойной Топор Ascia bipenne Axe, Dressing Axe, Tooth Axe, Bush hammer Тіктісті балта Зубатка Ascia dentata, Ascia a lama dentata, Bocciarda, Martellina Axe, Handaxe, Biface Қол шапқыш (Бифас) Рубило (Бифас) Ascia, Bifacciale Axe, Holed Axe Саңылаулы балта Проушный Топор Ascia con foro d'innesto Axe, Labrys, Bipennis, Double headed axe, Лабрис Two-edged axe Лабрис Labrys, Bipenne Axe-hammer Балта-балға Топор-Молот Accetta-martello, Ascia-Martello Axe shaft, Axe helve Балта сабы Топорище Manico dell'ascia, Impugnatura dell'ascia Axial, Central, Middle Біліктің, Белағаштың Осевой Assiale, Dell'asse, Centrale, Mediano Axis Білік омыртқа Эпистрофей, Осевой Позвонок, Второй Epistrofeo 15 Шейный Позвонок (лат. Epistropheus) Axis (1); Axle (2) Білік, Өзек (1); Белағаш, Бел (2) Ось Asse (1); Asse, Assale (2) Axonometric Projection Аксонометрия Аксонометрия Assonometria, Proiezione assonometrica Azimuth Азимут Азимут Azimut English Kazakh Russian Italian Back, Rear, Hind Сырт жағы Тыльный Posteriore, Dorsale, Di dietro Back, Spine Желке, Ұңғы Обух Dorso Back, Spine Арқа Спина Schiena, Dorso, Retro Back, Spine, Dorsal surface Арқа Спинка Schiena, Dorso Backband Белкөтерме Чересседельник Dossiere Backed Knife, Backed Blade Ұңғысы бар пышақ Нож с обушком Coltello, Lama a dorso abbattuto Backfill, Backing Шой таспен толтыру Забутовка Riempimento Backfill, Back Filling Себу, Көму Засыпка, Засыпание Riempimento, Copertura, Materiale di copertura Backfilling Топырақ құнарлығын қалпына келтіру Рекультивация Ricolmatura, Chiusura dello scavo Background Ая Фон Sfondo Backing, Backfill Толтыру Забутовка Riempimento Backing, Backing or Blunting retouch Ұңғы ретуштеу Обухная Ретушь Ritocco erto Backing, Fortification, Consolidation, Strengthening, Reinforcement Бекініс Укрепление Fortificazione, Rinforzo, Consolidamento, Rafforzamento B 16 Backsword, Palash Наркескен Палаш Costoliere, Palash Back dirt, Dump Үйінді Отвал Scarico, Terreno di scavo, Terreno ammassato (durante lo scavo) Badger Борсық Барсук (лат. Meles meles L.) Tasso Baetylus, Bethel, Betyl Байтил Байтил Betilo Bag Пакет Пакет Borsa, Sacco, Sacchetto Baked clay, Terracotta, Earthenware Терракота, Өртеген кірпіштер Терракота Terracotta Baking stone, Cooking stone Асүйлік тас Кухонный Камень Pietra ollare, Pietra da cucina Balance, Roman balance, Steelyard Безмен Безмен Bilancia manuale Balance, Scale Таразы Весы Bilancia Balistraria, Embrasure, Arrow slit, Loophole Атыс ойығы Бойница Feritoia Ball, Sphere Шар Шар Palla, Sfera Ballista, Balista Баллиста Баллиста Balista, Ballista (ant.) Balsamarium, Unguentarium Бальзамарий Бальзамарий Balsamarium, Balsamario, Ungentuario Balustrade Балюстрада Балюстрада Balaustrata, Balaustra Balustrade, Parapet Парапет Парапет Parapetto, Balaustra Band (1); Assemblage (2) Топ Группа Banda, Gruppo di individui (1); Complesso (2) Band, Belly-band, Saddle-girth Айыл (Төс айыл, Шап айыл) Подпруга Sottopancia Band, Edge, Selvage Жиек Кромка Spigolo, Bordo, Margine, Cimosa Band, Narrow band Жолақша Полоска Fascetta Band, Ring Кішігірім шеңбер Ободок Fascia, Banda Band, Streak, Stripe Жолақ Полоса Striscia, Banda Band, Tape, Ribbon Таспа, Лента Лента Nastro, Fascia, Fettuccia, Banda, Striscia Banisters, Railing Баспалдақ таянышы Перила Ringhiera Bank, Agger, Rampart, Embankment, Үйме дуал Вал Bastione, Baluardo, Argine 17 Earthwork Banquet, Feast Той Пир Festino, Banchetto Baptistery, Baptistry Баптистерий Баптистерий Battisterio Bar, Board (1); Ranging rod, Level rod (2) Білте тақтайша (1); Төрткілдеш (2) Рейка Barra, Asse (1); Scala metrica, Comparatore (2) Bar, Ingot Сом, Құйма Слиток Lingotto Bar, Rod, Stem Арқау, Білік Стержень Verga, Sbarra, Bacchetta Bar, Square Beam (1); Mace (2) Қырлы бөрене (1); Күрзі (2) Брус Palo o trave in legno a sezione rettangolare (1); Mazza (2) Barb Кішігірім бізгек Жальце Barbiglio, Ardiglione Barbarian Варвар Варвар Barbaro Barbican Барбакан Барбакан (Отводная Стрельница) Barbacane Barbotine Барботин Барботин Barbottina Barley Арпа Ячмень (лат. Hordeum sp.) Orzo Barn, Hayloft, Haymow Шөп қора, Пішен қора Сеновал Fienile Barn, Shed Сарай (1); Қора (2) Сарай Capanno, Casotto, Stalla Barn, Warehouse Қойма Амбар Fienile Barracks Казарма Казарма Caserma Barrel Бөшке, Күбі Бочка Botte Barrel vault, Arch Күмбез Свод Fornice Barrow, Funerary Mound, Burial Mound, Tumulus, Kurgan Оба, Қорған Курган Tumulo, Tumulo funerario, Kurgan Barrow, Kurgan, Tumulus, Burial mound Тумулус Тумулус Tumulo, Kurgan Barrow with moustaches Мұртты оба, Мұртты қорған Курган с усами Tumulo con i baffi Basalt Базальт Базальт Basalto Base Негіз, Тірек (1); Іргетас (2) Основа Base, Sostegno Base, Archaeological Base Археологиялық база, Археологиялық Археологическая База Base archeologica 18 қор Base, Bottom Түп Дно Base, Fondo Base, Flat-based, Flat-bottom, Flatbottomed Жалпақ түпті Плоскодонный Base piatta, A base piatta Base, Foundation (2); Beginnig, Origin, Reason, Cause (1) Негіз, Табан, Ірге (2); Басталуы, Негіздеу Основание (1) Base, Fondamento, Fondazione (2); Inizio, Principio, Motivo, Ragione (1) Base, Pedestal Тұғыр Пьедестал Piedistallo, Base Base, Pedestal, Crepidoma, Socle (1); Foothill (2) Табан, Тұғыр (1); Бөктер, Етек (2) Подножье, Подножие Basamento, Crepidoma, Piedistallo, Zoccolo, Plinto (1); Collina pedemontana, Pendio ai piedi di un monte (2) Base, Pedestal, Plinth Тұғыр Постамент Piedistallo, Base, Plinto Base, Small Base (1); Board, Plank (2) Түпше Донце Piccolo fondo (1); Base, Asse (2) Basement, Cellar Төле Подвал Sotterraneo, Scantinato, Cantina Basic, Fundamental, Primary Басты, Негізгі, Түпкі Основной Fondamentale, Principale Basilica Базилика Базилика Basilica Basin Леген Таз Bacino Basin, Catchment area (1); Tank, Reservoir Бассейн (1); Су алабы (2) (2) Бассейн Bacino (1); Serbatoio, Vasca (2) Basin, Catch basin, Rain water reservoir Әуіт, Тоған (da suddividere) Водосбор (Водосборник) Cisterna, Serbatoio, Bacino per la raccolta delle acque Basin, Hollow, Depression Қазаншұңқыр Котловинa Depressione, Conca Basin, Trough (elongated for washing or feeding the animals) Науа, Астау Корыто Trogolo, Bagnarola Basketry, Wickerwork Тоқыма бұйымдар Плетёные Изделия Articolo di vimini, Manufatti ad intreccio vegetale Basketry, Wickerwork Өрім, Өру Плетение Intreccio, Lavoro d'intreccio, L'arte d'intrecciare Basket, Wicker basket Кәрзеңке, Себет Корзина Cestino, Canestro Bas-relief, Low-relief Барельеф Барельеф Bassorilievo 19 Bass, Perch, European perch Алабұға; Өзен алабұғасы Окунь, Речной окунь; Обыкновенный окунь, Европейский окунь (лат. Perca fluviatilis L.) Pesce persico, Persico reale Bastion, Rampart Бастион Бастион Bastione Batch, Mixture Шихта Шихта Miscela, Mistura, Carica, Mescola Baths, Thermae Терм (Хаммам) Термы (Хаммам) Terme Battering ram (1); Beak, Ram, Rostrum (2) Таран (Дуал бұзатын құрал) Таран (Стенобитное орудие) Ariete (1); Rostro (2) Battle Axe, Pole-axe Қандауыр балта Секира Azza Baulk (Semi-permanent baulk) Жалғастырғыш Перемычка Testimone (Testimone temporaneo) Baulk, Balk (US) Жал, Жиек Бровка Testimone Bayonet (1); Artificial excavation unit, Spit Штык (about, 15-30 cm of depth) (2) Штык Baionetta (1); Livello artificiale, Unità artificiale di scavo (profonda circa 15-30 cm) (2) Beacon, Lighthouse Шамшырақ Маяк Faro Bead Моншақ Бусина Perlina, Vago di collana Bead, Pearl Інжу моншақ Жемчужина Perla, Perlina, Vago Bead, Pendant Ворворка Ворворка Perla, Pendente Bead, Small bead Ұсақ моншақ Бусинка Perlina, Piccola perla Bead, Spacer bead, Spacer plate Тағылған моншақ Пронизка Perla distanziatore, Perla di distribuzione Beads Ұсақ моншақ, Бисер Бисер Vago, Perlina Beads, Rosary Таспиқ Чётки Rosario Beaker (with truncated-conical body), Glass (1); Goblet (2) Бокал Бокал Bicchiere, Boccale (1); Coppa (2) Beaker, Goblet Кубок Кубок Coppa, Calice, Bicchiere Beam, Bar, Square Beam (1); Mace (2) Қырлы бөрене (1); Күрзі (2) Брус Palo o trave in legno a sezione rettangolare (1); Mazza (2) Beam, Girder (1); Gully, Ravine (2) Мәтке, Балка (1); Жыра сай (2) Балка Trave (1); Burrone, Gola, Precipizio (2) Beam, Log Бөрене Бревно Ceppo, Trave, Tronco 20 Beam (of a plough), Shaft (of a chariot), Pole Оқ ағаш Дышло Timone (di carro), Stanga, Bure (d'aratro) Bean, (French) Bean, Kidney bean Үрме бұршақ Фасоль (лат. Phaseolus) Fagiolo Bean, Grain, Seed, Kernel (1); Pearl, Granule (2) Бидай (Астық) Зерно Grano, Chicco (1); Vago, Perla, Perlina (2) Bear, Brown Bear Аю, Қоңыр аю Медведь, Бурый Медведь (лат. Ursus arctos L.) Orso bruno Bear, Cave bear Аю, Үңгір аюы Медведь, Пещерный медведь (лат. Ursus Orso speleo, Orso delle caverne spelaeus) Beaten, Well-trodden, Rammed, Rammedearth Таптап тегістелген Утрамбованный Battuto, In terra battuta Beating Соғу, Ұрғылау Битьё Battitura, Pestatura Beaver, Eurasian beaver, European beaver Құндыз Бобр обыкновенный - Бобр речной (лат. Castor fiber L.) Castoro europeo Bec, Flake boring tool Тұмсықтәрізді құрал Клювовидное Орудие Becco Bed, Channel (2); River-bed, Couch (1) Жайылма (2); Төсек (1) Ложе Letto, Alveo (2); Letto, Giaciglio (1) Bed, Holm, High-water bed, Flood bed Жайылма Пойма Golena Bedrock, Virgin soil Тың Целина Suolo vergine Bedrock, Virgin soil Құрылық, Материк Материк Suolo vergine Bedstraw Қызылбояу Подмаренник (лат. Galium) Galio, Erba zolfina Beginnig, Origin, Reason, Cause (1); Base, Басталуы, Негіздеу (1); Табан, Ірге, Негіз Основание Foundation (2) (2) Inizio, Principio, Motivo, Ragione (1); Base, Fondamento, Fondazione (2) Belfry, Belltower, Campanile Қоңыраухана Колокольня Campanile Belief, Creed Наным-сенім Верование Credenza Belief, Trust, Credence, Faith Сенім Вера Fede, Fiducia Bell Қоңырау Колокол Campana Bell, Small closed bell, Little bell Кішкене қоңырау Бубенчик Campanella Bellows, Tuyères, Twyers Көрік Меха, Кузнечные меха Mantici, Soffietti 21 Belltower, Belfry, Campanile Қоңыраухана Колокольня Campanile Belly-band, (Saddle) Girth Төс айыл Подбрюшник Sottopancia Belt, Girdle (1); Zone, Area (2) Белдік, Белбеу (1); Белдеу (2) Пояс Cinghia, Cintura (1); Zona, Fascia (2) Belt, Strap Белдік Ремень Cinghia, Cintura Bema Бема Бема (или Иератион) Bema Bench Орындық Скамья, Скамейка Panchina Bench, Ledge, Shelf (of a grave) Жантайма төсек Лежанка Piattaforma, Ripiano Bench (1); Shop, Store (2) Сәкі (1); Кішігірім дүкен (2) Лавка Panca (1); Negozio (2) Bench, Terrace (1); Ledge, Shelf, Projection (2) Кертпеш, Ойық Уступ Terrazza, Ripiano (1); Mensola, Ripiano (2) Benchmark, Datum point, Reference point Қада белгі Репер Punto zero, Punto base, Punto di riferimento, Parametro Bend, Curve, Turn, Meander Бүгіліс Изгиб Curva, Curvatura, Ansa, Meandro Berm Берма Берма Berma, Banchina, Banchina laterale, Argine, Terrapieno Besiege Қоршауға алу, Қоршап қамау Осаждать Assediare, Stringere d'assedio, Cingere d'assedio Bestiary Бестиарий Бестиарий Bestiario Betyl, Baetylus, Bethel Байтил Байтил Betilo Bezel ring Жүзік Перстень Anello (con castone) Bezel, Ring inset Тас жүзік Жуковина Incastonatura, Corona del castone Bezel, Setting, Collet Ендірме Вставка Castone, Inserto, Montatura Biconical Биконустық пішін Биконическая Форма Biconico Biface Бифас Бифас Bifacciale Biface, Axe, Handaxe Қол шапқыш (Бифас) Рубило (Бифас) Ascia, Bifacciale Biga, Chariot, Two-horse chariot Күйме арба Колесница (Бига) Cocchio da guerra, Carro da guerra, Biga Bilingual Билингва Билингва Bilingue 22 Bimetallic Биметалды Биметаллический Bimetallico Bin, Storage bin Лар Ларь Contenitore, Cassa Biome Биом Биом Bioma Bioturbation Биокүйзелту, Биомору Биоразрушение Bioturbazione Bipennis, Labrys, Double headed axe, Two-edged axe Лабрис Лабрис Labrys, Bipenne Bipoint, Bipoint tool, Double-pointed tool Екі ұшты құрал Двуконечное Орудие Strumento a due punte, Strumento biappuntito Bipolar percussion, Bipolar flaking, Bipolar Биополярлық соққы technique Биполярный удар Percussione bipolare, Scheggiatura bipolare Birch bark, Birch-bark Қайың қабығы Берёста Corteccia di betulla Birch tree Қайың Берёза (лат. Betula sp.) Betulla Bison, Wisent Зубр, Бизон Бизон, Зубр (лат. Bison bonasus) Bisonte Bit Тұмылдырық Намордник Freno Bit Ауыздық Удила Morso Bit, Horse bit, Horse snaffle, Mouthpiece (of a horse bit) Ауыздық Грызло (Трензель) Morso, Morso snodato Bit, Morsel, Piece, Scrap Тілім, Кесек Кусок Pezzo, Pezzetto, Frammento Bivalve mollusc, Bivalve mollusk (US) Перловица Перловица (лат. Unio sp.) Mollusco bivalve Bivouac Бивак, Аялдау Бивак Bivacco Black slip, Black-slipped (ware) Қара лак, Қара жылтыр сыр Чернолаковый Vernice nera, A vernice nera Black-burnished, Black-polished Қарамен жылтыратылған Чернолошёный Vernice nera brunita, A vernice nera brunita Black-on-red, Black-figure, Black-figured Қарамүсінді сауыт жазуы Чернофигурная вазопись Ceramica a figure nere Blacksmith Темірші, Темір ұста Кузнец Fabbro Blacksmith workshop, Smithery, Smithy, Forge Ұстахана Кузница (Кузня) Ferriera, Officina del fabbro, Fucina Blackthorn, Sloe Шомырт Тёрн, Терновник, Слива колючая (лат. Prunus spinosa) Prugnolo selvatico, Pruno selvatico 23 Blade Жүз Клинок Lama Blade, Backed Knife, Backed Blade Ұңғысы бар пышақ Нож с обушком Coltello, Lama a dorso abbattuto Blade, Bladelet Кішігірім тілімше Пластинка Lama, Lamella Blade, Edge Жүз Лезвие Filo, Lama, Taglio Blade, Insert Blade, Hafted blade Сына Вкладыш Inserto, Lama Blade, Knife-shaped blade (in stone) Пышақтәрізді тілімші Ножевидная Пластина Lama, Coltello (in pietra) Blade, Sickle blade Сына орақ Вкладышевый Жатвенний Нож Falcetto messorio Blade, Truncated flake (stone tool) Тілімше Пластина (Усечённый Отщеп) Lama, Lama troncata, Troncatura Blade (of an oar) (2); Vane (of an arrowhead) (1) Қыр Лопасть Pala (di un remo) (2); Aletta (di freccia), Impennaggio (1) Blaze, Fire Өрт Пожар Incendio Blazon, Coat of Arms, Arms Герб, Елтаңба Герб Blasone, Stemma Blemish, Fault, Flaw Ағаттық Изъян Difetto, Danno, Imperfezione, Vizio Blessed, Sacred, Divine, Holy Әулие, Қасиетті Святой Santo, Sacro Blind (in architecture) (1); Opaque, Nontranslucent, Non-transparent (2) Саңылаусыз Глухой Cieco (1); Opaco, Diafano (2) Blind alley Тұйық көше Тупик Vicolo cieco, Strada senza via d'uscita Block, Boulder, Lump Ірі тас Глыба Masso, Blocco, Macigno, Blocco Blockhouse, Casemate, Casement, Pillbox Каземат Каземат Casamatta Bloom (of metal) Крица Крица Blumo, Lingotto Blotch, Spot, Speck, Fleck, Mottle, Stain Дақ Крапина Punto, Macchia, Chiazza, Difetto Blow, Bump, Stroke, Knock Соққы Удар Colpo Blowing, Deflation Кептіру, Үрлеу Выдувание Deflazione Blunting, Get blunt, Become blunted, Go blunt Өтпеу, Дөкірлеу Затупление, Затупленье Diventare ottuso, Perdere il filo, Spuntarsi Board, Bar (1); Ranging rod, Level rod (2) Білте тақтайша (1); Төрткілдеш (2) Рейка Barra, Asse (1); Scala metrica, Comparatore (2) 24 Boat, Ship, Vessel Кеме Корабль Nave, Imbarcazione, Barca Boat (2); Plane, Drawknife, Drawshaev (1) Струг (2); Жонба (1) Струг Barca, Imbarcazione (2); Pialla (1) Body Дене Тело Corpo Body (of a vessel) Бүйір (ыдыс) Тулово Corpo (di un vaso) Body, Corpse, (Dead) Body Марқұм Покойный Corpo, Salma Bolas Болас Болас Bolas Bole, Trunk (1); Shaft (2) Діңгек, Дің Ствол Tronco, Fusto (1); Fusto (2) Bond, Tie Бекіткіш Связка Legame, Vincolo Bonding agent, Temper, Additive, Grog Қоспа Отощитель (Примесь) Additivo, Incluso, Grog Bone Сүйек Кость Osso Bone industry Сүйек кәсібі, Сүйек өндірісі Костяная индустрия Industria su osso Bonfire, Fire Алау Костёр Falò Boomerang Бумеранг Бумеранг Boomerang Booty, Loot, Plunder (2); Prey (3); Mining, Табыс, Олжа (2,3); Өндіру (1) Mineral Extraction (1) Добыча Bottino, Spoglie di guerra (2); Preda (3); Estrazione (1) Border Бордюр Бордюр Bordo, Bordino Border, Edge Әдіптеме Окаёмка Orlo, Bordo, Orlatura Border, Edge, Fringe Аймак, Шет Край Bordo, Limite, Orlo, Margine Border, Side Бортик Бортик Bordino Border, Silver border, Gold border (Embroidery), Purl Канитель Канитель Canutiglia, Bordura (di elementi d'oro e d'argento) Borderline, Frontier, Frontier area Шекаралық аймақ Пограничье Frontiera, Regione di frontiera Borer, Micro-borer Микротесу Микропроколка Micro-trapano, Micro-perforatore Borer, Perforator, Punch Тескіш Проколка Perforatore, Trapano Boring, Drilling, Perforation Бұрғылау Сверление Perforazione, Trapanatura Bossed decoration, Pearl-shaped decoration, Prunted decoration Інжу өрнегі Жемчужиный орначмент Decorazione a perle, Decorazione a bugne 25 Bottle Бөтелке Бутылка Bottiglia Bottle, Water bottle, Canteen, Flax (1); Barrel tank, Drum, Bin (2) Фляга, Құты, Дүңгір Фляга Borraccia (1); Tanica, Bidone, Botte, Fusto (2) Bottle, Water bottle, Canteen, Flax (1); Barrel tank, Drum, Bin (of small dimensions) (2) Құты Фляжка Borraccia (1); Tanica, Bidone, Botte (di ridotte dimensioni) (2) Bottle, Flask Шиша Флакон Bottiglia, Flacone, Fiasco Bottom, Base Түп Дно Base, Fondo Bottom, Flat-based, Flat-bottom, Flatbottomed (in relation to an object) Жалпақ түпті Плоскодонный Base piatta, A base piatta Bottom, Round-bottom, Round-bottomed (in relation to an object) Дөңгелек түпті Круглодонный Base arrotondata, A base arrotondata Boulder, Block, Lump Ірі тас Глыба Masso, Blocco, Macigno, Blocco Bow Жақ, Садақ Лук Arco Bow Compass (1); Callipers, Calipers (US) Кронциркуль (2) Кронциркуль Balaustrino (1); Calibro, Compasso di calibro e spessore (2) Bow string Тетива Corda Bow, Drill (1); Bow (of a fibula or brooch) Лучок (2) Лучок Arco, Trapano ad arco (1); Arco (di una fibula o spilla) (2) Bowels (The) of the earth, Subsurface Жер қойнауы Недра Sottosuolo, Viscere Bowl Жайпақ тәрелке Плошка Scodella, Ciotola Bowl Кесе Пиала Ciotola Bowl Шара Чаша Ciotola Bowl, Shallow troncated cone-shaped or cylindrical bowl Табақ, Тегеш Миска Scodella, Bassa ciotola troncoconica o cilindrica Bowl, Square bowl Салат салатын ыдыс Салатница Ciotola (ampia) a bocca quadrangolare Bowl, Vase Ваза Ваза Vaso, Ciotola, Fruttiera Bow-shaped, Arched, Curved, Bent Садақ тәрізді Лучковый Ad arco, Arcuato Box Қорап Коробка Scatola Адырна 26 Box, Case Қаламсауыт Пенал Astuccio Box, Small box, Casket, Case Қобди, Қобдиша Шкатулка Scatolina, Cofanetto, Scrigno Box (1); Cist (2) Жәшік Ящик Scatola, Cassetta (1); Cista, Tomba a cista (2) Brace, Cramp(-iron), Crampon Тұтқа Скоба Graffa, Staffa, Braga a ganci, Pinza (per massi) Brace, Cramp, Cramp Iron, Clip Құрсау Обойма Graffa, Grappa, Fermaglio Bracelet Білезік Браслет Braccialetto Bracelet, Armilla Армилла Армилла Armilla, Braccialetto Bracer, Archer's wrist guard, Arm guard Қолға киетін саптама сауыт Наручье Polsiera, Polsino, Paracolpi dell'arciere Brachycephalic, Brachycephalous Брахикранды Брахикранный (Брахицефал) Brachicefalico Braid, Galloon, Stripe Жапсырма Нашивка Gallone, Passamano Branch Филиал Филиал Filiale, Succursale Branding, Stamping, Marking Таңбалау Клеймение Bollatura, Marcatura, Marchiatura Brass Жез Латунь Ottone Braze, Solder, Weld Дәнекерлеп жамау Паять Saldare, Saldare a ottone, Brasare Brazier Тұтқалы таба Жаровня Braciere, Caldano Brazing Қатты дәнекерлермен дәнекерлеу Пайка твёрдым припоем Brasatura Brazing, Soldering Дәнекерленген жалатпа Напайка Saldatura, Brasatura Brazing, Soldering, Welding Дәнекерлеу Пайка Brasatura, Saldatura Break, Fracture Омырылған жер, Сынған жер Излом Rottura, Frattura Break, Fracture (1); Flake, Chunk (2) Опыру (1); Сындырынды (2) Скол Frattura, Rottura (1); Scheggia (2) Break, Hiatus Олқылық, Кемтік Пробел Iato, Intervallo, Interruzione Break, Smash Сындырып алу Расколачивать, Расколотить Rompere, Fracassare, Frantumare Breakage, Damage Бұзылу Повреждение Danno, Danneggiamento, Guasto, Rottura Breakage (1); Moulding, Molding (US) (2) Жарылым Облом Rottura (1); Modanatura, Profilatura (2) Breakdown, Exhaustion, Depletion (1); Развал Degrado, Distruzione (1); Rovina, Collasso Бұзылу 27 Destroyed, Wrecked, In ruins (2) (2) Breaking Сындыру Ломка Rottura Breaking up, Crushing, Crumbling Ұсақтау, Бөлшектеу Дробление Sbriciolamento, Sminuzzamento Breastbone, Sternum Төс сүйек Грудина Sterno Breastplate Өмілдірік Нагрудник Pettorale Breast collar Құйысқан Шлея Tirella pettorale Breed, Species (1); Species, Kind, Sort (2); Тұқым (1); Түр, Топ (2); Жыныс (3) Stone, Rock, Mineral (3) Порода Varietà, Specie (1); Specie, Classe, Tipo (2); Specie, Roccia, Pietra (3) Breeder, Herder, Pastoralist Малшы, Малшы шаруа Скотовод Allevatore, Pastoralista Breeding, Horse Breeding, Horse Husbandry Жылқы шаруашылығы Коневодство Allevamento di cavalli Breeding, Stock-breeding, Animal Husbandry, Livestock Farming Мал шаруашылығы Животноводство Allevamento di animali, Allevamento di bestiame, Zootecnia Breeding, Cattle-breeding, Cattle farming Малшылық, Мал шаруашылығы Скотоводство Allevamento di bestiame Brick Кірпіш Кирпич Mattone Brick, Adobe, Sun-dried mud brick, Unfired clay brick Адоб, Саман, Кірпіш Адоб, Саман Mattone crudo, Mattone Grezzo, Blocco di Argilla Brick, Mud brick, Raw brick, Adobe (1); Semifinished, Unfinished product (2) Шикі, Аршылмаған (1); Дүмбіл, Жартылай шикі (2) Сырец Mattone crudo (1); Semifinito, Prodotto semifinito (2) Brick, Mud brick, Raw brick Қам кірпіш, Шикі кірпіш Сырцовый Кирпич Mattone crudo Bricklayer, Stonemason Тасшы, Тас қалаушы Каменщик Muratore Brickwork, Brick masonry, Masonry, Stonework Қалау Кладка Muratura, Muratura in mattoni, Muratura in pietra Brickwork, Layout, Masonry, Walling Қалау Выкладка Struttura, Muratura, Layout Bridge Көпір Мост Ponte Bridle reins Тізгін Повод (Поводья) Redini Bridle, Rein, Curb Жүген Узда Briglia, Briglie, Redini, Freno Bridle, Rein, Curb Жүген Уздечка Briglia, Briglie, Redini, Freno 28 Broaching (2); Insertion, Weaving, Sewing Металды тесу (2); Тігіс (1) (1) Прошивка Brocciatura (2); Falsatura, Guarnizione (1) Broadening, Widening, Enlargement Кеңейту Расширение Allargamento, Ampliamento, Estensione Broken Сынған Ломаный Spezzato, Rotto, Demolito Broken Сынған Разбитый Frantumato, Rotto Broken, Cracked, Fragmented Сындырылған Разломанный Rotto, Frammentario, Spezzato Brome, Brome grass Арпабас Костёр (лат. Bromus sp.) Bromo Bronze Қола Бронза Bronzo Bronze Age Қола ғасыры Бронзовый Век Età del Bronzo Brooch Танамоншақ Брошь (Брошка) Spilla, Fermaglio Brooch, Clip Аграф Аграф Clip, Fermaglio, Fibula Brooch, Fibula Фибула Фибула Fibula Brooch, Large Brooch Аффиш (Ірі танамоншақ) Аффиш (Афиш) Grande Spilla Brook, Stream, Torrent Сай Сай Ruscello, Torrente Broomcorn, Sorghum, Durra Қонақ жүгері Сорго (лат. Sorghum) Sorgo, Saggina Brush Қылшақ, Щётка Щётка Pennello, Spazzola Brush, Paintbrush (1); Hand (2) Қылқалам, Бояу жаққыш (1); Білезік (2) Кисть Pennello (1); Mano (2) Brush, Small paintbrush, Small brush Кішігірім қылқалам Кисточка Pennello, Pennellino Brushwood, Scrubwood Бұтақ, Шөпшек, Шырпы Хворост Sterpaglia, Ramaglia Bucket, Pail Шелек Ведро Secchio Bucket, Situla Ситула Ситула Situla Buckle, Clasp Қаптырма Пряжка Fibbia, Fermaglio Buckle-plate, Plate, Panel Қалқанша Щиток Lastra, Piastra, Lamina Buckler Баклер Баклер Brocchiero, Scudo da pugno Buckwheat or Japanese buckwheat Кәдімгі қарақұмық Гречиха обыкновенная, Гречиха посевная, Гречка, Греческая пшеница (лат. Fagopyrum esculentum) Grano saraceno 29 Buffalo, Water Buffalo Буйвол Буйвол (лат. Bubalus bubalis) Bufalo Bugle, Horn (2); Furnace, Forge, Hearth (1) Керней (2); Көрік (1) Горн Corno, Corno da Caccia, Tromba militare (2); Fornace, Forgia, Fucina (1) Build, Shape, Frame, Figure Дене бітімі Телосложение Corporatura, Figura Building (1); Building (2) Құрылыс салу Застройка Costruire (1); Costruzione, Struttura (2) Building, Construction Салу, Тұрғызу Возведение Costruzione, Erezione Building, Construction, Erection (1); Building, Structure (2) Құрылыс, Құрылғы Сооружение Costruzione, Edificazione (1); Edificio, Struttura, Costruzione (2) Building, Edifice, Structure, Costruction Ғимарат Здание Costruzione, Edificio, Struttura Building, Construction, Structure Құрылыс Постройка Costruzione, Fabbricato, Edificio Building horizon, Horizon Қабат, Құрылыс қабаты, Құрылыс көкжиегі Горизонт (Строительный Горизонт) Livello, Livello architettonico, Livello costruttivo Bulb, Bulb of percussion Соқпа дөңесі Бугорок, Ударный Б. Bulbo, Cono (di percussione) Bulge, Thickening Қалындау Утолщение Ispessimento, Ingrossamento, Rigonfiamento Bulk, Burden, Load, Weight (1); Cargo (2) Жүк Груз Carico, Peso, Fardello (1); Cargo (2) Bull, Cow (Cattle or Livestock, generally speaking) Өгіз; Бұқа Быки (Бык - м.р; Корова - ж.р) (лат. Bos) Toro, Mucca (Bestiame, in generale) Bulla (1); Bulla, Sealing, Seal impression (2) Булла Булла Bulla (1); Bulla, Cretula (2) Bullet Оқ Пуля Pallottola Bulrush, Cattail Қоға Рогоз (лат. Typha sp.) Tifa, Biodo, Stiancia, Schiancia, Sala Burden, Load, Pack Жүк Вьюк Soma, Peso Burden, Bulk, Load, Weight (1); Cargo (2) Жүк Груз Carico, Peso, Fardello (1); Cargo (2) Burg, Stockaded town Острог Острог Borgo, Rocca, Cittadina fortificata, Castrum (medievale) Burial and funerary Жерлеу-мемориалды Погребально-мемориальный Funerario-memoriale, Memoriale-Funerario Burial ground, Burial site, Cemetery, Ancient cemetery, Necropolis Қорым Могильник Necropoli, Antico cimitero, Sepolcreto 30 Burial ground, Burial site, Necropolis, Graveyard Зират Некрополь Necropoli, Cimitero, Sepolcreto Burial, Additional burial, Secondary burial Қасынан жерлеу Подзахоронение Sepoltura secondaria, Deposizione secondaria Burial, Collective grave, Collective burial (with primary and secondary burials) Біріккен жерлеу Коллективное захоронение Tomba collettiva, Sepoltura collettiva (con deposizioni primarie e secondarie) Burial, Contracted burial Жиырылған қабірлеу Скорченное погребение Sepoltura contratta, Sepoltura rannicchiata Burial, Funeral, Funerary Қабір үстіндегі, Көр тас Надгробный Funerario, Tombale, Sepolcrale Burial, Funeral, Interment Жерлеу Похороны Funerale, Deposizione, Seppellimento Burial, Grave Зират, Көр, Мола, Қабір, Бейіт Могила Tomba, Sepoltura Burial, Grave (marked by stones on surface) Жальник Жальник Sepoltura (segnalata da pietre in superficie) Burial, Grave, Tomb Қабырлау, Жерлеу Захоронение Sepoltura, Tomba Burial, Grave, Tomb Қабірлеу Погребение Sepoltura, Tomba Burial, Jar Burial, Jar inhumation, Enchytrismos burial Құмыралы жерлеу Кувшинное захоронение, Погребение в кувшине Tomba a enchytrismos, Sepoltura a enchytrismos Burial, Multiple Burial (with primary burials) Тобымен жерлеу Массовое захоронение Sepoltura multipla (con deposizioni primarie) Burial, Open air burial, "Casting-out" burial, Sky burial Мәйітті көрсетіп қою Выставление трупа Sepoltura all'aperto, Esposizione del cadavere all'aperto Burial, Podboy burial, Side burial chamber, Лақат Side funerary niche Подбой Camera di sepoltura laterale, Nicchia funeraria laterale Burin, Graver Кескіш Резец Bulino Burin, Micro-burin Микрокескіш Микрорезец Micro-bulino Burin-and-scraper Жоңғы-кескіш Скребок-резец Bulino-raschiatoio Burin spall Кескіш сынығы Резцовый Скол Grattatoio a spalla, Bulino a spalla Burnish Жылтыратып өңдеу Полировка Brunitura Burnished, Carefully polished, Carefully burnished, Polished to a mirror finish Жылтыраған Залощённый Attentamente polito, Attentamente brunito, Lucidato a specchio 31 Burnisher, Lissoir, Smoother, Polisher Лощило Лощило Strumento per lisciare, levigare o lucidare, Brunitore Burnishing, Polishing Жылтыратып өңдеу Полирование Lucidatura, Lisciatura, Brunitura Burnishing, Polishing Жылтырау Лощение Levigatura, Brunitura Burnishing, Polishing, Smoothing Тегістеу, Ажарлау Шлифовка, Шлифование Levigatura, Lucidatura, Brunitura Burnt Күйген Горелый Bruciato Burnt, Burned Күйген Обгоревший Bruciato Burnt, Carbonized, Charred Көмірленген Обугленный Carbonizzato Burnt, Fired Күйдірілген Обожжённый Cotto, Bruciato, Bruciato leggermente Bury, Inter Жерлеу Хоронить, Покоронить Seppellire, Interrare Bush hammer, Dressing Axe, Tooth Axe Тіктісті балта Зубатка Ascia dentata, Ascia a lama dentata, Bocciarda, Martellina Business, Trade, Trading Саудалық Торговый Commerciale, Relativo al commercio Bust Мүсін Бюст Busto Bustard, Great Bustard Дуадақ Дрофа (лат. Otis tarda L.) Grande Otarda Butchering, Cutting, Chopping Мүшелеу Разделка Divisione, Separazione, Macellazione Butter churn, Churn Майпіскіш Маслобойка Zangola Button Түйме Пуговица Bottone Buttonhole, Eyelet Күрмеу Петля Occhiello, Asola Buttress, Counterfort, Spur Контрфорс Контрфорс Contrafforte, Sperone C 32 English Kazakh Russian Italian 33 Cable, Rope, String Бау Шнур Spago, Filo, Cavo Cache, Hiding place Жасырын жер Тайник Nascondiglio, Ripostiglio Cache, Hoard, (Buried) Tresure Көмбе, Қазына Клад Tesoro CAD (Computer-aided Design, Computeraided Drafting) Автоматтандырылған жобалау жүйесі Система автоматизированного проектирования (САП) CAD (Progettazione assistita dall'elaboratore, Disegno tecnico assistito dall'elaboratore) Cadaver, Corpse Мүрде Труп Cadavere Calamity, Wreck, Accident, Disaster Апат Крушение Incidente, Sciagura, Relitto Calcified Bones Кальцийленген сүйектер Кальцинированные Кости Ossa Calcificate Calcined, Calcified Қатты қыздырылған Прокалённый Calcificato Calcite Ақтас Кальцит Calcite Calculi Калкули Калкули Calculi Calendar Күнтізбе Календарь Calendario Calibration Калибрлеу Калибровка Calibrazione Calidarium Кальдарий Кальдарий Calidario, Caldario Callipers, Vernier callipers Штангенциркуль Штангенциркуль Calibro (a corsoio) Camail, Aventail Бармица Бармица Camaglio Camel, Bactrian camel Айыр өркешті түйе Двугорбый верблюд, или бактриан (лат. Camelus bactrianus) Cammello, Cammello battriano Camel, Dromedary, Arabian Camel Нар немесе дромедар Одногорбый верблюд или дромедар (лат. Dromedario Camelus dromedarius) Cameo Камея Камея Cammeo Cameo glass technique Күңгірт нақыштама әдісі Метод матовой гравировки Tecnica del vetro a cammeo Camera Фотоаппарат, фотографиялық аппарат Фотоаппарат, Фотографический аппарат Macchina fotografica Camp, Archaeological Camp Археологиялық лагерь Археологический Лагерь Campo archeologico Camp, Encampment Лагерь Лагерь Campo, Accampamento Camp, Encampment, Station, Site Тұрақ Стоянка Campo, Accampamento, Sito 34 Camp, Pastoralists' camp, Eurasian nomad encampment (1); Pastoralist area, territory (2) Көш Кочевье Campo, Stazione di pastoralisti (1); Territorio, Area degli allevatori (2) Camp, Wintering camp, Wintering Ground Қыстау, Қыстақ Зимовка Accampamento invernale, Stazione invernale, Campo invernale Campanile, Belfry, Belltower Қоңыраухана Колокольня Campanile Campanula, Bellflower Қоңыраугул, Оймақгүл Колокольчик (лат. Campanula) Campanula Can (straight-walled pot); Jar Банкі Банка Recipiente cilindrico, Lattina Canal Суару арнасы Оросительный Канал Canale d'irrigazione Canal, Drainage canal Суағар арық, Суағар канал Водосточный Канал Canale di drenaggio Canal, Watercourse, Waterway Арық Канал Canale Canalisation, Canalization, Sewerage system, Sewers Канал жіргізу, Канализация Канализация Sistema fognario, Rete fognaria, Fognatura, Canalizzazione Candle Май шам Свеча (Свечка) Candela Candlestick, Branched Candlestick, Candelabrum Шамдал Подсвечник Candeliere, Candelabro Candlestick, Candelabrum Канделябр Канделябр Candelabro Candlestick (1); Candelabrum (2); Candle (3) Ставник Ставник Candeliere (1); Candelabro (2); Candela (3) Cane Қамыс Камыш (лат. Scirpus sp.) Canna Cane, Reed, Rush Қамыс, Құрақ Тростник (лат. Phragmites sp.) Canna, Giunco Cane, Rod, Stick Таяқша Палочка Bacchetta, Asta Cane, Stick (1); Club (2) Таяқ Палка Bastone, Canna (1); Mazza (2) Cannabis Қарасора Конопля (лат. Cannabis sp.) Canapa Canoe, Dug-out canoe (2); Shuttle (1) Қайық (2); Тігін машинасының қайығы (1) Челнок Piroga scavata da tronco (2); Navetta, Spola (1) Canteen, Water bottle, Flax (1); Barrel tank, Drum, Bin (2) Фляга, Құты, Дүңгір Фляга Borraccia (1); Tanica, Bidone, Botte, Fusto (2) Canteen, Water bottle, Flax (1); Barrel Құты Фляжка Borraccia (1); Tanica, Bidone, Botte (di 35 tank, Drum, Bin (of small dimensions) (2) ridotte dimensioni) (2) Cantharus, Kantharos Канфар Канфар Cantaro, Kantharos Caparison, Horse cloth (US) Ат жабуы Попона Gualdrappa Capital Капитель Капитель Capitello Capitate Bone Басты сүйек Головчатая Кость (лат. Os Capitatum) Capitato (o Grande osso) Carafe, Flagon Графин Графин Caraffa Caragana Қараған Карагана, Степная Акация (лат. Caragana sp.) Caragana Carassius, Crucian Carp Мөңке балық Карась (лат. Сarassius sp.) Carassius, Carassio Caravanserai (or Caravansary), Khan, Choltry Керуен Сарай Караван-сарай Caravanserraglio Carbinonization Көмірлену Обугливание Carbonizzazione Carbon residue, Soot Күйік Нагар Fuliggine Carbon sample Көміртектің үлгісі Образец углерода Campione di carbone Carbonized, Burnt, Charred Көмірленген Обугленный Carbonizzato Carcass Тұтас ет Туша Carcassa, Carogna Cardinal directions Координатолық бағыттар Координатные Направления Punti cardinali Cardinal point Әлемнің жақтары Сторона света Punto cardinale Cardium, Cardiidae Кардиум Кардиум, Сердцевидки (лат. Cardiidae) Cardium, Cardiidae Carinated Қырлы сүйір Острорёберный Carenato Carination Каренатура (Уступчик) Каренатура (Уступчик) Carenatura Carination Қырлы қабырға Острорёберность Carena, Carenatura Carination, Rib Бүгілген жер Перегиб Carenatura, Piegatura, Curvatura Carnation, Dianthus (D. caryophyllus), Pink (D. plumarius), Sweet William (D. barbatus) Қалампыр Гвоздика (лат. Dianthus) Garofano, Dianthus Carp, Crucian carp, Carassius Мөңке балық Карась (лат. Сarassius sp.) Carassius, Carassio 36 Carps Cyprinids, Cyprinidae Тұқы балық Карповые (лат. Cyprinidae sp.) Cyprinidae, Ciprinidi Carpenter, Woodworker Балташы Плотник Falegname, Carpentiere Carpet Кілем Ковёр Tappeto Carpus, Wrist Білек сүйектері Запястье Carpo, Polso Cart, Wagon, Vehicle Жүк арба Повозка Carro, Veicolo Cartographic Method, Mapping Method Картографиялық әдіс Картографический метод Metodo Cartografico Cartography Картография Картография Cartografia Cartouche Картуш Картуш Cartiglio Carved Ойылып істелген Вырезной Scolpito, Intagliato Carved, Engraved Қашап жасалған Резной (Врезной) Intagliato, Scolpito Carver, Engraver Оюшы Резчик Intagliatore, Incisore Carving, Fretwork Көркемдеп ойып кесу Резьба Intaglio, Incisione, Lavoro di traforo Caryatid Кариатид Кариатида Cariatide Case Қап Чехол Astuccio, Contenitore Case Қынап Футляр Scatola, Astuccio Case, Box Қаламсауыт Пенал Astuccio Case, Needle case Инеқап Игольница Agoraio Casemate, Casement, Pillbox, Blockhouse Каземат Каземат Casamatta Casket (US), Coffin Табыт Гроб Bara Cassiterite Касситерит Касситерит Cassiterite Cast iron Шойын Чугунный Ghisa, Di ghisa, In ghisa Cast iron (1); Cast-iron container (2) Шойын (1); Шойын ыдыс (2) Чугун Ghisa (1); Recipiente di ghisa (2) Cast, Casting Құйма Отливка Getto, Colata, Pezzo fuso Cast wax model, Wax model for lost-wax casting Қорыту үлгісі Выплавляемая модель Modello in cera Casting, Founding, Smelting Құю, Құйма Литейный Fusorio, Della fusione, Della fonderia 37 Casting mould, Matrix Құйма қалыбы Литейная Форма Stampo di fusione, Matrice di fusione Cast-iron container (2); Cast iron (1) Шойын ыдыс (2); Шойын (1) Чугун Recipiente di ghisa (2); Ghisa (1); Castle (1); Lock, Padlock (2) Қамал (1); Құлып (2) Замок Castello (1); Lucchetto, Serratura (2) Casual, Occasional Кездейсоқ Случайный Casuale, Occasionale Catacomb (1); Chamber grave, Chamber tomb (2) Катакомба Катакомба Catacomba (1); Tomba a camera (2) Catafalque Катафалк Катафалк Catafalco Catalogue, Catalog (US) Каталог Каталог Catalogo Catapult Катапульта Катапульта Catapulta Catchment area, Basin (1); Tank, Reservoir Бассейн (1); Су алабы (2) (2) Бассейн Bacino (1); Serbatoio, Vasca (2) Catch plate, Pin-rest Қабылдағыш Приёмник Staffa Category, Class, Rank Разряд Разряд Classe, Categoria, Ordine Cathedral, Cathedral church Собор Собор Cattedrale Cattail, Bulrush Қоға Рогоз (лат. Typha sp.) Tifa, Biodo, Stiancia, Schiancia, Sala Cattle Ірі қара мал Крупный рогатый скот Bestiame Cattle, Livestock, Stock Мал Скот Bestiame, Bovini Cattle-breeding, Cattle farming Малшылық, Мал шаруашылығы Скотоводство Allevamento di bestiame Cauldron, Caldron (US) Қазан Котёл Caldaia, Calderone Cause, Beginnig, Origin, Reason (1); Base, Басталуы, Негіздеу (1); Табан, Ірге, Негіз Основание Foundation (2) (2) Inizio, Principio, Motivo, Ragione (1); Base, Fondamento, Fondazione (2) Cavalry Кавалерия Кавалерия Cavalleria Cave, Cavern Үңгір Пещера Grotta, Caverna Cave painting, Cave art Үңгір сурет өнері Пещерная живопись Pittura rupestre, Arte rupestre Ceiling Төбе Потолок Soffitto Celadon Селадон Селадон Celadon, Porcellana celadon Cell Құжыра Келья Cella 38 Cella, Naos Целла Целла Cella, Naos Cella, Naos, Sancta sanctorum Наос Наос Naos, Cella, Sancta sanctorum Cellar Үй асты қоймасы Подпол Sotterraneo, Scantinato Cellar, Basement Төле Подвал Sotterraneo, Scantinato, Cantina Cellar, Storage-pit Жерқойма Погреб Deposito sotterraneo, Cantina Cellar, Vault Жердың асты Подземелье Sotterraneo, Stanza sotterranea, Scantinato Celt, Socketed Axe Кельт, Айылбас балта Кельт Ascia, Celta Cement, Concrete Цемент Цемент Cemento, Calcestruzzo Cemetery, Burial ground, Burial site, Necropolis Қорым Могильник Necropoli, Antico cimitero, Sepolcreto Cenotaph Кенотаф, Нышандық жерлеу Кенотаф Cenotafio Censer, Thymiaterion, Incense burner, Thurible Курильница Курильница Incensiere, Thymiaterion, Turibolo Centimeter (1); Measuring tape (2) Сантиметр Сантиметр Centimetro (1); Metro. Metro a nastro, Fettuccia metrica (2) Central, Middle, Axial Біліктің, Белағаштың Осевой Assiale, Dell'asse, Centrale, Mediano Central Place Theory Орталық орындар теориясы Теория центральных мест Teoria delle località centrali Centre, Center (US) Орталық Центр Centro Century Жүз жылдық Столетие Secolo Century (1); Age (2) Ғасыр (1); Дәуір (2) Век Secolo (1); Periodo, Epoca, Età (2) Cephalic index Бас сүйек көрсеткіші Черепной указатель Indice cefalico Ceramic Petrology, Ceramic Petrography Керамикалық Петрология Керамическая Петрология Petrografia, Petrologia ceramica Ceramics, Pottery Қыш Керамика Ceramica Ceramist, Potter Көзеші, Қыш жасаушы Гончар Vasaio Ceremonial Рәсімді Церемониальный Cerimoniale Ceremony Рәсім Церемония Cerimonia Ceremony, Religious ceremony, Sacrifice Құрбан шалу Жертвоприношение Sacrificio, Rituale, Cerimonia religiosa 39 Ceremony, Rite Әдет-ғұып, Салт Обряд Rito, Cerimonia Cervical Vertebrae Мойын омыртқалар Шейные позвонки (лат. Vertebrae cervicales) Vertebre Cervicali Chafting, Abrasion, Attrition, Detrition Үйкеліп тозу, Уатылып Истирание Abrasione, Logoramento Chain (1); Row, Series, Succession, Sequence, Range (2) Алқа (1); Тізбек (2) Цепь (Цепочка) Catena (1); Serie, Successione, Fila, Gamma (2) Chain mail, Mail (armour), Coat of mail, Habergeon Кіреуке сауыт Кольчуга Maglia di ferro, Maglia metallica Chaine operatoire, Operational sequence Операция жүйесі Операционная цепь Catena Operativa, Sequenza operativa, Filiera Chalcedony Халцедон Халцедон Calcedonio Chalk Бор Мел Gesso Chamber, Room Камера Камера Camera, Stanza Chamber, Room Жай, Бөлме Помещение Locale, Camera, Vano, Ambiente Chamotte, Grog Шамот Шамот Chamotte, Grog Change, Alteration, Transformation, Conversion, Transmutation Айналдыру Превращение Cambio, Cambiamento, Trasformazione, Conversione Channel, Bed (2); River-bed, Couch (1) Жайылма (2); Төсек (1) Ложе Letto, Alveo (2); Letto, Giaciglio (1) Channel, Strait Бұғаз Пролив Stretto Chapel Капелла Капелла Cappella Chapel, Oratory (of small dimensions) Кішкентай шіркеу Часовня Oratorio, Cappella (di piccole dimensioni) Character, Nature, Temper Мінез-құлық Характер Carattere, Natura Characteristic Мінездеме Характеристика Caratteristica Characteristic, Feature, Peculiarity Ерекшелік Особенность Caratteristica, Peculiarità Chariot, Two-horse chariot, Biga Күйме арба Колесница (Бига) Cocchio da guerra, Carro da guerra, Biga Charm, Keychain, Trinket Салпыншақ Брелок Amuleto, Portafortuna Змеевики (Змеевые Луны) Zmeevik, Medaglione in metallo a carattere religioso o apotropaico Charm, Zmeevik (cast-metal religious Жыланша медальон medallion), Apotropaic Christian amulet or 40 charm Charred, Burnt Өртенген, Күйген Обгорелый Carbonizzato Charred, Burnt, Carbonized Көмірленген Обугленный Carbonizzato Chattel Art, Portable Art, Mobiliary Art Мобильды өнер Мобильное искусство Arte mobile, Arte portatile Chee-grass, Achnatherum splendens Ши Чий (лат. Achnatherum sp.) Achnatherum splendens Cheekbone, Zygomatic bone, Malar bone Бет сүйек Скуловая кость (лат. Os zygomaticum) Osso zigomatico, Zigomo Cheek guard Жақтау Нащёчник Guanciale Cheekpiece, Psalia Сулық Псалии Psalia, Filetto, Montante del morso, Portamorso Chekan, Czekan (1); Puncheon, Chisel (2) Чекан Чекан Chekan, Czekan, Martello d'armi (1); Punzone, Scalpello, Cesello (2) Chemical Химиялық Химический Chimico Chenopod, Chenopodium, Goosefoot Алабұта Марь (лат. Chenopodium sp.) Farinaccio, Farinello, Chenopodio Chernozem, Humus Қара Топырақ Чернозём Humus Cherry tree; Cherry (fruit) Шие Черешня, Вишня птичья (лат. Prunus avium) Ciliegio (albero); Ciliegia (frutto) Cherry tree, Sour cherry tree; Sour black cherry (fruit) Кәдімгі шие Вишня кислая, Вишня обыкновенная (лат. Prunus cerasus) Visciolo, Amareno, Amarasco (albero); Visciola, Amarena (frutto) Chert Шерт Шерт Chert Chert Кремнийлі тақтатастар Черт (кремнистый сланец) Chert Chest, Thorax Көкірек қуысы Грудная клетка Torace, Cassa toracica Chestnut Tree; Chestnut Талшын Каштан (лат. Castanea) Castagno; Castagna Chetverik (four-sided compartment of a building, esp. of a church) Төрттік Четверик Chetverik (struttura architettonica a quattro lati, spec. di chiesa) Chevron Шеврон Шеврон Chevron Chicken, Fowl, Cock (m.), Hen (f.), Rooster (m. US) Тауық Курица (Петух - м.р; Курица - ж.р) (лат. Gallus gallus domesticus) Gallina, Gallo, Pollo Chickpea Нұт Нут, Турецкий горох (лат. Cicer Cece 41 arietinum) Chicory, Succory, Belgian endive (US) Шашыратқы Цикорий обыкновенный (лат. Cichorium intybus) Cicoria comune Chief, Head, Principal Бастық Начальник Capo, Direttore, Principale Chief, Warlord, War chieftain, Commander Көсем, Әскери жетекші Военный Вождь Condottiero, Leader militare, Capo militare Chiefdom Көсем билігі Вождество Chiefdom, Signoria Chieftain, Chief, Leader Көсем Вождь Capo, Leader Chigir, Water lifting Wheel, Persian wheel, Шығыр Water wheel Чигирь Chigir, Ruota idraulica Chimney Түтіндік Дымоход Camino Chimney, Chimneypot Түтін шығатын мұржа Труба дымовая Camino, Comignolo Chimney, Fireplace, Hearth Алау ошақ Камин Camino Chin Иек Подбородок Mento China, Porcelain Фарфор Фарфор Porcellana China clay, Kaolin (or Kaoline) Каолин Каолин Caolino Chinese Elm, Lacebark Elm Қарағаш Карагач (лат. Ulmus parvifolia) Olmo cinese Chip, Fragment, Sliver Жаңғышақ Осколок Frammento, scheggia, Pezzo Chip, Splinter Бұдырлауық Выщербина Scheggia Chip, Token Фишка Фишка Fiche, Gettone, Pedina Chipping, Knapping Жару, Уату Скалывание Scheggiatura Chipping, Knapping, Flintknapping Бастапқы шағу Первичное раскалывание Scheggiatura, Riduzione della litica Chips, Debris, Debitage, Waste, Waste flakes Тас өңдеудің қалдықтары Отходы каменного производства Scarti, Debitage, Debris Chisel Кескіш Зубило Scalpello, Cesello Chisel, Gouge Қашау Долото Scalpello, Sgorbia, Cesello Chisel, Gouge Қашау Стамеска Scalpello, Sgorbia Chisel, Type of chisel, Gouge Жартылай домалақ қашау Полукруглое долото Sgorbia, Scalpellino, Tipo di cesello 42 Chiselled Қайралған, Өткірленген Точеный Cesellato Chiselling, Engraving, Coinage/Mintage Бедер салу, Нақыш қондыру Чеканка Cesellatura, Conio Chiton Хитон Хитон Chitone Chlamys Хламида Хламида Clamide Choltry, Khan, Caravanserai (or Caravansary) Керуен Сарай Караван-сарай Caravanserraglio Chop, Knap Жару Раскалывать, Расколоть Scheggiare, Spaccare, Scindere Chopper Чоппер Чоппер Chopper Choppers, Pebble tools, Worked Pebbles Малтатас қарулар Галечные орудия Ciottoli, Choppers Chopping, Butchering, Cutting Мүшелеу Разделка Divisione, Separazione, Macellazione Chopping tool Чоппинг Чоппинг Тул, Чоппинг Chopping tool Chora Хора Хора Chora Choronym Хороним Хороним Coronimo Chronicle, Annals Жылнама Летопись Annali, Cronaca Chronology (1, 2); Dating (3) Хронология Хронология Cronologia (1, 2); Datazione (3) Chronology, Absolute Chronology, Absolute Dating Мерзімдеу, Абсолюттік мерзімдеме Датировка, Абсолютная Д. Datazione assoluta, Cronologia assoluta Chronology, Radiocarbon dating, C14, Isotope chronology, Radioactive Chronology Изотопты хронология Изотопная Хронология Metodo del carbonio 14 Chronology, Relative Dating, Relative Chronology Мерзімдеу, Салыстырмалы мерзімдеу Датировка, Относительная Д. Datazione relativa, Cronologia relativa Chunk, Flake (2); Break, Fracture (1) Сындырынды (2); Опыру (1) Скол Scheggia (2); Frattura, Rottura (1) Church Шіркеу Церковь Chiesa Church, Cathedral, Cathedral church Собор Собор Cattedrale Churn Ірімшік суы Пахтанье Zangola Churn, Butter churn Майпіскіш Маслобойка Zangola Лоток Canale, Scolo, Grondaia (2); Madia (3); Chute, Shoot (2); Kneading trough (3); Side Жайма, Науа (2, 3); Лоток (1) 43 (of a vault) (1) Parte (di una volta) (1) Cinders, Ash Күл Зола Cenere Cinder Heap, Cinder Layer, Layer of cinders and ashes (1); Burnt Mound (2) Күлдік Зольник Strato di cenere (1); Tumulo bruciato (2) Cinerary Urn Жерлеу сауыты Погребальная Урна Urna cineraria Cinnabar Киноварь Киноварь Cinabro Circle, Ring Шеңбер Круг Cerchio, Anello Circular, Round Дөңгелек, Домалақ Круглый Circolare, Rotondo Circular, Round Доғал, Дөңгелек Округлый Circolare, Rotondo Circumference Шеңбер Окружность Circonferenza Circumstanzial, Detailed Егжей-тегжейлі Подробный Dettagliato Cist, Stone cist Циста Циста Cista, Cista litica Cistern, Tank Цистерна Цистерна Cisterna, Serbatoio Cistern, Tank, Reservoir Қойма, Сауыт Танк Cisterna, Serbatoio d'acqua Cistern, Tank, Water reservoir, Storage pond, Storage pool Бөген, Су қоймасы Водохранилище Serbatoio, Cisterna Citadel Мызғымас қала, Қамал Цитадель Cittadella Citadel, Acropolis Акрополь Акрополь Acropoli, Cittadella Citadel, Kremlin Кремль Кремль Cremlino, Cittadella City, Town Шаһар, Қала Город Città City-state, Polis Полис Полис Polis, Città-Stato Civilisation Цивилизация, Өркениет Цивилизация Civiltà Clad, Cladding, Plate, Plating Жалату Плакировка Placcatura Clad, Plated, Rolled Жалатпалы Плакированный Placcato, Laminato Clamp, Bracket Кішігірім тұтқа Скобка Staffa, Graffa Clasp, Buckle Айылбас Пряжка Fibbia, Fermaglio Clasp, Fastener, Buckle Ілгек Застёжка Fermaglio, Fibbia, Chiusura 44 Class Класс, Тап Класс Classe Class, Rank, Category Разряд Разряд Classe, Categoria, Ordine Classical Archaeology Антикалық археология Археология, Античная А. Archeologia classica Classical Period Классикалық кезең Классический период Periodo Classic Classical Period, Classical Antiquity Классикалық антика Кпассическая Античность Periodo classico, Antichità classica Classification Классификация, Жіктеу Классификация Classificazione Clavicle, Collarbone Бұғана Ключица Clavicola Clay Саз Глина Argilla Clayey sand Құмды, Құмайт топырақты Супесчаный Sabbia argillosa, Terreno sabbioso-argilloso Clayey sand, Loamy Sand Құмдақ, Құмайт Супесь Sabbia argillosa, Terreno sabbioso-argilloso Cleaning Тазарту Зачистка Pulizia Cleaning Тазарту Отчистка Pulizia Cleaning Тазалау Расчистка Puilizia Cleansing, Purification, Purifiyng, Ablution Жуып-шаю (1); Washing (2) Промывание Purificazione, Abluzione (1); Lavaggio (2) Clear, Diaphanous, Transparent, Limpid Мөлдір, Тұнық Прозрачный Trasparente, Diafano, Pulito, Chiaro Cleaver Шот балта Колун Ascia a cuneo Cleaver (stone tool) Кливер Кливер Ascia a cuneo Clematis Жібілген Ломонос, Клематис, Лозинка (лат. Clеmatis) Clematide Cliff Жартас Утёс Scogliera, Rupe, Scarpata, Falesia, Dirupo Clip, Brooch Аграф Аграф Clip, Fermaglio, Fibula Clip, Cramp, Cramp Iron, Brace Құрсау Обойма Graffa, Grappa, Fermaglio Cloisonné, Enamel Клуазоне Клуазоне Cloisonné Cloister, Convent, Monastery, Nunnery Монастырь Монастырь Monastero, Convento Cloth, Fabric Мата Ткань Stoffa, Tessuto Clothes, Dress clothes, Costume, Attire, Киім (1); Бас киім (2) Убор Abiti, Tenuta, Abbigliamento (1); 45 Outfit (1); Headgear, Headdress (2) Copricapo (2) Club, Mace Булава, Күрзі Булава (Палица) Mazza, Clava, Bastone Cluster Кластер Кластер Cluster, Gruppo Cluster Analysis, Clustering Кластерлік талдау Кластерный анализ Cluster Analysis, Clustering, Analisi dei gruppi Coal Көмір, Ағаш көмір Уголь, Древесный Уголь Carbone Coal miner, Collier, Miner Көмір өндіруші, Көмірші Угольщик Minatore Coarse, Raw, Rough, Crude Өңделмеген, Шитті Сырцовый Greggio, Grezzo Coarse, Raw, Unfired Күйдірілген Необожжённый Crudo, Non cotto, Grezzo Coarseware, Coarse Ware, Coarse Pottery Дөрекі қыш Керамика, Грубая Керамика Ceramica grezza Coastline, Coast, Shore, Shoreline, Littoral Жағалау Побережье Litorale, Costa, Riviera Coat, Layer (1); Layer, Stratum, Bed (2) Қыртыс Пласт Strato, Mano (di vernice) (1); Livello, Strato (2) Coated, Covered Қапталған, Жалатылған Облицованный Rivestito, Ricoperto Coating, Coat Жабын, Төсем Покрытие Copertura, Rivestimento Coating, Cover (2); Covering, Coating (1) Қоршау (2); Айналдыра салу, Айнала қоршау (1) Обкладка Rivestimento, Manto, Copertura (2); Rivestimento, Incamiciatura (1) Coating, Plaster Сылақ Обмазка Rivestimento, Intonaco, Strato di rivestimento Coat of arms, Arms, Blazon Герб, Елтаңба Герб Blasone, Stemma Coat of mail, Armour Сауыт Панцирь (Латы) Armatura, Cotta di maglia Coat of mail, Chain mail, Mail (armour), Habergeon Кіреуке сауыт Кольчуга Maglia di ferro, Maglia metallica Cobalt Кобальт Кобальт Cobalto Cobble, Cobblestone, Cobble Tool Жұмыр тас Булыжный камень (Булыжник) Ciottolo Coccix, Tailbone Құйымшақ Копчик (лат. Coccigeus) Coccige Cock, Rooster (US) Қораз, Әтеш Петух Gallo Codex Кодекс Кодекс Codice 46 Coffin, Casket (US) Табыт Гроб Bara Cohesion Байланыстылық Связанность Coesione Coil-building method, Coiling Technique, Sequential slab construction Таспалау тәсілі Ленточная лепка Tecnica del colombino, Manifattura a cercini Coin Тиын, Мәнет Монета Moneta Coin Edge (1); Rib, Cross Rib (2) Гурт Гурт Bordo (di una moneta) (1); Nervatura, Centina (2) Coinage/Mintage, Chiselling, Engraving Бедер салу, Нақыш қондыру Чеканка Cesellatura, Conio Colander, Strainer Сүзгі Цедилка Colino Collarbone, Clavicle Бұғана Ключица Clavicola Collapse, Landslide, Slump Опырылып құлау Обвал Crollo, Frana, Smottamento, Scoscendimento Collar, Necklace Коллар Коллар (Колье) Collare, Collana Collection Жинақ Сборник Collezione Collection Жинақтама Коллекция Collezione Collection, Accumulation (of something), Meeting, Assembly (of people) Топталған, Жиналған Скопление Raccolta, Insieme, Assemblea Collection, Set, Assortment Жиынтық Набор Set, Completo, Serie, Assortimento Collective grave, Collective burial Біріккен жерлеу Коллективное захоронение Tomba collettiva, Sepoltura collettiva Collet, Bezel, Setting Ендірме Вставка Castone, Inserto, Montatura Colluvium Су шайып кету Смыв Colluvium, Terreno colluviale Colonization, Colonisation (US) Отарлау Колонизация Colonizzazione Colonnade Колоннад, Ұстынтізбек Колоннада Colonnato Colony Отар Колония Colonia Colorant, Colouring agent, Pigment, Dye, Бояғыш заттар Краситель Colorante, Pigmento, Tintura Colour, Color (US) Түс Цвет Colore Colour, Paint (1); Tint, Hue (2) Бояу, Сырлау (1); Рең (2) Окраска Colorare, Dipingere (1); Colore, Tinta, Sfumatura (2) 47 Column (1); Pillar (2) Ұстын, Бағана Колонна Colonna (1); Pilastro (2) Column, Applied column, Pilaster, Half column, Engaged column Жартылай бағана Полуколонна Lesena, Parasta Column, Post, Pole, Pillar Бағана, Ұстын Столб Palo, Asta, Colonna, Pilastro Column, Vertebral column, Spinal column Омыртқа бағанасы Позвоночный столб Colonna Vertebrale, Spina dorsale Column, Vertebral column, Spinal column Арқа омыртқа Позвоночник Colonna vertebrale, Spina dorsale Column, Spinal column, Spine, Vertebral Омыртқа (1); Жота, Қырқа (2) column, Rachis (1); Mountain range, Ridge (2) Хребет Colonna vertebrale (1); Catena montuosa, Dorsale (2) Comb (1); Crest (2) Тарақ Гребень Pettine (1); Cresta (2) Combed ornament, Comb-stamped decoration, Comb decoration Бедерлі өрнек, Тарақ Гребёнка (Гребенчатый Орнамент) Decorazione a pettine, Decorazione stampata a pettine Combustible, Fuel Отын Топливо Combustibile, Carburante, Propellente Combustion Chamber Жану камерасы Камера сгорания Camera di combustione Commander, Chief, Warlord, War chieftain Көсем, Әскери жетекші Военный Вождь Condottiero, Leader militare, Capo militare Commerce, Trade, Trading Сауда Торговля Commercio, Scambio commerciale Commodities, Goods, Ware Құрал-жабдық Утварь Merci, Beni Community Қауым Община Comunità Community Қауымдастық Общность Comunità Compact, Dense Тығыз Плотный Compatto, Denso Compartment Компартимент Компартимент Elemento, Compartimento Compass Құбылнама Компас Bussola Compasses, Pair of compasses Циркуль Циркуль Compasso Complex, Association, Assemblage Кешен Комплекс Complesso, Associazione, Insieme Component Құраушы Компонент Componente Component, Part (of a system) Үзбе, Буын Звено Elemento, Componente, Parte (di un sistema) Composition, Structure Құрылым Состав Composizione, Struttura 48 Concave Ойыс Вогнутый Concavo Concentration Шоғырлану тұжырымдамасы (концепциясы) Концентрация (Сосредоточение) Concentrazione Concept, Conception, Idea Тұжырымдама Концепция Concetto, Idea Conch Конх Конха Conca, Conca absidale Concrete Бетон Бетон Calcestruzzo Concrete, Cement Цемент Цемент Cemento, Calcestruzzo Condition, State, Position Ахуал, Күй Состояние Stato, Situazione, Condizione Condition, Bad or Very Bad conditions (or state) of conservation (or preservation) Апатты жағдай Аварийное состояние Cattivo o Pessimo Stato di Conservazione Conduit Құбыр Трубопровод Condotta Conduit, Duct, Water pipe Су таратқыш Водовод Tubo, Condotto, Conduttura Conduit, Pipe, Tube, Duct (1); Trumpet (2) Мұржа Труба Tubo, Condotta (1); Tromba (2) Conference Конференция Конференция Conferenza Conical Конус пішінді Конический Conico Connection, Link, Relation, Relationship, Correlation Байланыс, Арақатынас Связь Collegamento, Connessione, Relazione, Nesso Consecration, Dedication (1); Dedication (2) Түсіндіру (1); Арнау-өлең (2) Посвящение Dedicazione, Consacrazione (1); Dedica (2) Conservation Консервация Консервация Conservazione Conservation Қалпына келтіру Реставрация Conservazione Conservation, Bad or Very Bad conditions (or state) of conservation (or preservation) Апатты жағдай Аварийное состояние Cattivo o Pessimo Stato di Conservazione Conservation, Preservation Сақтау Сохранение Conservazione Conservator, Restorer Жаңғыртушы Реставратор Conservatore Consolidant, Fixative Бекіткі Закрепитель Fissativo, Consolidante, Consolidatore Consolidation, Strengthening, Fortification, Бекініс Reinforcement, Backing Укрепление Fortificazione, Rinforzo, Consolidamento, Rafforzamento 49 Construction Құрылыс Конструкция Costruzione Construction Құрылыс Строительство Costruzione Construction, Building Салу, Тұрғызу Возведение Costruzione, Erezione Construction, Building, Erection (1); Building, Structure (2) Құрылыс, Құрылғы Сооружение Costruzione, Edificazione (1); Edificio, Struttura, Costruzione (2) Construction, Building, Edifice, Structure Ғимарат Здание Costruzione, Edificio, Struttura, Costruzione Construction, Building, Structure Құрылыс Постройка Costruzione, Fabbricato, Edificio Construction, Wood framed construction Табытша Гробовище Costruzione a struttura lignea Construction trench, Foundation trench, Bedding trench Шұңқыр Котлован Trincea di fondazione Constructional, Structural Құрылыстық Строительный Costruttivo, Strutturale Contemporary Замандас, Қазіргі Современный Contemporaneo Contemporaneous, Synchronous, Simultaneous Бір мезгілді Одновременный Simultaneo, Contemporaneo Contents Ішіндегісі Содержимое Contenuto Contents, Maintenance, Substance Мазмұн Содержание Contenuto, Sostentamento Context, Primary Context Контекст, Бастапқы контекст Контекст, Первичный Контекст Contesto primario Context, Secondary Context Контекст, Қосымша контекст Контекст, Вторичный Контекст Contesto secondario Context, Overdug layer, Overdug context (1); Cross-ditch (2) Қазылған жер (1); Ор (2) Перекоп Livello oltrepassato, Strato scavato oltre i suoi limiti (1); Canale trasversale, Trincea trasversale (2) Context, Stratigraphic Unit Контекст Контекст Contesto stratigrafico, Unità stratigrafica (US) Context, Stratum, Layer Стратиграфиялық бірлік, Стратиграфиялық бөлімше Стратиграфическая Единица US, Unità stratigrafica Context, Stratum, Layer, Level Мәдени қабат Культурый Слой Livello, Strato, Contesto Context, Stratum, Layer Қабат Слой Strato, Livello Contour Line, Isohypse Көлденең (контурлық сызық, Изогипса) Горизонталь (Контурная Линия, Isoipsa 50 Изогипса) Contour, Outline Абрис Абрис Contorno, Sagoma Contour, Outline, Shape Кескін, Көрініс, Келбет Очертание Contorno, Sagoma, Abbozzo, Schizzo Contracted burial Жиырылған қабірлеу Скорченное погребение Sepoltura contratta, Sepoltura rannicchiata Contracted position, Crouched Бүгілмелі қалып Согнутое положение Posizione contratta, Posizione fetale, rannicchiata Convent, Monastery, Nunnery, Cloister Монастырь Монастырь Monastero, Convento Conversion, Transmutation, Alteration, Change, Transformation Айналдыру Превращение Cambio, Cambiamento, Trasformazione, Conversione Convex, Protuberant, Prominent Дөңес, Дөңесті Выпуклый Convesso, Protuberante, Prominente, Sporgente Cooking stone, Baking stone Асүйлік тас Кухонный Камень Pietra ollare, Pietra da cucina Coping saw, Fretsaw Егеуіш Пилка Seghetto Copper Мыс Медь Rame Copper (as adjective) Мыс Медный Rameoso, Di rame, In rame Copper, Native Copper Таза мыс Самородная медь Rame nativo Copper Age, Eneolithic, Chalcolithic Халколит, Энеолит, Мыс ғасыры Энеолит, Медный Век, Халколит Età del Rame, Eneolitico, Calcolitico Coprolite Копролит Копролит Coprolito, Coprolite Corona, Crown, Wreath (1) Crown, Curb (2) Венец Венец Corona (1); Coronamento, Conclusione (2) Coronet, Crown Тәж Корона Corona Cord, String Жіп Шпагат Spago, Filo, Corda Cordon, Stringcourse Кордон Кордон Cordone, Cordoncino Core, Nucleus Өзектас Ядрише (Нуклеус) Nucleo Core, Nucleus Нуклеус, Өзектас Нуклеус (Ядрище) Nucleo Core, Nucleus, Kernel (1); Ball, Shot (2) Өзек Ядро Nucleo, Cuore (1); Proiettile, Palla (2) Core drill, Sampler (1); Probe (2); Sound, Tube, Probe (3) Қуыс бұрғы Щуп Sonda di carotaggio (1); Sonda (2); Specillo (3) 51 Core-shaped scraper Өзектасты жоңғы Скребок, Нуклевидный С. Raschiatoio poliedrico, Raschiatoio nucleiforme Coriander Кориандер Кориандер Coriandolo Cornelian, Carnelian Ақық Сердолик (Карнеол) Corniola Corner, Angle Бұрыш Угол Angolo Cornice, Moulding Ернеу, Карниз Карниз Cornice, Cornicione, Modanatura Coroplastic art, Coroplastic Коропластика Коропластика Coroplastica Corpse, (Dead) Body Марқұм Покойный Corpo, Salma Corpse, Cadaver Мүрде Труп Cadavere Correct, Adjust Дұрыстау Подправлять, Подправить Correggere, Ritoccare Correlation Корреляция Корреляция Correlazione Correlation, Relation, Relationship, Connection, Link Байланыс, Арақатынас Связь Collegamento, Connessione, Relazione, Nesso Corridor, Dromos, Underground Gallery Дромос, Көрдәліз Дромос Dromos, Corridoio, Galleria sotterranea Corridor, Passageway Дәліз Коридор Corridoio, Ambiente di passaggio, Andito Corroded Коррозиялық Коррозированный (Корродированный) Corroso Corrosion Коррозия Коррозия Corrosione Corsac, Steppe Fox Қарсақ Корсак (лат. Vulpes corsac L.) Corsac, Volpe delle steppe Cortex, Stone cortex Тас қабыршағы Каменная Корка Cortice Corundum Корунд Корунд Corindone Cosmetic white emulsion Ақ сыр, Белила Белила Maschera, Emulsione Cossack village, Stanitsa Станица Станица Villaggio (di cosacchi) Costruction, Annexe, Attached house Жалғастыра салынған Пристройка Costruzione di un annesso, Annesso, Depandanche Costume Костюм Костюм Costume Costume, Attire, Dress clothes, Outfit (1); Headgear, Headdress (2) Киім (1); Бас киім (2) Убор Abiti, Tenuta, Abbigliamento (1); Copricapo (2) 52 Cotoneaster Ырғай Кизильник (лат. Cotoneaster sp.) Cotoneaster Cotton Мақта Хлопок Cotone Cotton, Made of cotton Мақталы Хлопчатый Cotone, Di cotone, In cotone Cottonwool Мақта Вата Ovatta Couch, River-bed (1); Bed, Channel (2) Төсек (1); Жайылма (2) Ложе Letto, Giaciglio (1); Letto, Alveo (2) Counterfort, Buttress, Spur Контрфорс Контрфорс Contrafforte, Sperone Countermark Беткі ою, Зергерлік ою Надчеканка Contromarca Course, Row, Tier Қатар Ряд Fila, Filare, Linea, Corso Court, Courtyard, Yard Аула Двор Corte, Cortile Covered, Coated Қапталған, Жалатылған Облицованный Rivestito, Ricoperto Cover, Lid Қақпақ Крышка Coperchio, Copertura Cover, Coating (2); Covering, Coating (1) Қоршау (2); Айналдыра салу, Айнала қоршау (1) Обкладка Rivestimento, Manto, Copertura (2); Rivestimento, Incamiciatura (1) Cover with metal (1); Binding Plate, Binding, Chape, Winged chape (2) Құрсау, Қаптау Оковка Coprire con un metallo (1); Fasciatura, Rilegatura, Guaina (2) Covered by kurgan (barrow), Tomb located Қорған астындағы under a burial mound Подкурганный Coperto da un tumulo, Sepoltura sotto tumulo funerario Covering of a roof, Roof coating, Roof Жабын Кровля Tetto, Copertura Covering, Coating (1); Coating, Cover (2) Айналдыра салу, Айнала қоршау (1); Қоршау (2) Обкладка Rivestimento, Incamiciatura (1); Rivestimento, Manto, Copertura (2) Cow, Ox, Bull Сиыр (Бұқа) Корова (Бык - м.р; Корова - ж.р) (лат. Bos) Mucca, Bue, Toro Cow, Bull (Cattle or Livestock, generally speaking) Өгіз; Бұқа Быки (Бык - м.р; Корова - ж.р) (лат. Bos) Toro, Mucca (Bestiame, in generale) Cowrie (or Cowry) Каура Каури Cauri Cracked, Broken, Fragmented Сындырылған Разломанный Rotto, Frammentario, Spezzato Crackle, Fissure, Crevice Жарық Трещина Fessura, Fenditura, Crepa, Spaccatura Craft, Occupation, Profession Қолөнер Ремесло Mestiere, Arte, Professione 53 Craft, Trade Өнеркәсіп Промысел Mestiere Craftsman Қолөнерші Ремесленник Artigiano Craftsman, Artisan Шебер Мастер Artigiano Crag, Rock Жартас, Құз Скала Roccia Cramp(-iron), Crampon, Brace Тұтқа Скоба Graffa, Staffa, Braga a ganci, Pinza (per massi) Cramp, Cramp Iron, Brace, Clip Құрсау Обойма Graffa, Grappa, Fermaglio Crane Тырна Журавль (лат. Grus) Gru Craniology Краниология Краниология Craniologia Crater Кратер Кратер Cratere Crayfish, Lobster Су шаяны Речной рак (лат. Astacus) Astaco, Gambero di fiume, Omaro, Lupicante Creation, Product (2); Formation, Education (1) Құралған, Пайда болған (2); Білім беру (1) Образование Creazione, Prodotto (2); Formazione, Educazione (1) Credence, Faith, Belief, Trust Сенім Вера Fede, Fiducia Creed, Belief Наным-сенім Верование Credenza Cremation Өртелу Сожжение Cremazione, Incinerazione Cremation Кремация Кремация Cremazione Cremation, Incineration Мәйітті өртеу Трупосожжение Cremazione, Incinerazione Crenel, Loophole (2); Orbit, Eye socket (1) Ойық (2); Көз шарасы (1) Глазница Feritoia (2); Orbita (1) Crepidoma Крепида Крепида Crepidoma Crepidoma, Pedestal, Base, Socle (1); Foothill (2) Табан, Тұғыр (1); Бөктер, Етек (2) Подножье, Подножие Basamento, Crepidoma, Piedistallo, Zoccolo, Plinto (1); Collina pedemontana, Pendio ai piedi di un monte (2) Crescent-shaped Pendant, Lunnar-shaped Pendant, Lunular Ornament Айшық Лунница Pendente a forma di falce di luna Crescent-shaped object, Lunula, Object shapedlike a half-moon Лунула Лунула Lunula 54 Crested, Ribbed Қабырғалы Ребристый (Ребёрчатый) Costolato, A coste, Con costole Cretula, Sealing, Seal Impression Таңба Отпечаток Impronta, Cretula Crevice, Crackle, Fissure Жарық Трещина Fessura, Fenditura, Crepa, Spaccatura Crib, Manger, Trough Оттық, Ақыр Кормушка Mangiatoia, Greppia, Trogolo Criss-cross, Cross-hatching decoration, Grid, Lattice Ornamentation Торлы өрнек Решётка, Решётчатый Орнамент Reticolo, Ornamento a rete, Decorazione a reticolo Cro-Magnon Man, European Early Modern Кроманьондықтар Humans (EEMH) Кроманьонцы (Кроманьонский человек) Uomo di Cro-Magnon Cromlech Кромлехтер Кромлех Cromlech Cropmark Кропмарк Кропмарк, Показатель растительности Cropmark Cross Кірес Кресть Croce Cross, Pectoral cross Денеге тағатын кірес Нательный крест (Наперсный крест) Croce pettorale Cross, Transverse, Transversal Көлденең Поперечный Trasversale Cross vault, Groin vault, Double barrel vault Кірес күмбезі Крестовый Свод Volta a crociera Crossbow Арбалет, Атпа найза Арбалет, Самострел, Балестра, Стреломёт Balestra Cross-ditch (2); Overdug layer, Overdug context (1) Ор (2); Қазылған жер (1) Перекоп Canale trasversale, Trincea trasversale (2); Livello oltrepassato, Strato scavato oltre i suoi limiti (1) Cross-hatching decoration, Criss-cross, Grid, Lattice Ornamentation Торлы өрнек Решётка, Решётчатый Орнамент Reticolo, Ornamento a rete, Decorazione a reticolo Crosspiece Арқалық Поперечина Traversa Cross-shaped, Cruciform Кірестәрізді Крестообразный Cruciforme, A croce Cross-shaped, Cruciform Кірес пішінді Крестовидный Cruciforme, A croce Crouched, Contracted position Бүгілмелі қалып Согнутое положение Posizione contratta, Posizione fetale, rannicchiata Crowbar, Pinch-bar Сүймен Лом Palanchino Crown, Corona, Wreath (1) Crown, Curb Венец Венец Corona (1); Coronamento, Conclusione (2) 55 (2) Crown, Coronet Тәж Корона Corona Crownpiece, Headstall, Head collar Жақ, Жақтау Суголовье Testiera Crucible, Melting pot Отбақыр Тигель Crogiolo Cruciform, Cross-shaped Кірестәрізді Крестообразный Cruciforme, A croce Cruciform, Cross-shaped Кірес пішінді Крестовидный Cruciforme, A croce Crude, Coarse, Raw, Rough Өңделмеген, Шитті Сырцовый Greggio, Grezzo Crumble, Grind, Pulverize, Triturate Ысқылау Растирать, Растереть Macinare, Tritare, Frantumare, Polverizzare Crumbling Уатылғыштық Крошение Spezzettamento, Sgretolamento, , Frantumazione Crumbling, Breaking up, Crushing Ұсақтау, Бөлшектеу Дробление Sbriciolamento, Sminuzzamento Crumbling, Collapse Түсу Осыпание Caduta, Franamento, Frana Crumbly, Porous, Friable Борпылдақ Рыхлый Friabile, Poroso Crushing, Crumbling, Breaking up Ұсақтау, Бөлшектеу Дробление Sbriciolamento, Sminuzzamento Crypt Крипта Крипта Cripta Crypt, Vault, Vaulted grave Сағана Склеп Cripta, Tomba a volta Crystal, Hyaline quartz, Quartz rock crystal Тау хрусталі Хрусталь, Горный хрусталь Cristallo di rocca, Quarzo ialino, Cristallo di monte Cuirass Кираса Кираса Corazza Cult, Religion, Worship, Religious faith Дін Религия Religione, Devozione, Culto, Fede Cult, Worship Табынушылық Култь Culto Cultivator, Agriculturist, Farmer Жер өңдеуші Земледелец Agricoltore, Contadino, Coltivare Cultural Deposit, Archaeological Deposit Мәдени қабаттану Культурное Напластование Deposito culturale, Deposito archeologico Cultural heritage monitoring Мәдени мониторинг Культурный Мониторинг Monitoraggio del patrimonio culturale, Tutela del patrimonio culturale Cultural Resource Management, Cultural Heritage and Preservation Office Мәдени ескерткіштердің басқармасы Управление культурных памятников Soprintendenza dei Beni Culturali, Sovrintendenza archeologica, Amministrazione dei Beni Culturali 56 Culture, Archaeological Culture Мәдениет (Археологиялық мәдениет) Культура (Археологическая Культура) Cultura, Cultura archeologica Culture, Material Culture Материалдық мәдениеті Материальная культура Cultura materiale Cuneiform writing Сына жазуы Клинопись Scrittura cuneiforme Cup mark, Cup-shaped mark, Cupule Шара тәрізді белгі Чашевидный знак Coppella Cup mark stone Табақшалы тас Чашечный камень, Чашечник Masso coppellato Cupola (1); Head, Chief (2) Күмбез (1); Басшы (2) Глава Cupola (1); Capo (2) Cupola, Dome (1); Kumbez (meaning only Күмбез for Kazakh language) (2) Купол Cupola (1); Kumbez (significato valido solo per il Kazakho) (2) Cuprous, Cupriferous Мысты Медистый Rameoso, Di rame Cupule, Cup mark, Cup-shaped mark Шара тәрізді белгі Чашевидный знак Coppella Curb, Bridle, Rein Жүген Узда Briglia, Briglie, Redini, Freno Curb, Bridle, Rein Жүген Уздечка Briglia, Briglie, Redini, Freno Curtain wall (2); Spindle whorl (1) Шарбақ (2); Ұршық тас (1) Прясло Muro non portante, Parete non portante (2); Fusaiola (1) Curve, Bend, Turn, Meander Бүгіліс Изгиб Curva, Curvatura, Ansa, Meandro Curved, Bent Иілген Изогнутый Incurvato, Curvato, Piegato Cusp, Point, Tip Қырлы ұштық, Суйірбұрыш Остроконечник Punta, Cuspide Cusp, Point, Tip, Head (of spear or lance) (4); Feathers, Plumage, Feather (1); Pen, Nib (2); Fin (3) Қару қанаты (4); Қауырсын (1); Қаламұш Перо (2); Жүзбеқанат (3) Punta, Cuspide, Armatura (di freccia, di lancia) (4); Piumaggio, Penna (1); Penna, Pennino (2); Pinna (3) Custodian, Keeper, Guardian (1); Curator trustee, Administrator (2) Сақтаушы Хранитель Custode, Guardiano (1); Curatore (2) Custom, Tradition Дәстүр Традиция Tradizione, Costume Custom, Tradition, Usage Дәстүр, Кәде, Ғұрып, Рәсім, Жоралғы Обычай Usanza, Uso, Costume Cut Қиық, Тілік Вырез Taglio Cut, Incision Тілік Надрез Incisione, Taglio Cut, Indentation, Dent, Notch Кертік Зарубка Indentatura, Tacca, Incavo Cutting, Chopping, Butchering Мүшелеу Разделка Divisione, Separazione, Macellazione 57 Cutting, Etching, Engraving Нақыштама Гравировка (Гравирование) Incisione, Acquaforte Cutting, Excision Ойып алу, Кесіп алу Вырезание Excisione, Escissione Cutting, Excision Ойыпған Вырезка Taglio, Ritaglio, Excisione Cutting, Faceting Қырлау Гранение Sfaccettatura Cyperaceae, Sedges Қияқ тұқымдасы Осоковые (лат. Cyperaceae) Cyperaceae, Ciperacee Cypress Сауырағаш Кипарис (лат. Cupressus) Cipresso Cyprinids, Cyprinidae, Carps Тұқы балық Карповые (лат. Cyprinidae sp.) Cyprinidae, Ciprinidi Czekan, Chekan (1); Puncheon, Chisel (2) Чекан Чекан Chekan, Czekan (1); Punzone, Scalpello, Cesello (2) English Kazakh Russian Italian Dagger Қанжар Кинжал Pugnale Damage, Breakage Бұзылу Повреждение Danno, Danneggiamento, Guasto, Rottura Damaged Бұзылған Повреждённый Guasto, Danneggiato Damascening Дамаскинаж Дамаскинаж Agemina, All'agemina Damescening Әшекейлеу (Кертік) Тауширование (Насечка) Ageminatura, All'agemina Damascening, Inlay (1); Impression, Cutting, Notching (2) Керту, Ою Насечка Intarsio, Tarsia, Agemina (Ageminazione) (1); Intaccatura, Impressione, Tacca (2) Damp, Wet Шикі, Шала Сырой Umido, Bagnato Dart, Javelin Қысқа сапты найза Дротик Giavellotto, Lanciotto, Dardo Data, Information Мағлұмат, Мәлімет Данные Dati, Informazioni D 58 Data, Isolated Data, Isolated find Жеке олжа Изолированная Находка Singolo ritrovamento, Ritrovamento isolato Date Мерзім Дата Data Date palm, Date (fruit) Құрма пальмасы Финиковая пальма, Феникс, Финик (лат. Palma da datteri o dattilifera, Dattero Phoenix dactylifera) (frutto) Dating, Chronology Мерзімдеу Датировка (Датирование) Datazione, Cronologia Dating (3), Chronology (1, 2) Хронология Хронология Cronologia (1, 2); Datazione (3) Dating, Absolute Dating, Absolute Chronology Мерзімдеу, Абсолюттік мерзімдеме Датировка, Абсолютная Д. Datazione assoluta, Cronologia assoluta Dating, Archaeomagnetic dating Археомагнитті мерзімдеу Археомагнитная Датировка Datazione archeomagnetica Dating, Cross dating Мерзімдеу, Тоғыспалы мерзімдеу Датировка, Перекрёстная Датировка Datazione incrociata Dating, Obsidian Dating, Obsidian hydration dating Мерзімдеудің обсидианды әдісі Обсидиановый метод датировки Datazione dell'idratazione dell'ossidiana Dating, Obsidian Dating, Obsidian hydration dating Обсидиан әдісі арқылы мерзімдеу (Обсидианның гидратация әдісі) Датировка по обсидиановому методу (Метод гидратации обсидиана) Datazione dell'idratazione dell'ossidiana Dating, Potassium-argon dating (K-Ar) Калий-аргон әдісі Калий-аргоновый метод Datazione al Potassio-Argo Dating, Potassium-argon dating (K-Ar) Калий-аргондық әдісі бойынша мерзімдеу Датировка по калий-аргоновому методу Datazione al Potassio-Argo, Metodo del Potassio-Argo (radiopotassio) Dating, Radiocarbon dating, C14, Isotope chronology, Radioactive Chronology Изотопты хронология Изотопная Хронология Metodo del carbonio 14 Dating, Radiocarbon dating, Carbon 14 dating Радиокөміртекті мерзімдеу Радиоуглеродная Датировка Datazione al radiocarbonio (o al C14) Dating, Relative Dating, Relative Chronology Мерзімдеу, Салыстырмалы мерзімдеу Датировка, Относительная Д. Datazione relativa, Cronologia relativa Dating, Thermoluminescence Dating Термолюминесцентті мерзімдеу Термолюминесцентная Датировка Datazione alla termoluminiscenza Dating, Tree-ring dating Дендрохронологиялық мерзімдеу Дендрохронологическая Датировка Datazione calibrata sulla dendrocronologia Dating, Varve Dating Варвохронология Варвохронология Datazione per mezzo delle varve Dating, Varve Dating Балшық таспа арқылы мерзімдеу (Балшық таспа әдісі) Датировка по методу ленточных глин (ленточных глин метод) Metodo delle varve Datum plane, Datum level, Datum line Нөлдік белгі Нулевая Отметка Piano di riferimento 59 Datum point, Reference point, Benchmark Қада белгі Репер Punto zero, Punto base, Punto di riferimento, Parametro Dead (adj. and noun) Өлген Умерший Morto, Il morto Debitage, Flake, Piece esquilee, Splinter Тас жаңқа, Сындырынды (Aspetto Viktor, Отщеп ancora da suddividere) Scheggia, Scaglia Debitage, Debris, Waste, Waste flakes, Chips Тас өңдеудің қалдықтары Scarti, Debitage, Debris Debris, Detritus, Drift Қиыршық тас, Шағыл, Жарықшақталған Щебень тас Pietrisco, Detrito Debris, Waste Сынықтар, Жарықшақтар Осколки Avanzi, Scarti, Detriti Debris, Waste Жарықшалар Обломки Detriti, Scarti, Resti Debris, Waste, Rubble, Scraps, Shreds Қиық Обрезки Frammenti, Pezzetti, Ritagli, Scarti Decay, Decline, Wane Құлдырау Упадок Degrado, Declino, Calo, Decadimento Decay, Decompose, Rot Шіру Истлевать, Истлеть Ridursi in polvere o in cenere, Decomporsi Decay, Putrefaction, Decomposition Іріп -шіру Тление Putrfazione, Cosa putrefatta, Decomposizione Decayed, Putrified, Putrid, Decomposed Іріп-шірген Разложившийся Deteriorato, Putrefatto, Guasto Deciphering, Interpretation, Decoding, Decryption Дешифровка, Шифрды оқу Дешифровка Interpretazione, Decodifica Decline, Decay, Wane Құлдырау Упадок Degrado, Declino, Calo, Decadimento Decoding, Deciphering, Interpretation, Decryption Дешифровка, Шифрды оқу Дешифровка Interpretazione, Decodifica Decompose, Decay, Rot Шіру Истлевать, Истлеть Ridursi in polvere o in cenere, Decomporsi Decomposed, Decayed, Putrified, Putrid Іріп-шірген Разложившийся Deteriorato, Putrefatto, Guasto Decomposition Ыдырау Разложение Decomposizione Decomposition, Decay, Putrefaction Іріп -шіру Тление Putrfazione, Cosa putrefatta, Decomposizione Decor, Decoration Декорация, Сахна суреті Декорация Decoro, Decorazione Decorate, Ornament, Adorn Әшекейлеу, Безендіру, Әдемілеу, Украшать, Украсить Decorare, Ornare, Adornare, Abbellire Отходы каменного производства 60 Әсемдеу Decorated, Painted Бояулы Расписной Dipinto, Decorato Decoration, Adornment, Ornament, Embellishment Әшекей Украшение Decorazione, Ornamento Decoration, Combed ornament, Combstamped decoration, Comb decoration Бедерлі өрнек, Тарақ Гребёнка (Гребенчатый Орнамент) Decorazione a pettine, Decorazione stampata a pettine Decoration Cross-hatching decoration, Criss-cross, Grid, Lattice Ornamentation Торлы өрнек Решётка, Решётчатый Орнамент Reticolo, Ornamento a rete, Decorazione a reticolo Decoration, Egg-and-anchor, Egg-and-dart, Овы, Жұмырқа тәрізді ою Egg-and-tongue Овы Ovoli, Decorazione ad ovoli Decoration, Excised decoration Оймалы өрнек Выемчатый Орнамент Decorazione excisa Decoration, Excised decoration Иір ойықты өрнек Нарезной орнамент Decorazione incisa, Decorazione ad incisione Decoration, Herringbone pattern Шырша өрнек Ёлочный Орнамент Motivo a spina di pesce Decoration, Finish, Refinement Әрлеу Отделка Rifinitura, Raffinamento, Decorazione Decoration, Pattern, Design Өрнек Узор Motivo, Ornamento, Decorazione Decoration, Pearl-shaped decoration, Bossed decoration, Prunted decoration Інжу өрнегі Жемчужиный орначмент Decorazione a perle, Decorazione a bugne Decoration, Plastic decoration, Applied decoration Жабыстырылған бастырма Налеп (Налепная Аппликация) Applicazione, Applicazione plastica, Cordone Decoration, Rippled Decoration, Ripple burnishing, Wavy decorative motif Иректі өрнек Волнистый Орнамент Decorazione ondulata Decoration, Scratched decoration Тырналған ою-өрнек Процарапанный орнамент Decorazione graffita Decoration, Stamped Decoration, Impressed Decoration Қалыпты өрнек Штамповидный Орнамент Decorazione impressa, Decorazione Stampata Decorations, Ornamentation Өрнек Орнамент Ornamentazione, Ornamento, Decorazione Decorative pattern, Motif, Motive Бейне Мотив Motivo, Disegno, Schema ornamentale Decorative spiral motif, Volute, Ringlet Шырмауық Завиток Riccio, Spirale, Voluta Decryption, Decoding, Deciphering, Дешифровка, Шифрды оқу Дешифровка Interpretazione, Decodifica 61 Interpretation Dedication, Consecration (1); Dedication (2) Түсіндіру (1); Арнау-өлең (2) Посвящение Dedicazione, Consacrazione (1); Dedica (2) Deer, Red deer Бұғы, Асыл Тұқымды Бұғы, Марал Олень, Благородный олень, Марал (лат. Cervus elaphus L.) Cervo rosso, Cervo nobile Deer, Roe, Siberian roe deer, Eastern roe deer Елік Косуля, Сибирская косуля (лат. Capreolus pygargus L.) Capriolo, Capriolo orientale, Capriolo siberiano Defect, Flaw Ақау Дефект Difetto Defect, Discarded part, Waste, Reject Ақау, Брак Брак Scarto, Difetto Defective, Imperfect, Unfit, Unusable Жарамсыз Негодный Non adatto, Inidoneo, Cattivo, Scadente, Difettoso Defensive Қорғаныс Оборонительный Difensivo, Di difesa, Della difesa Definition Анықтама Определение Definizione, Determinazione Deformation Деформация Деформация Deformazione Delineation, Outline Айқын сызба Прорисовка Delineamento, Delineazione Dell Қойнау, Алқап Лощина Valletta, Valloncello, Piccola valle Delta, Mouth (of a river), Estuary (1); Mouth (of vessel), Opening (2) Құйылыс, Саға Устье Foce (1); Bocca, Imboccatura del vaso (2) Dendrochronology Дендрохронология Дендрохронология Dendrocronologia Dense, Compact Тығыз Плотный Compatto, Denso Dent, Indentation, Cut, Notch Кертік Зарубка Indentatura, Tacca, Incavo Dent, Impression, Indent, Nick Майысқан Вмятина Ammaccatura, Impressione, Tacca Denticulate tool, Toothed tool Тіктісті қару Зубчатое Орудие Strumento dentato, Denticolato in pietra Denticulate, Denticulated, Dentated, Toothed, Serrated Тісті Зубчатый Dentato, Denticolato Department, Archaeological Institute, Archaeological Department Археология институты Институт Археологии Istituto di Archeologia, Dipartimento di Archeologia Depletion, Breakdown, Exhaustion (1); Destroyed, Wrecked, In ruins (2) Бұзылу Развал Degrado, Distruzione (1); Rovina, Collasso (2) 62 Deposit, Alluvial Deposit Аллювиалды қабаттану Аллювиальное напластование Deposito alluvionale Deposit, Cultural Deposit, Archaeological Deposit Мәдени қабаттану Культурное Напластование Deposito culturale, Deposito archeologico Deposit, Field Кен орны Месторождение Giacimento, Deposito Deposit, Layer, Stratification, Strata Қатпар Напластование Stratificazione, Deposito stratificato Deposit, Sediment Қыртыстану, Қабаттану Отложение Deposito, Sedimento Deposits, Aeolian Deposits Эолдық шөгінділер Эоловые отложения Depositi eolici Depository, Depot, Store, Storeroom, Stockroom Қойма Хранилище Deposito, Magazzino Depository, Pantry, Larder, Storeroom, Warehouse, Store house Қойма Кладовая Magazzino, Deposito, Dispensa Depression, Basin, Hollow Қазаншұңқыр Котловинa Depressione, Conca Depression, Hollow Ой, Ойдым, Ойпаң, Шұқыр Впадина Depressione, Fossa, Avvallamento Depression, Hollow Тереңдету Углубление Cavità, Depressione Depth Тереңдік Глубина Profondità Description Сипаттама, Суреттеме Описание Descrizione Desert Varnish Шөл тотығы Пустынный лак, Загар пустынный или солнечный Vernice del deserto Design, Decoration, Pattern Өрнек Узор Motivo, Ornamento, Decorazione Design, Plan, Planning (1); Appearence, Form, Guise (2) Дайындау, Рәсімдеу (1); Сыртқы келбеті Оформление (2) Design, Progettazione (1); Design, Forma, Veste (2) Designation, Marking, Sign, Indication, Label Белгілеу Обозначение Designazione, Marchio, Segno, Indicazione Destruction Бұзу Разрушение Distruzione Destructive Бұзушы Разрушающий Distruttivo Detailed, Circumstanzial Егжей-тегжейлі Подробный Dettagliato Deterioration, Wear, Wear-and-tear Тоздыру Изнашивание Logoramento, Deterioramento Determinism, Ecological determinism Экологиялық детерминизм Экологический Детерминизм Determinismo ecologico, Determinismo 63 Ambientale Detrition, Chafting, Abrasion, Attrition Үйкеліп тозу, Уатылып Истирание Abrasione, Logoramento Detritus, Debris, Drift Шағыл, Жарықшақталған тас, Қиыршық Щебень тас Pietrisco, Detrito Device Құрылғы Устройство Congegno, Dispositivo Device Аспап, Құрал Прибор Congegno, Dispositivo Diachronic Диахрондық Диахронический Diacronico Diadem Тәті Диадема Diadema Diagnostic Диагностикалық Диагностический Diagnostico Diagram, Sketch, Scheme Схема, Сұлба Схема Schema, Schizzo, Diagramma Diameter Диаметр Диаметр Diametro Diamond Алмаз Алмаз Diamante Dianthus, Carnation (D. caryophyllus), Pink (D. plumarius), Sweet William (D. barbatus) Қалампыр Гвоздика (лат. Dianthus) Garofano, Dianthus Diaphaneity, Diaphanousness, Transparency Мөлдірлік, Тұнықтық Прозрачность Trasparenza, Diafanità Diaphanous, Transparent, Limpid, Clear Мөлдір, Тұнық Прозрачный Trasparente, Diafano, Pulito, Chiaro Dice Топай ойыны Кости Dado Die, Punch Қалып Штамп Punzone, Matrice Die, Stamp Пунсон Пунсон Punzone Diffusion Диффузия Диффузия Diffusione Diffusion, Introduction, Propagation Енгізу Внедрение Introduzione, Propagazione, Diffusione Dig, Excavate Қазу Копать Scavare Digger, Excavator Экскаватор Экскаватор Escavatore, Escavatrice Digging stick Қазғыш таяқ (Жерқазғыш) Палка-копалка (Землекопалка) Bastone da scavo Digging stick weight Салмақбергіш Утяжелитель Peso in pietra con foro per calettatura di un bastone 64 Dig up, Excavate, Unearth, Uncover, Recover Қазбалау Раскапывать Scavare, Scoprire, Rinvenire, Svelare Dilute, Water down Сұылту Разбавлять, Разбавить Diluire Dimension, Measure Өлшеу Измерение Misura, Dimensione Dimension, Measurement, Size Өлшем Размер (Размеры) Misura, Dimensione Dinos Динос Динос Dinos Dipper, Ladle, Scoop Ожау, Асауыш Черпак Mestolo, Paletta Dipper, Ladle, Scoop (1); Scoop or Ladle with zoomorphic handle (2) Ожау, Шөміш Ковш Mestolo (1); Mestolo con manico zoomorfo (2) Direct, Straight Тік Прямой Diritto, Retto Direction Бағыт Направление Direzione Dirty, Uncleaned Тазартылмаған Нечищеный Non pulito, Sporco Disarticulated Жекеленген Разрозненный Disarticolato Disarticulated Bones Ауыстырылған сүйектер Перемешанный кости Ossa disarticolate, Ossa senza connessione anatomica Disaster, Calamity, Wreck, Accident Апат Крушение Incidente, Sciagura, Relitto Disc, Disk (US) Диск Диск Disco Disc, Intervertebral disc, Intervertebral disk Омыртқа аралық дискі Межпозвоночный Диск Disco intervertebrale Discarded part, Waste, Reject, Defect Ақау, Брак Брак Scarto, Difetto Disclosure, Discovery, Finding Табу, Айқындау Обнаружение Ritrovamento, Scoperta Discontinuous, Uneven, Irregular Әркелкі, Ауытқымалы Неравномерный Non uniforme, Diseguale, Discontinuo Discover, Uncover, Find Табу Находить, Найти Trovare, Scoprire, Reperire Discovery Ашылу, Ашылым Открытие Scoperta Discovery, Disclosure, Finding Табу, Айқындау Обнаружение Ritrovamento, Scoperta Discovery, Find, Finding Олжа Находка Reperto, Rinvenimento, Scoperta Dish (or Saucer) for flower-pots Түпқойма Поддон Sottovaso Dish, Plate Табақ Блюдо Piatto 65 Dish, Small Dish, Saucer Табақша Блюдце Piattino, Sottocoppa Dispersion, Dispersal, Scattering Шашу Разброс Dispersione Displacement Орнынан алу; Жылжыту Смещение Rideposizione Distal Side, Distal Part (of an artefact) Алшақтық қыр, Алшақтық бөлік Дистальная Сторона, Дистальная Часть Lato distale, Parte distale (di un manufatto) Distribution Таралу Распространение Distribuzione Distribution Үлестірім Распределение Distribuzione District, Area, Allotment, Lot, Plot Аумақ, Телім Участок Terreno, Lotto, Appezzamento, Area District, Region, Province (1); Sphere, Field, Domain (2); Region (3) Облыс (1); Жол, Сала, Тарау (2); Тұс, Жер (3) Область Regione, Provincia, Territorio (1); Settore, Branca (2); Regione (3) District, Quarter Квартал, Орам Квартал Quartiere, Rione Ditch, Gutter Жыра, Ор Канава Fossato di scolo, Fossetta, Zanella Ditch, Moat Ор, Шұңқыр Ров Fossato, Canale, Fosso Divide Бөлу Разделить Dividere, Separare Divine, Holy, Blessed, Sacred Әулие, Қасиетті Святой Santo, Sacro Document, Anepigraphic Document Анэпиграфты ескерткіш Анэпиграфный Памятник Documento Anepigrafico Dog (Dog, Bitch) Ит Собака (Пёс - м.р.; Собака - ж.р.) (лат. Canis lupus familiaris) Cane (Cane, Cagna) Dogrose, Wild rose Итмұрын Шиповник (лат. Rosa sp.) Rosa Canina Dolichocephalic, Long-headed skull Долихокранды (Долихоцефал) Долихокранный (Долихоцефал) Dolicocefalo Dolmen Дольмен Дольмен Dolmen Domain, Sphere, Field (2); Region (3); Region, Province, District (1) Жол, Сала, Тарау (2); Тұс, Жер (3); Облыс (1); Область Settore, Branca (2); Regione (3); Regione, Provincia, Territorio (1) Dome, Cupola (1); Kumbez (meaning only Күмбез for Kazakh language) (2) Купол Cupola (1); Kumbez (significato valido solo per il Kazakho) (2) Domestication Мәдениеттендіру Окультуривание Domesticazione Domestication Қолға үйрету Приручение Domesticazione Domestication Доместикация, Қолға үйрету Доместикация (Одомашнивание) Domesticazione 66 Donjon Донжон Донжон Dongione Donkey, Ass Есек Осёл, Домашний осёл, Ишак (лат. Equus Asino, Somaro, Ciuco asinus) Donkey, Wild donkey, Wild ass Есек, Жабайы есек Осёл, Дикий осёл (лат. Equus asinus) Asino selvatico, Somaro, Ciuco Door, Wicket, Wicket door, Wicket gate Есікше Калитка Porticina, Cancellino, Cancelletto Doorstep, Threshold Өкшелік Подпятник Soglia Dorsal surface, Back, Spine Арқа Спинка Schiena, Dorso Dot, Point Нүкте Точка Punto Dotted, Punctate, Punctuated Нүктелі Точечный Punteggiato, A punti Double Axe, Two-edged axe Екі жүзді балта, Балта Топор, Двойной Топор Ascia bipenne Double-edged Екі жүзді Обоюдоострый Doppio taglio, A doppio taglio Double-handled, Two-handled Қос тұтқалы Двуручный Due manici, A due manici Dowel, Dowel pin Пирон Пирон Perno Drain, Drainage system, Gutter Суағар Водосток Condotta, Condotta di scarico, Sistema di drenaggio Drainage canal Суағар арық, Суағар канал Водосточный Канал Canale di drenaggio Drake, Duck, Anatidae Үйрек тұқымдастылар Утиные (селезень - м.р; утка - ж.р) (лат. Anatidae) Anatra, Anatidae Draughtsman, Draftsman (US) Сызбашы Чертёжник Disegnatore Draughtsman, Draftsman (US), Artist Суретші Художник Artista, Disegnatore, Tecnico del disegno Draw Сурет салу Рисовать Disegnare Draw, Trace, Sketch Сызу, Сызық салу Прочерчивать, Прочертить Tracciare, Disegnare Drawbridge Ашпалы көпір, Көтермелі көпір Подъёмный Мост Ponte levatoio Drawing Сызба Чертёж Disegno Drawing Сымдау Волочение Trafilatura Drawing, Figure, Picture, Image, Painting Сурет Рисунок Disegno, Figura, Immagine, Cartina, Fotografia 67 Drawing board Планшет Планшет Tavoletta da disegno Drawknife, Drawshave Ұңғуыр, Қайқы пышақ Скобель (Струг, Рабо) Coltello a due manici, Coltello carradore Drawknife, Drawshave, Plane (1); Boat (2) Жонба (1); Струг (2) Струг Pialla (1); Barca, Imbarcazione (2) Dress, Toilet (1); Toilet, Lavatory, Bathroom (2) Туалет Туалет Toletta, Pulizia, Vestizione (1); Toilette, Bagno, Servizi (2) Dressing, Fertilizer, Manure Тыңайтқыш Удобрение Concime, Letame Dressing Axe, Tooth Axe, Bush hammer Тіктісті балта Зубатка Ascia dentata, Ascia a lama dentata, Bocciarda, Martellina Drift, Debris, Detritus Қиыршық тас, Шағыл, Жарықшақталған Щебень тас Pietrisco, Detrito Drift, Horizontal Gallery Ұңғыма Штольня Cunicolo, Galleria orizzontale Drill, Borer Бұрғы Сверло Perforatore, Trapano Drill, Bow (1); Bow (of a fibula or brooch) Лучок (2) Лучок Arco, Trapano ad arco (1); Arco (di una fibula o spilla) (2) Drilling, Boring, Perforation Бұрғылау Сверление Perforazione, Trapanatura Drill, Probe, Core barrell Зонд Зонд Sonda, Carotiere, Carotatore Drippings Сұйықтық ізі Подтёк Colaticcio, Sgocciolatura Drips Ақырын ағыс Струйка Sgocciolatura Drips, Drops, Runs Сұйықтың қатпары Натёки Gocce, Sgocciolatura Dromedary, Arabian Camel Нар немесе дромедар Одногорбый верблюд или дромедар (лат. Dromedario Camelus dromedarius) Dromos, Corridor, Underground Gallery Дромос Дромос Dromos, Corridoio, Galleria sotterranea Drops, Drips, Runs Сұйықтың қатпары Натёки Gocce, Sgocciolatura Drum, Tambour (1); Outer door (2) Тамбур Тамбур Tamburo (1); Antiporta (2) Duck Үйрек Утка (лат. Anas platyryncha) Anatra Duct, Conduit, Pipe, Tube (1); Trumpet (2) Мұржа Труба Tubo, Condotta (1); Tromba (2) Duct, Conduit, Water pipe Су таратқыш Водовод Tubo, Condotto, Conduttura Duct, Pipe, Tube Түтік Трубка Tubo, Condotto, Tubatura, Conduttura 68 Duke, Kniaz, Knyaz, Knez, Prince Кінәз Князь Principe, Duca, Knjaz’, Kniaz, Knez Drake, Duck Үйрек тұқымдастылар Утиные (селезень - м.р; утка - ж.р) (лат. Anatidae) Anatra Dug-out canoe, Canoe (2); Shuttle (1) Қайық (2); Тігін машинасының қайығы (1) Челнок Piroga scavata da tronco (2); Navetta, Spola (1) Dukach Дукач Дукач Dukach Dump, Back dirt Үйінді Отвал Scarico, Terreno di scavo, Terreno ammassato (durante lo scavo) Dump, Dumping ground, Tip Қоқыс тастайтын жер Свалка Discarica, Rifiuti, Mucchio di rifiuti Durra, Sorghum, Broomcorn Қонақ жүгері Сорго (лат. Sorghum) Sorgo, Saggina Dusty Тозаңды Пылевой Polveroso Dwellers, Population, Human dwellers Халық, Ел-жұрт Население Popolazione, Abitanti Dwelling, Habitation, House Үй-жай, Баспана Жилище Abitazione, Dimora, Casa Dwelling, House Үй Дом Casa, Abitazione Dwelling, Pit dwelling, Pit house, Semidogout dwelling Жертөле Землянка Abitazione seminterrata, Casa o Capanna interrata Dwelling, Pit house, Subterranean dwelling, Semi-dug house, Semi dug-out Жартылай жеркепе, Жартылай жертөле Полуземлянка Capanna seminterrata, Abitazione interrata Dye, Colorant, Colouring agent, Pigment Бояғыш заттар Краситель Colorante, Pigmento, Tintura Dye, Paint, Pigment Сыр, Рең, Бояу Краска Pittura, Tintura, Pigmento Dynasty Әулет Династия Dinastia E 69 English Kazakh Russian Italian Eagle, Golden Eagle Бүркіт Беркут (лат. Aquila chrytsaetus L.) Aquila reale Ear (1); Handle (of a vessel) (2) Құлақ (1); Ілгек (2) Ухо Orecchio (1); Presa, Ansa (2) Early Classical Antiquity Ерте антика дәуірі Ранняя Античность Classicità antica, Fase antica della Classicità Early, Ancient Ерте Ранний Antico, Vecchio Earring Сырға Серьга Orecchino Earth, Land (1); Ground, Soil (2) Жер Земля Terra (1); Terra, Terreno, Suolo (2) Earth, Pisé, Rammed Earth, Packed earth Саз балшықтан істелген; Саз балшықтан Глинобитный салынған Pisé, in Terra battuta, di Terra battuta Earthenware, Terracotta, Baked clay Терракота, Өртеген кірпіштер Терракота Terracotta Earthly, Terrestrial Құрлық, Құрлықтағы Сухопутный Terrestre, Di terra Earthwork, Embankment, Artificial mound Үйме Насыпь Collina artificiale, Terrapieno, Monticolo Earthwork, Embankment, Bank, Agger, Rampart Үйме дуал Вал Bastione, Baluardo, Argine East, Orient Шығыс Восток Est, Oriente Eastern, East, Oriental Шығыстық Восточный Est, Orientale Ecofacts Экофактілер Экофакты Ecofatti Ecological determinism Экологиялық детерминизм Экологический детерминизм Determinismo ecologico, Determinismo Ambientale Ecological Niche Экологиялық қуыс Экологическая ниша Nicchia ecologica Economic Шаруашылықты Хозяйственный Economico, Dell'economia Economy Шаруашылық Хозяйство Economia Edge, Band, Selvage Жиек Кромка Spigolo, Bordo, Margine, Cimosa Edge, Blade Жүз Лезвие Filo, Lama, Taglio Edge, Border Әдіптеме Окаёмка Orlo, Bordo, Orlatura Edge, Border, Fringe Аймак, Шет Край Bordo, Limite, Orlo, Margine 70 Edge, Flange, Flanged edge Жиексу Закраина Bordo, Orlo, Bordo flangiato Edge, Point Ұшы Остриё Punta, Lama Edge, Side Борт, Өңір Борт Bordo, Sponda, Margine, Orlo Edifice, Building, Structure, Costruction Ғимарат Здание Costruzione, Edificio, Struttura, Costruzione Editorship, Editing (1); Editorial Board, Publishers, Publishing House (2) Редакциялау (1); Редакция (2) Редакция Redazione, Revisione (1); Editore, Editori, Casa editrice (2) Education, Formation (1); Creation, Product (2) Білім беру (1); Құралған, Пайда болған (2) Образование Formazione, Educazione (1); Creazione, Prodotto (2) Efflorescence Оңу Выцветы Effiorescenza Egg-and-anchor, Egg-and-dart, Egg-andtongue Овы, Жұмырқа тәрізді ою Овы Ovoli, Decorazione ad ovoli Egg-shaped, Oval Жұмыртқа тәріздес, Жұмыртқа тәрізді Яйцевидный Ovale, a forma d'uovo, Ovulare Einkorn Дара дәнді жабайы бидай Полба-однозернянка, Айнкорн (лат. Triticum boeoticum, Triticum monococcum) Piccolo farro, Farragine Elbow Шынтақ Локоть Gomito Elbow Bone, Ulna Шынтақ жілік Локтевая кость (лат. Ulna) Ulna Electrum Электр Электр Elettro Electrum Электрон, Электрум Электрон, Электрум Elettro Element Элемент Элемент Elemento Elements, Traces, Trace elements Қоспалар Примеси Elementi in traccia Elevation, Rise Жоғарылау Возвышение Elevazione, Altura Elk, Eurasian elk (Europe), Moose (North America) Бұлан Лось (лат. Alces alces L.) Alce Elm, Elm-tree, Ulmus Шегіршін Вяз или Ильм (лат. Ulmus sp.) Olmo Elm, Chinese Elm, Lacebark Elm Қарағаш Карагач (лат. Ulmus parvifolia) Olmo cinese Elongated Ұзарған Удлинённый Allungato, Esteso 71 Elongated Созылыңқы Вытянутый Allungato Embalmed Бальзамдау Набальзамированный Imbalsamato Embalming Бальзамдау Бальзамирование Imbalsamazione Embankment, Earthwork, Artificial mound Үйме Насыпь Collina artificiale, Terrapieno, Monticolo Embankment, Earthwork, Bank, Agger, Rampart Үйме дуал Вал Bastione, Baluardo, Argine Embellishment, Adornment, Decoration, Ornament Әшекей Украшение Decorazione, Ornamento Emblema, Emblem Танымбелгі Эмблема Emblema Embrasure, Loophole, Balistraria, Arrow slit Атыс ойығы Бойница Feritoia Embroidered Кестеленген Расшитый Ricamato, Decorato col ricamo Embroidery Кесте Вышивка Ricamo Emerald Зүбаржат Изумруд Smeraldo Emergence of a culture, Genesis of a culture Мәденигенез Культурогенез Genesi di una cultura, Origine di una cultura Emmer, Emmer Wheat, Hulled Wheat (US) Эммер, Екі дәнді бидай, Борай бидай Пшеница двузернянка, Полба, Эммер (лат. Triticum dicoccum) Farro, Farro dicocco, Emmer Empire Империя Империя Impero Empire, Power, State (1); Orb, Globus Cruciger (2) Держава, Күшті мемлекет (1); Держава (2) Держава Dominio, Potere, Stato, Nazione (1) ; Globo, Globo Crucigero (2) Employment, Use, Purpose Тұтыну Употреьление Uso, Impiego Empty Бос Пустой Vuoto Emulation Эмуляция Эмуляция Emulazione Enamel Эмаль Эмаль Smalto Enamel, Cloisonné Клуазоне Клуазоне Cloisonné Enamel, Glaze Әйнекей Полива Vetrina, Invetriatura, Smalto Enameling, Enamel Эмальдану, Эмальдау Эмалирование Smaltare 72 Encampment, Camp Лагерь Лагерь Campo, Accampamento Encampment, Camp, Station, Site Тұрақ Стоянка Campo, Accampamento, Sito Camp, Pastoralists' camp, Eurasian nomad encampment (1); Pastoralist area, territory (2) Көш Кочевье Campo, Stazione di pastoralisti (1); Territorio, Area degli allevatori (2) Encaustic Балауыз кескіндеме Энкаустика Encausto, Pittura ad encausto Enclosure, Fence Қоршау, Шарбақ Ограда, Оградка Recinzione, Recinto Enclosure, Funerary enclosure Жерлеу қоршауы Погребальная оградка (Погребальная ограда) Recinto funerario Enclosure, Pen, Animal Enclosure Қаша Загон Recinto (per animali), Stazzo Encoche, Notch Ойық Выемка Intaccatura, Tacca Encoched Tool, Notched Tool Анкош (Оймалы құрал) Анкош (Выемчатое орудие) Tacca Encrustation, Incrustation Оюлы безендіру Инкрустация Incrostazione End-Notched Tool Шетінде ойығы бар қару Орудие с выемкой на конце Strumento a tacca distale, Punta a tacca distale Endoethnonym Эндоэтноним Эндоэтноним Endoetnonimo Enfilade; Linear alignment Анфилада Анфилада Infilata, Allineamento Engineering, Mining engineering Тау кен ісі Горное дело Ingegneria mineraria Engobe, Underglaze, First coating of glaze (on pottery) Жылтырақ асты Подглазурный Smalto (applicato su una superficie prima dell'invetriatura), Ingobbio Engobe, Slip Ангоб Ангоб Ingobbio, Ingobbiatura, Ingubbiatura, Patina Engraved, Carved Қашап жасалған Резной (Врезной) Intagliato, Scolpito Engraver, Carver Оюшы Резчик Intagliatore, Incisore Engraving, Coinage/Mintage, Chiselling Бедер салу, Нақыш қондыру Чеканка Cesellatura, Conio Engraving, Etching, Cutting Нақыштама Гравировка (Гравирование) Incisione, Acquaforte Engraving, Pressing Бедерлеу Тиснение Stampaggio Enlargement, Broadening, Widening Кеңейту Расширение Allargamento, Ampliamento, Estensione 73 Enrichment Байыту Обогащение Arricchimento Ensemble Ансамбль Ансамбль Insieme, Associazione Entire, Whole, Intact Бүтін Целый Intatto, Integro Entrance, Porch, Doorway Кіреберіс Подъезд Anticamera, Vano d'ingresso, Ingresso Entrelac (1); Wickerwork (2) Өрмелі белдік Плетёнка Entrelac (1); Manufatto realizzato ad intreccio (2) Entresol, Mezzanine floor Антресоль Антресоль Ammezzato, Mezzanino Entry, Entrance Кіру Вход Entrata, Ingresso Environment Орта Среда Ambiente Environment, Landscape Ландшафт Ландшафт Paesaggio, Ambiente Environmental Archaeology Қоршаған орта археологиясы Археология Окружающей Среды Archeologia Ambientale Environs, Neighbourhood, Surroundings Өңір, Аймақ, Төңірек Окрестность Dintorni, Vicinanze, Adiacenze Eolith Эолит Эолит Eolite Epigraphy Эпиграфика Эпиграфика Epigrafia Epipalaeolithic Эпипалеолит Эпипалеолит Epipaleolitico Epiphysis Эпифиз, Сүйек Эпифизі Эпифиз, Костный Эпифиз Epifisi Epistyle, Architrave Эпистиль Эпистиль Architrave Epitaph Эпитафия Эпитафия Epitaffio Eponym, Eponymous Эпоним Эпоним Eponimo Equipment Жарақ Снаряжение Equipaggiamento Equipments, Arms, Armament, Weaponry Қару-жарақ Вооружение Armamento, Armi Equipment, Horse equipment, Horse tack Ат-әзелі, Ат амунициясы Амуниция, Конская А. Attrezzatura ippica, Attrezzatura per l'equitazione Equipment, Kitchen equipment, Cooking equipment Асүйлік Кухонный Cucina, Da cucina, Relativo alla cucina Equipment, Military equipment, Military gear Амуниция, Әбзел Амуниция Attrezzatura, Equipaggiamento militare 74 Equipment, Outfit, Gear Жабдықтау Оборудование Attrezzatura, Equipaggiamento Equipment, Tools, Instruments Құрал-жабдық Инвентарь Strumenti, Utensili, Inventario Era Заман, Эра Эра Era Erosion Эрозия Эрозия Erosione Erection, Building, Construction (1); Building, Structure (2) Құрылыс, Құрылғы Сооружение Costruzione, Edificazione (1); Edificio, Struttura, Costruzione (2) Eroded, Washed away Ісінген Оплывший Dilavato, Eroso Escarpment, Talus, Scarp Шөгінді Осыпь Talus, Scarpata, Scoscendimento detritico Estate, Manor, Seat Мекен, Үй-жай Усадьба Villa, Tenuta Estuary, Delta, Mouth (of a river) (1); Mouth (of vessel), Opening (2) Құйылыс, Саға Устье Foce (1); Bocca, Imboccatura del vaso (2) Etching Өңделу (Металды оймыштау) Травление (Гравирование металла) Acquaforte, Incisione all'acquaforte Etching, Engraving, Cutting Нақыштама Гравировка (Гравирование) Incisione, Acquaforte Ethmoid bone Торлы сүйек Решётчатая Кость (лат. Os Ethmoidale) Osso etmoide Ethnic Этникалық Этнический Etnico Ethnic group Этнос Этнос Gruppo etnico Ethnicity Этникалық топ Этничность Etnicità Ethnoarchaeology Этноархеология Этноархеология Etnoarcheologia Ethnogenesis Этногенез Этногенез Etnogenesi Ethnographer Этнограф Этнограф Etnografo Ethnographic Этнографиялық Этнографический Etnografico Ethnography Этнография Этнография Etnografia Ethnohistory Этнотарих Этноистория Etnoistoria Ethnological Этнологиялық Этнологический Etnologico Ethnologist Этнолог Этнолог Etnologo Ethnology Этнология Этнология Etnologia Ethnonym Этноним Этноним Etnonimo 75 Etymology Этимология Этимология Etimologia Evaluation Бағалау Оценка Valutazione, Stima Event, Phenomenon, Occurrence Көрініс, Құбылыс Явление Fatto, Fenomeno, Caso, Evento Evidence, Remain, Trace Із След Traccia, Resti, Evidenza Evolution Эволюция Эволюция Evoluzione Evolution, Human evolution, Anthropogenesis Антропогенез Антропогенез Antropogenesi, Evoluzione Umana Examination, Investigation, Study, Exploration Оқып білу Изучение Studio, Investigazione, Esplorazione, Esame Examination, Investigation, Study, Research, Exploration Зерртеу Исследование Studio, Investigazione, Ricerca, Esplorazione, Esame Excavate, Dig Қазу Копать Scavare Excavate, Dig up, Unearth, Uncover, Recover Қазбалау Раскапывать Scavare, Scoprire, Rinvenire, Svelare Excavate, Uncover, Unearth Ашу Открывать, Открыть Scoprire, Trovare, Scavare Excavation Қазынды Раскоп Scavo Excavation, Archaeological Excavation Қазба жұмыстар Раскопки Scavo, Scavo archeologico Excavation Licence Ашық парақ (Рұқсат қағазы) Открытый лист Permesso di scavo, Autorizzazione agli scavi archeologici Excavation Trench, Excavation Square or Quadrant Квадрат, Шаршы Квадрат Quadrato di scavo, Settore di Scavo Excavator, Digger Экскаватор Экскаватор Escavatore, Escavatrice Exchange Алмасу, Айырбас Обмен Cambio, Scambio Excised decoration Оймалы өрнек Выемчатый Орнамент Decorazione excisa Excised decoration Иір ойықты өрнек Нарезной орнамент Decorazione incisa, Decorazione ad incisione Excision, Cutting Ойып алу, Кесіп алу Вырезание Excisione, Escissione Excision, Cutting Ойыпған Вырезка Taglio, Ritaglio, Excisione 76 Exedra Экседр, Экзедр Экседра, Экзедра Esedra Exhaustion, Depletion, Breakdown (1); Destroyed, Wrecked, In ruins (2) Бұзылу Развал Degrado, Distruzione (1); Rovina, Collasso (2) Exhibit, Showpiece Экспонат Экспонат Opera d'arte in mostra, Oggetto in esposizione, Pezzo da esposizione Exhibition Экспозиция Экспозиция Mostra, Esposizione Exhibition Көрме Выставка Mostra, Esibizione Exit (1); Outcrop (2) Шығу (1); Ашық кен орны (2) Выход Uscita (1); Affioramento (2) Expedition Экспедиция Экспедиция Spedizione, Missione Expedition, Archaeological Expedition Археологиялық экспедиция Археологическая экспедиция Missione Archeologica, Spedizione Archeologica Experimental Archaeology Эксперименттік археология Экспериментальная Археология Archeologia Sperimentale Expertise, Skilfulness, Mastery Шеберлік Мастерство Maestria, Talento, Abilità, Perizia Exploration, Examination, Investigation, Study Оқып білу Изучение Studio, Investigazione, Esplorazione, Esame Exploration, Examination, Investigation, Study, Research Зерртеу Исследование Studio, Investigazione, Ricerca, Esplorazione, Esame Exploration, Carrying out of reconnaissance Барлап қарау Разведывание Esplorazione Exploration mining work, Mineral exploration Барлау қазба Выработка, разведочная В. Miniera d'esplorazione Exploratory, Explorative Барлаушы Разведовательный Esplorativo Export Экспорт Экспорт Esportazione Exterior, Outer, Outward Сыртқы Внешний Esterno Extremity, Limb Қол-аяқ Конечность Arto, Membro, Estremità Ex voto, Votive Artefacts, Votive Objects Вотивті бұйымдар Вотивные предметы Oggetti Votivi, Doni Votivi, Ex voto Eye (1); Eyelet (2) Ине көзі (1); Етіктің тартпасы (2) Ушко Cruna (1); Asola, Occhiello (2) Eye, Eyelet Тесік, Құлақ Проушина Foro, Occhiello, Calettatura (per l'immanicatura) 77 Eye socket, Orbit (1); Crenel, Loophole (2) Көз шарасы (1); Ойық (2) Глазница Orbita (1); Feritoia (2) Eyelet, Buttonhole Күрмеу Петля Occhiello, Asola English Kazakh Russian Italian Fabric Қамыр Тесто Impasto Fabric, Cloth Мата Ткань Stoffa, Tessuto Fabric, Material Материал Материал Materiale Fabrication, Manufacture, Production Дайындау Изготовление Fabbricazione, Produzione, Manifattura Fabricator, Hammering tool, Hammerstone, Тас балта - Тас балға Percussor Отбойник Percussore, Martello, Ritoccatore Fabricator, Pressure flaking tool Ретуш өндеуші Ретушер (Отжимник) Ritoccatore, Strumento per ritoccare Fabricator, Pressure flaking tool Ретуш өңдеуші Отжимник (Ретушёр) Strumento per scheggiare a pressione, Ritoccatore Façade, Front Қасбет Фасад Facciata Façade, Front view Алдыңғы жағынан көрініс Вид спереди Prospetto, Vista frontale Face Боёк Боёк Bocca, Testa (di un percussore) Face Бет Лицо Viso, Volto, Faccia Faceting Тас бедерлеу, Тас қырнауыш Огранка Sfaccettatura Faceting, Cutting Қырлау Гранение Sfaccettatura Face down, Prone Етпетінен Ничком Bocconi, Prono Face Side of an object, Obverse (Coin, Anvil, and others) Аверс Аверс Recto di un Manufatto, Testa di una Moneta F 78 Facies Фация Фация Facies Facing Қаптама, Қаптайтын зат Облицовка Rivestimento, Paramento Facing, Opposite Қарама-қарсы Противоположный Opposto, Situato di fronte Factory, Glass-making factory, Glassforming kiln Гута Гута Fornace per il vetro, Atelier per la produzione vitrea Faience Фаянс Фаянс Faïence Faith, Belief, Trust, Credence Сенім Вера Fede, Fiducia Falsification, Forgery (1); Counterfeit, Imitation, Fake (2) Жасанды зат Подделка Falsificazione, Manomissione (1); Imitazione, Falso, Contraffazione (2) Family, Extended family Кеңейтілген отбасы Расширенная семья Famiglia estesa, Famiglia allargata Family, Nuclear family Нуклеарлық отбасы Нуклеарная семья Famiglia nucleare Family, Kin, Kinsfolk, Relatives, Relations Ру (1); Genus, Class, Species (2); Kind, Type, Sort (3) Род Famiglia, Parenti, Parentado (1); Genere, Classe, Specie (2); Tipo, Categoria (3) Fan Желпуіш, Веер Веер Ventaglio Fang Азу тіс Клык Zanna, Dente Farmer, Agriculturist, Cultivator Жер өңдеуші Земледелец Agricoltore, Contadino, Coltivare Farming, Agriculture Жер өңдеушілік, Егіншілік Земледелие Agricoltura, Coltivazione Farming, Agriculture Ауыл шаруашылықтық Сельскохозяйственный Agricoltura, Coltivazione Farming, Agriculture, Rural economy Ауыл шаруашылығы Сельское Хозяйство Agricoltura, Coltivazione, Economia rurale Farming, Cattle-breeding, Cattle farming Малшылық, Мал шаруашылығы Скотоводство Allevamento di bestiame Farming, Livestock farming, Animal Husbandry, Stock-breeding Мал шаруашылығы Животноводство Allevamento di animali, Allevamento di bestiame, Zootecnia Fashion, Style Стиль Стиль Stile, Moda Fastening, Fastener Бекіту, Байланыстыру Скрепление Unione, Congiunzione, Legatura Fauces, Jaws Азу, Ауыз Пасть Bocca, Fauci Fault, Flaw, Blemish Ағаттық Изъян Difetto, Danno, Imperfezione, Vizio Faunal remains Фауналық қалдықтар Фаунистические Остатки Resti osteologici animali 79 Feast, Banquet Той Пир Festino, Banchetto Feather grass, Needle or Spear grass, Stipa Селеу Ковыль (лат. Stipa sp.) Stupa, Stipa, Alfa Feathers, Plumage, Feather (1); Pen, Nib (2); Fin (3); Point, Cusp, Tip, Head (of spear or lance) (4) Қауырсын (1); Қаламұш (2); Жүзбеқанат Перо (3); Қару қанаты (4) Piumaggio, Penna (1); Penna, Pennino (2); Pinna (3); Punta, Cuspide, Armatura (di freccia, di lancia) (4) Feature, Attribute Атрибут Атрибут Attributo, Tratto, Caratteristica Feature, Peculiarity, Characteristic Ерекшелік Особенность Caratteristica, Peculiarità Feature, Trait, Sign Белгі Признак Segno, Carattere, Tratto Fecula, Starch Крахмал Крахмал Amido, Fecola Feldspar Дала шпаттары Полевые шпаты Feldspato Felly, Felloe (1); Ring (2) Тоғын (1); Шеңбер (2) Обод Cerchione (1); Anello (2) Felt Киіз Войлок Feltro Felt, Felt bedding, Mat Киіз Кошма Tappeto di feltro, Feltro Femur, Thigh-bone Ортан жілік, Сан жілік Бедренная кость (лат. Femur, Os femoris) Femore Fence Шарбақ Забор Recinto, Recinzione, Steccato Fence, Enclosure Қоршау, Шарбақ Ограда, Оградка Recinzione, Recinto Fence, Palisade Қоршау, Палисад Палисад Palizzata Fence, Wattle Fence Ағаш шарбақ, Тоқыма шарбақ Плетень Recinto di vimini Fertilizer, Dressing, Manure Тыңайтқыш Удобрение Concime, Letame Fescue (grass) Бетеге Овсяница (лат. Festuca sp.) Festuca Festoon Фестон Фестон Festone Festoon, Garland Гирлянда Гирлянда Ghirlanda, Festone Fetish, Talisman Фетиш Фетиш Fetish, Talismano Fibula, Brooch Фибула Фибула Fibula Fibula, Calf bone Асық жілік шыбығы Малоберцовая кость (лат. Os fibula) Perone Field Дала, Өріс Поле Campo Field, Deposit Кен орны Месторождение Giacimento, Deposito 80 Field, Domain, Sphere (2); Region (3); Region, Province, District (1) Жол, Сала, Тарау (2); Тұс, Жер (3); Облыс (1); Область Settore, Branca (2); Regione (3); Regione, Provincia, Territorio (1) Field Archaeology Далалық археология Археология, Полевая А. Archeologia sul campo Field Notebook Дала күнделігі Полевой Двевник Diario (Taccuino) di scavo, Giornale di scavo Field, Open-air, Outdoor Далалы Полевой Campestre, Da campo, All'aria aperta Fieldstone, Slab Тақтатас Плитняк Pietra grezza, Lastra di pietra Fig, Common Fig (tree); Fig (fruit) Інжір Инжир (Фига, лат. Ficus carica L.) Fico (albero); Fico (frutto) Figure Пішін, Фигура Фигура Figura Figure, Drawing, Picture, Image, Painting Сурет Рисунок Disegno, Figura, Immagine, Cartina, Fotografia Figure, Hill figure, Geoglyph Геоглиф Геоглиф Geoglifo Figure, Picture, Illustration Иллюстрация Иллюстрация Figura, Immagine, Illustrazione Figured Мәнерлі Фигурный Figurato, Decorato, Ornato di figure Figurine, Statuette Мүсін, Кішігірім пішін Фигурка Statuetta, Figurina Figurine, Statuette Мүсінше Статуэтка Statuetta, Figurina Filbert Фундук, Орман жаңғағы Орех, Лесной орех, Лещина крупная, Фундук (лат. Corylus maxima) Nocciolo (specie di) Filigree Сымкәптау Филигрань Filigrana Filipendula Тобылғы Таволга или Лабазник (лат. Filipendula) Filipendula, Erba pepina (o peperina) Filler, Additive Толтырғыш Наполнитель Filler, Additivo, Carica Filler, Grog Грог Грог Grog, Additivo Filling, Back filling Топырақ құнарлығын қалпына келтіру Рекультивация Ricolmatura, Chiusura dello scavo Filling, Infill Толтыру Заполнение Riempimento Film Фотоүлдір Фотоплёнка Pellicola Film Қабықша Плёнка Pellicola, Strato sottile Перо Pinna (3); Punta, Cuspide, Armatura (di freccia, di lancia) (4); Piumaggio, Penna Fin (3); Point, Cusp, Tip, Head (of spear or Жүзбеқанат (3); Қару қанаты (4); lance) (4); Feathers, Plumage, Feather (1); Қауырсын (1); Қаламұш (2) 81 Pen, Nib (2) (1); Penna, Pennino (2) Find, Archaeological Finds, Findings Археологиялық олжалар Археологические находки Reperti archeologici, Resti, Ritrovamenti Find, Discover, Uncover Табу Находить, Найти Trovare, Scoprire, Reperire Find, Finding, Discovery Олжа Находка Reperto, Rinvenimento, Scoperta Find, Intrusive find Ойық Артефакт (Интрузивті Артефакт) Проникаюший Артефакт (Интрузивный Артефакт) Reperto intrusivo, Reperto fuori contesto Find, Isolated Data, Isolated find Жеке олжа Изолированная Находка Singolo ritrovamento, Ritrovamento isolato Find, Surface Material, Surface Finds Көтерме материал Подъёмный Материал Materiale di superficie Find location, Find position, Site Тұрған орны Местонахождение Localizzazione, Posizione, Sito Finding, Discovery, Disclosure Табу, Айқындау Обнаружение Ritrovamento, Scoperta Fine grain Ұсақ түйіршікті Тонкозернистый Grana fine Fine grain Ұсақ ұнтақты Тонкомолотый Grana fine, A grana fine Fine porous, Finely porous Аз борпылдақты Мелкопористый Finemente poroso Fine, Levigated (clay) Тазартылған балшық Отмученная глина Depurato, Fine Fine, Thin, Pointed, Sharp Жіңішкерген Утончённый Sottile, Fine, Acuto Fineware, Fine ware, Fine pottery Жұқа бүйірлі қыш Керамика, Тонкостенная Керамика Ceramica fine, Ceramica depurata Finial, Pole-top Бас жағы, Ұшы Навершие Coronamento, Estremità, Terminazione Finish, Decoration, Refinement Әрлеу Отделка Rifinitura, Raffinamento, Decorazione Fir Май қарағай, СамырсынСамырсын, Пихта (лат. Abies) Abete bianco Fire От Огонь Fuoco Fire, Blaze Өрт Пожар Incendio Fire, Bonfire Алау Костёр Falò Fire-bar, Furnace-bar, Grill, Gridiron Желтартқыш, Оттық Колосник Griglia, Graticola Fire altar От мехрабы, От алтары Алтарь огня Altare del fuoco Fire lighter, Fire starter, Fire steel Шақпақ, Оттық Огниво Acciarino Fire steel, Fire Striker Кресало Кресало Acciarino 82 Fired, Burnt Күйдірілген Обожжённый Cotto, Bruciato, Bruciato leggermente Fired, Ill-baked, Not well fired Шикі күйдірілген Слабообожжённый Cotto irregolarmente, Non perfettamente cotto Firedog, Andiron Демеуіш (алау ошақта) Подставка (для дров в камине) Alare Fireplace, Chimney, Hearth Алау ошақ Камин Camino Fireplace, Hearth Ошақ орны Кострище Focolare Fireplace, Hearth Ошақ Очаг Focolare, Fuoco Firing Күйдіру Обжиг Cottura Firing Chamber Күйдіру камерасы Камера обжигания, Обжигательная камера Camera di cottura Fishing Балықшылық Рыболовство Pesca Fissure, Crevice, Crackle Жарық Трещина Fessura, Fenditura, Crepa, Spaccatura Fissuring, Splitting, Cracking fissuring Жарықшақтану Расщепление Spaccatura in lungo, Fessurazione Fitting, Garniture Гарнитура Гарнитура Guarnizione, Ornamentazione Fix, Print (1); Fill, Stuff (2) Толтыру Набивать, набить Stampare (1); Riempire, Tappare (2) Fix, Record Бекіту Фиксировать Registrare, Fissare Fixative, Consolidant Бекіткі Закрепитель Fissativo, Consolidante, Consolidatore Fixing, Repair, Mending Жөндеу Починка Riparazione, Aggiustatura Flag Жалау Стяг Bandiera Flagon, Carafe Графин Графин Caraffa Flail Жынжыр Цеп Coreggiato, Correggiato Flail Қол шоқпар Кистень Mazza ferrata, Mazzafrusto Flake Tool, Flake, Flaked Stone Tool Тас жаңқалы қару Орудие на отщепе Strumento su scheggia, Utensile su scheggia Flake, Chunk (2); Break, Fracture (1) Сындырынды (2); Опыру (1) Скол Scheggia (2); Frattura, Rottura (1) Flake, Piece esquilee, Splinter, Debitage Тас жаңқа, Сындырынды (Aspetto Viktor, Отщеп ancora da suddividere) Scheggia, Scaglia 83 Flaker, Flaking tool Тас ұсақтаушы, Тас уатқыш Кремнедробильщик, Кремнедробилка Percussore, Strumento per scheggiare o per scagliare Flaking Уақтау, Усақтау Выкрашивание Scheggiare, Scagliare Flaking, Bipolar percussion, Bipolar flaking, Bipolar technique Биополярлық соққы Биполярный удар Percussione bipolare, Scheggiatura bipolare Flange, Edge, Flanged edge Жиексу Закраина Bordo, Orlo, Bordo flangiato Flank Қанат, Фланг Фланг Fianco Flaring, Flare, Funnel-shaped mouth Кең қоныш Раструб Svasatura Flask, Matrass, Erlenmeyer flask Колба Колба Ampolla, Matraccio, Beuta Flat, Plain Жазық, Жалпақ, Жайпақ Плоский Piatto, Piano Flat, Plane surface Жазықтық Плоскость Piano, Superficie piana Flat-based, Flat-bottom, Flat-bottomed Жалпақ түпті Плоскодонный Base piatta, A base piatta Flaw, Defect Ақау Дефект Difetto Flaw, Fault, Blemish Ағаттық Изъян Difetto, Danno, Imperfezione, Vizio Flax Зығыр Лён (лат. Linum) Lino Flax, Flaxen fabric, Linen (cloth) Зығыр Льняной Lino, Di lino Flax, Water bottle, Canteen (1); Barrel tank, Drum, Bin (2) Фляга, Құты, Дүңгір Фляга Borraccia (1); Tanica, Bidone, Botte, Fusto (2) Flax, Water bottle, Canteen (1); Barrel tank, Drum, Bin (of small dimensions) (2) Құты Фляжка Borraccia (1); Tanica, Bidone, Botte (di ridotte dimensioni) (2) Flechette (2); Arrow (1) Жебе (2), Кішігірім жебе (1) Стрелка Flechette (2); Freccia (1) Fleck, Mottle, Stain, Blotch, Spot, Speck Секпіл Крапина Punto, Macchia, Chiazza, Difetto Flint, Flintstone Шақпақтас Кремень Selce Flintknapping Шақпақ тасты уақтау, Ұсақтау Дробление, Кремнедробление Scheggiatura Flintknapping, Chipping, Knapping Бастапқы шағу Первичное раскалывание Scheggiatura, Riduzione della litica Flintknapping, Stone Working Шағу Раскалывание Scheggiatura, Lavorazione della pietra Flock, Herd Табын Стадо Gregge, Mandria 84 Flood bed, Holm, High-water bed Жайылма Пойма Golena Floodwater irrigation, Flood irrigation, Estuary Irrigation, Basin irrigation, Spate irrigation Жайылма суару Лиманное орошение Irrigazione ad inondazione Floor Еден Пол Pavimento Floor, Storey Қабат Этаж Piano Floral Remains Гүл қалдықтары Цветочные Останки Resti floreali, Resti botanici Floral, Plant, Vegetable Өсімдік Растительный Floreale, Vegetale Flotation, Floatation Флотация Флотация Flottazione Flow, Running water Ағын су Водный поток Canale, Via d'acqua, Corso d'acqua Fluorine Analysis (Fluorine Test) Фторлы анализ Фторный анализ Analisi del fluoro Flute, Groove Науаша Желобок Scanalatura, Incavo, Solco Flute, Gutter Науа Жёлоб Scanalatura, Piccola scanalatura, Сanaletta Flutes, Grooves, Furrows Каннелюрлер Каннелюры Scanalature, Solchi Flux Флюс Флюс Flussante Foil Үшкір қылыш Рапира Fioretto Foil, Thin sheet, Thin plate Қақтама Фольга Foglio, Lamina Foliated, Lamellar, Stratified, Stratiform Қабатты Слоистый Lamellare, A strati, Stratiforme (geol.) Font, Hagiasma, Holy water font, Sacred spring Агиасма Агиасма (источник святой воды) Agiasma, Fonte sacra Font, Type Қаріп Шрифт Tipo, Carattere Food, Nourishment Азық, Нәр, Тамақ Пища Cibo, Nutrimento Foot Табан (1); Бума (2) Стопа Piede Foot, Leg Аяқ Нога Gamba, Piede Foot, Leg (1); Support, Leg, Stem, Stand, Prop (2) Аяқ (1); Аяқша (2) Ножка Piede, Gamba (1); Supporto, Gamba, Stelo, Sostegno (2) Foothill (2); Base, Pedestal, Crepidoma, Socle (1) Етек, Бөктер (2); Табан, Тұғыр (1) Подножье, Подножие Collina pedemontana, Pendio ai piedi di un monte (2); Basamento, Crepidoma, 85 Piedistallo, Zoccolo, Plinto (1) Foothills, Piedmont Тау етегі, Тау бөктері Предгорье Collina pedemonatana, Collina, Pedemonte Foray, Incursion, Raid Шабуыл, Шапқын Набег Incursione, Scorreria Foray, Plunder, Raid, Looting Тонау Ограбление Saccheggio, Razzia Forces, Army Жасақ, Ләшкер, Әскер Войско Esercito, Truppe Forearm Тоқпан жілік Предплечье Avambraccio Forensic Archaeology Сот археологиясы Судебная Археология Archeologia forense Forge, Blacksmith workshop, Smithery, Smithy Ұстахана Кузница (Кузня) Ferriera, Officina del fabbro, Fucina Forge, Furnace, Hearth (1); Horn, Bugle (2) Көрік (1); Керней (2) Горн Fornace, Forgia, Fucina (1); Corno, Corno da Caccia, Tromba militare (2) Forged, Wrought Қақталған, Тағалаған, Соғылған Кованый Forgiato Forgery, Falsification (1); Counterfeit, Imitation, Fake (2) Жасанды зат Подделка Falsificazione, Manomissione (1); Imitazione, Falso, Contraffazione (2) Forging Тағалау, Соғу Ковка Forgiatura Forging, Cold forging Суық соғу Холодная ковка Forgiatura a freddo Fork Шанышқы Вилка Forchetta Form, Appearence, Guise (2); Design, Plan, Сыртқы келбеті (2); Рәсімдеу, Дайындау Оформление Planning (1) (1) Design, Forma, Veste (2); Design, Progettazione (1) Form, Shape (1); Mould, Mold (US), Matrix (2) Нысан Форма Forma, Figura (1); Matrice, Stampo (2) Formation, Education (1); Creation, Product (2) Білім беру (1); Құралған, Пайда болған (2) Образование Formazione, Educazione (1); Creazione, Prodotto (2) Formation, Site formation processes Қалыптасу үдерісі Процессы Формирования Processi di formazione Forming, Making, Shaping Қалыптастыру Формирование, Формация Formazione, Modellazione Fort Форт Форт Forte, Fortino Fortificated Фортификациялық Фортификационный Fortificato Fortification Фортификация Фортификация Fortificazione 86 Fortification, Consolidation, Strengthening, Бекініс Reinforcement, Backing Укрепление Fortificazione, Rinforzo, Consolidamento, Rafforzamento Fortified Бекітілген Укреплённый Fortificato, Munito Fortified settlement, Stronghold Қалашық Городище Cittadella, Cittadella fortificata, Insediamento fortificato Fortify, Strengthen Бекіту Укреплять, Укрепить Fortificare, Rinforzare Fortress, Stronghold Қамал Крепость Fortezza, Roccaforte Fossil Тасқа айналған Окаменелый Fossile Fossil, Type fossil, Index fossil, Guide fossil Қазбалы тұрпат Ископаемый Тип Fossile tipo, Fossile guida Fossilization, Petrification, Petrifaction Тас болып қалушылық Окаменелость Fossilizzazione Foundation Іргетас Фундамент Fondamento, Fondazione Foundation trench, Construction trench, Bedding trench Шұңқыр Котлован Trincea di fondazione Foundation, Base (2); Beginnig, Origin, Reason, Cause (1) Негіз, Табан, Ірге (2); Басталуы, Негіздеу Основание (1) Base, Fondamento, Fondazione (2); Inizio, Principio, Motivo, Ragione (1) Founding, Casting, Smelting Құю, Құйма Литейный Fusorio, Della fusione, Della fonderia Founding, Metal casting, Pouring, Smelting Балқыту, Құйма, Құйыс Литьё Fusione, Colata Fountain Су бұрқақ Фонтан Fontana Four-columned (structure) Төртбағаналы Четырёхстолпный Quadricolonne, A quattro colonne Fowl, Chicken, Cock (m.), Hen (f.), Rooster (m. US) Тауық Курица (Петух - м.р; Курица - ж.р) (лат. Gallus gallus domesticus) Gallina, Gallo, Pollo Fox Түлкі Лиса, Лисица, Обыкновенная Лисица (лат. Vulpes vulpes L.) Volpe Fox, Corsac, Steppe Fox Қарсақ Корсак (лат. Vulpes corsac L.) Corsac, Volpe delle steppe Foxtail millet, Italian millet, Foxtail bristlegrass Итқонақ Могар, Щетинник итальянский (лат. Setaria italica) Panico Fracture, Break Омырылған жер, Сынған жер Излом Rottura, Frattura Fracture, Break (1); Flake, Chunk (2) Опыру (1); Сындырынды (2) Скол Frattura, Rottura (1); Scheggia (2) 87 Fragment, Chip, Sliver Жаңғышақ Осколок Frammento, scheggia, Pezzo Fragment, Sherd, Shard Сынық Черепок Frammento, Coccio Fragment, Shard, Sherd, Potsherd Сынық Обломок Frammento, Coccio Fragmented, Cracked, Broken Сындырылған Разломанный Rotto, Frammentario, Spezzato Fragmented, In fragments Үзінді Фрагментированный Frammentario, In frammenti, A pezzi Frame Рамка Рамка Cornice Frame, Figure, Build, Shape Дене бітімі Телосложение Corporatura, Figura Frame, Framework, Skeleton (of a structure Каркас, Қаңқа of an object) Каркас Struttura, Armatura, Impalcato, Ossatura, Intelaiatura Frame, Framing (1); Frame, Contour (2) Обрамление Incorniciatura (1); Cornice, Contorno (2) Framework, Frame, Skeleton (of a structure Каркас, Қаңқа of an object) Каркас Struttura, Armatura, Impalcato, Ossatura, Intelaiatura Framework, Skeleton Төсек, Кереге Остов Struttura, Armatura, Scheletro, Carcassa Frayed, Threadbare, Worn-down, Wornout, Worn Өшірілген Стертый Logorato, Consumato, Liso Fresco Фреска Фреска Affresco Fretsaw, Coping saw Егеуіш Пилка Seghetto Fretwork, Carving Көркемдеп ойып кесу Резьба Intaglio, Incisione, Lavoro di traforo Friable Сусымалы Сыпучий Friabile Friable, Crumbly, Porous Борпылдақ Рыхлый Friabile, Poroso Frieze (1); Band (2) Фриз Фриз Fregio (1); Fregio, Fascia, Banda (2) Fringe, Border, Edge Аймак, Шет Край Bordo, Limite, Orlo, Margine Frit, Fritt Фрит Фритта Fritta Frog Бақа Лягушка (лат. Rana sp.) Rana Front, Façade Қасбет Фасад Facciata Front view, Façade Алдыңғы жағынан көрініс Вид спереди Prospetto, Vista frontale Frontal Тіке Лобовой (Лобный) Frontale Жақтаушалау 88 Frontal Bone Маңдай сүйек Лобная кость (лат. Os frontale) Osso Frontale Frontier, Frontier area, Borderline Шекаралық аймақ Пограничье Frontiera, Regione di frontiera Frontlet Кекілдірік Налобник Frontale Frustum, Truncated Қескі Усеченный Tronco (di cono), A sezione di tronco (di cono) Fuel, Combustible Отын Топливо Combustibile, Carburante, Propellente Fundamental, Basic, Primary Басты, Негізгі, Түпкі Основной Fondamentale, Principale Funds, Stocks (1); Resources, Reserves, Museum collection(s) (2) Қор Фонд Fondi, Fondo di beni, Patrimonio (1); Risorse, Scorte, Collezione museale (2) Funeral feast Ас Тризна Funerale, Cerimonia funebre Funeral, Burial, Funerary Қабір үстіндегі, Көр тас Надгробный Funerario, Tombale, Sepolcrale Funeral, Burial, Interment Жерлеу Похороны Funerale, Deposizione, Sepellimento Funerary Жерлеу Погребальный Funerario Funerary enclosure Жерлеу қоршауы Погребальная оградка (Погребальная ограда) Recinto funerario Funerary inventory, Grave goods Жерлеу жабдығы, Жерлеу мүлкі Погребальный инвентарь Corredo funerario, Corredo funebre Funnel, Runner Шұңғыма Воронка (для литья) Imbuto, Canale di colatа Furnace, Forge, Hearth (1); Horn, Bugle (2) Көрік (1); Керней (2) Горн Fornace, Forgia, Fucina (1); Corno, Corno da Caccia, Tromba militare (2) Furnace, Oven, Kiln Пеш Печь Forno Furnace-bar, Fire-bar, Grill, Gridiron Желтартқыш, Оттық Колосник Griglia, Graticola Furrowing, Grooving Бұдырлау, Сызаттау Рифление Scanalatura Furrows, Grooves, Flutes Каннелюрлер Каннелюры Scanalature, Solchi Fusible, Meltable, Easily meltable, a Readily-fusible something Тез балқитын, Тез балқығыш Легкоплавкий Fusibile, Facilmente fondibile Fusion, Melting Еру, Балқу Плавление Fusione Fusion, Smelting, Melting Қорыту Плавка Fusione 89 G English Kazakh Russian Italian Gable, Pediment Фронтон Фронтон Frontone Gadwall Үйрек, Боз үйрек, Сұр үйрек Серая Утка (лат. Anas strepera L.) Canapiglia Gagea Қазжуа Гусиный лук, Птичий лук, Гейджия (лат. Gagea, Cipollaccio, Lampascione Gagea) Gaiter Қоныш Ноговицы Ghetta, Uosa Galena Галенит Галенит Galena Gallery, Drift, Horizontal Gallery Ұңғыма Штольня Cunicolo, Galleria orizzontale Gallery, Dromos, Corridor, Underground Gallery Дромос Дромос Dromos, Corridoio, Galleria sotterranea Galloon, Braid, Stripe Жапсырма Нашивка Gallone, Passamano Garden, Kitchen Garden, Vegetable garden Бақша Огород Orto Garden, Orchard Бау, Бақша, Бақ Сад Giardino, Frutteto Garden shears, Secateurs Бақша қайшысы Секатор Cesoie Garland, Festoon Гирлянда Гирлянда Ghirlanda, Festone Garnet Анартас Гранат (минерал) Granato Garniture, Fitting Гарнитура Гарнитура Guarnizione, Ornamentazione Garrison Гарнизон, Қала әскері Гарнизон Guarnigione Gate Дарбаза, Қақпа Ворота Porta, Portone Gate, Wicket, Wicket door, Wicket gate Есікше Калитка Porticina, Cancellino, Cancelletto Gatherer Жинаушы Собиратель Raccoglitore 90 Gathering Терімшілдік Собирательство Raccolta Gem, Engraved gem, Engraved gemstone, Intaglio Гемма Гемма Gemma, Pietra intagliata, Pietra Gender Archaeology Гендерлі археология Гендерная археология Gender Archaeology Generation Ұрпақ Поколение Generazione Genesis, Origin Шығу, Пайда болу (1); Ататегі, Шығу тегі (2) Происхождение Origine Genesis of a culture, Emergence of a culture Мәденигенез Культурогенез Genesi di una cultura, Origine di una cultura Geoglyph, Hill figure Геоглиф Геоглиф Geoglifo Geographical Information System, GIS Географиялық ақпараттық жүйе (ГАЖ) ГИС (Географическая информационная система) GIS, Sistema Informativo Geografico Geographical Map, Map, Topographical Map (1); Playing Card (2) Карта Карта Carta, Mappa, Carta geografica, Mappa topografica (1); Carta, Carta da gioco (2) Geomagnetic Survey Геомагниттік барлау Геомагнитная Разведка Esplorazione Geomagnetica Geometric, Geometric microlith, Geometric Геометриялық қару (Геометриялық tool or instrument микролит) Геометрическое орудие (Геометрический микролит) Geometrico, Microlito geometrico, Strumento geometrico Geophysic Геофизика Геофизика Geofisica Gift, Offering Сый тарту Приношение Offerta, Dono Gilded Алтынмен жалатылған Позолоченный Dorato Gilding, Gilt Алтындау, Алтын жалату Золочение Doratura Gilt, Gilding Жалатылған алтын Позолота Doratura Girder, Beam (1); Gully, Ravine (2) Мәтке, Балка (1); Жыра сай (2) Балка Trave (1); Burrone, Gola, Precipizio (2) Girdle, Belt (1); Zone, Area (2) Белдік, Белбеу (1); Белдеу (2) Пояс Cinghia, Cintura (1); Zona, Fascia (2) Girih pattern Гирих Гирих Tessellatura "Girih" Girth, (Saddle) girth, Belly-band Төс айыл Подбрюшник Sottopancia GIS, Geographical Information System Географиялық ақпараттық жүйе (ГАЖ) ГИС (Географическая информационная система) GIS, Sistema Informativo Geografico 91 Glacial period, Glacial era, Ice Age Мұз дәуірі Ледниковая Эпока (Ледниковье) Era glaciale Glacial period, Ice age, Glaciation Мұздық дәуірі (Мұз басу) Ледниковый период (Оледенение) Periodo glaciale, Glaciazione Glaciation Мұз басу Оледенение Glaciazione Gladius, Roman Sword Гладиус Гладиус Gladio, Spada d'epoca romana Glaive Глеф Глефа (Глевия) Falcione Glass Шыны, Әйнек Стекло Vetro Glass, Beaker (with truncated-conical body) (1); Goblet (2) Бокал Бокал Bicchiere, Boccale (1); Coppa (2) Glass, Small Glass, Liqueur glass (1); Goblet (2) Рөмке Рюмка Bicchierino (1); Calice, Coppa (2) Glass, Tumbler Стақан Стакан Bicchiere Glass, Vitreous Шыны, Әйнек Стеклянный Vitreo, Di vetro Glass-forming Kiln, Glass-making factory Гута Гута Fornace per il vetro, Atelier per la produzione vitrea Glass paste Пасталы Пастовый Pasta vitrea, Di pasta vitrea, In pasta vitrea Glasswork Шыны қәсібі Стеклоделие Fabbricazione del vetro, Produzione di vetro Glaze Әшекей, Жылтырақ Глазурь Vitreo, Invetriato Glaze, Enamel Әйнекей Полива Vetrina, Invetriatura, Smalto Glaze, Engobe, Underglaze, First coating of Жылтырақ асты glaze (on pottery) Подглазурный Smalto (applicato su una superficie prima dell'invetriatura), Ingobbio Glazed (1); Irrigated, Requiring irrigation, Watering (2) Сырлы әйнекеймен жалату (1); Суармалы (2) Поливной Invetriato (1); Irrigato, Di irrigazione (2) Global Positioning System, GPS Жаһандық позициялау жүйесі (GPS) Система глобального позиционирования GPS, Sistema di Posizionamento Globale (GPS) Globular, Globe-shaped, Hemispheric Шартәрізді Шаровидный Globulare, Emisferico Gloss, Sickle gloss, Lustre, Luster Люстр Люстр (Люстер) Lustro, Patina (di glutine) Gloss, Sickle gloss, Sickle sheen, Silica gloss Орақ жылтырағы, Айна Блеск, Зеркальный Блеск или Серповый Блеск Lustro, Patina 92 Gloss, Varnish, Lacquer Лак, Жылтыр сыр Лак Lacca, Vernice, Smalto Glue Желім Клей Colla Glyph Глиф Глиф Glifo Glyptics Глиптика Глиптика Glittica Goat, He-goat, Billy goat Ешкі Коза (Козёл - м.р; Коза - ж.р) (лат. Capra) Capra, Becco, Capro, Caprone Goblet, Beaker Кубок Кубок Coppa, Calice, Bicchiere God Құдай Бог Dio Goddess Жебеуші әйел Богиня Dea Gold Алтын Золото Oro Golden Eagle Бүркіт Беркут (лат. Aquila chrytsaetus L.) Aquila reale Gold-field (1); A pile of debris, A heap of stones (2) Ұсақ тау жыныстары Россыпь Giacimento aurifero, Campo aurifero (1); Accumulo di pietre, Ammasso di detriti (2) Goldsmith, Jeweller Зергер Ювелир Orafo Goldsmith's art, Jewelery art, Jeweller's art Зергерлік іс, Зергерлік өнер Ювелирное дело, Ювелирное искусство Oreficeria, Arte orafa Goods, Merchandise, Wares Тауар Товар Articolo, Merce, Bene, Prodotto Goods, Ware, Commodities Құрал-жабдық Утварь Merci, Beni Goose Қаз Гусь (лат. Anseriformes) Oca Goosefoot, Chenopod, Chenopodium Алабұта Марь (лат. Chenopodium sp.) Farinaccio, Farinello, Chenopodio Gorge, Gully, Ravine Аңғар Ущелье Gola, Burrone Gorget, Throatpiece Темір сауыт қарғысы Латный Нашейник Gorgiera, Goletta Gorytos, Gorytus Садаққап Горит Gorito Gothic or Pointed arch, Lancet arch Шошақ арка, Готикалық арка Стрельчатая Арка, Готическая Арка Arco a sesto acuto, Ogiva Gouge, Chisel Қашау Долото Scalpello, Sgorbia, Cesello Gouge, Chisel Қашау Стамеска Scalpello, Sgorbia Gouge, Type of chisel Жартылай домалақ қашау Полукруглое долото Sgorbia, Scalpellino, Tipo di cesello Gourd, Pumpkin Асқабақ Тыква (лат. Cucurbita) Zucca 93 GPR, Ground-penetrating radar Георадиолокация Георадиолокация GPR, Georadar GPS, Global Positioning System Жаһандық позициялау жүйесі (GPS) Система глобального позиционирования GPS, Sistema di Posizionamento Globale (GPS) Gradation, Nuance, Shade, Tone Өзгешілік Нюанс Sfumatura, Gradazione Gradation, Nuance, Shade, Tone Реңк Оттенок Sfumatura, Tonalità Graffiti Граффити Граффити Graffiti Graffito drawing technique, Sgraffito Граффито Граффито Graffito, Sgraffito Grain, Bean, Seed, Kernel (1); Pearl, Granule (2) Бидай (Астық) Зерно Grano, Chicco (1); Vago, Perla, Perlina (2) Grain, Fine grain Ұсақ түйіршікті Тонкозернистый Grana fine Grain, Fine grain Ұсақ ұнтақты Тонкомолотый Grana fine, A grana fine Grain, Particle, Speck Бөлшек Частица Particella, Granello Grain, Streak, Veinlet Арқау, Тарамыс Жилка Venuzza, Venatura, Grana Granary Астық қоймасы, Бидай қоймасы Зернохранилище Granaio Granite Гранит Гранит Granito Granulation Зерлеу Зернение Granulazione Granule Зер, Зерлеу Зернь Perlina, Granulo Grapevine (1); Grape (2) Жүзім Виноград (лат. Vitis) Vite (1); Uva (2) Grass, Fescue (grass) Бетеге Овсяница (лат. Festuca sp.) Festuca Grass, Horsetail, Snake grass Жылбұрыш Хвощ (лат. Equisеtum) Equiseto, Coda di cavallo Grass, Stipa, Feather grass, Needle or Spear Селеу grass Ковыль (лат. Stipa sp.) Stupa, Stipa, Alfa Grattoir, Scraper Скрепер Скрепер Raschiatoio, Grattatoio Grattoir,. Scraper, (End scraper or Nosed scraper, Side scraper) Жоңғы Скребок (Концевой скребок, Боковой скребок) Raschiatoio, Grattatoio (Raschiatoio terminale, Grattatoio laterale) Grave, Collective grave, Collective burial Біріккен жерлеу Коллективное захоронение Tomba collettiva, Sepoltura collettiva Grave goods, Funerary inventory Жерлеу жабдығы, Жерлеу мүлкі Погребальный инвентарь Corredo funerario, Corredo funebre 94 Grave, Burial Зират, Көр, Мола, Қабір, Бейіт Могила Tomba, Sepoltura Grave, Burial (marked by stones on surface) Жальник Жальник Sepoltura (segnalata da pietre in superficie) Grave, Burial, Tomb Қабырлау, Жерлеу Захоронение Sepoltura, Tomba Grave, Flat grave (without a burial mound) Жайдақ мола, Жайдақ қабір Могила грунтовая Tomba terragna, Fossa terragna Grave, Shaft Grave Шахталы қабір Шахтовая Могила или Шахтовая Гробница Tomba a pozzetto, Tomba a pozzo Grave, Tomb, Burial Қабірлеу Погребение Sepoltura, Tomba Gravel Қиыршық тас Гравий Ghiaia Gravel, Crushed stone, Rubble Ұсақ тас, Ірі құм Дресва Pietrisco, Detriti, Breccia Graver Грабштихель Грабштихель Cesello, Bulino Gravestone, Headstone, Tombstone Құлпытас Надгробие Lapide, Pietra tombale Graveyard, Burial ground, Burial site, Necropolis Зират Некрополь Necropoli, Cimitero, Sepolcreto Grayling Қарауыз Хариус (лат. Thymallus thymallus) Temolo Grease; Oil Майлап алу Промазка Ungimento Grid, Criss-cross, Cross-hatching decoration, Lattice Ornamentation Торлы өрнек Решётка, Решётчатый Орнамент Reticolo, Ornamento a rete, Decorazione a reticolo Grid, Grid-system Өлшеп белгілеу Разметка Reticolo, Reticolato Grid, Grill Торша Сетка Griglia Gridiron, Furnace-bar, Fire-bar, Grill Желтартқыш, Оттық Колосник Griglia, Graticola Griffin, Gryphon Самұрық құс, Грифон Грифон (Гриф) Grifone Griffon vulture Ақбас құмай Белоголовый сип (лат. Gyps fulvus) Grifone Grill, Grid Торша Сетка Griglia Grill, Gridiron, Furnace-bar, Fire-bar Желтартқыш, Оттық Колосник Griglia, Graticola Grind, Crumble, Pulverize, Triturate Ысқылау Растирать, Растереть Macinare, Tritare, Frantumare, Polverizzare Grinder Қайрақшы, Шарықшы Точильщик Arrotino, Arrotatore, Moletta 95 Grinder, Paint grinder Бояуезгі Краскотёрка Macina per la molatura dei pigmenti Grinder, Polisher Тегістеуші Шлифовщик Levigatore, Lucidatore Grindstone, Grinding stone Үккіш тас Тёрочник, Тёрочный камень Macina, Mola Grindstone, Millstone Үккіш (Дән үккіш) Тёрка (Зернотёрка) Macina, Mola Grindstone, Millstone, Grinding stone, Milling stone, Quern, Saddle quern Дән үккіш Зернотёрка Macina, Mola, Pietra molare Grindstone, Millstone, Quernstone (lower immobile stone) and Handstone (upper mobile stone) Диірмен тасы Жёрнов Macina con macinello, Macina, Mola Grivna, Money, Money ingot Гривна Гривна Denaro, Moneta, Grivna Grog, Chamotte Шамот Шамот Chamotte, Grog Grog, Filler Грог Грог Grog, Additivo Groin vault, Double barrel vault, Cross vault Кірес күмбезі Крестовый Свод Volta a crociera Groove, Flute Науаша Желобок Scanalatura, Incavo, Solco Groove, Small groove (1); Groove, Furrow Жырашық (2) Канавка Piccolo fossato (1); Scanalatura, Solco (2) Grooved Кедір-бұдырланған (Ирек) Рифлёный (Волнистый) Scanalato Grooves, Flutes, Furrows Каннелюрлер Каннелюры Scanalature, Solchi Grooving, Furrowing Бұдырлау, Сызаттау Рифление Scanalatura Ground, Soil, Matrix (1); Ground-colour, Background, Primer (2) Топырақ Грунт Suolo, Terreno, Matrice (1); Sfondo, Prima mano (2) Ground, Stadium Стадион Стадион Stadio Groundwater, Subsoil waters Жер асты суы Воды, грунтовые В. Acque sotterranee Ground-penetrating radar, GPR Георадар Георадар Georadar, GPR Grout, Mortar Ерітінді Раствор Malta Growth, Nurture Өсіру Выращивание Crescita, Sviluppo, Allevamento, Coltivazione 96 Gryphon, Griffin Самұрық құс, Грифон Грифон (Гриф) Grifone Guard, Hilt-guard, Cross-guard, Quillon (of Гарда a sword) Гарда, Гард Elsa, Guardia, Guardamano Guard, Hilt-guard, Quillon Айқыш орын Перекрестье Guardia, Protezione, Parte dell'elsa Guard, Archer's wrist guard, Arm guard, Bracer Қолға киетін саптама сауыт Наручье Polsiera, Polsino, Paracolpi dell'arciere Guardian, Custodian, Keeper (1); Curator trustee, Administrator (2) Сақтаушы Хранитель Custode, Guardiano (1); Curatore (2) Guide fossil, Type fossil, Index fossil Қазбалы тұрпат Ископаемый Тип Fossile tipo, Fossile guida Guilloche Гильош Гильош Guilloche Guinea-fowl, Guinea-hen Мысыр тауығы, Сырдаңтауық Цесарка (дат. Numida meleagris) Faraona, Gallina faraona Guise, Appearence, Form (2); Design, Plan, Сыртқы келбеті (2); Рәсімдеу, Дайындау Оформление Planning (1) (1) Design, Forma, Veste (2); Design, Progettazione (1) Gull, Seagull, Mew gull Шағала Чайка (лат. Larus sp.) Gabbiano Gully, Gorge, Ravine Аңғар Ущелье Gola, Burrone Gully, Narrow and shallow gully, Ravine Қойнау, Жыра Ложбина Gola, Burrone, Precipizio Gully, Ravine Жыра, Сай Овраг Gola, Burrone, Canalone Gully, Ravine (2); Beam, Girder (1) Жыра сай (2); Мәтке, Балка (1) Балка Burrone, Gola, Precipizio (2); Trave (1) Gutter, Ditch Жыра, Ор Канава Fossato di scolo, Fossetta, Zanella Gutter, Drain, Drainage system Суағар Водосток Condotta, Condotta di scarico, Sistema di drenaggio Gutter, Flute Науа Жёлоб Scanalatura, Piccola scanalatura, Сanaletta Gypsum Гипс (Ғаныш) Гипс Gesso 97 H English Kazakh Russian Italian Habergeon, Coat of mail, Chain mail, Mail (armour) Кіреуке сауыт Кольчуга Maglia di ferro, Maglia metallica Habitat, Ecological Niche, Distributional Area Ареал Ареал Habitat, Nicchia, Nicchia ecologica Habitation, House, Dwelling, Үй-жай, Баспана Жилище Abitazione, Dimora, Casa Haft, Heft, Handle, Helve, Knob Тұтқа Ручка Maniglia, Manico, Impugnatura, Presa, Pomello Haft, Hilt Эфес Эфес Elsa, Impugnatura, Fornimento Hagiasma, Holy water font, Sacred spring Агиасма Агиасма (источник святой воды) Agiasma, Fonte sacra Hairpin Шаш түйреуіш Шпилька Fermaglio, Forcina Hairpin, Pin Шаш қыстырғыш Заколка Forcina Halberd Алебарда Алебарда Alabarda Half-finished, Semi-finished Жартылай фабрикат Полуфабрикат Semifinito, Prelavorato, Manufatto parzialmente finito Half-finished, Semi-worked, Unfinished, Semi-finished artefact, Rough-out Дайындама Заготовка Semilavorato, Semifinito, Manufatto preformato, Artefatto abbozzato Hall Холл Холл Sala, Aula Hall Зал, Төр үй Зал Sala Halter Ноқта Недоуздок Cavezza Hamate Bone, Unciform Bone Ілмектәрізді сүйек Крючковидная Кость (лат. Os Hamatum) Uncinato, Osso uncinato Hammer Үлкен балға Молот Martello Hammer, Small hammer Балға Молоток Martello (di piccole dimensioni), Martellino Hammer, Mason's hammer, Scutch hammer, Pick Кен балғасы Молоток-отбойник (Молоток каменщика) Martellina, Maleppeggio, Malimpeggio 98 Hammering tool, Hammerstone, Fabricator, Тас балта - Тас балға Percussor Отбойник Percussore, Martello, Ritoccatore Hand, Arm Қол Рука Mano, Braccio Hand (2); Paintbrush, Brush (1) Білезік (2); Бояу жаққыш, Қылқалам (1) Кисть Mano (2); Pennello (1) Hand-forming, Modelling Жабыстырма, Жабыстыру Лепка Modellazione, Plasmazione Hand Grinding Stone Курант Курант Macinello Handaxe, Biface, Axe Қол шапқыш (Бифас) Рубило (Бифас) Ascia, Bifacciale Handle (of a vessel) (2); Ear (1) Ілгек (2); Құлақ (1) Ухо Presa, Ansa (2); Orecchio (1) Handle, Haft (1); Grip, Handgrip (2); Hilt (3) Сап Рукоятка Manico, Maniglia, Impugnatura (1); Presa, Impugnatura (2); Elsa, Impugnatura (3) Handle, Haft, Heft, Helve, Knob Тұтқа Ручка Maniglia, Manico, Impugnatura, Presa, Pomello Handle, Haft, Hilt Сап Черенок Impugnatura della spada, Manico Handle, Single-handled, With one handle Бір тұтқалы Одноручный Monoansato, Ad un solo manico Handleless, Handless, Without handles Тұтқасыз Безручный Senza manico, Senza presa Handmade, Manual Қолмен атқарылатын, Қолмен істелетін Вручную Manuale, A mano, Fatto a mano Handwritten, Manuscript (1); Manuscript, Chirograph (2) Қолжазба Рукопись Manoscritto, Scritto (1); Manoscritto, Documento manoscritto, Chirografo (2) Hanger, Pendant Асқыш Подвес Pendente, Gancio Hardened, Tempered Суарылған, Шындалған Закалённый Temperato, Temprato Hare Қоян, Қоян тұқымдас Заяц, Зайцевые (лат. Lepus sp., Leporidae) Lepre Hare, European hare Ор қоян Заяц-Русак (лат. Lepus europaeus Pall.) Lepre comune, Lepre europea Hare, Mountain hare Ақ қоян Заяц-Беляк (лат. Lepus timidus L.) Lepre variabile, Lepre bianca Harem, Seraglio Сераль Сераль Serraglio, Harem Harness Бұғалық Шпрунт Finimenti, Bardatura Harness Ер-тұрман, Ат сайманы Упряжь Bardatura, Finimenti Harness Ер-тұрман, Әбзел Сбруя Finimenti, Bardatura 99 Harness Ат сайманы, Ер-тұрман Упряжь Bardatura, Finimenti Harpoon Сүңгі Гарпун Arpione Harpoon, Fish spear, Gaff, Gig Шанышқы Острога Arpione, Gaffa, Fiocina, Rampone Harrier Құладын Лунь (лат. Circus sp.) Albanella Harris Matrix Харисс матрицасы Матрица Харриса Matrice di Harris, Matrix di Harris Harrow Тырма, Мала Борона Erpice Harvest, Crop, Yield Егін Урожай Raccolto Hatchet Қол балта Топорик Accetta, Ascia Hatchet, Axe, Ax (US) Балта Топор Scure, Accetta (taglio parallelo al manico) Hawthorn or Thornapple (bush or tree), Haw or hawberry (fruit) Долана Боярышник (лат. Crataegus monogyna) Biancospino Hayloft, Haymow, Barn Шөп қора, Пішен қора Сеновал Fienile Haymaking, Haymaking time, Haying Шөп шабу Сенокос Fienagione, Luogo di fienagione, Fare fieno Haymow, Barn, Hayloft Шөп қора, Пішен қора Сеновал Fienile Head (1); Point, Tip, Head, Extremity (2) Бас Голова Testa, Capo (1); Punta, Estremità, Cima (2) Head, Cap Бүркеншік Шляпка Capocchia Head, Chief (2); Cupola (1) Басшы (2); Күмбез (1) Глава Capo (2); Cupola (1) Head, Chief, Principal Бастық Начальник Capo, Direttore, Principale Head, Cusp, Point, Tip (of spear or lance) (4); Feathers, Plumage, Feather (1); Pen, Nib (2); Fin (3) Қару қанаты (4); Қауырсын (1); Қаламұш Перо (2); Жүзбеқанат (3) Punta, Cuspide, Armatura (di freccia, di lancia) (4); Piumaggio, Penna (1); Penna, Pennino (2); Pinna (3) Head, Projectile point, Point, Tip (1); End, End-piece (2) Ұштық Наконечник Punta, Armatura, Terminazione, Cuspide (1); Terminazione, Elemento terminale (2) Headdress, Hat, Headgear Бас киім Головной Убор Copricapo Headgear, Headdress (2); Attire, Dress clothes, Costume, Outfit (1) Бас киім (2); Киім (1) Убор Copricapo (2); Abiti, Tenuta, Abbigliamento (1) Headland, Promontory, Cape Мүйіс Мыс Capo Headpiece, Headstall Ауыздықты жүген Оголовье Testiera 100 Head-plate, Head (of a fibula or brooch) (1); Lance-head, Spear-head, Spear-tip (2) Басы (Бас) Головка Arco (di una fibula o spilla) (1); Punta, Estremità, Armatura (2) Headrest Бас сүйегіш Подголовник Poggiatesta Headstall, Head collar, Crownpiece Жақ, Жақтау Суголовье Testiera Headstone, Gravestone, Tombstone Құлпытас Надгробие Lapide, Pietra tombale Heap, Collaspe, Obstruction, Collapsed material Үйінді Завал Mucchio, Crollo, Ostruzione Heap, Pile Үйме Груда Ammasso, Mucchio Heap, Pile Үйме Куча Mucchio, Cumulo, Ammasso Hearth, Fireplace Ошақ орны Кострище Focolare Hearth, Fireplace Ошақ Очаг Focolare, Fuoco Hearth, Fireplace, Chimney Алау ошақ Камин Camino Hearth, Forge, Furnace (1); Horn, Bugle (2) Көрік (1); Керней (2) Горн Fornace, Forgia, Fucina (1); Corno, Corno da Caccia, Tromba militare (2) Heart-shaped Жүрек тәрізді Сердцевидный Cuoriforme Heel, Foot (1); Abutment, Impost (2) Өкшелік, Табан (1); Таяныш, Тірек (2) Пята Tallone, Calcagno, Piede (1); Spalla, Piedritto (2) Heel, Heel bone, Calcaneus Өкшелік сүйек Пяточная Кость (лат. Calcaneus, Os calcaneum, Os calcis) Calcagno, Tallone Heft, Haft, Handle, Helve, Knob Тұтқа Ручка Maniglia, Manico, Impugnatura, Presa, Pomello Height Биіктік Высота Altezza Helical, Spiral Шиыршық тәрізді Спиралевидный Spiraliforme Hellenic Эллиндік Эллинистический Ellenico Hellenism Эллинизм Эллинизм Ellenismo Helmet Дулыға Шлем Elmo Helve, Heft, Haft, Handle, Knob Тұтқа Ручка Maniglia, Manico, Impugnatura, Presa, Pomello 101 Hematite, Haematite Гематит Гематит Ematite Hematite, Haematite (US) Қызыл темір тас Железнях, Красный Ж. Minerale di ferro, Ematite Hematite, Brown hematite, Brown or Bog iron ore Қоныр темір тас Бурый железняк Limnite, Ferro delle paludi Hemispheric, Globular, Globe-shaped Шартәрізді Шаровидный Globulare, Emisferico Hemispherical, Semiglobular Жартылай сфералық Полусферический Emisferico Heraldry Геральдика Геральдика Araldica Herd, Flock Табын Стадо Gregge, Mandria Herder, Pastoralist, Breeder Малшы, Малшы шаруа Скотовод Allevatore, Pastoralista Heritage Үйме Наследие Patrimonio Herm, Herma Герма Герма Erma Heron Құтан Цапля (лат. Ardea) Airone Heron, Common grey heron Құтан, Көк құтан Серая Цапля (лат. Ardea cinerea L.) Airone cinerino Herringbone pattern Шырша өрнек Ёлочный Орнамент Motivo a spina di pesce Hiatus, Break Олқылық, Кемтік Пробел Iato, Intervallo, Interruzione Hide, Leather, Skin Тері Шкура Pelle Hide, Leather, Skin Тері Кожа Pelle, Pellame, Cuoio Hiding place, Hideout, Refuge, Shelter Баспана, Пана, Жаппа Укрытие Rifugio, Riparo, Nascondiglio Hieroglyph Иероглиф Иероглиф Geroglifo High relief, Alto-rilievo Горельеф Горельеф Altorilievo Hill, Knoll, Mound Төбе Сопка Collinetta, Monticello, Collina Hill, Mound Дөн, Төбешік Холм Colle, Collina Hill, Plateau Адыр, Қыр, Қырат Возвышенность Collina, Altopiano Hill, Small hill, Hillock, Knoll Дөңес, Адыр Бугорок Collinetta, Monticolo, Poggio Hillock, Mound, Knoll Адыр, Дөңес Бугор Poggio, Collina, Altura Hilt, Haft Эфес Эфес Elsa, Impugnatura, Fornimento 102 Hind, Back, Rear Сырт жағы Тыльный Posteriore, Dorsale, Di dietro Hinge, Pivot Шарнир Шарнир Cardine, Cerniera, Perno Historian Тарихшы Историк Storico Historian, Ancient Historian Антиковед (Антика танушы) Антиковед Storico, Storico Antico History Тарих История Storia Hoard, (Buried) Tresure, Cache Көмбе, Қазына Клад Tesoro Hoard of value, Treasure, Jewel Қазына Сокровище Tesoro, Gioiello, Prezioso Hoe Қол кетпен Цапка Zappa Hoe, Mattock Кетпен Тяпка Zappa, Marra Hoe, Mattock Кетпен Мотыга Zappa, Marra Hole, Aperture, Opening, Mouth, Vent Саңылау Отверстие Foro, Apertura, Orifizio Holed Бұрғылап тесілген Просверлённый Forato, Bucato Holed Axe Саңылаулы балта Проушный Топор Ascia con foro d'innesto Hollow, Basin, Depression Қазаншұңқыр Котловинa Depressione, Conca Hollow, Depression Ой, Ойдым, Ойпаң, Шұқыр Впадина Depressione, Fossa, Avvallamento Hollow, Depression Тереңдету Углубление Cavità, Depressione Holm, High-water bed, Flood bed Жайылма Пойма Golena Holocene Голоцен Голоцен Olocene Holy, Blessed, Sacred, Divine Әулие, Қасиетті Святой Santo, Sacro Holy, Sacral, Sacred Сакралды Сакральный Sacrale, Sacro Holy, Sacred Қасиетті Священный Santo, Sacro Homo erectus Эректус, Архантроп Эректус, Архантроп (лат. Homo erectus) Homo Erectus Homo erectus erectus, Java Man Питекантроп (Явалық адам, Pithecanthropus erectus) Питекантроп, Яванский человек (лат. Pithecanthropus erectus) Uomo di Giava, Homo erectus erectus Homo erectus georgicus Грузиялық адам немесе, Дманис адамы Дманисийский гоминид, Человек грузинский, (лат. Homo erectus georgicus) Homo erectus georgicus 103 Homo erectus pekinensis, Peking Man Синантроп Синантроп (лат. Sinanthropus pekinensis, Homo erectus pekinensis) Uomo di Pechino, Homo erectus pekinensis Homo heidelbergensis Гейдельберг адамы Гейдельбергский человек (лат. Homo heidelbergensis) Homo di Heidelberg, Homo heidelbergensis Homo sapiens Саналы адам Человек разумный (лат. Homo sapiens) Homo sapiens Hone, Whetstone Қайрағыш Точило Cote, Pietra per affilare Hone, Whetstone Жануыш Точилка Cote, Pietra per affilare Hone, Whetstone, Grindstone Қайрайтын қайрақ Точильный брусок Cote, Pietra per affilare, Mola per affilare Hone, Whetstone (1); Touchstone (2) Қайрақ тас Оселок Cote, Pietra per affilare (1); Pietra di paragone (2) Honeysuckle Ұшқат Жимолость (лат. Lonicera sp.) Caprifoglio, Lonicera, Madreselva Hook Ілмек, Қармақ Крюк Amo, Gancio Hook, Sickle, Pruning hook, Billhook Орақ Серп Falce, Falcetto, Ronca, Roncola Hook, Reaping hook Егін орақ Жатвенный крюк Falce messoria, Falciola Horde Орда Орда Orda Horizon, Building Horizon Қабат (Құрылыс қабаты, Құрылыс көкжиегі) Горизонт (Строительный Горизонт) Livello, Livello architettonico, Livello costruttivo Horn Мүйіз Рог Corno Horn, Bugle (2); Furnace, Forge, Hearth (1) Керней (2); Көрік (1) Горн Corno, Corno da Caccia, Tromba militare (2); Fornace, Forgia, Fucina (1) Horn, Rhyton, Drinking Horn Ритон Ритон Rhyton, Corno potorio Hornbeam Қызылқайын Граб (лат. Carpinus) Carpino Horse Ат, Жылқы Лошадь (Жеребец, Конь - м.р; Кобыла ж.р) (лат. Equus ferus caballus) Cavallo Horse, Steed Ат Конь Cavallo, Stallone, Destriero Horse bit, Horse snaffle, Mouthpiece (of a horse bit) Ауыздық Грызло (Трензель) Morso, Morso snodato Horse breeding, Horse husbandry Жылқы шаруашылығы Коневодство Allevamento di cavalli 104 Horse collar strap, Horse collar tug Құлақбау Гуж Correggia del cavallo Horse equipment, Horse tack Ат-әзелі, Ат амунициясы Амуниция, Конская А. Attrezzatura ippica, Attrezzatura per l'equitazione Horseman, Rider Атты, Салт атты Всадник Cavaliere Horse-shaped (and/or Bird-shaped) Acroterion (1); Ridge, Ridge beam, Ridge board (2) Атша Конёк Acroterio a forma equina (e/o di uccello) (1); Colmo, Linea di colmo (2) Horseshoe Таға Подкова Ferro di cavallo Horseshoe-shaped, U-shaped Таға тәрізді Подкововидный Ferro di cavallo, A forma di ferro di cavallo, A forma di U Horsetail, Snake grass Жылбұрыш Хвощ (лат. Equisеtum) Equiseto, Coda di cavallo Horticulture, Gardening Бақшашылық, Бау-бақша шаруашылығы Садоводство Orticoltura, Giardinaggio Hourglass Perforation, Hour-glass Perforation Құм сағат түріндегі перфорация Перфорация в виде песочных часов Perforazione a clessidra, Perforazione con profilo a clessidra House, Dwelling Үй Дом Casa, Abitazione House, Habitation, Dwelling Үй-жай, Баспана Жилище Abitazione, Dimora, Casa House, Peasant's house, Izba, Peasant's log hut, Russian rural cottage Ағаш үй Изба Izba, Isba, Casa di tronchi House, Pit house, Pit dwelling, Semidogout dwelling Жертөле Землянка Abitazione seminterrata, Casa o Capanna interrata House, Pit house, Subterranean dwelling, Semi-dug house, Semi dug-out Жартылай жеркепе, Жартылай жертөле Полуземлянка Capanna seminterrata, Abitazione interrata Hue, Tint (2); Paint, Colour (1) Рең (2); Сырлау, Бояу (1) Окраска Colore, Tinta, Sfumatura (2); Colorare, Dipingere (1) Humerus Иық сүйегі Плечевая кость (лат. Humerus) Omero Humus Қарашірік Перегной Humus Humus Гумус, қара шірінді Гумус Humus Humus, Chernozem Қара Топырақ Чернозём Humus Hunter Аңшы Охотник Cacciatore 105 Hunter-Gatherers Аңшылар–терімшілер Охотники-собиратели Cacciatori-raccoglitori Hunting, Hunt Аңшылық Охота Caccia Husbandry, Animal Husbandry, Livestock Farming, Stock-breeding Мал шаруашылығы Животноводство Allevamento di animali, Allevamento di bestiame, Zootecnia Husbandry, Horse Husbandry, Horse Breeding Жылқы шаруашылығы Коневодство Allevamento di cavalli Hut, Shack Лашық Хижина Capanna, Baracca Hut, Shelter Балаған, Жаппа, Кепе, Күрке Шалаш Capanna, Riparo Hyaline quartz, Quartz rock crystal Тау хрусталі Хрусталь, Горный хрусталь Cristallo di rocca, Quarzo ialino, Cristallo di monte Hydria Гидрия Гидрия Hydria, Idria Hydronym Гидроним Гидроним Idronimo Hyena, Cave hyena, Ice Age spotted hyena Қорқауы, Үңгір қорқауы Гиена, Пещерная гиена (лат. Crocuta crocuta spelaea) Iena delle caverne Hypogeum Гипогей Гипогей Ipogeo English Kazakh Russian Italian Ice Age, Glacial period, Glacial era Мұз дәуірі Ледниковая Эпока (Ледниковье) Era glaciale Ice age, Glacial period, Glaciation Мұздық дәуірі (Мұз басу) Ледниковый период (Оледенение) Periodo glaciale, Glaciazione Icon Икона Икона Icona Iconography Иконография Иконография Iconografia Iconostasis Иконостас Иконостас Iconostasi I 106 Idea, Concept, Conception Тұжырымдама Концепция Concetto, Idea Identical, Exactly alike Тепе-тең Тождественный Identico Identicalness, Identity Теңбе-теңдік Тождество Identità, Identicità Identification Бірдей ету Отождествление Identificazione Identity, Identicalness Теңбе-теңдік Тождество Identità, Identicità Idol Пұт Идол Idolo Idolater Пұтқа табынушы Идолопоклонник Idolatra Idolatry Пұтқа табынушылық Идолопоклонничество, Идолопоклонство Idolatria Ill-baked, Not well fired Шикі күйдірілген Слабообожжённый Cotto irregolarmente, Non perfettamente cotto Illustration, Figure, Picture Сурет Иллюстрация Figura, Immagine, Illustrazione Image, Figure, Drawing, Picture, Painting Сурет Рисунок Disegno, Figura, Immagine, Cartina, Fotografia Image, Painting, Picture Сурет Картина Quadro, Immagine Image, Representation, Picture Бейнелеу, Кескін, Суреттеме Изображение Rappresentazione, Raffigurazione, Immagine Imperfect, Unfit, Unusable, Defective Жарамсыз Негодный Non adatto, Inidoneo, Cattivo, Scadente, Difettoso Implement, Instrument, Tool Сайман, Құрал Инструмент Strumento, Utensile, Attrezzo Implement, Instrument, Tool Қару, Құрал Орудие Strumento, Arnese, Attrezzo, Utensile Import Импорт Импорт Importazione Imported item, Imports Әкелінген Привозной Importato, Proveniente dall'esterno, Di fornitura esterna Impost, Abutment (2); Heel, Foot (1) Тірек, Таяныш (2); Табан, Өкшелік (1) Пята Spalla, Piedritto (2); Tallone, Calcagno, Piede (1) Impressed Decoration, Stamped Decoration Қалыпты өрнек Штамповидный Орнамент Decorazione impressa, Decorazione Stampata Impression (in the clay) Вдавление Impressione (nell'argilla) Батыру 107 Impression, Indent, Dent, Nick Майысқан Вмятина Ammaccatura, Impressione, Tacca Impression, Imprint Бедерлеме Оттиск Impressione, Impronta Impression, Seal Impression, Cretula, Sealing Таңба Отпечаток Impronta, Cretula In situ In situ In situ In situ Incineration, Cremation Мәйітті өртеу Трупосожжение Cremazione, Incinerazione Incense burner, Thurible, Censer, Thymiaterion Курильница Курильница Incensiere, Thymiaterion, Turibolo Incised Сызылған Прочерченный Inciso Incision, Cut Тілік Надрез Incisione, Taglio Incisor Күрек тіс Резец (лат. Dentes incisivi) Incisivo (dente) Inclination, Slope Көлбеу Наклон Pendenza, Pendio Inclusion, Temper, Tempering agent Қоспа Примесь Impurità, Incluso Inclusions, Matter Қоспалар Включения Inclusi, Degrassante Incrustation, Encrustation Оюлы безендіру Инкрустация Incrostazione Incursion, Raid, Foray Шабуыл, Шапқын Набег Incursione, Scorreria Incuse, Struck Соғу Отчеканенный Martellato, Forgiato, Battuto Indent, Dent, Impression, Nick Майысқан Вмятина Ammaccatura, Impressione, Tacca Indentation Кішігірім кетік Щербинка Tacca, Dentellatura, Intaccatura Indentation Кетік, Кетілген Щербина Tacca, Dentellatura, Intaccatura Indention, Notch Аздап араланған жер Надпил Intaccatura, Tacca Indentation, Notch, Cut, Dent Кертік Зарубка Indentatura, Tacca, Incavo Indeterminate Айқын емес Неопределяемый Indeterminato Indeterminate Айқын емес Неопределённый Indeterminato Index fossil, Guide fossil, Type fossil Қазбалы тұрпат Ископаемый Тип Fossile tipo, Fossile guida Indication, Label, Marking, Designation, Sign Белгілеу Обозначение Designazione, Marchio, Segno, Indicazione 108 Indigenous, Local Жергілікті, Локальды Локальный Locale, Indigeno Indigenous, Local, Aboriginal Жергілікті Местный Locale, Indigeno Indistinct, Vague Бұлдыр Расплывчатый Vago, Indeterminato Indoeuropean Үндіеуропалық Индоевропейский Indoeuropeo Indoeuropeans Үндіеуропалықтар Индоевропейцы Indoeuropei Industry Индустрия Индустрия Industria Industry, Manufacture, Production Өндіру Производство Manifattura, Produzione Industry, Mining industry Кен өндіру өнеркәсібі Горная промышленность Industria mineraria, estrattiva Industry, Stone Industry, Ground Stone Industry Тас өндірісі Каменная Индустрия Industria su pietra Infantry Жаяу әскер Пехота Fanteria Infill, Filling Толтыру Заполнение Riempimento Influence Ықпал, Әсер Влияние Influenza, Influsso, Affetto Information Ақпарат Информация Informazione Information, Data Мағлұмат, Мәлімет Данные Dati, Informazioni Ingot, Bar Сом, Құйма Слиток Lingotto Inhumation Мәйітті салу Трупоположение Inumazione Inhumation Ингумация Ингумация Inumazione Inhumation, Jar Burial, Jar inhumation, Enchytrismos burial Құмыралы жерлеу Кувшинное захоронение, Погребение в кувшине Tomba a enchytrismos, Sepoltura a enchytrismos Inlaid work, Intarsia Интарсия Интарсия Intarsio Inlay, Damascening (1); Impression, Cutting, Notching (2) Керту, Ою Насечка Intarsio, Tarsia, Agemina (Ageminazione) (1); Intaccatura, Impressione, Tacca (2) Inner, Interior, Internal Ішкі Внутренний Interno, Interiore Inorganic Бейорганикалық Неорганический Inorganico Inscription Жазу, Қол таңба Надпись Iscrizione Легенда Legenda (su moneta) (1); Legenda, Inscription, Legend (on a coin) (1); Legend, Легенда 109 Map symbols (2); Legend (3) Didascalia dei simboli (2); Leggenda (3) Insertion, Weaving, Sewing (1); Broaching Тігіс (1); Металды тесу (2) (2) Прошивка Falsatura, Guarnizione (1); Brocciatura (2) Inset, Bezel, Ring inset Тас жүзік Жуковина Incastonatura, Corona del castone Institute, Archaeological Institute, Archaeological Department Археология институты Институт Археологии Istituto di Archeologia, Dipartimento di Archeologia Instrument, Geometric tool, Geometric microlith, Geometric instrument Геометриялық қару (Геометриялық микролит) Геометрическое орудие (Геометрический микролит) Geometrico, Microlito geometrico, Strumento geometrico Instrument, Tool, Implement Сайман, Құрал Инструмент Strumento, Utensile, Attrezzo Instrument, Tool, Implement Қару, Құрал Орудие Strumento, Arnese, Attrezzo, Utensile Intact Сынық емес Неповреждённый Intatto Intaglio Инталия Инталия Intaglio Intaglio, Gem, Engraved gem, Engraved gemstone Гемма Гемма Gemma, Pietra intagliata, Pietra Intarsia, Inlaid work Интарсия Интарсия Intarsio Inter, Bury Жерлеу Хоронить, Покоронить Seppellire, Interrare Interaction, Interplay Әрекеттесу, Өзара әрекет Взаимодействие Interazione Interconnection, Interrelationship, Interrelation Өзара байланыс Взаимосвязь Relazione, Interconnessione Interior, Interior space Интерьер Интерьер Interno, Interiore, Spazio interno Interior, Internal, Inner Ішкі Внутренний Interno, Interiore Interlayer (Thin) Қабатша Прослойка Strato interno (Sottile) Interlayer, A context between two other ones (1); Spacer (2) Аралық қабат Прокладка Livello intermedio, Strato intermedio (1); Spaziatore, Distanziatore (2) Interment, Burial, Funeral Жерлеу Похороны Funerale, Deposizione, Sepellimento Interplay, Interaction Әрекеттесу, Өзара әрекет Взаимодействие Interazione Interpretation Интерпретация Интерпретация Interpretazione Interpretation, Deciphering, Decoding, Дешифровка, Шифрды оқу Дешифровка Interpretazione, Decodifica 110 Decryption Interrelationship, Interrelation, Interconnection Өзара байланыс Взаимосвязь Relazione, Interconnessione Intervertebral disc, Intervertebral disk Омыртқа аралық дискі Межпозвоночный Диск Disco intervertebrale Interview (2); Map (3); Take a picture (1) Алу (2); Түсіру (1, 3) Снимать Intervistare (2); Cartografare (3); Fotografare, Fare fotografie (1) Interwoven, Twisted, Turned Бұралмалы Витой Intrecciato Introduction, Propagation, Diffusion Енгізу Внедрение Introduzione, Propagazione, Diffusione Intrusion, Invasion Басып кіру Вторжение Invasione, Intrusione Intrusive find Ойық Артефакт (Интрузивті Артефакт) Проникаюший Артефакт (Интрузивный Артефакт) Reperto intrusivo, Reperto fuori contesto Invasion, Intrusion Басып кіру Вторжение Invasione, Intrusione Inventory, Funerary inventory, Grave goods Жерлеу жабдығы, Жерлеу мүлкі Погребальный инвентарь Corredo funerario, Corredo funebre Investigated, Partially investigated Толық зерттелмеген Недоисследованный Poco studiato, Non sufficientemente studiato Investigation, Study, Exploration, Examination Оқып білу Изучение Studio, Investigazione, Esplorazione, Esame Investigation, Study, Research, Exploration, Examination Зерртеу Исследование Studio, Investigazione, Ricerca, Esplorazione, Esame Irish elk Ирландия бұғысы, Үлкен мүйізді бұғы, Алып бұғы Большерогий олень, Гигантский олень, Ирландский олень (лат. Megaloceros giganteus) Megalocero, Megacero, Cervo gigante Iron Темір Железо Ferro Iron, Cast iron Шойын Чугунный Ghisa, Di ghisa, In ghisa Iron Age Темір ғасыры Железный Век Età del Ferro Irregular Теріс, Қисық Неправильный Irregolare Irregular, Discontinuous, Uneven Әркелкі, Ауытқымалы Неравномерный Non uniforme, Diseguale, Discontinuo Irregular, Rough, Uneven Адыр-бұдыр, Бұдыр Неровный Irregolare, Discontinuo, Non piano 111 Irrigate, Water Суару Поливание Irrigare, Annaffiare, Innaffiare, Bagnare Irrigation Суармалау Ирригация Irrigazione Irrigation Суармалау Орошение Irrigazione Irrigation, Floodwater irrigation, Flood irrigation, Estuary Irrigation, Basin irrigation, Spate irrigation Жайылма суару Лиманное орошение Irrigazione ad inondazione Ischium Жамбас сүйек Седалищная Кость (лат. Os ischii) Ischio Isogloss Изоглосса Изоглосса Isoglossa Isohypse, Contour line Изогипса Изогипса Isoipsa, Isoclina Isolated Data, Isolated find Жеке олжа Изолированная Находка Singolo ritrovamento, Ritrovamento isolato Isthmus Қағып алу Перехват Istmo Item, Object, Article, Artefact, Artifact (US) Бұйым Изделие Articolo, Oggetto, Manufatto Ivory Піл сүйегі Слоновая кость Avorio Ivy Шырмауық Плющ (лат. Hedera) Edera Iwan Айван Айван Iwān Izba, Peasant's house, Peasant's log hut, Russian rural cottage Ағаш үй Изба Izba, Isba, Casa di tronchi English Kazakh Russian Italian Jade Жад Жад Giada Jadeite Жәдеит Жадеит Giadeite J 112 Jag, Tooth (of a tool) (1); Merlon (of a castle) (2) Дуал өркештері Зубец Dente (di uno strumento) (1); Merlo (di un castello) (2) Japanese persimmon (tree); Persimmon, Kaki (fruit) Құрма Хурма (лат. Diospyros) Cachi (albero); Cachi, Caco (frutto) Jar Қыш құмыра Горшок Olla, Orcio Jar, Can (straight-walled pot) Банкі Банка Recipiente cilindrico, Lattina Jar burial, Jar inhumation, Enchytrismos burial Құмыралы жерлеу Кувшинное захоронение, Погребение в кувшине Tomba a enchytrismos, Sepoltura a enchytrismos Jar, Large earthenware pot Құмыра ыдыс Корчага Dolio, Olla Jar, Small jar Кішкентай құмыра Горшочек Olletta, Orciolo Jasper Джаспер Джаспер Diaspro Jasper Яшма Яшма Diaspro Java Man, Homo erectus erectus Питекантроп (Явалық адам, Pithecanthropus erectus) Питекантроп, Яванский человек (лат. Pithecanthropus erectus) Uomo di Giava, Homo erectus erectus Javelin, Dart Қысқа сапты найза Дротик Giavellotto, Lanciotto, Dardo Javelin, Lance, Spear Найза Копьё Lancia, Giavellotto Javelin-head, Spearhead Бізгек Жало Punta, estremità di giavellotto Jaw, Mandible, Lower Jaw, Lower jawbone Төменгі жақсүйек Челюсть, Нижняя Ч. (лат. Mandibula) Mandibola Jaw, Maxilla, Upper jaw, Jawbone Жоғарғы жақсүйек Челюсть, Верхняя Ч. (лат. Maxilla) Osso Mascellare, Mascella Jaws, Fauces Азу, Ауыз Пасть Bocca, Fauci Jerboa Қосаяқ Тушканчик (лат. Dipodidae) Gerboa, Topo saltatore Jerboa, Great jerboa Қосаяқ Тушканчик, Большой Т., Земляной заяц (лат. Allactaga jaculus Pal.) Gerboa maggiore Jet Гагат Гагат Giaietto Jetton, Token Жетон Жетон Gettone Jewel, Hoard of value, Treasure Қазына Сокровище Tesoro, Gioiello, Prezioso Jewelery art, Goldsmith's art, Jeweller's art Зергерлік іс, Зергерлік өнер Ювелирное дело, Ювелирное искусство Oreficeria, Arte orafa Jeweller, Goldsmith Зергер Ювелир Orafo 113 Joint, Articulation Буындалу Сочленение Articolazione Joint, Juncture, Junction Жапсар, Торап Стык Giunto, Giunzione Jug, Pitcher Құмыра Кувшин Brocca, Caraffa Juncture, Junction, Joint Торап, ЖапсарЖапсар, Стык Giunto, Giunzione Juniper Арша Можжевельник, Арча (лат. Juniperus) Ginepro, Juniperus Jute Кендір Джут (лат. Corchorus) Iuta English Kazakh Russian Italian Kaki, Persimmon (fruit); Japanese persimmon (tree) Құрма Хурма (лат. Diospyros) Cachi (albero); Cachi, Caco (frutto) Kalathos, Psykter (1); Kalathos (2) Калаф Калаф Kalathos, Moggio (1); Kalathos (2) Kalpis Кальпида Кальпида Kalpis Kanat, Qanat, Kariz, Karez Кәріз Кяриз, Кариз Qanat, Kariz Kantharos, Cantharus Канфар Канфар Cantaro, Kantharos Kaolin (or Kaoline), China clay Каолин Каолин Caolino Kariz, Karez, Kanat, Qanat Кәріз Кяриз, Кариз Qanat, Kariz Kayak Қайық (Байдарка) Каяк (Байдарка) Kayak Keeper, Custodian, Guardian (1); Curator trustee, Administrator (2) Сақтаушы Хранитель Custode, Guardiano (1); Curatore (2) Kernel, Core, Nucleus (1); Ball, Shot (2) Өзек Ядро Nucleo, Cuore (1); Proiettile, Palla (2) Kernel, Seed, Bean, Grain (1); Pearl, Granule (2) Бидай (Астық) Зерно Grano, Chicco (1); Vago, Perla, Perlina (2) K 114 Kernel, Pine Nut Самырсын жаңғағы Кедровый орех Pinolo Kernos Кернос Кернос Kernos Key Кілт Ключ Chiave Keychain, Charm, Trinket Салпыншақ Брелок Amuleto, Portafortuna Keystone Қамал тасы немесе, Қамал кірпіші Замковый Камень, Замковый Кирпич Chiave di volta Khagan Қаған Каган Khagan Khan Хан Хан Khan Khan, Caravanserai (or Caravansary), Choltry Керуен Сарай Караван-сарай Caravanserraglio Khanate Қағанат Каганат Khanato Khanate Хандық Ханство Khanato Khoum, Storage jar Хум Хум Giara Kibitka, Scythian wagon Күйме Кибитка Kibitka Kill site Аңшылардың уақытша тұрағы Временная стоянка охотников Sito di uccisione e macellazione Kiln, Oven, Furnace Пеш Печь Forno Kiln, Glass-forming kiln, Glass-making factory Гута Гута Fornace per il vetro, Atelier per la produzione vitrea Kiln, Two-chambered kiln, Updraft kiln (when the two chambers are vertically set) Екі камералы пеш Двухкамерная печь Fornace a due camere, Fornace a doppia camera Kin, Kinsfolk, Family, Relatives, Relations Ру (1); Genus, Class, Species (2); Kind, Type, Sort (3) Род Famiglia, Parenti, Parentado (1); Genere, Classe, Specie (2); Tipo, Categoria (3) Kind, Sort, Species (2); Stone, Rock, Mineral (3); Breed, Species (1) Топ, Түр (2); Жыныс (3); Тұқым (1) Порода Specie, Classe, Tipo (2); Specie, Roccia, Pietra (3); Varietà, Specie (1) King Патша Царь Re, Monarca King-priest Абыз-патша Царь-жрец Re-Sacerdote King's, Royal Патшалық Царский Regale, Reale, Regio Kinship Туыстық Родство Parentela, Consanguineità 115 Kinsman (Kinswoman), Relative, Relation (1); Fellow countryman, Kindred (2) Туысқандық Родственный Congiunto, Parente, Consanguineo (1); Compaesano (2) Kitchen Ас үй Кухня Cucina Kitchen, Cooking equipment Асүйлік Кухонный Cucina, Da cucina, Relativo alla cucina Kitchen garden, Vegetable garden Бақша Огород Orto Kitchen midden, Midden, Shell midden Қоқыс үйіндісі Мусорная насыпь, Мусорная куча, Навозная куча Cumulo di scarti domestici, Tumulo di rifiuti, Chiocciolaio Knap, Chop Жару Раскалывать, Расколоть Scheggiare, Spaccare, Scindere Knapping, Flintknapping, Chipping Бастапқы шағу Первичное раскалывание Scheggiatura, Riduzione della litica Knapping, Flintknapping, Stone Working Шағу Раскалывание Scheggiatura, Lavorazione della pietra Knapping technique, Pecking, Strike Шұқылау, Шоқу Клевание Picchettare, Scheggiare, Scheggiatura Kneading trough (3); Side (of a vault) (1); Chute, Shoot (2) Науа, Жайма (2, 3); Лоток (1) Лоток Madia (3); Parte (di una volta) (1); Canale, Scolo, Grondaia (2) Knee (1); Elbow (tech) (2) Тізе Колено Ginocchio (1); Gomito (tecn) (2) Kneecap, Patella, Kneepan Тобық Коленная чашечка (лат. Rotula) Rotula, Patella Knee cap, Knee piece of armour Тізе жапқыш, Тізе қалқаншасы Наколенник Ginocchiera Kniaz, Knyaz, Knez, Prince, Duke Кінәз Князь Principe, Duca, Knjaz’, Kniaz, Knez Knife Пышақ Нож Coltello Knife, Backed Knife, Backed Blade Ұңғысы бар пышақ Нож с обушком Coltello, Lama a dorso abbattuto Knife-shaped blade (in stone) Пышақтәрізді тілімші Ножевидная Пластина Lama, Coltello (in pietra) Knitting neddle (1); Spoke (2) Тоқыма біз (1); Сым шабақ (2) Спица Ferro (per lavorare a maglia) (1); Raggio (2) Knob Кішігірім бүршік Шишечка Pomello Knob, Handle, Helve, Heft, Haft Тұтқа Ручка Maniglia, Manico, Impugnatura, Presa, Pomello Knob, Lump (1); Cone, Pine cone (2) Бүршік Шишка Pomello, Protuberanza (1); Pigna (2) Knoll, Mound, Hill Төбе Сопка Collinetta, Monticello, Collina Knoll, Mound, Hillock Адыр, Дөңес Бугор Poggio, Collina, Altura 116 Kolt, Kolty, Temple Pendant, Headdress ring Колт Колт Kolt, Pendente da copricapo Koubba, Qubba, Domed Mausoleum Гумбад Гумбад Cuba, Mausoleo con cupola emisferica Kremlin, Citadel Кремль Кремль Cremlino, Cittadella Kulan, Asiatic wild ass Құлан Кулан (лат. Equus hemionus L.) Emione, Emiono, Asino selvatico asiatico Kumyss, Koumiss, Kumiss, Koumis Қымыз Кумыс Kumys, Cumis Kurgan, Barrow, Funerary Mound, Burial Mound, Tumulus Оба, Қорған Курган Tumulo, Tumulo funerario, Kurgan Kurgan, Tumulus, Funerary Barrow, Burial Тумулус mound Тумулус Tumulo, Kurgan Kyathos Киаф Киаф Kyathos Kylix Килик Килик Kylix English Kazakh Russian Italian Label Этикетка, Заттаңба Этикетка Etichetta Label, Marking, Designation, Sign, Indication Белгілеу Обозначение Designazione, Marchio, Segno, Indicazione Laboratory Зертхана, Лаборатория Лаборатория Laboratorio Laboratory, Research laboratory Камералды бөлме Камералка Laboratorio di ricerca, Laboratorio di studio Laboratory work, Work done in office or laboratory Камералды жұмыстар Камеральные Работы Ricerca, Analisi o studio in laboratorio Labrys, Double headed axe, Two-edged axe, Bipennis Лабрис Лабрис Labrys, Bipenne L 117 Lacebark Elm, Chinese Elm Қарағаш Карагач (лат. Ulmus parvifolia) Olmo cinese Lacing, Timber Lacing Бөренелі тірек Бревенчатая Основа (или Бревенчатый Каркас) Opera a graticcio Lack, Absence Жоқтық Отсутствие Mancanza, Assenza Lacquer, Gloss, Varnish Лак, Жылтыр сыр Лак Lacca, Vernice, Smalto Lacrimal bone Көзжасы сүйегі Слёзная Кость (лат. Os Lacrimale) Osso lacrimale Ladle, Foundry ladle Қышқасық, Қышожау Льячка Cucchiaione, Mestolo da fonderia Ladle, Scoop, Dipper Ожау, Асауыш Черпак Mestolo, Paletta Ladle, Scoop, Dipper (1); Scoop or Ladle with zoomorphic handle (2) Ожау, Шөміш Ковш Mestolo (1); Mestolo con manico zoomorfo (2) Ladle, Shovel, Scoop (of small sizes) Қалақ Совок Paletta, Sassola, Sessola Lode, Vein, Seam (carbon) Жер желі Жила Vena, Filone Lake, Oxbow lake Ескі су арнасы Старица Lanca, Mortizza, Lago di meandro abbandonato Lamb Қошақан, Қозы Ягнёнок Agnello Lamellar, Stratified, Stratiform, Foliated Қабатты Слоистый Lamellare, A strati, Stratiforme (geol.) Lamp, Lantern Фонарь, Шам Фонарь Lanterna, Lampada Lamp, Oil lamp Шырақ, Шырағдан Светильник Lampada, Lampada ad olio Lamp, Oil-lamp Шам, Майшам Лампа, Масляная Лампа Lampada, Lampada ad olio, Lucerna Lance, Spear, Javelin Найза Копьё Lancia, Giavellotto Lance, Spear, Pike Сүңгі Пика Lancia, Picca Lanceolate Найза тәрізді Копьевидный Lanceolato Lancet Ланцет Ланцет Lancetta Lancet arch, Pointed or Gothic arch Шошақ арка, Готикалық арка Стрельчатая Арка, Готическая Арка Arco a sesto acuto, Ogiva Land, Earth (1); Ground, Soil (2) Жер Земля Terra (1); Terra, Terreno, Suolo (2) Landmark Ориентир, Бағдар Ориентир Punto di riferimento Landscape, Environment Ландшафт Ландшафт Paesaggio, Ambiente 118 Landslide, Collapse, Slump Опырылып құлау Обвал Crollo, Frana, Smottamento, Scoscendimento Lane, Alley Тұйық көше Переулок Stradina laterale, Vicolo Lane, Side-street Енсіз шолақ көше Проулок Viottolo, Stradina laterale Language (1); Tongue, Clapper (of a buckle Тіл or a bell) (2) Язык Linguaggio (1); Lingua, Batacchio (2) Lantern, Lamp Фонарь, Шам Фонарь Lanterna, Lampada Lapis lazuli Көк тас Лазурит Lapislazzuli Lapwing Қызғыш Чибис, Пигалица (лат. Vanellus vanellus) Pavoncella Larch Балқарағай Лиственница (лат. Larix sp.) Larice Larder, Storeroom, Warehouse, Store house, Pantry, Depository Қойма Кладовая Magazzino, Deposito, Dispensa Large Brooch Аффиш (Ірі танамоншақ) Аффиш (Афиш) Grande Spilla Large earthenware pot, Jar Құмыра ыдыс Корчага Dolio, Olla Lash, Scourge, Whip Қамшы Плеть Sferza, Frusta Last Соңғы Последний Ultimo Late Antiquity Кейінгі антика Поздняя античность Tarda Classicità, Periodo Tardo Antico Lathe Қырнаушы станогы Токарный станок Tornio meccanico Laurel-leaf, Laurel-leaf Shaped Лавр жапырақты Лавролистный Lauriforme, A forma di foglia d'alloro Lavalier, Pendant Мойыналқа Кулон Pendente, Pendaglio, Ciondolo Lay, Put, Set, Place Салу, Салып қою Положить Mettere, Porre, Collocare Lay the foundations of sth (2); Put down, Lay down (1) Сала бастау (2); Қатарлап салу, Қалау (1) Закладка Gettare le fondamenta (2); Posare, Mettere in opera (1) Layer, Coat (1); Layer, Stratum, Bed (2) Қыртыс Пласт Strato, Mano (di vernice) (1); Livello, Strato (2) Layer, Deposit, Stratification, Strata Қатпар Напластование Stratificazione, Deposito stratificato Layer, Interlayer (Thin) Қабатша Прослойка Strato interno (Sottile) Layer, Interlayer, A context between two Аралық қабат Прокладка Livello intermedio, Strato intermedio (1); 119 other ones (1); Spacer (2) Spaziatore, Distanziatore (2) Layer, Level Деңгей Уровень Livello, Strato Layer, Level, Context, Stratum Мәдени қабат Культурый Слой Livello, Strato, Contesto Layer, Level, Tier (1); Layer, Stratum (2) Қабат Ярус Serie, Fila (1); Livello, Strato (2) Layer, Substratum, Lower Layer (1); Litter, Төсем Straw (2) Подстилка Substrato, Sostrato, Strato di base, Strato di fondo (1); Lettiera, Strame, Giaciglio (2) Layer, Thick layer Толща, Толщина Strato massiccio, Spesso strato Layer, Overdug layer, Overdug context (1); Қазылған жер (1); Ор (2) Cross-ditch (2) Перекоп Livello oltrepassato, Strato scavato oltre i suoi limiti (1); Canale trasversale, Trincea trasversale (2) Layer, Stratum, Context Қабат Слой Strato, Livello Layer of cinders and ashes, Cinder Heap, Cinder Layer (1); Burnt Mound (2) Күлдік Зольник Strato di cenere (1); Tumulo bruciato (2) Layer of soot, Soot Құрым-күйе Копоть Fuliggine, Strato di fuliggine Layout, Masonry, Brickwork, Walling Қалау Выкладка Struttura, Muratura, Layout Layout, Plan Жоспарлау Планировка Piano, Disposizione Lay down, Put down (1); Lay the foundations of something (2) Қалау, Қатарлап салу (1); Сала бастау (2) Закладка Posare, Mettere in opera (1), Gettare le fondamenta (2) Lead Қорғасын Свинец (лат. Plumbum) Piombo Leaf, Wing, Shutter (1); Narthex (2) Притвор (1); Құлып (2) Притвор Battente (1); Nartece (2) Leather, Skin, Hide Тері Шкура Pelle Lebes, Lebes gamikos, Nuptial lebes, Wedding vase Лебес гамикос Лебес гамикос Lebes, Lebes gamikos, Lebede, Lebes nuziale Ledge, Bench, Shelf (of a grave) Жантайма төсек Лежанка Piattaforma, Ripiano Ledge, Protrusion, Projection, Protuberance Дөңес, Шошақ (1), Шығыңқы жер (2) (1); Outcrop (2) Выступ Proiezione, Protrusione, Aggetto (1); Affioramento (2) Ledge, Shoulder Иықбау Заплечик Mensola, Ripiano Leg, Foot Аяқ Нога Gamba, Piede Нақты қалындық 120 Leg, Foot (1); Support, Leg, Stem, Stand, Prop (2) Аяқ (1); Аяқша (2) Ножка Piede, Gamba (1); Supporto, Gamba, Stelo, Sostegno (2) Legend, Inscription (on a coin) (1); Legend, Легенда Map symbols (2); Legend (3) Легенда Legenda (su moneta) (1); Legenda, Didascalia dei simboli (2); Leggenda (3) Legion Легион Легион Legione Legume, Pea, or Bean family (Fabaceae, Leguminosae, Papilionacee) Бұршақ тұқымдас өсімдіктер Бобовые, Мотыльковые (лат. Fabaceae или Leguminosae или Papilionaceae) Legumi (Fabacee, Leguminose, Papilionacee) Lekane, Lekanis Лекана Лекана Lekane, Lekanis Lekithos Лекиф Лекиф Lekythos Lenght Ұзындық Длина Lunghezza Lens Линза Линза Lente Lentil Жасымық Чечевица (лат. Lens) Lenticchia Leopard, Snow leopard Барыс, Қар қабыланы, Ілбіс Снежный Барс (Ирбис) (лат. Uncia uncia Leopardo delle nevi или Panthera uncia) Lesene, Pilaster, Pillar Пилястр Пилястр Pilastro, Lesena Lesser trochanter, Small trochanter Кіші ұршық Малый Вертел Piccolo troncatere Level, Layer Деңгей Уровень Livello, Strato Level, Layer, Tier (1); Layer, Stratum (2) Қабат Ярус Serie, Fila (1); Livello, Strato (2) Level, Levelling instrument Нивелир Нивелир Livello, Livello da cantiere Level, Spirit level, Surveyor's level Деңгей өлшеуіш Уровень Livella a bolla d'aria, Livella da cantiere Level, Stratum, Context, Layer Мәдени қабат Культурый Слой Livello, Strato, Contesto Level rod, Ranging rod (2); Bar, Board (1) Төрткілдеш (2); Білте тақтайша (1) Рейка Scala metrica, Comparatore (2); Barra, Asse (1) Levelling, Leveling (US) Нивелирлеу Нивелировка (или Нивелирование) Livellamento Levigated, Fine (clay) Тазартылған балшық Отмученная глина Depurato, Fine License, Excavation Licence Ашық парақ (Рұқсат қағазы) Открытый лист Permesso di scavo, Autorizzazione agli scavi archeologici Lid, Cover Қақпақ Крышка Coperchio, Copertura 121 LiDAR, Lidar Лидар Лидар Lidar Ligature, Alloying element Лигатура Лигатура Legatura, Elemento legante Lighter, Fire lighter, Fire starter, Fire steel Шақпақ, Оттық Огниво Acciarino Lighthouse, Beacon Шамшырақ Маяк Faro Likeness, Resemblance, Similarity Ұқсастылық Сходство Somiglianza, Similarità Limb, Extremity Қол-аяқ Конечность Arto, Membro, Estremità Lime (tree), Linden Жөке ағашы Липа (лат. Tilia) Tiglio Lime, Quicklime Әк Известь Calce, Calce viva, Calce aerea Limes Лимес Лимес Limes Limestone (Calcium carbonate) Әктас Известняк Calcare, Calcite (Carbonato di calcio) Limonite Лимонит Лимонит Limonite Limonium, Statice Кермек Кермек (лат. Limonium sp.) Statice, Limonium Limpid, Clear, Diaphanous, Transparent Мөлдір, Тұнық Прозрачный Trasparente, Diafano, Pulito, Chiaro Linden, Lime (tree) Жөке ағашы Липа (лат. Tilia) Tiglio Line Сызық Линия Linea Linen, Flax, Flaxen fabric (cloth) Зығыр Льняной Lino, Di lino Linguistic Лингвистика Лингвистика Linguisitca Link, Connection, Relation, Relationship, Correlation Байланыс, Арақатынас Связь Collegamento, Connessione, Relazione, Nesso Linked, Related, Tied up, Associated Байланған Связанный Associato, Collegato, Connesso Lintel, Architrave Маңдайша Притолока Architrave Lion, Cave lion, European or Eurasian cave Арыстан, Үңгір арыстаны lion Лев, Пещерный лев (лат. Panthera leo spelaea) Leone delle caverne, Leone delle caverne europeo o asiatico Lip (of a rim) Ыдыстың ауызы Губа Labbro Lissoir, Smoother, Polisher, Burnisher Лощило Лощило Strumento per lisciare, levigare o lucidare, Brunitore List Тізім Список Lista, Elenco 122 Literature, Writing Жазу, Жазба Письменность Scrittura, Letteratura Lithic, Stone, Stony Тасты Каменный Litico, Di pietra, In pietra Lithic Scatter, Lithic Workshop Кремнийлік технология Кремнёвая Мастерская, Кремниевая Мастерская Officina litica Lithic technology, Lithic industry Тас ұсақтаушы, Тас уатқыш Кремневая Технология Industria litica Lithology Литология Литология Litologia Littoral, Shore, Shoreline, Coastline, Coast Жағалау Побережье Litorale, Costa, Riviera Livestock Үй жануарлары (Мал) Домашний скот Bestiame Livestock, Stock, Cattle Мал Скот Bestiame, Bovini Load, Burden, Pack Жүк Вьюк Soma, Peso Load, Weight, Burden, Bulk (1); Cargo (2) Жүк Груз Carico, Peso, Fardello (1); Cargo (2) Load-Bearing, Supporting Сүйеніш, Таяныш Опорный Supportante, D'appoggio, Di sostegno Loam, Loamy soil, Clay-sand ground Балшық топырақ Суглинок Terra argillosa, Terreno argilloso Loamy, Argillaceous sand Саздақ Суглинистый Terreno franco, Terra franca, Terreno franco-argilloso Lobster, Crayfish Су шаяны Речной рак (лат. Astacus) Astaco, Gambero di fiume, Omaro, Lupicante Local, Indigenous Жергілікті, Локальды Локальный Locale, Indigeno Local, Indigenous, Aboriginal Жергілікті Местный Locale, Indigeno Localization, Location Жайылтпаушылық, Таратпаушылық Локализация Localizzazione Location, Position Орналасқан жері Местоположение Posizione, Localizzazione Location (1); Position, Attitude (2); Situation (3) Орналасқан жері (1); Тұрыс (2); Жай-күй Положение (3) Posizione, Locazione (1); Posa, Posizione, Atteggiamento (2); Stato, Situazione (3) Location, Position (of a site) Ескерткіштің орналасуы Расположение памятника Posizione, Localizzazione, Ubicazione (di un sito) Location, Site, Find location, Find position Тұрған орны Местонахождение Localizzazione, Posizione, Sito Lock, Padlock (2); Castle (1) Құлып (2); Қамал (1) Замок Lucchetto, Serratura (2); Castello (1) Loess Сары топырақ Лёсс Loess, Löss 123 Log, Beam Бөрене Бревно Ceppo, Trave, Tronco Log, Wood log, Tree-trunk (1); Tree-trunk sarcophagus (2) Діңгек Колода Tronco, Fusto (1); Sarcofago in legno (2) Longitudinal Бойлық Продольный Longitudinale Look, Appearence Ажар, Бейне, Жүз, Келбет, Көрініс, Өң, Әлпет Облик Aspetto esterno, Aspetto esteriore Look, Appearence, View (1); Form, Shape (2) Түр Вид Aspetto, Vista (1); Forma, Figura (2) Loom Тоқыма станогы Ткацкий Станок Telaio Loophole, Balistraria, Embrasure, Arrow slit Атыс ойығы Бойница Feritoia Loophole, Crenel (2); Orbit, Eye socket (1) Ойық (2); Көз шарасы (1) Глазница Feritoia (2); Orbita (1) Loot, Plunder, Booty (2); Prey (3); Mining, Табыс, Олжа (2,3); Өндіру (1) Mineral Extraction (1) Добыча Bottino, Spoglie di guerra (2); Preda (3); Estrazione (1) Looter, Grave robber, Grave plunderer Қарақшы, Тонаушы Грабитель Saccheggiatore di tombe, Tombarolo Looting, Foray, Plunder, Raid Тонау Ограбление Saccheggio, Razzia Looting, Sack, Plunder, Pillage, Robbery Талау Разграбление Depredazione, Saccheggio Lost-wax process, Lost-wax casting method Қалыптау Литьё по выплавляемым моделям Tecnica della fusione a cera persa Lost-wax casting method, Lost-wax process Балауызды қалыптау әдісі Метод потерянного воска Metodo della cera a perdere, Metodo della cera persa Lot, Allotment, Plot, District, Area Аумақ, Телім Участок Terreno, Lotto, Appezzamento, Area Low-relief, Bas-relief Барельеф Барельеф Bassorilievo Lower jaw, Jaw, Mandible Төменгі жақсүйек Нижняя Челюсть (лат. Мandibula) Mandibola, Mascella inferiore Lower layer, Substratum Астына салынатын зат Подложка Substrato Lumbar vertabra Бел омыртқалары Поясничные позвонки Vertebre Lombari Lump Кесек Комок Pallottola, Batuffolo Lump, Boulder, Block Ірі тас Глыба Masso, Blocco, Macigno Lump, Knob (1); Cone, Pine cone (2) Бүршік Шишка Pomello, Protuberanza (1); Pigna (2) 124 Lunate Bone Жарты ай тәрізді сүйек Полулунная Кость (лат. Os Lunatum) Osso Semilunare Lunnar-shaped Pendant, Lunular Ornament, Айшық Crescent-shaped Pendant Лунница Pendente a forma di falce di luna Lunula, Crescent-shaped object, Object shapedlike a half-moon Лунула Лунула Lunula Lustre, Luster, Sickle gloss Люстр Люстр (Люстер) Lustro, Patina (di glutine) English Kazakh Russian Italian Mace (2); Square Beam, Bar (1) Күрзі (2); Қырлы бөрене (1); Брус Mazza (2); Palo o trave in legno a sezione rettangolare (1) Mace, Club Булава, Күрзі Булава (Палица) Mazza, Clava, Bastone Maceration Мацерация Мацерация Macerazione Macrolithic Tool Макролит Макролит Strumento Macrolitico Madrasa, Madrasah, Medrese Медресе Медресе Madrassa Magnetite Магнетит Магнетит Magnetite Magnetite Магнитті темір тас Железняк, Магнитный Ж. Magnetite Magnetometer Магнит өлшеуіш Магнитометр Magnetometro Magnification Арттыру Увеличение Ingrandimento Mail (armour), Chain mail, Coat of mail, Habergeon Кіреуке сауыт Кольчуга Maglia di ferro, Maglia metallica Maintenance, Contents, Substance Мазмұн Содержание Contenuto, Sostentamento Majolica, Maiolica Майолика Майолика Maiolica M 125 Making, Shaping, Forming Қалыптастыру Формирование, Формация Formazione, Modellazione Malachite Малахит Малахит Malachite Malacological find, Shell Қабыршақ Раковина Conchiglia, Reperto malacologico Malacology, Molluscan Analysis Малакология Малакология Malacologia Malar bone, Cheekbone, Zygomatic bone Бет сүйек Скуловая кость (лат. Os zygomaticum) Osso zigomatico, Zigomo Mallard Барылдауық үйрек Кряква (лат. Anas platyrhynchos L.) Germano reale, Capoverde Malleolus Жіліншік Лодыжка (Щиколотка) (лат. Malleolus) Malleolo Mammoth Мамонт Мамонт Mammut Management, Cultural Resource Management, Cultural Heritage and Preservation Office Мәдени ескерткіштердің басқармасы Управление культурных памятников Soprintendenza dei Beni Culturali, Sovrintendenza archeologica, Amministrazione dei Beni Culturali Mandible, Lower Jaw, Lower jawbone Төменгі жақсүйек Челюсть, Нижняя Ч. (лат. Mandibula) Mandibola Manger, Crib, Trough Оттық, Ақыр Кормушка Mangiatoia, Greppia, Trogolo Manifold, Multifarious, Varied, Multiform, Әркелкі Many-sided Разнообразный Vario, Multiforme, Molteplice Manor, Seat, Estate Мекен, Үй-жай Усадьба Villa, Tenuta Manufacture, Fabrication, Production Дайындау Изготовление Fabbricazione, Produzione, Manifattura Manufacture, Industry, Production Өндіру Производство Manifattura, Produzione Manufacture, Manufacturing, Modelling, Moulding Қалып құю Формовка Modellazione a mano, Manifattura Manure, Dressing, Fertilizer Тыңайтқыш Удобрение Concime, Letame Manuscript Манускрипт Манускрипт Manoscritto Manuscript, Handwritten (1); Manuscript, Chirograph (2) Қолжазба Рукопись Manoscritto, Scritto (1); Manoscritto, Documento manoscritto, Chirografo (2) Map, Plan, Scheme Жоспар План Pianta, Mappa, Schema Map, Sketch, Eye sketch work, Sketch Plan, Sketch Map Көзмөршерлі түсірілім, Көзмөршерлі жоспар Глазомерный план, Глазомерная съёмка Rilievo topografico ad occhio, Eidotipo Map (3); Take a picture (1); Interview (2) Түсіру (3, 1); Алу (2) Снимать Cartografare (3); Fotografare, Fare 126 fotografie (1); Intervistare (2) Map symbols Шартты белгілер, Картографиялық шартты белгілер Условные обозначение, Картографические условные знаки Legenda Map, Geographical Map, Topographical Map (1); Playing Card (2) Карта Карта Carta, Mappa, Carta geografica, Mappa topografica (1); Carta, Carta da gioco (2) Map, Topographic map Топографиялық жоспар Топографический План Mappa topografica, Carta topografica Mapping Method, Cartographic Method Картографиялық әдіс Картографический метод Metodo Cartografico Maple (tree) Үйеңкі Клён (лат. Acer) Acero Marble Мәрмәр Мрамор Marmo Mark, Notch Белгі, Таңба Метка Marchio, Segno, Tacca Mark, Note, Sign Белгілеу, Белгілеп қою Отмечать, Отметить Marcare, Segnare Mark, Stamp Таңба Клеймо Marchio Marked, Pronounced Көрсетілген Выраженный Pronunciato, Marcato, Spiccato Marker, Chronological Marker Мәдени горизонт маркері Маркер культурного горизонта Fossile guida, Marker archeologico Market Базар Рынок Mercato Market, Market-place Базар Торжище Mercato Marketable, Tradeable, Negotiable Тауарлы Товарный Commerciabile, Smerciabile Marking, Branding, Stamping Таңбалау Клеймение Bollatura, Marcatura, Marchiatura Marking, Designation, Sign, Indication, Label Белгілеу Обозначение Designazione, Marchio, Segno, Indicazione Marks, Use marks, Tear marks Пайдалану іздері Следы исползования Tracce d'uso Marmot, Bobak marmot, Steppe marmot Дала суыры – Байбақ Сурок степной - Байбак (лат. Marmota bobak Mull.) Bobak, Marmotta delle steppe Marquee, Pavilion, Tent Шатыр Шатёр Tenda, Tendone, Padiglione Mask Бетперде, Маска Маска Maschera Masonry, Brickwork, Brick masonry, Stonework Қалау Кладка Muratura, Muratura in mattoni, Muratura in pietra Masonry, Brickwork, Layout, Walling Қалау Выкладка Struttura, Muratura, Layout 127 Masonry, Wattle and daub masonry Бағаналы-қаңқалы құрылыс Каркасно-столбовая Конструкция Costruzione di paglia e fieno Mastaba, Mastabah Мастаба Мастаба Mastaba Mastery, Expertise, Skilfulness Шеберлік Мастерство Maestria, Talento, Abilità, Perizia Mastoid process Емізік тәрізді өсінді Сосцевидный отросток Processo mastoideo, Apofisi mastoide Mat, Felt, Felt bedding Киіз Кошма Tappeto di feltro, Feltro Mat, Straw mat, Rush mat Ши тоқыма Циновка Stuoia Material, Fabric Материал Материал Materiale Material, Surface Material, Surface Finds Көтерме материал Подъёмный Материал Materiale di superficie Material, Raw material, Raw product Шикізат Сырьё Materiale grezzo Material Culture Материалдық мәдениеті Материальная культура Cultura materiale Matrass, Flask, Erlenmeyer flask Колба Колба Ampolla, Matraccio, Beuta Matrilineage, Matrilineal descent Матрилинейлік Матрилинейность Matrilinearita' Matrix, Ground, Soil (1); Ground-colour, Background, Primer (2) Топырақ Грунт Suolo, Terreno, Matrice (1); Sfondo, Prima mano (2) Matrix, Mould Ұяқалып Матрица Forma di fusione, Matrice Matter, Inclusions Қоспалар Включения Incluso, Degrassante Matter, Substance Заттек Вещество Materia Mattock, Hoe Кетпен Тяпка Zappa, Marra Mattock, Hoe Кетпен Мотыга Zappa, Marra Maul, Sledgehammer Зілбалға Кувалда Maglio Mausoleum Кесене Мавзолей Mausoleo Mausoleum, Koubba, Qubba, Domed Mausoleum Гумбад Гумбад Cuba, Mausoleo con cupola emisferica Maxilla, Upper jaw, Jawbone Жоғарғы жақсүйек Челюсть, Верхняя Ч. (лат. Maxilla) Osso Mascellare, Mascella Mazar Мазар Мазар Mazar Meander Меандр Меандр Meandro Meander, Curve, Bend, Turn Бүгіліс Изгиб Curva, Curvatura, Ansa, Meandro 128 Measure, Dimension Өлшеу Измерение Misura, Dimensione Measurement Өлшеу Обмер Misura, Misurazione Measuring tape, Tape Рулетка Рулетка Metro, Nastro metrico, Metro a nastro, Rotella metrica Medallion Медальон Медальон Medaglione Medieval Ортағасырлық Средневековый Medievale Medieval, Medieval Period Ортағасырлық Средневековье Medievale, Periodo medievale Medieval Studies Медиевистика Медиевистика Medievistica, Medievalistica Medlar, Сommon medlar (tree); Medlar (fruit) Мушмул Мушмула, Мушмула германская (лат. Mespilus germanica) Nespolo; Nespola Medrese, Madrasa, Madrasah Медресе Медресе Madrassa Meeting, Assembly (of people), Accumulation, Collection (of something), Топталған, Жиналған Скопление Raccolta, Insieme, Assemblea Megafauna Мегафауна Мегафауна Megafauna Megalith Мегалит Мегалит Megalite Megaron Мегарон Мегарон Megaron Meltable, Fusible, Easily meltable, a Readily-fusible something Тез балқитын, Тез балқығыш Легкоплавкий Fusible, Facilmente fondibile Melting, Fusion Еру, Балқу Плавление Fusione Melting, Fusion, Smelting Қорыту Плавка Fusione Melting pot, Crucible Отбақыр Тигель Crogiolo Memorial Мемориал Мемориал Memoriale Mending, Fixing, Repair Жөндеу Починка Riparazione, Aggiustatura Menhir, Statue menhir Меңгір Менгир Menhir Merchandise, Wares, Goods Тауар Товар Articolo, Merce, Bene, Prodotto Mesolithic period, Mesolithic Мезолит, Орта тас ғасыры Мезолит Mesolitico Metal Металл Металл Metallo 129 Metal casting, Pouring, Founding, Smelting Балқыту, Құйма, Құйыс Литьё Fusione, Colata Metal detector Метал іздеуші құрал (металды детектор) Металлоискатель (Металлодетектор) Metal Detector Metallurgy Металлургия Металлургия Metallurgia Metals, Non-ferrous metals, Base metals Түсті металдар Цветные металлы Metalli non ferrosi Metatarsus Табан сүйектері Плюсна (лат. Мetatarsus) Metatarso Meter, Metre (US) Метр Метр Metro Method, Amino acid racemization dating method Аминқышқылды әдіс (тәсіл) Аминокислотный метод Metodo della racemizzazione degli amminoacidi (o aminoacidi) Method, Cartographic Method, Mapping Method Картографиялық әдіс Картографический метод Metodo Cartografico Method, Coil-building method, Coiling Technique, Sequential slab construction Таспалау тәсілі Ленточная лепка Tecnica del colombino, Manifattura a cercini Method, Lost-wax process, Lost-wax casting method Қалыптау Литьё по выплавляемым моделям Tecnica della fusione a cera persa Method, Lost-wax casting method, Lostwax process Балауызды қалыптау әдісі Метод потерянного воска Metodo della cera a perdere, Metodo della cera persa Method, Paddle-and-anvil, Paddle-andanvil Technique Күрек пен төс техникасы Техника лопаты и наковальни Tecnica del percussore e dell'incudine Method, Pressure flaking, Pressure technique, Pressure method Қысыммен қабаттау Отслаивание с давлением Scheggiatura a pressione Method, Strip Method Стрип-Әдіс Стрип Метод Strip Method Methods, Natural Sciences Methods in Archaeology Археологиядағы жаратылыстану ғылыми әдістері Естественно-Научные Методы в Археологии Scienze Naturali applicate all'archeologia Metope Метоп Метоп (Метопа) Metopa Metrology Метрология Метрология Metrologia Midrib, Rib Нервюра Нервюра Costola, Nervatura Mine, Ancient mine, Old mining work Мық қазбасы Выработка, чудская В. - Народное название Vecchia miniera Mica Слюда, Қара шақпақ тас Слюда Mica 130 Micaceous Слюдалы, Қара шақпақ тасты Слюдистый Micaceo Micro-borer Микротесу Микропроколка Micro-trapano, Micro-perforatore Micro-burin Микрокескіш Микрорезец Micro-bulino Microfaunal remains Микрофауналық қалдықтары Микрофаунические остатки Resti di micro-fauna, Resti micro-faunistici Microfloral remains Микрофлоралық қалдықтары Микрофлористые остатки Resti di micro-flora Microlith, Microlithic Микролит Микролит Microlito, Microlitico Micrometer Микрометр Микрометр (Микрометр гладкий) Micrometro Microporous, Porous, Poriferous Жіңішке кеуекті Тонкопористый Poroso, Microporoso Microwear analysis, Wear Analysis, Usewear Analysis, Traceological analysis Тозғандық, Тозық анализі Изношенность, Анализ изношенности Analisi delle tracce d'uso, Analisi tracceologica o funzionale Midden, Kitchen midden, Shell midden Қоқыс үйіндісі Мусорная насыпь, Мусорная куча, Навозная куча Cumulo di scarti domestici, Tumulo di rifiuti, Chiocciolaio Middle, Axial, Central Біліктің, Белағаштың Осевой Assiale, Dell'asse, Centrale, Mediano Middle Ages Орта Ғасырлар Средние Века Medioevo Middle Palaeolithic Палеолит, Орта Палеолит Палеолит, Средный Палеолит Paleolitico medio Migration Көші-қон (1); Өрістеу (2) Миграция Migrazione Migration, Relocation, Resettlement Қоныс аудару Переселение Trasferimento, Migrazione Migration and Settlement Жаңа жерге орналастыру Расселение Migrazione e Insediamento Mihrab Михраб Михраб Mihrab, Miqrab Milk-pail Көнек Подойник Secchio (del latte) Mill Диірмен Мельница Macina Millennium Мың жылдық Тысячелетие Millennio Millet Тары Просо (лат. Panicum sp.) Miglio Millet, Foxtail millet, Italian millet, Foxtail Итқонақ bristlegrass Могар, Щетинник итальянский (лат. Setaria italica) Panico Millstone, Grindstone Үккіш (Дән үккіш) Тёрка (Зернотёрка) Macina, Mola Millstone, Grindstone, Grinding stone, Дән үккіш Зернотёрка Macina, Mola, Pietra molare 131 Milling stone, Quern, Saddle quern Millstone, Quernstone (lower immobile Диірмен тасы stone) and Handstone (upper mobile stone), Grindstone Жёрнов Macina con macinello, Macina, Mola Minaret Мешіт мұнарасы Минарет Minareto Mine Кен көзі Прииск Miniera Mine Кен Копи Miniera Mine workings, Open-cast mines, Underground mine (2); Working, Production, Processing (1) Кен шығаратын жер (2); Өңдеу (1) Разработка Estrazione, Giacimento (2); Lavorazione, Produzione, Elaborazione (1) Mine, Mining Шахталы Шахтный Minerario, Di miniera Mine, Pit Кен ошағы, Кеніш Рудник Miniera Mine, Pit, Quarry Шахта Шахта Pozzo, Miniera, Cava Mine, Quarry Қазба Выработка Miniera, Cava Mine, Quarry, Opencast mine Карьер Карьер Cava, Miniera a cielo aperto Mine, Quarry, Opencast mine Ашық қазба Выработка, открытая В. Miniera a cielo aperto, Cava Mine shaft, Underground mining Жер астындағы қазба Выработка, подземная В. Miniera sotterranea Miner Кенші Рудокоп Minatore Miner Көмірші Шахтёр Minatore Miner, Coal miner, Collier Көмір өндіруші, Көмірші Угольщик Minatore Mineral Минералды Минеральный Minerale Mineral, Ore Кен Руда Minerale Mineral, Stone, Rock (3); Breed, Species (1); Species, Kind, Sort (2) Жыныс (3); Тұқым (1); Түр, Топ (2) Порода Specie, Roccia, Pietra (3); Varietà, Specie (1); Specie, Classe, Tipo (2) Mineral exploration, Exploration mining work Барлау қазба Выработка, разведочная В. Miniera d'esplorazione Mineral Extraction, Mining (1); Loot, Plunder, Booty (2); Prey (3) Өндіру (1); Табыс, Олжа (2,3) Добыча Estrazione (1); Bottino, Spoglie di guerra (2); Preda (3) 132 Mineralization Минералдау Минерализация Mineralizzazione Mineralized Минералданған Минерализованный Mineralizzato Mines Ежелгі кен орындары Чудские копи Miniere Minimum Number of individuals, MNI Сандық даралар Особь, Количество особей Numero minimo di individui (NMI) Mining, Mine Шахталы Шахтный Minerario, Di miniera Mining engineering Тау кен ісі Горное дело Ingegneria mineraria Mining industry Кен өндіру өнеркәсібі Горная промышленность Industria mineraria, estrattiva Mining, Mineral Extraction (1); Loot, Plunder, Booty (2); Prey (3) Өндіру (1); Табыс, Олжа (2,3) Добыча Estrazione (1); Bottino, Spoglie di guerra (2); Preda (3) Mintage, Engraving, Coinage, Chiselling Бедер салу, Нақыш қондыру Чеканка Cesellatura, Conio Mirror Айна Зеркало Specchio Missile, Projectile Лақтыратын Метательный Proiettile, Da lancio, Da getto Mixer, Stirrer, Stirring rod Бұлғауыш, Піскек Мешалка Mescolatore, Agitatore Mixture, Batch Шихта Шихта Miscela, Mistura, Carica, Mescola Mixture, Paste Паста Паста Pasta, Impasto MNI, Minimum Number of individuals Дарақ, Даралар саны Особь, Количество особей Numero minimo di individui (NMI) Moat, Ditch Ор, Шұңқыр Ров Fossato, Canale, Fosso Mobiliary Art, Portable Art, Chattel Art Мобильды өнер Мобильное искусство Arte mobile, Arte portatile Model, Standard (1); Sample, Specimen, Example (2) Нұсқа, Үлгі Образец Modello, Standard (1); Campione, Esemplare, Esempio (2) Model, Wax model for lost-wax casting, Cast wax model Қорыту үлгісі Выплавляемая модель Modello in cera Modelled, Moulded, Plastic Жабыстырылған Лепной Modellato, Plasmato, Plastico Modelling, Hand-forming Жабыстырма, Жабыстыру Лепка Modellazione, Plasmazione Modelling, Manufacture, Manufacturing, Moulding Қалып құю Формовка Modellazione a mano, Manifattura Molar, Molar tooth Нағыз азу тістер Моляр, Коренный зуб Molare 133 Mollusc, Bivalve mollusc, Bivalve mollusk Перловица (US) Перловица (лат. Unio sp.) Mollusco bivalve Monastery, Nunnery, Convent, Cloister Монастырь Монастырь Monastero, Convento Money, Money ingot, Grivna Гривна Гривна Denaro, Moneta, Grivna Mongoloid Моңғол тектес Монголоид Mongoloide Monochrome Бір түсті Одноцветный Monocromo Monoface Монофас Монофас Monoface Monograph Монография Монография Monografia Monolith Монолит Монолит Monolite Monument Монумент Монумент Monumento Monument, Archaeological Site, Object Объект, Нысан Объект Oggetto, Monumento, Sito archeologico Monument (1); Tombstone, Gravestone (2); Ескерткіш Site, Archaeological Site (3) Памятник Monumento (1); Pietra tombale, Lapide (2); Sito archeologico, Sito (3) Monumental Монументалды Монументальный Monumentale Moor, Peat Bog (1); A peat-cutter (2) Жертезекті саз Торфяник Torbiera (1); Specialista di torbiere (2) Moose (North America), Elk, Eurasian elk (Europe) Бұлан Лось (лат. Alces alces L.) Alce Morsel, Piece, Bit, Scrap Тілім, Кесек Кусок Pezzo, Pezzetto, Frammento Mortar Үккіш, Ұнтақтағыш Ступка Mortaio Mortar, Grout Ерітінді Раствор Malta Mortar (1); Stupa (2) Келі (1); Ступа (2) Ступа Mortaio (1); Stupa (2) Mosaic Мозаика Мозаика Mosaico Mosque Мешіт Мечеть Moschea Mother-of-Pearl, Nacre Седеп Перламутр Madreperla Motif, Motive, Decorative pattern Бейне Мотив Motivo, Disegno, Schema ornamentale Mottle, Stain, Blotch, Spot, Speck, Fleck Дақ Крапина Punto, Macchia, Chiazza, Difetto Mottled, Variegated, Patched, Polychrome Шұбар Пестрый Vario, Variegato, Chiazzato, Colorato, 134 Policromo Mouflon Муфлон Муфлон (лат. Ovis orientalis Gmelin) Muflone, Muflone asiatico Matrix, Casting mould Құйма қалыбы Литейная Форма Stampo di fusione, Matrice di fusione Mould, Bivalve mould Жармалы пішін (Қос пішінді) Двустворчатая Форма Doppia matrice di fusione, Forma di fusione bivalve Mould, Composite Mould Композиттік пішін Композитная Форма Matrice di fusione composita, composta o multipla Mould, Matrix Ұяқалып Матрица Forma di fusione, Matrice Mould, Open Mould Ашық құйма қалыбы Открытая Форма Forma aperta, Matrice di fusione aperta Moulded, Modelled, Plastic Жабыстырылған Лепной Modellato, Plasmato, Plastico Moulding, Cornice Ернеу, Карниз Карниз Cornice, Cornicione, Modanatura Moulding, Modelling, Manufacture, Manufacturing Қалып құю Формовка Modellazione a mano, Manifattura Mound, Artificial mound, Earthwork, Embankment Үйме Насыпь Collina artificiale, Terrapieno, Monticolo Mound, Barrow, Funerary Mound, Burial Mound, Tumulus, Kurgan Оба, Қорған Курган Tumulo, Tumulo funerario, Kurgan Mound, Barrow, Kurgan, Tumulus, Burial mound Тумулус Тумулус Tumulo, Kurgan Mound, Hill Дөн, Төбешік Холм Colle, Collina Mound, Hill, Knoll Төбе Сопка Collinetta, Monticello, Collina Mound, Knoll, Hillock Адыр, Дөңес Бугор Poggio, Collina, Altura Mountain ash, Rowan (tree); Rowan (berry) Шетен Рябина (лат. Sоrbus) Sorbo selvatico (albero); Sorba selvatica (frutto) Mountain pass Перевал Passo, Passo montano Mountain range, Ridge (2); Spinal column, Жота, Қырқа (2); Омыртқа (1) Spine, Vertebral column, Rachis (1) Хребет Catena montuosa, Dorsale (2); Colonna vertebrale (1) Mouse, House Mouse Мышь, Домовая мышь (лат. Mus musculus L.) Topo comune, Topo domestico Асу, Бел Тышқан-Үй тышқаны, Қаптесер 135 Mouse, Striped field mouse Тышқан, Дала тышқаны Мышь, Полевая мышь (лат. Apodemus agrarius Pal.) Topo selvatico a dorso striato Mouth Мойын Горловина Bocca, Imboccatura Mouth (of a river), Delta or Estuary (1); Mouth (of vessel), Opening (2) Құйылыс, Саға Устье Foce (1); Bocca, Imboccatura del vaso (2) Mouth, Vent, Aperture, Hole, Opening Саңылау Отверстие Foro, Apertura, Orifizio Mouthpiece, Horse snaffle, Horse bit Ауыздық Грызло (Трензель) Morso, Morso snodato Mud brick, Raw brick Қам кірпіш, Шикі кірпіш Сырцовый Кирпич Mattone crudo Muffle kiln Құндақты пеш (Печь муфельная) Муфель Muffola, Forno a muffola Mug Саптыаяқ Кружка Boccale Mule Қашыр Мул Mulo Muller, Pestle Келсап, Түйгіш Пест (Тёрочник) Pestello, Macinello Multicoloured, Polychrome, Polychromatic Көп түсті Многоцветный Multicolore, Policromo Multifarious, Multiform, Manifold, Varied, Әркелкі Many-sided Разнообразный Vario, Multiforme, Molteplice Multilayer, Multilayered, Multitiered Көп ярусты Многоярусный Multilivello, Multistrato, Su più strati Multiple Burial (with primary burials) Тобымен жерлеу Массовое захоронение Sepoltura multipla (con deposizioni primarie) Multistorey Көп қабатты Многоэтажный Multipiano, Multilivello, A più piani Multitiered, Multilayer, Multilayered Көп ярусты Многоярусный Multilivello, Multistrato, Su più strati Multy-layered, Stratified (1); Lamellar (2) Көп қатпарлы Многослойный Multilivello, Multistrato, Stratificato (1); Lamellare (2) Mummification Мумиялау Мумификация Mummificazione Mummy Мумия Мумия Mummia Munsell Soil Colour Chart, Munsell Book of Color, Munsell Color Charts Манселдың түстер жүйесі Цветовая система Манселла Sistema Munsell dei colori Museum Мұражай Музей Museo Museum, Archaeological Museum Археологиялық мұражай Археологический музей Museo Archeologico 136 Musk Strawberry, Hautboy or Hautbois strawberry Бүлдірген, Қойбүлдірген Клубника, Земляника мускусная, Земляника мускатная (лат. Fragаria moschаta) Fragola Muskmelon Қауын Дыня (лат. Cucumis melo) Melone Myth Миф Миф Mito Mythology Мифология Мифология Mitologia English Kazakh Russian Italian Nacre, Mother-of-Pearl Седеп Перламутр Madreperla Nail Шеге Гвоздь Chiodo Naos, Cella Целла Целла Cella, Naos Naos, Cella, Sancta sanctorum Наос Наос Naos, Cella, Sancta sanctorum Nape Желке Затылок Nuca Narrow band Жолақша Полоска Fascetta Narthex (2); Leaf, Wing, Shutter (1) Құлып (2); Притвор (1) Притвор Nartece (2); Battente (1) Nasal, Noseguard, Nosepiece (1); Bit, Nosepiece, Noseband (of a horse's bridle) (2) Наносник, Мұрын қорғауыш Наносник Nasale (1); Cavezza, Capezza, Cavezzina (2) Nasal Bone Мұрындық сүйек Носовая кость (лат. Os Nasale) Osso Nasale Native, Virgin, Original Саф, Таза Самородный Nativo, Naturale, Originale Native Copper Таза мыс Самородная медь Rame nativo Natural Табиғи Естественный Naturale N 137 Natural Sciences Methods in Archaeology Археологиядағы жаратылыстану ғылыми әдістері Естественно-Научные Методы в Археологии Scienze Naturali applicate all'archeologia Nature Табиғат Природа Natura Nature, Character, Temper Мінез-құлық Характер Carattere, Natura Nave (1); Aisle (2) Неф Неф Navata (1); Corsia (2) Navigation Теңізде жүзу Мореплавание Navigazione Neanderthal, Neanderthal Man Неандерталдық Неандерталец, человек неандертальский Uomo di Neanderthal (лат. Homo sapiens neanderthalensis) Neck Мойын Шея Collo Neck, Small neck Мойын Шейка Collo, Colletto Neck, Throat Ыдыс мойыны Горло Gola Neck ring, Necklet, Torque Сымалқа Гривна Шейная Torque, Collana Necklace Алқа Ожерелье Collana, Girocollo Necropolis, Graveyard, Burial ground, Burial site Зират Некрополь Necropoli, Cimitero, Sepolcreto Necropolis, Burial ground, Burial site, Cemetery Қорым Могильник Necropoli, Antico cimitero, Sepolcreto Necklace, Collar Коллар Коллар (Колье) Collare, Collana Needle Ине Игла Ago Needle case Инеқап Игольница Agoraio Negotiable, Marketable, Tradeable Тауарлы Товарный Commerciabile, Smerciabile Neolithic Age, Neolithic Неолит Неолит Neolitico Neolithic Revolution Неолит революциясы Неолитическая Революция Rivoluzione Neolitica Nephrite Нефрит Нефрит Nefrite Net (1); Network (2) Ау, Тор (1); Жүйе (2) Сеть Rete (1); Rete, Sistema (2) Nettle Қалақай Крапива (лат. Urtica sp.) Ortica Network (2); Net (1) Жүйе (2); Тор, Ау (1) Сеть Rete, Sistema (2); Rete (1) 138 Nib, Pen (2); Fin (3); Point, Cusp, Tip, Head (of spear or lance) (4); Feathers, Plumage, Feather (1) Қаламұш (2); Жүзбеқанат (3); Қару қанаты (4); Қауырсын (1) Перо Penna, Pennino (2); Pinna (3); Punta, Cuspide, Armatura (di freccia, di lancia) (4); Piumaggio, Penna (1) Niche Қуыс Ниша Nicchia Niche, Ecological Niche Экологиялық қуыс Ниша Экологическая Nicchia ecologica Niche, Ecological Niche, Habitat, Distributional Area Ареал Ареал Habitat, Nicchia, Nicchia ecologica Niche, Podboy burial, Side burial chamber, Лақат Side funerary niche Подбой Camera di sepoltura laterale, Nicchia funeraria laterale Nick, Impression, Indent, Dent Майысқан Вмятина Ammaccatura, Impressione, Tacca Niello Ниелло, Қаратылған Чернь, Ниелло Niello Niello-work, Nielloing Қарайту Чернение Niellatura, Niello Nodule Бұлтық Желвак Nodulo, Nucleo Nomad Номад Номад Nomade Nomadism Номадизм Номадизм Nomadismo Non-ferrous metals, Base metals Түсті металдар Цветные металлы Metalli non ferrosi North Солтүстік Север Nord Northern Солтүстік, Терістік Северный Settentrionale Noseguard, Nosepiece, Nasal (1); Bit, Nosepiece, Noseband (of a horse's bridle) (2) Наносник, Мұрын қорғауыш Наносник Nasale (1); Cavezza, Capezza, Cavezzina (2) Notebook, Field Notebook Дала күнделігі Полевой Двевник Diario (Taccuino) di scavo, Giornale di scavo Not well fired Шала күйдірілген Недожжённый Poco cotto, Non sufficientemente cotto Notch, Cut, Dent, Indentation Кертік Зарубка Indentatura, Tacca, Incavo Notch, Encoche Ойық Выемка Intaccatura, Tacca Notch, Indention Аздап араланған жер Надпил Intaccatura, Tacca Notch, Mark Белгі Метка Marchio, Segno, Tacca 139 Notched Tool, Encoched Tool Анкош (Оймалы құрал) Анкош (Выемчатое орудие) Tacca Note, Mark, Sign Белгілеу, Белгілеп қою Отмечать, Отметить Marcare, Segnare Nourishment, Food Азық, Нәр, Тамақ Пища Cibo, Nutrimento Nozzle, Spout Шүмек Носик Becco, Beccuccio Nozzle, Tuyère Шүмек Сопло Ugello, Tubiera Nuance, Shade, Gradation, Tone Өзгешілік Нюанс Sfumatura, Gradazione Nuance, Shade, Gradation, Tone Реңк Оттенок Sfumatura, Tonalità Nuclear family Нуклеарлық отбасы Нуклеарная семья Famiglia nucleare Nucleus, Core Өзектас Ядрише (Нуклеус) Nucleo Nucleus, Core Нуклеус, Өзектас Нуклеус (Ядрище) Nucleo Nucleus, Core, Kernel (1); Ball, Shot (2) Өзек Ядро Nucleo, Cuore (1); Proiettile, Palla (2) Numismatics Нумизматика Нумизматика Numismatica Numnah, Saddlecloth, Saddle pad Сыртқы терлік Потник Groppiera, Groppa Nunnery, Convent, Monastery, Cloister Монастырь Монастырь Monastero, Convento Nurture, Growth Өсіру Выращивание Crescita, Sviluppo, Allevamento, Coltivazione Nymphaeum Нимфей Нимфей Ninfeo English Kazakh Russian Italian Oak Емен Дуб (лат. Quercus sp.) Quercia Oasis Оазис Оазис Oasi O 140 Oat Сұлу Овёс (лат. Avena) Avena Obelisk Обелиск Обелиск Obelisco Object, Article, Item Бұйым, Зат Предмет Oggetto, Artefatto Object, Article, Item, Artefact, Artifact (US) Бұйым Изделие Articolo, Oggetto, Manufatto Object, Monument, Archaeological Site Объект, Нысан Объект Oggetto, Monumento, Sito archeologico Observation, Survey Бақылау, Байқау Наблюдение Osservazione Obsidian Жанартау шынысы Черный вулканическое стекло Ossidiana Obsidian Обсидиан Обсидиан Ossidiana Obsidian Dating, Obsidian hydration dating Мерзімдеудің обсидианды әдісі Обсидиановый метод датировки Datazione dell'idratazione dell'ossidiana Obsidian Dating, Obsidian hydration dating Обсидиан әдісі арқылы мерзімдеу (Обсидианның гидратация әдісі) Датировка по обсидиановому методу (Метод гидратации обсидиана) Datazione dell'idratazione dell'ossidiana Obverse, Face Side of an Object (Coin, Anvil, and others) Аверс Аверс Recto di un Manufatto, Testa di una Moneta Occasional, Casual Кездейсоқ Случайный Casuale, Occasionale Occipital Bone Желке сүйек, Шүйделік сүйек Затылочная кость (лат. Os occipitale) Osso Occipitale Occupation, Profession, Craft Қолөнер Ремесло Mestiere, Arte, Professione Occurrence, Event, Phenomenon Көрініс, Құбылыс Явление Fatto, Fenomeno, Caso, Evento Ochre, Ocher (US) Жоса Охра Ocra Oenochoe, Oinochoe Ойнохой Ойнохойя Oinochoe Offering, Gift Сый тарту Приношение Offerta, Dono Offering, Sacrifice (1); Prey (2) Құрбан (1), Жемтік (2) Жертва Sacrificio, Offerta, Vittima sacrificale (1); Preda (2) Official, Court official, Sheriff (2); Swordman (1) Мечник (2); Семсерші (1) Мечник Sceriffo, Addetto all'amministrazione della giustizia (2); Spadaccino (1) Oil, Grease Майлап алу Промазка Ungimento Oil shale, Кerogen shale, Bituminous shale Жанғыш тақтатас Горючий сланец Scisto bituminoso Oinochoe, Oenochoe Ойнохойя Oinochoe Ойнохой 141 Olive tree Зәйтүн Маслина, Олива (лат. Olea) Ulivo, Olivo Olpe Ольпа Ольпа Olpe Onager, Persian wild ass, Half-ass Онагр, Жабайы есек Онагр (лат. Equus hemionus kulan) Onagro One-piece Тұтас Целный Pezzo unico, In un pezzo, Di un pezzo unico One-storey, Single-storey (of a building) Бір қабатты Одноэтажный Ad un piano, A piano unico Onglaze, Overglaze Әйнекейлі Надглазурный Soprasmalto, Decorazione soprasmalto, Sovralastricato (di vetro e ceramica) Onion, Bulb onion Пияз Лук, Лук репчатый (лат. Allium cepa) Cipolla Onomastics Ономастика Ономастика Onomastica Open-air, Outdoor, Field Далалы Полевой Campestre, Da campo, All'aria aperta Open air burial, "Casting-out" burial, Sky burial Мәйітті көрсетіп қою Выставление трупа Sepoltura all'aperto, Esposizione del cadavere all'aperto Open mould Ашық құйма қалыбы Открытая Форма Forma aperta, Matrice di fusione aperta Open vessel, Unrestricted vessel Ашық формалы ыдыс Форма, Открытая Форма Forma aperta (di un recipiente) Opening (1); Openwork (2) Кертік, Кесік (1); Ойық, Ажур (2) Прорез Foro, Apertura (1); Traforato, Lavoro al traforo (2) Opening, Aperture, Window Ойық Проём Apertura, Vano (di finestra, di porta), Luce (di un arco) Opening, Aperture, Mouth, Vent, Hole Саңылау Отверстие Foro, Apertura, Orifizio Openwork Ажур Ажур Lavoro di traforo, "A giorno" Openwork (2); Opening (1) Ажур, Ойық (2); Кесік, Кертік (1) Прорез Traforato, Lavoro al traforo (2); Foro, Apertura (1) Operational sequence, Chaine operatoire Операция жүйесі Операционная цепь Catena Operativa, Sequenza operativa, Filiera Opposite, Facing Қарама-қарсы Противоположный Opposto, Situato di fronte Orans, Orant, Orante, Prayer Орант Орант, Оранта Orante, Figura dell'orante Oratory, Chapel (of small dimensions) Кішкентай шіркеу Часовня Oratorio, Cappella (di piccole dimensioni) 142 Orbit, Eye socket (1) ; Crenel, Loophole (2) Көз шарасы (1); Ойық (2) Глазница Orbita (1); Feritoia (2) Orchard, Garden Бау, Бақша, Бақ Сад Giardino, Frutteto Order Ордер Ордер Ordine Ore, Mineral Кен Руда Minerale Organic Органикалық Органический Organico Orient, East Шығыс Восток Est, Oriente Oriental, Eastern, East Шығыстық Восточный Est, Orientale Oriental Studies Шығыстану Востоковедение Orientalistica Orientalist Шығыстанушы Востоковед Orientalista Orientation (1); Alignment (2) Бағыт, Бағдар Ориентация Orientamento (1); Allineamento (2) Origin, Genesis Шығу, Пайда болу (1); Ататегі, Шығу тегі (2) Происхождение Origine Origin, Reason, Cause, Beginnig (1); Base, Басталуы, Негіздеу (1); Табан, Ірге, Негіз Основание Foundation (2) (2) Inizio, Principio, Motivo, Ragione (1); Base, Fondamento, Fondazione (2) Original, Virgin, Native Саф, Таза Самородный Nativo, Naturale, Originale Ornament, Combed ornament, Combstamped decoration, Comb decoration Бедерлі өрнек, Тарақ Гребёнка (Гребенчатый Орнамент) Decorazione a pettine, Decorazione stampata a pettine Ornament, Decorate, Adorn Әшекейлеу, Безендіру, Әдемілеу, Әсемдеу Украшать, Украсить Decorare, Ornare, Adornare, Abbellire Ornament, Embellishment, Adornment, Decoration Әшекей Украшение Decorazione, Ornamento Ornament, Herringbone pattern Шырша өрнек Ёлочный Орнамент Motivo a spina di pesce Ornament, Rippled Decoration, Ripple burnishing, Wavy decorative motif Иректі өрнек Волнистый Орнамент Decorazione ondulata Ornamentation, Cross-hatching decoration, Торлы өрнек Criss-cross, Grid, Lattice Ornamentation Решётка, Решётчатый Орнамент Reticolo, Ornamento a rete, Decorazione a reticolo Ornamentation, Decorations Өрнек Орнамент Ornamentazione, Ornamento, Decorazione Ornamentation, Egg-and-anchor, Egg-anddart, Egg-and-tongue Овы, Жұмырқа тәрізді ою Овы Ovoli, Decorazione ad ovoli 143 Ornamented, Decorated Өрнектелген Орнаментированный Ornato, Decorato Orography, Orology Орография Орография Orografia Oronim, Mountain name Ороним Ороним Oronimo Orthostate, Orthostat Ортостат Ортостат Ortostata Ossuary Сүйексақтауыш сауыт Костница Ossuario Ossuary Осуар Оссуарий (или Костница) Ossuario Osteology Остеология Остеология Osteologia Outcrop (2); Exit (1) Ашық кен орны (2); Шығу (1) Выход Affioramento (2); Uscita (1) Outcrop (2); Projection, Protrusion, Ledge, Шығыңқы жер (2); Шошақ, Дөңес (1) Protuberance (1) Выступ Affioramento (2); Proiezione, Protrusione, Aggetto (1) Outdoor, Field, Open-air Далалы Полевой Campestre, Da campo, All'aria aperta Outer, Outward, Exterior Сыртқы Внешний Esterno Outfit, Clothes, Dress clothes, Costume, Attire (1); Headgear, Headdress (2) Киім (1); Бас киім (2) Убор Abiti, Tenuta, Abbigliamento (1); Copricapo (2) Outline, Contour Абрис Абрис Contorno, Sagoma Outline, Contour, Shape Кескін, Көрініс, Келбет Очертание Contorno, Sagoma, Abbozzo, Schizzo Outline, Delineation Айқын сызба Прорисовка Delineamento, Delineazione Outline, Sketch, Trace Жазылуы Начертание Disegno, Traccia, Schizzo, Bozza Outward, Outer, Exterior Сыртқы Внешний Esterno Oval Сопақ, Сопақша Овал Ovale Oval Жұмыр, Сопақша Овальный Ovale Oval, Egg-shaped Жұмыртқа тәріздес, Жұмыртқа тәрізді Яйцевидный Ovale, a forma d'uovo, Ovulare Oven Тоқ пеш, Духовка Духовка Forno Oven, Kiln, Furnace Пеш Печь Forno Перекоп Livello oltrepassato, Strato scavato oltre i suoi limiti (1); Canale trasversale, Trincea trasversale (2) Overdug layer, Overdug context (1); Cross- Қазылған жер (1); Ор (2) ditch (2) 144 Overfired (1); Cremated, Incinerated (2) Күйдірілген Пережжённый Stracotto (1); Cremato (2) Overglaze, Onglaze Әйнекейлі Надглазурный Soprasmalto, Decorazione soprasmalto, Sovralastricato (di vetro e ceramica) Overground, Above-ground, Superficial Жер бетіндегі, Жер үстіндегі Наземный Superficiale, In superficie Overstrike Қайтадан соғу Перечеканка Sovrabattitura Ovine, Ovines, Ram, Sheep Қой (еркек қой – қошқар; ұрғашы қой саулық) Овца (баран - м.р; овца - ж.р) (лат. Ovis) Ovini, Montone, Pecora Oxbow lake Ескі су арнасы Старица Lanca, Mortizza, Lago di meandro abbandonato Oxidation Тотығу Окисление Ossidazione Oxide Тотық Окисел Ossido Oxide Оксид Оксид Ossido Oxidizing Atmosphere Қышқылдану атмосферасы Окислительная Атмосфера Atmosfera ossidante Oxus treasure (The) Әмудария көмбесі, Окс қазынасы Сокроoвища Oкса, Амударьинский клад Tesoro dell'Oxus (Il) English Kazakh Russian Italian Pack, Burden, Load Жүк Вьюк Soma, Peso Package, Packing Бос ыдыс Тара Imballaggio, Contenitore Paddle-and-anvil Method, Paddle-and-anvil Күрек пен төс техникасы Technique Техника лопаты и наковальни Tecnica del percussore e dell'incudine Padlock, Lock (2); Castle (1) Құлып (2); Қамал (1) Замок Lucchetto, Serratura (2); Castello (1) Paedology, Pedology (US) Топырақтану Почвоведение (Педология) Pedologia P 145 Pagan Пұтқа табынушылық Языческий Pagano Paganism Пұтқа табыну Язычество Paganesimo Pagoda Пагода Пагода Pagoda Pail, Bucket Шелек Ведро Secchio Paint, Colour (1); Tint, Hue (2) Бояу, Сырлау (1); Рең (2) Окраска Colorare, Dipingere (1); Colore, Tinta, Sfumatura (2) Paint, Dye, Pigment Сыр, Рең, Бояу Краска Pittura, Tintura, Pigmento Paint grinder Бояуезгі Краскотёрка Macina per la molatura dei pigmenti Paintbrush, Brush (1); Hand (2) Қылқалам, Бояу жаққыш (1); Білезік (2) Кисть Pennello (1); Mano (2) Painted, Decorated Бояулы Расписной Dipinto, Decorato Painting Кескіндеме, Бейнелеу өнері Живопись Pittura Painting Көркем сурет Роспись Pittura Painting, Image, Figure, Drawing, Picture Сурет Рисунок Disegno, Figura, Immagine, Cartina, Fotografia Painting, Cave painting, Cave art Үңгір сурет өнері Пещерная живопись Pittura rupestre, Arte rupestre Painting, Picture, Image Сурет Картина Quadro, Immagine Painting, Rock painting Жартастағы көркем өнері (Үңгір көркем Наскальная живопись (Пещерная өнері) живопись) Pittura rupestre Painting, Vase-painting Сауыт жазуы, Ваза жазуы Вазопись Pittura vascolare Painting, Wall painting Қабырғаға салынған сурет Настенная живопись Pittura parietale Pair of compasses, Compasses Циркуль Циркуль Compasso Pakhsa Пақса Пахса Pakhsa Palace Сарай, Ғимарат Дворец Palazzo Palaeo- Палео Палео- Paleo- Palaeoanthropologist Палеоантрополог Палеоантрополог Paleoantropologo Palaeoanthropology Палеоантропология Палеоантропология Paleoantropologia Palaeobiologist Палеобиолог Палеобиолог Paleobiologo 146 Palaeobiology Палеобиология Палеобиология Paleobiologia Palaeobotanist Палеоботаник Палеоботаник Paleobotanico Palaeobotany Палеоботаника Палеоботаника Paleobotanica Palaeobotany, Archaeobotany Археоботаника (Палеоботаника) Археоботаника (Палеоботаника) Archeobotanica, Paleobotanica Palaeoclimatologist Палеоклиматолог Палеоклиматолог Paleoclimatologo Palaeoclimatology Палеоклиматология Палеоклиматология Paleoclimatologia Palaeoecologist Палеоэколог Палеоэколог Paleoecologo Palaeoecology Палеоэкология Палеоэкология Paleoecologia Palaeoentomology Палеоэнтомология Палеоэнтомология Paleoentomologia Palaeographer Палеограф Палеограф Paleografo Palaeography Палеография Палеография Paleografia Palaeolithic, Paleolithic Палеолит Палеолит Paleolitico Palaeolithic, Middle Palaeolithic Палеолит, Орта Палеолит Палеолит, Средный Палеолит Paleolitico medio Palaeolithic, Upper Palaeolithic, Late Stone Палеолит, Kейінгі Палеолит Age Палеолит, Поздний Палеолит Paleolitico Superiore Palaeomagnetism Палеомагнетизм Палеомагнетизм Paleomagnetismo Palaeomagnetist Палеомагнитолог Палеомагнитолог Paleomagnetologo Palaeomagnitology Палеомагнитология Палеомагнитология Paleomagnitologia Palaeontologist Палеонтолог Палеонтолог Paleontologo Palaeontology Палеонтология Палеонтология Paleontologia Palaeopatology Палеопатология Палеопатология Paleopatologia Palaeoserology Палеосерология Палеосерология Paleoserologia Palaeozoologist Палеозоолог Палеозоолог Paleozoologo Palaeozoology Палеозоология Палеозоология Paleozoologia Palash, Backsword Наркескен Палаш Costoliere, Palash Palette Бояу тақтайша Палитра Paletta, Tavoletta 147 Palisade, Fence Қоршау, Палисад Палисад Palizzata Palmette Пальметта Пальметта (Пальметка) Palmetta Palynology, Pollen Analysis Палинология Палинология Palinologia Pan, Pot, Saucepan Таба Сковорода Tegame, Pentola Panel, Buckle-plate, Plate Қалқанша Щиток Lastra, Piastra, Lamina Panoply Паноплия Паноплия Panoplia Pantry, Larder, Storeroom, Warehouse, Store house, Depository Қойма Кладовая Magazzino, Deposito, Dispensa Paper, Article (1); Article, Item, Entry (2) Мақала Статья Articolo, Testo, Saggio (1); Articolo, Paragrafo, Voce (2) Paper, Plotting paper, Square paper, Graph paper Миллиметрлік Миллиметровка Carta millimetrata Paper, Tracing paper Калька Калька Сarta lucida, Carta semitrasparente per lucidare, Lucido Papyrus Папирус Папирус (лат. Cyperus papyrus) Papiro Parapet, Balustrade Парапет Парапет Parapetto, Balaustra Parchment (1); Manuscript (written on parchment) (2) Пергамент Пергамент Pergamena (1); Manoscritto (su pergamena) (2) Parietal bone Еңбек сүйек Теменная кость (Os Parietale) Osso Parietale Part Бөлік Часть Parte Part (of a system), Component Үзбе, Буын Звено Elemento, Componente, Parte (di un sistema) Partially investigated Толық зерттелмеген Недоисследованный Poco studiato, Non sufficientemente studiato Particle, Grain, Speck Бөлшек Частица Particella, Granello Particular, Speciale Ерекше, Өзгеше Особый Particolare, Specifico, Speciale Partition wall Аралық, Қалқа Перегородка Tramezzo, Parete divisoria Partition, Architectural partition, Spatial articulation Мүшелеу Членение Partizione architettonica, Articolazione spaziale 148 Partridge, Grey partridge Шіл, Сұр шіл, Боз шіл Серая Куропатка (лат. Perdix perdix L.) Starna Passage, Passageway, Way Өткел Проход Passaggio, Via d'accesso Passageway, Corridor Дәліз Коридор Corridoio, Ambiente di passaggio, Andito Paste, Glass paste Пасталы Пастовый Pasta vitrea, Di pasta vitrea, In pasta vitrea Paste, Mixture Паста Паста Pasta, Impasto Pastoral Nomads, Pastoralists Көшпелілер, Көшпенділер Кочевники Nomadi allevatori, Pastoralisti Pastoralism Пасторализм Пасторализм Pastoralismo Pastoralist, Breeder, Herder Малшы, Малшы шаруа Скотовод Allevatore, Pastoralista Pastoralists, Pastoral Nomads Көшпелілер, Көшпенділер Кочевники Nomadi allevatori, Pastoralisti Pastoralists' camp, Eurasian nomad encampment (1); Pastoralist area, territory (2) Көш Кочевье Campo, Stazione di pastoralisti (1); Territorio, Area degli allevatori (2) Pasture Жайлау, Жайылым Пастбище Pascolo Patch, Stain, Spot Дақ Пятно Macchia, Chiazza Patella, Kneecap, Kneepan Тобық Коленная чашечка (лат. Rotula) Rotula, Patella Patera Патера Патера Patera Patina Патина, Тат Патина Patina Patrilinear Патрилинейлік Патрилинейный Patrilineare Pattern, Design, Decoration Өрнек Узор Motivo, Ornamento, Decorazione Pauldron, Shoulder plate (1); Shoulder pad, Иықбау Shoulder strap (2) Наплечник Spallaccio (1); Spallina (2) Paved way, Pavement Төсемелі көше Мостовая Lastricato, Selciato Pavement, Paving Төсеу салу Вымостка Selciato, Lastricato Pavilion, Tent, Marquee Шатыр Шатёр Tenda, Tendone, Padiglione Peach tree; Peach Шабдалы Персик, Персиковое дерево (лат. Prunus persica) Pesco (albero); Pesca (frutto) Peafowl, Peacock (male), Peahen (female) Тауыс Павлин (лат. Pavo L.) Pavone 149 Peak (1); Pick (stone tool) (2) Шың Пик Cima (1); Piccone (2) Pear (tree); Pear (fruit) Алмұрт Груша (лат. Pyrus) Pero (albero); Pera (frutto) Pearl Інжу, Меруерт, Гаухар Жемчуг Perla Pearl, Bead Інжу моншақ Жемчужина Perla, Perlina, Vago Pearl-shaped decoration, Bossed decoration, Prunted decoration Інжу өрнегі Жемчужиный орначмент Decorazione a perle, Decorazione a bugne Peat Bog, Moor (1); A peat-cutter (2) Жертезекті саз Торфяник Torbiera (1); Specialista di torbiere (2) Pebble, Shingle Малталар Галька Ciottolo Pebble tools, Worked Pebbles, Choppers Малтатас қарулар Галечные орудия Ciottoli, Choppers Pecking, Strike, Knapping technique Шұқылау, Шоқу Клевание Picchettare, Scheggiare, Scheggiatura Pectoral Өңіржиек Пектораль Pettorale Pectoral cross Денеге тағатын кірес Нательный крест (Наперсный крест) Croce pettorale Peculiarity, Characteristic, Feature Ерекшелік Особенность Caratteristica, Peculiarità Pedestal, Base Тұғыр Пьедестал Piedistallo, Base Pedestal, Base, Crepidoma, Socle (1); Foothill (2) Табан, Тұғыр (1); Бөктер, Етек (2) Подножье, Подножие Basamento, Crepidoma, Piedistallo, Zoccolo, Plinto (1); Collina pedemontana, Pendio ai piedi di un monte (2) Pedestal, Base, Plinth Тұғыр Постамент Piedistallo, Base, Plinto Pedestal, Stand, Support Үйкек Подставка Supporto, Sostegno Pediment, Gable Фронтон Фронтон Frontone Pedologist Топырақ зерттеуші Почвовед Pedologo Peg, Stake Қазықша Колышек Piolo, Picchetto Peg, Stake, Pole Пег Пег Piolo, Paletto Peking Man, Homo erectus pekinensis Синантроп Синантроп (лат. Sinanthropus pekinensis, Homo erectus pekinensis) Uomo di Pechino, Homo erectus pekinensis Pelike Пелике Пелика Pelike Pelvis Жамбас сүйегі Таз (лат. Pelvis) Bacino 150 Pen, Animal Enclosure Қаша Загон Recinto (per animali), Stazzo Pen, Nib (2); Fin (3); Point, Cusp, Tip, Head (of spear or lance) (4); Feathers, Plumage, Feather (1) Қаламұш (2); Жүзбеқанат (3); Қару қанаты (4); Қауырсын (1) Перо Penna, Pennino (2); Pinna (3); Punta, Cuspide, Armatura (di freccia, di lancia) (4); Piumaggio, Penna (1) Pendant. Lavalier Мойыналқа Кулон Pendente, Pendaglio, Ciondolo Pendant Ілгіш әшекей Привеска Pendente Pendant Салпыншақ Подвеска Pendente Pendant, Hanger Асқыш Подвес Pendente, Gancio Pendant, Temple Pendant Самай салпыншағы Височная подвеска Pendente da copricapo Pendant, Temple Pendant, Kolt, Kolty, Headdress ring Колт Колт Kolt, Pendente da copricapo Peneplain Пенеплен Пенеплен Penepiano People Халық Народ Popolo Perch, European perch, Bass Алабұға; Өзен алабұғасы Окунь, Речной окунь; Обыкновенный окунь, Европейский окунь (лат. Perca fluviatilis L.) Pesce persico, Persico reale Percussion, Bipolar percussion, Bipolar flaking, Bipolar technique Биополярлық соққы Биполярный удар Percussione bipolare, Scheggiatura bipolare Percussion, Direct Percussion Тік соққы Прямой Удар Percussione diretta Percussion, Indirect Percussion Жанама соққы Косвенный удар Percussione indiretta Percussor, Fabricator, Hammering tool, Hammerstone Тас балта - Тас балға Отбойник Percussore, Martello, Ritoccatore Perforation, Boring, Drilling Бұрғылау Сверление Perforazione, Trapanatura Perforation, Hourglass Perforation, Hourglass Perforation Құм сағат түріндегі перфорация Перфорация в виде песочных часов Perforazione a clessidra, Perforazione con profilo a clessidra Perforation, Pinhole Тесу Прокол Perforazione, Forellino, Foro di spillo Perforator Бұрғы – тескіш Проверток Perforatore Perforator, Punch, Borer Тескіш Проколка Perforatore, Trapano Perimeter Периметр Периметер Perimetro 151 Period Кезең Период Periodo Period, Archaic Period, Prehistory Архаикалық кезең Архаический период Periodo Arcaico, Preistoria, Periodo preistorico Period, Age, Epoch Дәуір Эпоха Periodo, Età, Epoca Period, Classical Period Классикалық кезең Классический период Periodo Classic Period, Classical Period, Classical Antiquity Классикалық антика Кпассическая Античность Periodo classico, Antichità classica Periplus (1); Periplus, Circumnavigation (2) Перипл Перипл Periplo (1); Periplo, Circumnavigazione (2) Persian walnut-tree, Common walnut-tree Грек жаңғағы Орех, Грецкий орех, Красное дерево (лат. Juglans regia) Noce da frutto, Noce bianco Persimmon, Kaki (fruit); Japanese persimmon (tree) Құрма Хурма (лат. Diospyros) Cachi (albero); Cachi, Caco (frutto) Pestle Кішігірім келсап, Кішігірім түйгіш Пестик Pestello Pestle, Muller Келсап, Түйгіш Пест (Тёрочник) Pestello, Macinello Petrification, Petrifaction, Fossilization Тас болып қалушылық Окаменелость Fossilizzazione Petroglyph Петроглиф Петроглиф Petroglifo Petrography, Ceramic Petrology, Ceramic Petrography Керамикалық Петрология Керамическая Петрология Petrografia, Petrologia ceramica Petrology Петрология Петрология Petrografia, Petrologia Petrology, Ceramic Petrology, Ceramic Petrography Керамикалық Петрология Керамическая Петрология Petrografia, Petrologia ceramica Phalanx Фалангы Фаланга Falange Phalanx, First Phalanx Бұнақ, Жоғарғы бунақ Фаланга, Первая Фаланга Prima falange Phalanx, Second Phalanx Бұнақ, Ортаңғы бунақ Фаланга, Вторая Фаланга Seconda Falange Phalanx, Third Phalanx Бұнақ, Төменгі бунақ Фаланга, Третья Фаланга Terza Falange Phalera Фалер Фалера Falera Phase Саты, Фазы Фаза Fase Pheasant, Hen-pheasant Қырғауыл Фазан (лат. Phasianus colchidus) Fagiano 152 Phenomenon Феномен Феномен Fenomeno Phenomenon, Event, Occurrence Көрініс, Құбылыс Явление Fatto, Fenomeno, Caso, Evento Phial, Vial Фиала Фиала (Фиал) Fiala, Flacone, Boccetta, Ampolla Phosphate Analysis Фосфаттық талдау (сараптама, анализ) Фосфатный анализ Analisi dei fosfati Photogrammetry Фотограмметрия Фотограмметрия Fotogrammetria Photograph Суретке түсіру Фотографирование Fotografare Photograph, Picture Сурет Снимок Fotografia Photography Фотосурет Фотография Fotografia Photography, Aerial photography Аэрофотосурет, Аэрофототүсіру Аэрофотосъёмка Fotografia Aerea Pick Қайла, Шот балта Кирка (Кайло) Piccone Pick, Mason's hammer, Scutch hammer Кен балғасы Молоток-отбойник (Молоток каменщика) Martellina, Maleppeggio, Malimpeggio Pick, Pickaxe Қайла Кайло (Кайла) Piccone Picket (1); Stake, Peg (2) Пикет Пикет Picchetto (1); Picchetto, Paletto (2) Picture, Illustration, Figure Сурет Иллюстрация Figura, Immagine, Illustrazione Picture, Image, Figure, Drawing, Painting Сурет Рисунок Disegno, Figura, Immagine, Cartina, Fotografia Picture, Painting, Image Сурет Картина Quadro, Immagine Representation, Image, Picture Бейнелеу, Кескін, Суреттеме Изображение Rappresentazione, Raffigurazione, Immagine Piece Дана Штука Pezzo, Oggetto, Articolo Piece of jewellery (1); Treasure (2) Асыл заттар Драгоценность Gioiello (1); Tesoro (2) Piece, Bit, Morsel, Scrap Тілім, Кесек Кусок Pezzo, Pezzetto, Frammento Piece, Scaled piece Қабыршақты қару Чешуйчатое орудие Pezzo scagliato Piece, Scaled piece, Splintered piece Қашау түрді құрал Долотовидное орудие Pezzo scagliato Piece esquilee, Debitage, Splinter, Flake Тас жаңқа Отщеп Scheggia, Scaglia Piedmont, Foothills Тау етегі, Тау бөктері Предгорье Collina pedemonatana, Collina, Pedemonte 153 Pier (part of a wall between two adjacent openings) Аралық қабырға Простенок Muro tra due finestre, Parete tra due aperture Pier, Support, Pillar Таяныш, Тірек Опора Pilastro, Pilone, Piedritto Pier, Wharf, Quay Айлақ Пристань Banchina, Molo, Pontile Pierced bead, Bead with a wide aperture, Bead (1); A bead necklace (2) Пронизь Пронизь Perlina, Vago (1); Collana di perline, di vaghi (2) Piercer, Stamp, Die, Punch Ойғыш Пробойник Punzone, Perforatore Pig, Hog, Swine Шошқа, Доңыз Свинья Maiale, Suino, Porco Pigment Пигмент Пигмент Pigmento Pigment, Dye, Colorant, Colouring agent Бояғыш заттар Краситель Colorante, Pigmento, Tintura Pigment, Dye, Paint Сыр, Рең, Бояу Краска Pittura, Tintura, Pigmento Pike Шортан Щука (лат. Esox lucius L.) Luccio Pike, Lance, Spear Сүңгі Пика Lancia, Picca Pilaster, Applied column, Half column, Engaged column Жартылай бағана Полуколонна Lesena, Parasta Pilaster, Pillar, Lesene Пилястр Пилястр Pilastro, Lesena Pile, Heap Үйме Груда Ammasso, Mucchio Pillage, Plunder, Sack, Looting, Robbery Тонау Разграбление Depredazione, Saccheggio Pillar, Pier, Support Таяныш, Тірек Опора Pilastro, Pilone, Piedritto Pillar, Pilaster, Lesene Пилястр Пилястр Pilastro, Lesena Pillar, Pole, Post, Column Бағана, Ұстын Столб Palo, Asta, Colonna, Pilastro Pillar, Pylon Пилон Пилон Pilone, Pilastro Pillbox, Blockhouse, Casemate, Casement Каземат Каземат Casamatta Pin Бүркеншіксіз шеге Штифт Spillo Pin, Hairpin Шаш қыстырғыш Заколка Forcina Pin-head, Pin Туйреуіш Булавка Spillone, Spilla Pin-rest, Catch plate Қабылдағыш Приёмник Staffa 154 Pin-shaped Қадалық істіктілік Штыревой Steliforme, A stelo Pinch-bar, Crowbar Сүймен Лом Palanchino Pine, Scots pine Қарағай Сосна обыкновенная (лат. Pinus silvestris Pino silvestre sp.) Pine Nut, Kernel Самырсын жаңғағы Кедровый орех Pinolo Pinhole, Perforation Тесу Прокол Perforazione, Forellino, Foro di spillo Pintadera Пинтадера Пинтадера Pintadera Pipe, Tube, Conduit, Duct (1); Trumpet (2) Мұржа Труба Tubo, Condotta (1); Tromba (2) Pipe, Tube, Duct Түтік Трубка Tubo, Condotto, Tubatura, Conduttura Pisé, Rammed Earth, Packed earth Саз балшықтан істелген; Саз балшықтан Глинобитный салынған Pisé, in Terra battuta, di Terra battuta Pisiform Bone Бұршақ тәрізді сүйек Гороховидная Кость (лат. Os pisiforme) Osso pisiforme Pistachio (tree), Pistachio (nut) Пісте Фисташка (лат. Pistаcia) Pistacchio (pianta e seme) Pit Апан, Ор, Шұңқыр Яма Fossa, Buca Pit, Mine Кен ошағы, Кеніш Рудник Miniera Pit, Mine, Quarry Шахта Шахта Pozzo, Miniera, Cava Pit, Plunderers' shaft, Robber pit, Robber trench Қарақшылар, Тонаушылар өтетін жол Грабительский лаз, Грабительский ход Trincea per il saccheggio, Pozzo per il furto Pit, Robber pit Тар жол Лаз Pozzetto di spoliazione, Fossa di spoliazione Pit, Test trench, Test pit, Sondage, Sounding Шурф Шурф Saggio stratigrafico, Saggio di scavo, Sondaggio, Trincea paleoecologica Pit house, Semi-dogout dwelling, Pit dwelling Жертөле Землянка Abitazione seminterrata, Casa o Capanna interrata Pit house, Subterranean dwelling, Semi-dug Жартылай жеркепе, Жартылай жертөле house, Semi dug-out Полуземлянка Capanna seminterrata, Abitazione interrata Pitch Пек Пек Pece Pitch Вар Вар Pece 155 Pitcher, Jug Құмыра Кувшин Brocca, Caraffa Pithos Пифос Пифос Pithos Pivot, Hinge Шарнир Шарнир Cardine, Cerniera, Perno Place, Set, Lay, Put Салу, Салып қою Положить Mettere, Porre, Collocare Place, Site Орын Место Posto, Luogo, Sito Plain Жазық Равнина Pianura Plain, Flat Жазық, Жалпақ, Жайпақ Плоский Piatto, Piano Plan, Layout Жоспарлау Планировка Piano, Disposizione Plan, Map, Scheme Жоспар План Pianta, Mappa, Schema Plan, Planning, Design (1); Appearence, Form, Guise (2) Дайындау, Рәсімдеу (1); Сыртқы келбеті Оформление (2) Design, Progettazione (1); Design, Forma, Veste (2) Plan, Sketch, Eye sketch work, Sketch Plan, Sketch Map Көзмөршерлі түсірілім, Көзмөршерлі жоспар Глазомерный план, Глазомерная съёмка Rilievo topografico ad occhio, Eidotipo Plane, Drawknife, Drawshave (1); Boat (2) Жонба (1); Струг (2) Струг Pialla (1); Barca, Imbarcazione (2) Plane of knapping, Platform of flaking, Surface of cleavage, Flake surface Шатынау беттігі Плоскость раскалывания Piano di scheggiatura, Superficie di scheggiatura Plane surface, Flat Жазықтық Плоскость Piano, Superficie piana Plane table Мензула Мензула Tavoletta pretoriana Planigraphy, Spatial Characterization of a Site Планиграфия Планиграфия Planigrafia, Descrizione topografica di un sito Plant, Vegetable, Floral Өсімдік Растительный Floreale, Vegetale Plaque, Metal plate Айылбас Бляха Placca, Placchetta, Brattea Plaque, Small plaque, Thin metal plate Дробница Дробница Brattea, Placchetta Plaquette Тоға Бляшка Placchetta Plaster Сылақ Штукатурка Intonaco Plaster, Coating Сылақ Обмазка Rivestimento, Intonaco, Strato di rivestimento Plastered, Roughcast Сылақталған Оштукатуренный Intonacato, Con intonaco rustico 156 Plastic, Moulded, Modelled Жабыстырылған Лепной Modellato, Plasmato, Plastico Plastic art, Sculpture Мүсін ескерткіш Скульптура Scultura Plastic arts, Sculpture Пластика Пластика Scultura, Arte della scultura, Arti Plastiche Plastic decoration, Applied decoration Жабыстырылған бастырма Налеп (Налепная Аппликация) Applicazione, Applicazione plastica, Cordone Plate, Appliqué Беткі жақтау Накладка Rivestimento Plate, Buckle-plate, Panel Қалқанша Щиток Lastra, Piastra, Lamina Plate, Dish Табақ Блюдо Piatto Plate, Plaque, Metal plate Айылбас Бляха Placca, Placchetta, Brattea Plate, Plating, Clad, Cladding Жалату Плакировка Placcatura Plate, Scale Қабыршақ Чешуйка Squama, Lamella Plate (metal), Slab (stone) Тақта Плита Lastra (di metallo o pietra) Plate, Thin plate, Thin sheet, Foil Қақтама Фольга Foglio, Lamina Plate, Tin Plate Қаңылтыр Жесть Latta, Banda stagnata Plateau Үстірт Плато Plateau, Altopiano Plateau, Hill Адыр, Қыр, Қырат Возвышенность Collina, Altopiano Plated, Rolled, Clad Жалатпалы Плакированный Placcato, Laminato Platform Сыпа Суфа Piattaforma Platform Платформа Платформа Piattaforma Platform, Area Алаңша Площадка Area, Spazio, Piattaforma Platform, Striking Platform Соқпалы бөлік Ударная Площадка Piano di percussione Platform of flaking, Plane of knapping, Surface of cleavage, Flake surface Шатынау беттігі Плоскость раскалывания Piano di scheggiatura, Superficie di scheggiatura Pleistocene Плейстоцен Плейстоцен Pleistocene Plentiful, Abundant, Copious Ағыл-тегіл Обильный Abbondante, Dovizioso, Copioso Plenty, Abundance, Wealth, Profusion Молшылық Обилие Abbondanza, Profusione Plinth Плинт Плинт Plinto 157 Plinth, Base, Pedestal Тұғыр Постамент Piedistallo, Base, Plinto Plinth, Socle Цоколь Цоколь Plinto, Zoccolo Plinth (1); Skirting board, Baseboard (US), Ернеулік, Плинтус Mopboard (US) (2); Plinth (of a house) (3) Плинтус Plinto (1); Battiscopa, Zoccolo (2); Plinto (di casa) (3) Plinthos (brick) Плинфа Плинфа Plinthos (mattone) Plot (of arable land), Allotment Жер үлесі Надел Lotto, Appezzamento di terreno Plot, Area, Allotment, Lot, District Аумақ, Телім Участок Terreno, Lotto, Appezzamento, Area Plotting paper, Square paper, Graph paper Миллиметрлік Миллиметровка Carta millimetrata Plough, Plow (US) Соқа Плуг Aratro Plough, Ard plough Рало Рало, Орало Aratro a chiodo Plough, Ard, Wooden plough, Wooden plow (US) Соқа Соха Aratro, Aratro di legno Ploughed field, Arable Land Егіндік жер, Жыртылған жер Пашня Campo arato o arabile Ploughing, Tillage Жер жырту Пахота Aratura, Dissodamento Ploughshare, Plowshare Түрен Сошник Vomere, Lama dell'aratro Ploughshare, Plowshare (US) Түрен, Лемық Лемех Vomere Plumage, Feather, Feathers (1); Pen, Nib (2); Fin (3); Point, Cusp, Tip, Head (of spear or lance) (4) Қауырсын (1); Қаламұш (2); Жүзбеқанат Перо (3); Қару қанаты (4) Piumaggio, Penna (1); Penna, Pennino (2); Pinna (3); Punta, Cuspide, Armatura (di freccia, di lancia) (4) Plumb line, Plumb bob, Plummet Тіктеуіш Отвес Filo a piombo, Piombo Plume (of feathers); Crest Шыға Султанчик Pennacchio Plume (of feathers); Crest Плюмаж Плюмаж Pennacchio Plum-tree; Plum Қара өрік, Алқоры Слива (лат. Prunus sp.) Prugno; Prugna Plunder, Booty, Loot (2); Prey (3); Mining, Табыс, Олжа (2,3); Өндіру (1) Mineral Extraction (1) Добыча Bottino, Spoglie di guerra (2); Preda (3); Estrazione (1) Plunder, Raid, Foray, Looting Тонау Ограбление Saccheggio, Razzia Plunder, Sack, Looting, Pillage, Robbery Тонау Разграбление Depredazione, Saccheggio Plunderer, Looter, Grave robber, Grave Қарақшы, Тонаушы Грабитель Saccheggiatore di tombe, Tombarolo 158 plunderer Plunderers' shaft, Robber pit, Robber trench Қарақшылар, Тонаушылар өтетін жол Грабительский лаз, Грабительский ход Trincea per il saccheggio, Pozzo per il furto Podboy burial, Side burial chamber, Side funerary niche Лақат Подбой Camera di sepoltura laterale, Nicchia funeraria laterale Podium Подиум Подиум Podio Point Нүкте, Пункт Пункт Punto Point, Arrowhead, Projectile point Жебе ұшы Наконечник стрелы Punta di freccia, Freccia Point, Cusp, Tip Қырлы ұштық, Суйірбұрыш Остроконечник Punta, Cuspide Point, Cusp, Tip, Head (of spear or lance) (4); Feathers, Plumage, Feather (1); Pen, Nib (2); Fin (3) Қару қанаты (4); Қауырсын (1); Қаламұш Перо (2); Жүзбеқанат (3) Punta, Cuspide, Armatura (di freccia, di lancia) (4); Piumaggio, Penna (1); Penna, Pennino (2); Pinna (3) Point, Bifacial Point Екі қырлы жүз Двусторонее Остриё Bifacciale, Punta bifacciale Point, Bipoint, Bipoint tool, Doublepointed tool Екі ұшты құрал Двуконечное Орудие Strumento a due punte, Strumento biappuntito Point, Dot Нүкте Точка Punto Point, Edge Ұшы Остриё Punta, Lama Point, Head, Tip, Projectile point (1); End, End-piece (2) Ұштық Наконечник Punta, Armatura, Terminazione, Cuspide (1); Terminazione, Elemento terminale (2) Point, Stemmed Point Сапты ұш Остриё с черешком Punta con peduncolo Pointed, Pointed-base Қыр түпті Остродонный Appuntito, A base appuntita Pointed, Sharp Шошақ, Сүйір, Үшкір Остроконечный Aguzzo, Appuntito Pointed, Sharp Сүйір, Ұшталған Заострённый Appuntito, A punta, Acuto Pointed, Sharp, Fine, Thin Жіңішкерген Утончённый Sottile, Fine, Acuto Pointillé Пуансонды Пуансонный Pointillè, Punteggiato Pole Қада Жердь Pertica, Palo Pole, Post, Pillar, Column Бағана, Ұстын Столб Palo, Asta, Colonna, Pilastro Pole, Shaft (of a chariot), Beam (of a plough) Оқ ағаш Дышло Timone (di carro), Stanga, Bure (d'aratro) 159 Pole, Shaft, Staff (of an arrow or a spear) Сап Древко Asta, Palo, Bastone Pole, Stake, Peg Пег Пег Piolo, Paletto Pole-axe, Battle Axe Қандауыр балта Секира Azza Pole-top, Finial Ұштық Навершие Coronamento, Estremità, Terminazione Polecat, Steppe polecat Дала күзені Степной Хорёк (Хорь), Светлый или Белый Хорёк (лат. Mustela eversmanni) Puzzola delle steppe Polis, City-state Полис Полис Polis, Città-Stato Polish, Smooth, Smooth out Теңестіру Заглаживание Rendere liscio, Lisciare Polished, Carefully polished, Carefully burnished, Polished to a mirror finish Жылтыраған Залощённый Attentamente polito, Attentamente brunito, Lucidato a specchio Polisher, Burnisher, Lissoir, Smoother Лощило Лощило Strumento per lisciare, levigare o lucidare, Brunitore Polisher, Grinder Тегістеуші Шлифовщик Levigatore, Lucidatore Polishing Жылтыр Блеск Lucidatura Polishing, Burnishing Жылтыратып өңдеу Полирование Lucidatura, Lisciatura, Brunitura Polishing, Burnishing Жылтырау Лощение Levigatura, Brunitura Polishing, Smoothing, Burnishing Тегістеу, Ажарлау Шлифовка, Шлифование Levigatura, Lucidatura, Brunitura Polishing Stone, Polishing Plate Тегістелген тақта Шлифовальная плита Levigatore, Pietra per levigare, per lucidare Pollen Analysis, Palynology Талдау, Өсімдік тозаңдарының сараптамасы (талдауы) Анализ, Споропыльцевой А. Analisi dei pollini, Palinologia Polychrome, Mottled, Variegated, Patched Шұбар Пестрый Vario, Variegato, Chiazzato, Colorato, Policromo Polychrome, Polychromatic, Multicoloured Полихромды Полихромный Policromo, Multicolore Polychrome style Полихром стилі Полихромный Стиль Stile policromo Polyhedral, Polyhedron Көп қырлы Многогранный Poliedrico, Poliedro Pomegranate (tree); Pomegranate fruit Анар Гранат (лат. Punica granatum L.) Melograno, Granato (albero); Melagrana (frutto) Pommel, Saddlebow (1); Cantle (of a Ердің қасы Лука Pomo, Pomello (1); Arcione (2) 160 saddle) (2) Pond, Water reservoir, Storage pond, Storage pool, Tank, Cistern Бөген, Су қоймасы Водохранилище Serbatoio, Cisterna Poplar Терек Тополь (лат. Populus) Pioppo Population, Human dwellers Халық, Ел-жұрт Население Popolazione, Abitanti Porcelain, China Фарфор Фарфор Porcellana Pores, Vacuoles, Voids (US) Кеуектік Пустоты Vacuoli, Pori Porous, Crumbly, Friable Борпылдақ Рыхлый Friabile, Poroso Porous, Fine porous, Finely porous Аз борпылдақты Мелкопористый Finemente poroso Porous, Poriferous, Microporous Жіңішке кеуекті Тонкопористый Poroso, Microporoso Port Кемежай Порт Porto Portable Art, Mobiliary Art, Chattel Art Мобильды өнер Мобильное искусство Arte mobile, Arte portatile Portal Қасбет Портал Portale Portico Діңмандайша Портик Portico Portion, Segment, Section Кесінді, Үзік Отрезок Sezione, Segmento, Parte Position, Attitude (2); Situation (3); Location (1) Тұрыс (2); Жай-күй (3); Орналасқан жері Положение (1) Posa, Posizione, Atteggiamento (2); Stato, Situazione (3); Posizione, Locazione (1) Position, Condition, State Ахуал, Күй Состояние Stato, Situazione, Condizione Position, Location Орналасқан жері Местоположение Posizione, Localizzazione Position, Location (of a site) Ескерткіштің орналасуы Расположение памятника Posizione, Localizzazione, Ubicazione (di un sito) Position, Site, Find location, Find position Тұрған орны Местонахождение Localizzazione, Posizione, Sito Post- Артынан, Кейін После- Post-, Dopo- Post- Пост Пост- Post-, Dopo- Post, Pole, Pillar, Column Бағана, Ұстын Столб Palo, Asta, Colonna, Pilastro Postcranial Посткраниалды қаңқа Посткраниальный скелет Postcraniale Posthole Діңгек шұңқыры Столбовая яма Buca di palo 161 Post-processual Archaeology (Interpretative Archaeology) Пост–процессуалды археология Пост-процессуальная археология Archeologia postprocessuale Potassium-argon dating (K-Ar) Калий-аргон әдісі Калий-аргоновый метод Datazione al Potassio-Argo Potassium-argon dating (K-Ar) Калий-аргондық әдісі бойынша мерзімдеу Датировка по калий-аргоновому методу Datazione al Potassio-Argo, Metodo del Potassio-Argo (radiopotassio) Pot, Jar, Large earthenware pot Құмыра ыдыс Корчага Dolio, Olla Pot, Pan, Saucepan Таба Сковорода Tegame, Pentola Pot, Vase, Vessel Ыдыс Сосуд Recipiente, Vaso, Contenitore Potsherd, Fragment, Shard, Sherd Сынық Обломок Frammento, Coccio Potter, Ceramist Көзеші, Қыш жасаушы Гончар Vasaio Potter's wheel Көзеші шарығы Гончарный Круг Tornio, Ruota da vasaio Pottery, Ceramics Қыш Керамика Ceramica Pottery, Coarseware, Coarse Ware, Coarse Pottery Дөрекі қыш Керамика, Грубая Керамика Ceramica grezza Pottery, Fineware, Fine ware, Fine pottery Жұқа бүйірлі қыш Керамика, Тонкостенная Керамика Ceramica fine, Ceramica depurata Pottery (1); Pottery, Vessel (2) Ыдыс–аяқ Посуда Ceramica (1); Contenitore ceramico, Vaso (2) Pouring, Smelting, Founding, Metal casting Балқыту, Құйма, Құйыс Литьё Fusione, Colata Power, Empire, State (1); Orb, Globus Cruciger (2) Держава, Күшті мемлекет (1); Держава (2) Держава Dominio, Potere, Stato, Nazione (1) ; Globo, Globo Crucigero (2) Practice, Practical work, Training Тұрмыс Практика Esercizio, Pratica, Allenamento, Tirocinio Prayer, Orans, Orant, Orante Орант Орант, Оранта Orante, Figura dell'orante Pre- Алды Пред- (Пре-) Pre- Precondition, Premise, Prerequisite, Presupposition Алғышарт Предпосылка Presupposto, Premessa Predator Жыртқыш Хищник Predatore, Animale predatore Prehistoric Тарихтан бұрыңғы кезең, Тарихқа дейінгі уақыт Доисторический Период, Доисторическое Время Preistorico 162 Prehistoric Archaeology Алғашқы қауымдық археологиясы Археология, Первобытная А. Archeologia preistorica Prehistoric, Primitive Алғашқы қауымдық Первобытный Preistorico, Primitivo Prehistory Алғашқы қауымдық дәуірі Первобытность Preistoria Prehistory, Archaic Period Архаикалық кезең Архаический период Periodo Arcaico, Preistoria, Periodo preistorico Pre-Islamic Исламға дейінгі Доисламский Preislamico Premise, Prerequisite, Presupposition, Precondition Алғышарт Предпосылка Presupposto, Premessa Premolar Кіші азу тіс Премоляр, Малый Коренной Зуб Premolare Prenucleus Өзектас негізі Пренуклеус Prenucleo Pre-Pottery, Pre-Ceramic, Aceramic Акерамикалық (Керамикаға дейінгі) Акерамический (Докерамический) Aceramico, Preceramico Prerequisite, Presupposition, Precondition, Premise Алғышарт Предпосылка Presupposto, Premessa Preservation, Conservation Сақтау Сохранение Conservazione Preservation, Bad or Very Bad conditions (or state) of conservation (or preservation) Апатты жағдай Аварийное состояние Cattivo o Pessimo Stato di Conservazione Preserve, Nature Reserve Қорық Заповедник Parco Naturale, Riserva naturale Press Сыққыш Пресс Pressa Press-bed, Wine press, Wine crushing bed Тарапан Тарапан Torchio, Macchina per la pigiatura (torchiatura) dell'uva Pressing, Engraving Бедерлеу Тиснение Stampaggio Pressure flaking tool, Fabricator Ретуш өндеуші Ретушер (Отжимник) Ritoccatore, Strumento per ritoccare Pressure flaking tool, Fabricator Ретуш өңдеуші Отжимник (Ретушёр) Strumento per scheggiare a pressione, Ritoccatore Pressure flaking, Pressure technique, Pressure method Қысыммен қабаттау Отслаивание с давлением Scheggiatura a pressione Pressure retouch Сығулы ретуштеу Отжимная ретущь Ritocco a pressione Presupposition, Precondition, Prerequisite, Premise Алғышарт Предпосылка Presupposto, Premessa 163 Prey (2); Sacrifice, Offering (1) Жемтік (2); Құрбан (1) Жертва Preda (2); Sacrificio, Offerta, Vittima sacrificale (1) Prey (3); Mining, Mineral Extraction (1); Loot, Plunder, Booty (2) Олжа, Табыс (2,3); Өндіру (1) Добыча Preda (3); Estrazione (1); Bottino, Spoglie di guerra (2) Pricker, Awl, Punch Біз Шило Punteruolo, Lesina Priest Дін қызметшісі Священник Prete, Sacerdote Priest, Priestess Абыз, Абыз әйел Жрец, Жрица Sacerdote, Sacerdotessa Primary, Basic, Fundamental Басты, Негізгі, Түпкі Основной Fondamentale, Principale Primary context Контекст, Бастапқы контекст Контекст, Первичный Контекст Contesto primario Primary source Түпдерек Первоисточник Fonte primaria, Fonte principale Primitive, Prehistoric Алғашқы қауымдық Первобытный Preistorico, Primitivo Prince, Duke, Kniaz, Knyaz, Knez Кінәз Князь Principe, Duca, Knjaz’, Kniaz, Knez Principal, Head, Chief Бастық Начальник Capo, Direttore, Principale Print, Fix (1); Fill, Stuff (2) Тығыздап толтыру Набивать, набить Stampare (1); Riempire, Tappare (2) Prison Абақты Тюрьма Prigione Probe, Drill, Core barrell Зонд Зонд Sonda, Carotiere, Carotatore Probe, Sample a site before excavation Тік қазу Шурфовать Aprire saggi di scavo, Saggiare il terreno Probing, Testing an archaeological site Шурф салу Шурфовка Aprire saggi di scavo, Scavare mediante saggi stratigrafici Process Үдеріс Процесс Processo Process, Lost-wax process, Lost-wax casting method Қалыптау Литьё по выплавляемым моделям Tecnica della fusione a cera persa Process, Lost-wax casting method, Lostwax process Балауызды қалыптау әдісі Метод потерянного воска Metodo della cera a perdere, Metodo della cera persa Processed, Worked Өңделген Обработанный Lavorato Processes, Site formation processes Қалыптасу үдерісі Процессы Формирования Processi di formazione Разработка Lavorazione, Produzione, Elaborazione (1); Estrazione, Giacimento (2) Processing, Production, Working (1); Mine Өңдеу (1); Кен шығаратын жер (2) workings, Open-cast mines, Underground 164 mine (2) Processing, Working, Manufacturing,Treatment Өңдеу Обработка Lavorazione, Trattamento, Manifattura Processual archaeology (New Archaeology) Процессуалды археология (Жаңа археология) Процессуальная Археология (Новая археология) Archeologia Processuale (Nuova Archeologia) Product, Creation (2); Formation, Education (1) Құралған, Пайда болған (2); Білім беру (1) Образование Creazione, Prodotto (2); Formazione, Educazione (1) Product, Raw material, Raw product Шикізат Сырьё Materiale grezzo Production, Fabrication, Manufacture Дайындау Изготовление Fabbricazione, Produzione, Manifattura Production, Manufacture, Industry Өндіру Производство Manifattura, Produzione Production, Processing, Working (1); Mine Өңдеу (1); Кен шығаратын жер (2) workings, Open-cast mines, Underground mine (2) Разработка Lavorazione, Produzione, Elaborazione (1); Estrazione, Giacimento (2) Profession, Craft, Occupation Қолөнер Ремесло Mestiere, Arte, Professione Profile Қырын пішін Профиль Profilo Profiled Кескіндеу Профилированный Profilato Profusion, Plenty, Abundance, Wealth Молшылық Обилие Abbondanza, Profusione Projectile, Missile Лақтыратын Метательный Proiettile, Da lancio, Da getto Projectile point, Point, Head, Tip (1); End, End-piece (2) Ұштық Наконечник Punta, Armatura, Terminazione, Cuspide (1); Terminazione, Elemento terminale (2) Projection Бетсалым, Кескін Проекция Proiezione Projection, Protrusion, Ledge, Protuberance Дөңес, Шошақ (1), Шығыңқы жер (2) (1); Outcrop (2) Выступ Proiezione, Protrusione, Aggetto (1); Affioramento (2) Prominent, Convex, Protuberant Дөңесті, Дөңес Выпуклый Convesso, Protuberante, Prominente, Sporgente Prone, Face down Етпетінен Ничком Bocconi, Prono Pronounced, Marked Көрсетілген Выраженный Pronunciato, Marcato, Spiccato Prop, Rest, Support, Stand Тірек Упор Supporto, Appoggio, Sostegno Prop, Support Сүйеніш Подпорка Supporto, Sostegno, Appoggio, Pilastro 165 Propagation, Diffusion, Introduction Енгізу Внедрение Introduzione, Propagazione, Diffusione Propylaeum Пропилен Пропилен Propileo Proto- Прото Прото- Proto- Protome Протома Протома Protome Proto-urban, Proto-town Протоқалалық Протогородской Proto-urbano Protrusion, Projection, Ledge, Protuberance Дөңес, Шошақ (1), Шығыңқы жер (2) (1); Outcrop (2) Выступ Proiezione, Protrusione, Aggetto (1); Affioramento (2) Protuberant, Prominent, Convex Дөңесті, Дөңес Выпуклый Convesso, Protuberante, Prominente, Sporgente Province, District, Region (1); Sphere, Field, Domain (2); Region (3) Облыс (1); Жол, Сала, Тарау (2); Тұс, Жер (3) Область Regione, Provincia, Territorio (1); Settore, Branca (2); Regione (3) Provision, Stockpile, Store, Supply (1); Storehouse, Warehouse (2) Қамба (1); Қойма (2) Склад Scorta, Riserva (1); Magazzino, Deposito (2) Proximal Промаксималды Проксимальный Prossimale, Basale Prunted decoration, Bossed decoration, Pearl-shaped decoration Інжу өрнегі Жемчужиный орначмент Decorazione a perle, Decorazione a bugne Psalia, Cheekpiece Сулық Псалии Psalia, Filetto, Montante del morso, Portamorso Psykter, Kalathos (1); Kalathos (2) Калаф Калаф Kalathos, Moggio (1); Kalathos (2) Pubis Қасағалық сүйек Лобковая кость (лат. Os pubis) Pube Public (1); Social (2) Қоғамдық Общественный Pubblico (1); Sociale (2) Publishers, Publishing House, Editorial Board (2); Editorship, Editing (1) Редакция (2); Редакциялау (1) Редакция Editore, Editori, Casa editrice (2); Redazione, Revisione (1) Pulpit, Ambo Амвон Амвон Ambone, Pulpito Pulpit (1); Department (in a University) (2) Кафедра Кафедра Pulpito (1); Dipartimento (all'Università) (2) Pulverization Ұнтақтау Размельчение Polverizzazione, Riduzione in polvere Pulverize, Crumble, Grind, Triturate Ысқылау Растирать, Растереть Macinare, Tritare, Frantumare, Polverizzare Pumpkin, Gourd Асқабақ Тыква (лат. Cucurbita) Zucca 166 Punch, Die Қалып Штамп Punzone, Matrice Punch, Perforator, Borer Тескіш Проколка Perforatore, Trapano Punch, Pricker, Awl Біз Шило Punteruolo, Lesina Punctate, Punctuated, Dotted Нүктелі Точечный Punteggiato, A punti Purification, Purifiyng, Cleansing, Ablution Жуып-шаю (1); Washing (2) Промывание Purificazione, Abluzione (1); Lavaggio (2) Purl, Silver border, Gold border (Embroidery) Канитель Канитель Canutiglia, Bordura (di elementi d'oro e d'argento) Purpose, Employment, Use Тұтыну Употреьление Uso, Impiego Put, Set, Lay, Place Салу, Салып қою Положить Mettere, Porre, Collocare Put down, Lay down (1); Lay the foundations of sth (2) Қалау, Қатарлап салу (1); Сала бастау (2) Закладка Posare, Mettere in opera (1), Gettare le fondamenta (2) Putrefaction, Decomposition, Decay Іріп -шіру Тление Putrefazione, Cosa putrefatta, Decomposizione Putrified, Putrid, Decomposed, Decayed Іріп-шірген Разложившийся Deteriorato, Putrefatto, Guasto Pylon, Pillar Пилон Пилон Pilone, Pilastro Pyramid Пирамида Пирамида Piramide Pyramidal roof Шатырлы, Шатыр тәрізді Шатровый Copertura piramidale, Con cupola a tenda, Con cupola piramidale Pyxis Пиксида Пиксида Pyxis, Pisside Kazakh Russian Italian Q English 167 Qanat, Kanat, Kariz, Karez Кәріз Кяриз, Кариз Qanat, Kariz Quadrant, Excavation Trench, Excavation Square Квадрат, Шаршы Квадрат Quadrato di scavo, Settore di Scavo Quarry, Mine Қазба Выработка Miniera, Cava Quarry, Mine, Pit Шахта Шахта Pozzo, Miniera, Cava Quarry, Opencast mine Карьер Карьер Cava, Miniera a cielo aperto Quarry, Opencast mine Ашық қазба Выработка, открытая В. Miniera a cielo aperto, Cava Quarter, District Квартал, Орам Квартал Quartiere, Rione Quartz Кварц Кварц Quarzo Quartz rock crystal, Hyaline quartz Тау хрусталі Хрусталь, Горный хрусталь Cristallo di rocca, Quarzo ialino, Cristallo di monte Quarzite Кварцит Кварцит Quarzite Quaternary Төрттік кезең Четвертичный Quaternario Quaternary Era Антропоген (Төрттік кезең) Антропоген (Четвертичный период) Periodo quaternario Quay, Wharf, Pier Айлақ Пристань Banchina, Molo, Pontile Qubba, Koubba, Domed Mausoleum Гумбад Гумбад Cuba, Mausoleo con cupola emisferica Quern, Millstone, Grindstone, Grinding stone, Milling stone, Saddle quern Дән үккіш Зернотёрка Macina, Mola, Pietra molare Quernstone (lower immobile stone) and Диірмен тасы Handstone (upper mobile stone), Millstone, Grindstone Жёрнов Macina con macinello, Macina, Mola Quicklime, Lime Әк Известь Calce, Calce viva, Calce aerea Quillon, Guard, Hilt-guard Айқыш орын Перекрестье Guardia, Protezione, Parte dell'elsa Quillon (of a sword), Guard, Hilt-guard, Cross-guard Гарда Гарда, Гард Elsa, Guardia, Guardamano Quince (Tree and Fruit) Айва, Беже Айва (лат. Cydonia oblonga) Melo Cotogno (albero), Mela Cotogna (frutto) Quiver Қылшан Колчан Faretra 168 Quiver Садаққап Налучье Faretra English Kazakh Russian Italian Rabbit Үйқоян Кролик (лат. Oryctolagus sp.) Coniglio Race Раса, Нәсіл Раса Razza Rachis, Spinal column, Spine, Vertebral column (1); Mountain range, Ridge (2) Омыртқа (1); Жота, Қырқа (2) Хребет Colonna vertebrale (1); Catena montuosa, Dorsale (2) Raclette Раклет Раклет Raclette Racloir, Side scraper Қырғыш Скребло Raschiatoio laterale Radiocarbon dating, C14, Isotope chronology, Radioactive Chronology Изотопты хронология Изотопная Хронология Metodo del carbonio 14 Radiocarbon dating, Carbon 14 dating Радиокөміртекті әдіс Радиоуглеродная Датировка Datazione al radiocarbonio (o al C14) Radiometric Радиометриялық Радиометрический Radiometrico Radius Кәрі жілік Лучевая кость (лат. Radius) Radio Ragged, Torn Үзілген Рваный Lacero, Stracciato Raid, Foray, Incursion Шабуыл, Шапқын Набег Incursione, Scorreria Raid, Looting, Foray, Plunder Тонау Ограбление Saccheggio, Razzia Railing, Banisters Баспалдақ таянышы Перила Ringhiera Rain water reservoir, Catch basin Әуіт, Тоған (da suddividere) Водосбор (Водосборник) Cisterna, Serbatoio, Bacino per la raccolta delle acque Ram, Ovine, Ovines, Sheep Қой (еркек қой – қошқар; ұрғашы қой саулық) Овца (баран - м.р; овца - ж.р) (лат. Ovis) Ovini, Montone, Pecora R 169 Ramble, Roam, Wander Көшу, Көшіп жүру Кочевание Vagare, Errare, Nomadizzare Rammed, Rammed-earth, Beaten, Welltrodden Таптап тегістелген Утрамбованный Battuto, In terra battuta Rammed earth, Pisé, Packed earth Саз балшықтан істелген; Саз балшықтан Глинобитный салынған Pisé, in Terra battuta, di Terra battuta Ramp Пандус Пандус Rampa Ramp, Approach ramp, Access ramp Аппарель Аппарель Rampa, Rampa d'accesso Rampart, Bank, Embankment, Earthwork, Agger Үйме дуал Вал Bastione, Baluardo, Argine Rampart, Bastion Бастион Бастион Bastione Range, Row, Series, Succession, Sequence (2); Chain (1) Тізбек (2); Алқа (1) Цепь (Цепочка) Serie, Successione, Fila, Gamma (2); Catena (1) Ranging rod, Level rod (2); Bar, Board (1) Төрткілдеш (2); Білте тақтайша (1) Рейка Scala metrica, Comparatore (2); Barra, Asse (1) Rank Ранг Ранг Rango Rank, Category, Class Разряд Разряд Classe, Categoria, Ordine Rapier, Sword Шпага Шпага Spada, Stocco, Broccio Ravine, Gorge, Gully Аңғар Ущелье Gola, Burrone Ravine, Gully Жыра, Сай Овраг Gola, Burrone, Canalone Ravine, Gully (2); Beam, Girder (1) Жыра сай (2); Мәтке, Балка (1) Балка Burrone, Gola, Precipizio (2); Trave (1) Ravine, Narrow and shallow gully Қойнау, Жыра Ложбина Gola, Burrone, Precipizio Raw, Rough, Crude, Coarse Өңделмеген, Шитті Сырцовый Greggio, Grezzo Raw material, Raw product Шикізат Сырьё Materiale grezzo Raw Brick, Mudbrick Қам кірпіш, Шикі кірпіш Сырцовый Кирпич Mattone crudo Raw, Unfired, Coarse Күйдірілген Необожжённый Crudo, Non cotto, Grezzo Razor Ұстара Бритва Rasoio Reamer Ұңғы Развёртка Alesatoio, Alesatore Reaping hook Егін орақ Жатвенный крюк Falce messoria, Falciola 170 Rear, Hind, Back Сырт жағы Тыльный Posteriore, Dorsale, Di dietro Reason, Cause, Beginnig, Origin (1); Base, Басталуы, Негіздеу (1); Табан, Ірге, Негіз Основание Foundation (2) (2) Inizio, Principio, Motivo, Ragione (1); Base, Fondamento, Fondazione (2) Rebuilding, Reconstruction (1); Repairs, Restoration (2) Реконструкция Ricostruzione, Rifacimento (1); Ricostruzione, Restauro, Ristrutturazione (2) Rebuilding, Reconstruction, Renewal, Қалыптасу Restoration (1); Reduction, Deoxidation (2) Восстановление Recupero, Ricostruzione (1); Riduzione, Deossidazione (2) Reconnaissance, Surface Survey Барлау Разведка Ricognizione, Survey, Esplorazione Reconnaissance, Aerial Survey, Aerial Reconnaissance Аэробарлау Аэроразведка Ricognizione aerea Reconnaissance, Carrying out of reconnaissance, Exploration Барлап қарау Разведывание Esplorazione Reconstruction, Rebuilding (1); Repairs, Restoration (2) Қайта құру Реконструкция Ricostruzione, Rifacimento (1); Ricostruzione, Restauro, Ristrutturazione (2) Reconstruction, Renewal, Restoration, Қалыптасу Rebuilding (1); Reduction, Deoxidation (2) Восстановление Recupero, Ricostruzione (1); Riduzione, Deossidazione (2) Record, Fix Бекіту Фиксировать Registrare, Fissare Record, Recording Белгілеу Фиксация Documentazione Recover, Unearth, Uncover, Dig up, Excavate Қазбалау Раскапывать Scavare, Scoprire, Rinvenire, Svelare Rectangle (stone tool) Тікбұрыш тәрізді Прямоугольник Rettangolo Red deer Бұғы, Асыл Тұқымды Бұғы, Марал Олень, Благородный олень, Марал (лат. Cervus elaphus L.) Cervo rosso, Cervo nobile Reducing Atmosphere, Deoxidizing atmosphere, Reduction Қалпына келтіретін атмосфера Восстановительная Атмосфера Atmosfera riducente, Atmosfera deossidante, Processo di riduzione Reed Құрақты Тростниковый Canna, Di canna, Relativo alla canna Reed, Cane, Rush Қамыс, Құрақ Тростник (лат. Phragmites sp.) Canna, Giunco Reeds, Straw (1); Mud brick, Brick (2) Саман Саман Paglia, Canna (1); Mattone crudo (2) Қайта құру 171 Reel, Spool Орауыш Катушка Rocchetto Refinement, Decoration, Finish Әрлеу Отделка Rifinitura, Raffinamento, Decorazione Refractory material Күймейтін, Отқа берік Огнеупорный Refrattario Refuge, Shelter Баспана, Пана Убежище Riparo, Rifugio Refuge, Shelter, Hiding place, Hideout Баспана, Пана Укрытие Rifugio, Riparo, Nascondiglio Region (3); Region, Province, District (1); Sphere, Field, Domain (2) Тұс, Жер (3); Облыс (1); Жол, Сала, Тарау (2) Область Regione (3); Regione, Provincia, Territorio (1); Settore, Branca (2) Region, Area Аудан, Аймақ Район Regione, Area Region, Province, District (1); Sphere, Field, Domain (2); Region (3) Облыс (1); Жол, Сала, Тарау (2); Тұс, Жер (3) Область Regione, Provincia, Territorio (1); Settore, Branca (2); Regione (3) Rein Шылбыр Чомбур (Чембур, Чумбур) Briglia Reindeer Солтүстік бұғы Северный Олень (лат. Rangifer tarandus) Renna Reinforcement, Backing, Fortification, Consolidation, Strengthening Бекініс Укрепление Fortificazione, Rinforzo, Consolidamento, Rafforzamento Reins Божы, Делбе Вожжи Redini Reject, Waste, Defect, Discarded part Ақау Брак Scarto, Difetto Related, Associated, Linked, Tied up Байланған Связанный Associato, Collegato, Connesso Relation, Relationship, Correlation, Connection, Link Байланыс, Арақатынас Связь Collegamento, Connessione, Relazione, Nesso Relative Dating, Relative Chronology Мерзімдеу, Салыстырмалы мерзімдеу Датировка, Относительная Д. Datazione relativa, Cronologia relativa Relative, Relation, Kinsman (Kinswoman) (1); Fellow countryman, Kindred (2) Туысқандық Родственный Congiunto, Parente, Consanguineo (1); Compaesano (2) Relatives, Relations, Kin, Kinsfolk, Family Ру (1); Genus, Class, Species (2); Kind, Type, Sort (3) Род Famiglia, Parenti, Parentado (1); Genere, Classe, Specie (2); Tipo, Categoria (3) Relic Реликвия Реликвия Reliquia Relics, Holy Relics, Relics of saints Шірімей сақталған өлік Мощи Reliquie Relief Рельефтік, Бедерлік Рельефность Rilievo 172 Relief, Bas-relief, Low-relief Барельеф Барельеф Bassorilievo Relief (1); Relief, Landform (2) Рельеф, Бедер Рельеф Rilievo (1); Rilievo terrestre (2) Religion, Worship, Religious faith, Cult Дін Религия Religione, Devozione, Culto, Fede Reliquary, Shrine Рака Рака Reliquario Relocation, Resettlement, Migration Қоныс аудару Переселение Trasferimento, Migrazione Remain, Trace, Evidence Із След Traccia, Resti, Evidenza Remains Адамнан қалған сүйек қаңқасы (2); Қалдықтар (1) Останки Resti, Spoglie Remains Қалдықтар (1); Адамнан қалған сүйек қаңқасы (2) Останки Resti, Spoglie Remains, Faunal remains Фауналық қалдықтар Фаунистические Остатки Resti osteologici animali Remains, Floral Remains Гүл қалдықтары Цветочные Останки Resti floreali, Resti botanici Remains, Microfaunal remains Микрофауналық қалдықтары Микрофаунические остатки Resti di micro-fauna, Resti micro-faunistici Remains, Microfloral remains Микрофлоралық қалдықтары Микрофлористые остатки Resti di micro-flora Remelting Қайта балқыту Переплавка Rifusione Remnant, Residue, Rest, Scrap Қалдық Остаток Resto, Residuo, Avanzo Remnant, Survival Сарқыншақ Пережиток Sopravvivenza, Vestigia Remote sensing (Airborne remote sensing, Aerial survey, Aerial imagery, Satellite imagery, etc.) Жерді қашықтан зерттеу Дистанционные Исследования Telericerche (Laser scanner aereo, Esplorazione aerea, Fotografia aerea, Fotografia satellitare, ecc.) Remote Sensing (Georadar, Magnetic survey, Aerial survey, etc.) Жерді қашықтықтан зондтау (бақылау) Дистанционное Зондирование Telerilevamento (Georadar, Esplorazione magnetica, Esplorazione aerea, ecc.) Renewal, Restoration, Reconstruction, Қалыптасу Rebuilding (1); Reduction, Deoxidation (2) Восстановление Recupero, Ricostruzione (1); Riduzione, Deossidazione (2) Repair, Mending, Fixing Жөндеу Починка Riparazione, Aggiustatura Replica Реплика Реплика Replica Report, Account Есеп Отчёт Relazione, Resoconto Repoussé, Repoussage Металлопластикалық (Металдағы Металлопластика (Барельеф на металле) Sbalzo 173 барельеф) Representation, Picture, Image Бейнелеу, Кескін, Суреттеме Изображение Rappresentazione, Raffigurazione, Immagine Research, Exploration, Examination, Investigation, Study Зерртеу Исследование Studio, Investigazione, Ricerca, Esplorazione, Esame Researcher, Scholar Ғалым Учёный Studioso, Ricercatore Researcher, Scholar, Scientist Зерттеуші Исследователь Studioso, Scienziato, Ricercatore Resemblance, Similarity, Likeness Ұқсастылық Сходство Somiglianza, Similarità Reserve, Preserve, Nature Reserve Қорық Заповедник Parco Naturale, Riserva naturale Reservoir, Cistern, Tank Қойма, Сауыт Танк Cisterna, Serbatoio d'acqua Reservoir, Tank, Cistern Сұйыққойма Резервуар Cisterna, Serbatoio Reservoir, Tank (2); Basin, Catchment area Су алабы (2); Бассейн (1) (1) Бассейн Serbatoio (2); Vasca; Bacino (1) Reservoir, Rain water reservoir, Catch basin Әуіт, Тоған (da suddividere) Водосбор (Водосборник) Cisterna, Serbatoio, Bacino per la raccolta delle acque Resettlement, Migration, Relocation Қоныс аудару Переселение Trasferimento, Migrazione Residue, Remnant, Rest, Scrap Қалдық Остаток Resto, Residuo, Avanzo Rest, Support, Prop, Stand Тірек Упор Supporto, Appoggio, Sostegno Restoration, Renewal, Reconstruction, Қалыптасу Rebuilding (1); Reduction, Deoxidation (2) Восстановление Recupero, Ricostruzione (1); Riduzione, Deossidazione (2) Restorer, Conservator Жаңғыртушы Реставратор Conservatore Retouch Ретуштеу Ретущь Ritocco Retouch, Abrupt Retouch (Steep or Crossed Тік ретуштеу Retouch) Крутая Ретушь Ritocco erto Retouch, Alternate Retouch, Alternating retouch Кезектестілген ретуштеу Чередующаяся Ретущь Ritocco alternato Retouch, Backing or Blunting retouch, Backing Ұңғы ретуштеу Обухная Ретушь Ritocco erto Retouch, Bifacial Retouch Қос жақты ретуштеу, Екі жақты өңдеу Двухсторонняя Ретушь, Двухсторонная Lavorazione bifacciale, Ritocco bifacciale 174 Обработка Retouch, Direct Retouch Тікелей ретуштеу Прямая Ретушь Ritocco diretto Retouch, Inverse retouch Кері ретуштеу Обратная ретушь Ritocco inverso Retouch, Pressure retouch Сығулы ретуштеу Отжимная ретущь Ritocco a pressione Retouch, Secondary retouch, Supplementary retouch Қосымша ретуштеу Вторичная Ретушь Secondo Ritocco, Ritocco Supplementare Retouched Ретушпен өңделген Ретушированный Ritoccato Reverse Реверс Реверс Verso, Rovescio Revolution, Neolithic Revolution Неолит революциясы Неолитическая Революция Rivoluzione Neolitica Rhomboid (stone tool) Ромб Ромб Romboide Rhyton, Drinking Horn Ритон Ритон Rhyton, Corno potorio Rib (1); Rib, Arris (2) Қабырға (1); Қыр (2) Ребро Costola (1); Costolatura, Carenatura, Spigolo (2) Rib, Carination Бүгілген жер Перегиб Carenatura, Piegatura, Curvatura Rib, Midrib Нервюра Нервюра Costola, Nervatura Ribbed, Crested Қабырғалы Ребристый (Ребёрчатый) Costolato, A coste, Con costole Ribbon, Band, Tape Таспа, Лента Лента Nastro, Fascia, Fettuccia, Banda, Striscia Rice Күріш Рис (лат. Orуza) Riso Rider, Horseman Атты, Салт атты Всадник Cavaliere Ridge, Mountain range (2); Spinal column, Жота, Қырқа (2); Омыртқа (1) Spine, Vertebral column, Rachis (1) Хребет Catena montuosa, Dorsale (2); Colonna vertebrale (1) Right Оң жақ Правый Destro Rim Ернеу Венчик Orlo Rim, Turned rim (outward, inward), Everted rim, Introflexed rim Қиғаш Скошенный венчик Orlo obliquo (estroflesso, introflesso) Ring Сақина, Жүзік Кольцо Anello Ring, Circle Шеңбер Круг Cerchio, Anello 175 Ring (2); Felly, Felloe (1) Шеңбер (2); Тоғын (1) Обод Anello (2); Cerchione (1) Ring, Band Кішігірім шеңбер Ободок Fascia, Banda Ringlet, Volute, Decorative spiral motif Шырмауық Завиток Riccio, Spirale, Voluta Rippled Decoration, Ripple burnishing, Wavy decorative motif Иректі өрнек Волнистый Орнамент Decorazione ondulata Rise, Elevation Жоғарылау Возвышение Elevazione, Altura Rite, Ceremony Салт, Әдет-ғұрып Обряд Rito, Cerimonia Ritual Рәсім Ритуал Rituale Ritualism Әдет-ғұрыптылық Обрядность Ritualismo Riverbed Өзен арнасы, Өзен аңғары Русло реки Letto fluviale, Letto del fiume River-bed, Couch (1); Bed, Channel (2) Төсек (1); Жайылма (2) Ложе Letto, Giaciglio (1); Letto, Alveo (2) Rivet Тойтарма Заклёпка Rivetto, Ribattino Roach Шабақ Плотва (лат. Rutilus sp.) Triotto, Rovella Road, Route, Way Жол Путь Strada, Via Road, Route, Way Жол Дорога Strada, Via Road, Silk Road (The), Silk Way (The) Ұлы Жібек Жолы Великий шёлковый путь Via della seta (La) Roam, Wander, Ramble Көшу, Көшіп жүру Кочевание Vagare, Errare, Nomadizzare Robber, Looter, Grave robber, Grave plunderer Қарақшы, Тонаушы Грабитель Saccheggiatore di tombe, Tombarolo Robbery, Pillage, Plunder, Sack, Looting Тонау Разграбление Depredazione, Saccheggio Robber pit Тар жол Лаз Pozzetto di spoliazione, Fossa di spoliazione Robust, Solid, Sturdy Мықты Прочный Robusto, Solido Rock, Crag Жартас, Құз Скала Roccia Rock, Mineral, Stone (3); Breed, Species (1); Species, Kind, Sort (2) Жыныс (3); Тұқым (1); Түр, Топ (2) Порода Specie, Roccia, Pietra (3); Varietà, Specie (1); Specie, Classe, Tipo (2) Rock painting Жартастағы көркем өнері (Үңгір көркем Наскальная живопись (Пещерная өнері) живопись) Pittura rupestre 176 Rock Shelter Жартасты төбе Скальный навес Riparo sotto roccia Rod Жалғастыру өзегі Шток Asta, Barra Rod, Ranging rod, Level rod (2); Bar, Board (1) Төрткілдеш (2); Білте тақтайша (1) Рейка Scala metrica, Comparatore (2); Barra, Asse (1) Rod (2); Twig (1) Темір шыбық (2); Шыбық (1) Прут Barra, Bacchetta (2); Rametto, Ramoscello (1) Rod, Stem, Bar Арқау, Білік Стержень Verga, Sbarra, Bacchetta Rod, Stick, Cane Таяқша Палочка Bacchetta, Asta Roe, Siberian roe deer, Eastern roe deer Елік Косуля, Сибирская косуля (лат. Capreolus pygargus L.) Capriolo, Capriolo orientale, Capriolo siberiano Rolled, Clad, Plated Жалатпалы Плакированный Placcato, Laminato Roller, Roll Валик Валик Cordone Roof Шатыр Крыша Tetto Roof Шатыр арқалығы Перекрытие Copertura, Tetto Room Бөлме Комната Stanza, Camera Room, Chamber Жай, Бөлме Помещение Locale, Camera, Vano, Ambiente Room, Chamber Камера Камера Camera, Stanza Rooster (US), Cock Қораз, Әтеш Петух Gallo Root (1); Roots, Origin, Beginnings (2) Тамыр, Түбір Корень Radice (1); Origine, Inizio (2) Rope Арқан, Жіп Верёвка Corda, Fune Rope, Cable, String Бау Шнур Spago, Filo, Cavo Rosary, Beads Таспиқ Чётки Rosario Rose, Dogrose, Wild rose Итмұрын Шиповник (лат. Rosa sp.) Rosa Canina Rosette Гүлшешек Розетка Rosetta Rot, Decompose, Decay Шіру Истлевать, Истлеть Ridursi in polvere o in cenere, Decomporsi Rough, Irregular, Uneven Адыр-бұдыр, Бұдыр Неровный Irregolare, Discontinuo, Non piano Rough, Raw, Crude, Coarse Өңделмеген, Шитті Сырцовый Greggio, Grezzo 177 Roughcast, Plastered Сылақталған Оштукатуренный Intonacato, Con intonaco rustico Rough-out, Half-finished, Semi-worked, Unfinished, Semi-finished artefact Дайындама Заготовка Semilavorato, Semifinito, Manufatto preformato, Artefatto abbozzato Round, Circular Дөңгелек, Домалақ Круглый Circolare, Rotondo Round, Circular Доғал, Дөңгелек Округлый Circolare, Rotondo Round arch, Semi-circular (Roman) arch Жартылай дөңгелек арка Полукруглая Арка, Полуциркульная Арка Arco a tutto sesto, Arco semicircolare Round-bottom, Round-bottomed (in relation to an object) Дөңгелек түпті Круглодонный Base arrotondata, A base arrotondata Route, Way, Road Жол Путь Strada, Via Route, Way, Road Жол Дорога Strada, Via Row, Series, Succession, Sequence, Range (2); Chain (1) Тізбек (2); Алқа (1) Цепь (Цепочка) Serie, Successione, Fila, Gamma (2); Catena (1) Row, Tier, Course Қатар Ряд Fila, Filare, Linea, Corso Rowan, Mountain ash (tree); Rowan (berry) Шетен Рябина (лат. Sоrbus) Sorbo selvatico (albero); Sorba selvatica (frutto) Royal, King's Патшалық Царский Regale, Reale, Regio Rubbish, Waste Қоқыс Мусор Rifiuti, Immondizia Rubble, Gravel, Crushed stone Ұсақ тас, Ірі құм Дресва Pietrisco, Detriti, Breccia Rubble, Waste, Debris, Scraps, Shreds Қиық Обрезки Frammenti, Pezzetti, Ritagli, Scarti Ruffe, Ruff Таутан Ёрш, Обыкновенный ёрш (лат. Gymnocephalus cernua L.) Acerina Ruined, In ruins Қиратылған Разрушенный Distrutto, In rovina Ruins Қираған үйінді Руины Rovine Ruins, Wreckage (1); Heap (2) Қираған орны Развалины Rovine, Relitti (1); Accumulo, Cumulo (2) Ruler, Rule Сызғыш Линейка Riga, Righello Rune Руна, Бітік Руна Runa Runes, Runic letters Руналық жазу, Бітік жазуы Руны Rune 178 Runner, Funnel Шұңғыма Воронка (для литья) Imbuto, Canale di colatа Running water, Flow Ағын су Водный поток Canale, Via d'acqua, Corso d'acqua Runs, Drips, Drops Сұйықтың қатпары Натёки Gocce, Sgocciolatura Rush, Cane, Reed Қамыс, Құрақ Тростник (лат. Phragmites sp.) Canna, Giunco Rush mat, Straw mat Ши тоқыма Циновка Stuoia Rye Қара бидай Рожь (лат. Secale cereale) Segale English Kazakh Russian Italian Sabre, Saber (US) Қылыш Шашка Sciabola Sabre, Saber (US) Қылыш Сабля Sciabola Sack, Plunder, Pillage, Looting, Robbery Тонау Разграбление Depredazione, Saccheggio Sacral, Sacred, Holy Сакралды Сакральный Sacrale, Sacro Sacred, Divine, Holy, Blessed Әулие, Қасиетті Святой Santo, Sacro Sacred, Holy Қасиетті Священный Santo, Sacro Sacrifice, Offering (1); Prey (2) Құрбан (1), Жемтік (2) Жертва Sacrificio, Offerta, Vittima sacrificale (1); Preda (2) Sacrifice, Religious ceremony Құрбан шалу Жертвоприношение Sacrificio, Rituale, Cerimonia religiosa Sacrum Сегізкөз Крестец, Крестцовая кость (лат. Os sacrum) Osso Sacro Saddle Ершік Седёлка Sella Saddle Ер Седло Sella S 179 Saddlebow, Pommel (1); Cantle (of a saddle) (2) Ердің қасы Лука Pomo, Pomello (1); Arcione (2) Saddlecloth, Saddle pad, Numnah Сыртқы терлік Потник Groppiera, Groppa Saddle-cloth caparison Тоқым Чепрак Gualdrappa Saddle-girth, Belly-band Айыл (Төс айыл, Шап айыл) Подпруга Sottopancia Saddle quern, Quern, Millstone, Grindstone, Grinding stone, Milling stone Дән үккіш Зернотёрка Macina, Mola, Pietra molare Sagaris Сагарис Сагарис Sagari Saiga (antelope) Ақбөкен, Киік Сайга (самец — сайгак или маргач, самка — сайга) (лат. Saiga tatarica L.) Saiga, Antilope saiga Salt Тұз Соль Sale Saltbush Алабота Лебеда (лат. Atriplex) Atreplice, Atriplice Salvage archaeology, Rescue archaeology Археологиялық сараптама Археологическая экспертиза Scavo di salvataggio Sample, Probe a site before excavation Тік қазу Шурфовать Aprire saggi di scavo, Saggiare il terreno Sampler, Core drill (1); Probe (2); Sound, Tube, Probe (3) Қуыс бұрғы Щуп Sonda di carotaggio (1); Sonda (2); Specillo (3) Sancta sanctorum, Naos, Cella Наос Наос Naos, Cella, Sancta sanctorum Sanctuary, Shrine Барық Святилище Santuario Sanctuary, Temple Ғибадатхана Храм Tempio, Santuario Sanctuary, Temple (adj.) Ғибадатханалық Храмовый Templare, del tempio, Santuariale Sand Құм Песок Sabbia Sand, Clayey sand Құмды, Құмайт топырақты Супесчаный Sabbia argillosa, Terreno sabbioso-argilloso Sand, Clayey sand, Loamy Sand Құмдақ, Құмайт Супесь Sabbia argillosa, Terreno sabbioso-argilloso Sandstone Құмдақ Песчаник Arenaria Sapphire Сапфир Сапфир Zaffiro Sarcophagus Саркофаг Саркофаг Sarcofago Saucepan, Pot, Pan Таба Сковорода Tegame, Pentola 180 Saucer, Small Dish Табақша Блюдце Piattino, Sottocoppa Saucer (or Dish) for flower-pots Түпқойма Поддон Sottovaso Saw Ара Пила Sega Saw, Fretsaw, Coping saw Егеуіш Пилка Seghetto Saw, Sawing Аралау Пиление Segatura, il Segare Saxaul, Haloxilon ammodendrum Сексеуіл Саксаул (лат. Haloxylon ammodendrum) Saxaul, Haloxylon ammodendrum Sazhen Сажын Сажень Sagena (antica unità di lunghezza russa) Scabbard, Sheath Қынап Ножны Guaina, Fodero Scale Масштаб Масштаб Scala Scale, Balance Таразы Весы Bilancia Scale, Plate Қабыршақ Чешуйка Squama, Lamella Scale, Scaly, Squamous Қабыршақты Чешуйчатый Squamato Scaled piece Қабыршақты қару Чешуйчатое орудие Pezzo scagliato Scaled piece, Splintered piece Қашау түрді құрал Долотовидное орудие Pezzo scagliato Scaphoid Bone Қайықтәрізді сүйек Ладьевидная Кость (лат. Os Scaphoideum) Osso scafoide del carpo Scapula, Shoulder blade Жауырын Лопатка (лат. Scapula) Scapola Scarp, Escarpment, Talus Шөгінді Осыпь Talus, Scarpata, Scoscendimento detritico Scatter, Lithic Scatter, Lithic Workshop Кремнийлік технология Кремниевая Мастерская Officina litica Scatter, Throw about, Strew, Spread Шашып жаю Разбрасывать, Разбросать Spargere, Sparpagliare, Disperdere Scattering, Dispersion, Dispersal Шашу Разброс Dispersione Scene Сахна (1); Көрініс (2) Сцена Scena Sceptre, Scepter (US) Безелген таяқ Жезл Scettro, Bastone di comando Sceptre, Scepter (US) Асатаяқ Скипетр Scettro Scheme, Map, Plan Жоспар План Pianta, Mappa, Schema Scheme, Sketch, Diagram Схема, Сұлба Схема Schema, Schizzo, Diagramma 181 Schist Тақтатас, Қатпарлы тас Сланец Scisto Scholar, Researcher Ғалым Учёный Studioso, Ricercatore Scholar, Scientist, Researcher Зерттеуші Исследователь Studioso, Scienziato, Ricercatore Science Ғылым Наука Scienza Scientist, Scholar, Researcher Зерттеуші Исследователь Studioso, Scienziato, Ricercatore Scimitar Шамшер Шамшер Scimitarra Scimitar Ятаған, Наркескен Ятаган Scimitarra Scissors Қайшы Ножницы Forbice Scoop, Dipper, Ladle Ожау, Асауыш Черпак Mestolo, Paletta Scoop, Dipper, Ladle (1); Scoop or Ladle with zoomorphic handle (2) Ожау, Шөміш Ковш Mestolo (1); Mestolo con manico zoomorfo (2) Scoop, Shovel, Ladle (of small sizes) Қалақ Совок Paletta, Sassola, Sessola Scorpio, Dart-shooting machine Скорпион Скорпион Scorpione Scourge, Whip, Lash Қамшы Плеть Sferza, Frusta Scrap, Morsel, Piece, Bit Тілім, Кесек Кусок Pezzo, Pezzetto, Frammento Scrap, Remnant, Residue, Rest Қалдық Остаток Resto, Residuo, Avanzo Scraped off, Abraded Қашалған Затёртый Cancellato, Abraso Scraper, Core-shaped scraper Өзектасты жоңғы Скребок, Нуклевидный С. Raschiatoio poliedrico, Raschiatoio nucleiforme Scraper, Double-end Scraper Екі жақты жоңғы Скребок, Двойной С. Raschiatoio doppio Scraper, Grattoir Скрепер Скрепер Raschiatoio, Grattatoio Scraper, Grattoir (End scraper or Nosed scraper, Side scraper) Жоңғы Скребок (Концевой скребок, Боковой скребок) Raschiatoio, Grattatoio (Raschiatoio terminale, Grattatoio laterale) Scraping Қырлау Выскабливание Raschiatura Scraps, Shreds, Rubble, Waste, Debris Қиық Обрезки Frammenti, Pezzetti, Ritagli, Scarti Scratch, Abrasion, Graze Сызат Царапина Graffio, Scorticatura, Abrasione Scratched Тырналып тасталған Поцарапанный Graffiato 182 Scratched Тырналған Процарапанный Graffiato Scratched decoration Тырналған ою-өрнек Процарапанный орнамент Decorazione graffita Scroll Бұрама қағаз, Бүктеме қағаз Свиток Rotolo di carta (o di pergamena) Scroll, Volute Волют Волюта Voluta Scrubwood, Brushwood Бұтақ, Шөпшек, Шырпы Хворост Sterpaglia, Ramaglia Sculptor Мүсінші Скульптор Scultore Sculpture, Plastic Art Мүсін Скульптура Scultura Sculpture, Plastic arts Пластика Пластика Scultura, Arte della scultura, Arti Plastiche Sculpture, Statue Мүсін Статуя Statua, Scultura Sculpture, Statue Тас мүсін Изваяние Statua, Scultura Scutching, Swingling Түту Трепание Stigliatura, Gramolatura, Sciabolatura Scythe Шалғы Коса Falce, Falce fienaia, Frullana Seagull, Gull, Mew gull Шағала Чайка (лат. Larus sp.) Gabbiano Seal, Signet Мөр Печать Sigillo Sealing, Cretula, Seal Impression Таңба Отпечаток Impronta, Cretula Seam (carbon), Lode, Vein Жер желі Жила Vena, Filone Seam (1); Joint (2) Тігіс Шов Cucitura (1); Giunto, Giunzione (2) Seasonal migration, Transhumance Көшіп-қону Перекочёвка Migrazione stagionale, Transumanza Seat, Estate, Manor Мекен, Үй-жай Усадьба Villa, Tenuta Secateurs, Garden shears Бақша қайшысы Секатор Cesoie Section Қима, Кесік Сечение Sezione Section Қима Разрез Sezione Section, Segment, Portion Кесінді, Үзік Отрезок Sezione, Segmento, Parte Sectioned Кесілген, Тілмелі Сечений Sezionato Sedentary, Settled Отырықшы Осёдлый Sedentario, Stanziale Sedge, True sedge Қияқ елең Осока (лат. Carex sp.) Carice 183 Sedges, Cyperaceae Қияқ тұқымдасы Осоковые (лат. Cyperaceae) Cyperaceae, Ciperacee Sediment Шөгінді (1); Тұнба (2) Осадок Sedimento Sediment, Deposit Қыртыстану, Қабаттану Отложение Deposito, Sedimento Sedimentation Шөгінді Осаждение Sedimentazione Seed, Bean, Grain, Kernel (1); Pearl, Granule (2) Бидай (Астық) Зерно Grano, Chicco (1); Vago, Perla, Perlina (2) Segment, Section, Portion Кесінді, Үзік Отрезок Sezione, Segmento, Parte Segment (1); Segment, Crescent (2) Сегмент Сегмент Segmento (1, 2) Self-portrait Портрет Портрет Autoritratto Selvage, Band, Edge Жиек Кромка Spigolo, Bordo, Margine, Cimosa Semi-dogout dwelling, Pit house, Pit dwelling Жертөле Землянка Abitazione seminterrata, Casa o Capanna interrata Semi-dug house, Semi dug-out, Pit house, Subterranean dwelling, Жартылай жеркепе, Жартылай жертөле Полуземлянка Capanna seminterrata, Abitazione interrata Semidome Жартылай күмбез Полукупол Semicupola Semi-finished, Half-finished Жартылай фабрикат Полуфабрикат Semifinito, Prelavorato, Manufatto parzialmente finito Semi-finished, Unfinished product (2); Adobe, Mud brick, Raw brick (1) Дүмбіл, Жартылай шикі (2); Шикі, Аршылмаған (1) Сырец Semifinito, Prodotto semifinito (2); Mattone crudo (1) Semi-finished artefact, Unfinished, Semiworked, Half-finished, Rough-out Дайындама Заготовка Semilavorato, Semifinito, Manufatto preformato, Artefatto abbozzato Semiglobular, Hemispherical Жартылай сфералық Полусферический Emisferico Seminomadic Жартылай көшпелі Полукочевой Seminomadico Semivault Жартылый күмбез Полусвод Semivolta Semi-worked, Half-finished, Unfinished, Semi-finished artefact, Rough-out Дайындама Заготовка Semilavorato, Semifinito, Manufatto preformato, Artefatto abbozzato Sepulchre, Tomb (1); Burial chamber (2); Grave (3) Сағана, Мазар Гробница Tomba, Sepolcro (1); Camera funeraria (2); Sepoltura (3) Sepulchre, Tomb, Grave Кесене Усыпальница Sepolcro, Tomba 184 Sequence, Operational sequence, Chaine operatoire Операция жүйесі Операционная цепь Catena Operativa, Sequenza operativa, Filiera Sequence, Series, Succession, Range, Row (2); Chain (1) Тізбек (2); Алқа (1) Цепь (Цепочка) Serie, Successione, Fila, Gamma (2); Catena (1) Sequence, Succession Реттілік Последовательность Successione, Sequenza Sequential slab construction, Coil-building method, Coiling Technique Таспалау тәсілі Ленточная лепка Tecnica del colombino, Manifattura a cercini Sequins, Spangles Жылтырақ Блестки Lustrini, Paillettes Seraglio, Harem Сераль Сераль Serraglio, Harem Seriation Топтама Сериация Seriazione Series, Succession, Sequence, Range, Row (2); Chain (1) Тізбек (2); Алқа (1) Цепь (Цепочка) Serie, Successione, Fila, Gamma (2); Catena (1) Serrated, Denticulate, Denticulated, Dentated, Toothed Тісті Зубчатый Dentato, Denticolato Service, Set, Tea service Сервис Сервиз Servizio, Servizio da tè Sesame Күнжіт Сезам (лат. Sesamum indicum) Sesamo Set, Collection, Assortment Жиынтық Набор Set, Completo, Serie, Assortimento Set, Lay, Put, Place Салу, Салып қою Положить Mettere, Porre, Collocare Set, Service, Tea service Сервис Сервиз Servizio, Servizio da tè Setting, Collet, Bezel Ендірме Вставка Castone, Inserto, Montatura Settled, Sedentary Отырықшы Осёдлый Sedentario, Stanziale Settlement, Fortified settlement, Stronghold Қалашық Городище Cittadella, Cittadella fortificata, Insediamento fortificato Settlement, Site Қоңыс Поселение Sito, Insediamento, Antico villaggio Settlement, Site (1); Unfortified settlement (2) Қыстақ Селище Sito (1); Insediamento non fortificato (2) Sewerage system, Sewers, Canalization, Canalisation Канал жіргізу, Канализация Канализация Sistema fognario, Rete fognaria, Fognatura, Canalizzazione Прошивка Falsatura, Guarnizione (1); Brocciatura (2) Sewing, Insertion, Weaving (1); Broaching Тігіс (1); Металды тесу (2) 185 (2) Sgraffito, Graffito drawing technique Сграффито Сграффито Sgraffito, Graffito Sgraffito, Graffito drawing technique Граффито Граффито Graffito, Sgraffito Shack, Hut Лашық Хижина Capanna, Baracca Shade, Nuance, Gradation, Tone Реңк Оттенок Sfumatura, Tonalità Shade, Gradation, Nuance, Tone Өзгешілік Нюанс Sfumatura, Gradazione Shadoof, Shaduf Қол шығыр Журавль Shaduf Shaft Фуст Фуст Fusto (di colonna) Shaft, Plunderers' shaft, Robber pit, Robber Қарақшылар, Тонаушылар өтетін жол trench Грабительский лаз, Грабительский ход Trincea per il saccheggio, Pozzo per il furto Shaft (of a chariot), Pole, Beam (of a plough) Оқ ағаш Дышло Timone (di carro), Stanga, Bure (d'aratro) Shaft, Staff (of an arrow or a spear), Pole Сап Древко Asta, Palo, Bastone Shale, Oil shale, Кerogen shale, Bituminous shale Жанғыш тақтатас Горючий сланец Scisto bituminoso Shallow troncated cone-shaped or cylindrical bowl Табақ, Тегеш Миска Scodella, Bassa ciotola troncoconica o cilindrica Shamanism Шаманизм, Бақсылық Шаманство, Шаманизм Sciamanismo, Sciamanesimo Shankbone, Shinbone, Tibia Асықты жілік Большеберцовая кость (лат. Os tibia) Tibia Shape, Build, Frame, Figure Дене бітімі Телосложение Corporatura, Figura Shape, Contour, Outline Кескін, Көрініс, Келбет Очертание Contorno, Sagoma, Abbozzo, Schizzo Shape, Form (1); Mould, Mold (US), Matrix (2) Нысан Форма Forma, Figura (1); Matrice, Stampo (2) Shaping, Forming, Making Қалыптастыру Формирование, Формация Formazione, Modellazione Shard, Fragment, Sherd Сынық Черепок Frammento, Coccio Shard, Sherd, Fragment, Potsherd Сынық Обломок Frammento, Coccio Sharia, Shariah Шариғат Шариат Sharia, Shariah Sharp, Fine, Thin, Pointed Жіңішкерген Утончённый Sottile, Fine, Acuto 186 Sharp, Pointed Шошақ, Сүйір, Үшкір Остроконечный Aguzzo, Appuntito Sharp, Pointed Сүйір, Ұшталған Заострённый Appuntito, A punta, Acuto Sharpening Жону Точение Affilatura Shears, Garden shears, Secateurs Бақша қайшысы Секатор Cesoie Sheath, Scabbard Қынап Ножны Guaina, Fodero Shed, Barn Сарай (1); Қора (2) Сарай Capanno, Casotto, Stalla Sheen, Sickle gloss, Sickle sheen, Silica gloss Орақ жылтырағы, Айна Блеск, Зеркальный Блеск или Серповый Блеск Lustro, Patina Sheep, Ram, Ovine, Ovines Қой (еркек қой – қошқар; ұрғашы қой саулық) Овца (баран - м.р; овца - ж.р) (лат. Ovis) Ovini, Montone, Pecora Sheet Бет, Парақ Лист Foglio Sheet, Thin sheet, Foil, Thin plate Қақтама Фольга Foglio, Lamina Shelduck, Common Shelduck Италақаз Пеганка, Атайка (лат. Tadorna tadorna L.) Volpoca Shelf Сөре Полка Mensola, Ripiano Shelf, Bench, Ledge (of a grave) Жантайма төсек Лежанка Piattaforma, Ripiano Shell, Malacological find Қабыршақ Раковина Conchiglia, Reperto malacologico Shell midden Қабыршақ үйіндісі Раковинные Кучи Chiocciolaio Shell midden, Midden, Kitchen midden Қоқыс үйіндісі Мусорная насыпь, Мусорная куча, Навозная куча Cumulo di scarti domestici, Tumulo di rifiuti, Chiocciolaio Shelter, Hut Балаған, Жаппа, Кепе, Күрке Шалаш Capanna, Riparo Shelter, Refuge Баспана, Пана Убежище Riparo, Rifugio Shelter, Refuge, Hiding place, Hideout Баспана, Пана Укрытие Rifugio, Riparo, Nascondiglio Shelter, Rock Shelter Құздың астындағы тұрақ, Жартастың астындағы тұрақ Стоянка под навесом Riparo, Riparo sotto roccia Shelter, Rock Shelter Жартасты төбе Скальный навес Riparo sotto roccia Sherd, Shard, Fragment Үзінді, Қалдық Фрагмент Frammento, Pezzo Sherd, Shard, Fragment, potsherd Жарықшақ Обломок Frammento, Coccio 187 Sheriff, Court official (2); Sword-man (1) Мечник (2); Семсерші (1) Мечник Sceriffo, Addetto all'amministrazione della giustizia (2); Spadaccino (1) Shield Қалқан Щит Scudo Shinbone, Shankbone, Tibia Асықты жілік Большеберцовая кость (лат. Os tibia) Tibia Shingle, Pebble Малталар Галька Ciottolo Ship, Vessel, Boat Кеме Корабль Nave, Imbarcazione, Barca Shipwreck Кеме апаты Кораблекрушение Relitto Shoot, Chute (2); Kneading trough (3); Side Жайма, Науа (2, 3); Лоток (1) (of a vault) (1) Лоток Canale, Scolo, Grondaia (2); Madia (3); Parte (di una volta) (1) Shooter, Archer Мерген, АтқышАтқыш, Стрелок Tiratore, Arciere Shop, Store (2); Bench (1) Кішігірім дүкен (2); Сәкі (1) Лавка Negozio (2); Panca (1) Shore, Shoreline, Coastline, Coast, Littoral Жағалау Побережье Litorale, Costa, Riviera Shoulder, Ledge Иықбау Заплечик Mensola, Ripiano Shoulder (1); Shoulder (of an object) (2) Иық Плечо Spalla (1); Spalla (di un manufatto) (2) Shoulder blade, Scapula Жауырын Лопатка (лат. Scapula) Scapola Shoulder plate, Pauldron (1); Shoulder pad, Иықбау Shoulder strap (2) Наплечник Spallaccio (1); Spallina (2) Shovel Темір күрек Заступ Badile Shovel Күрек Лопата, Совковая лопата Badile, Pala Shovel Қалақ күрек Совковая Лопата Badile, Pala Shovel, Scoop, Ladle (of small sizes) Қалақ Совок Paletta, Sassola, Sessola Showbox, Showcase Витрина, Көрме Витрина Vetrina Showpiece, Exhibit Экспонат Экспонат Opera d'arte in mostra, Oggetto in esposizione, Pezzo da esposizione Shreds, Scraps, Rubble, Waste, Debris Қиық Обрезки Frammenti, Pezzetti, Ritagli, Scarti Shrine, Reliquary Рака Рака Reliquario Shrine, Sanctuary Барық Святилище Santuario 188 Shuttle (1); Canoe, Dug-out canoe (2) Тігін машинасының қайығы (1); Қайық (2) Челнок Navetta, Spola (1); Piroga scavata da tronco (2) Shutter, Leaf, Wing (1); Narthex (2) Притвор (1); Құлып (2) Притвор Battente (1); Nartece (2) Sickle, Pruning hook, Billhook Орақ Серп Falce, Falcetto, Ronca, Roncola Sickle blade Сына орақ Вкладышевый Жатвенний Нож Falcetto messorio Sickle blade technique, Sickle production technique Сына техникасы Вкладышевая техника Tecnica di produzione dei falcetti messori Sickle gloss, Gloss, Sickle sheen, Silica gloss Орақ жылтырағы, Айна Блеск, Зеркальный Блеск или Серповый Блеск Lustro, Patina Side, Border Бортик Бортик Bordino Side (of a vault) (1); Chute, Shoot (2); Kneading trough (3) Лоток (1); Жайма, Науа (2, 3) Лоток Parte (di una volta) (1); Canale, Scolo, Grondaia (2); Madia (3) Side, Edge Борт, Бүйір, Өңір Борт Bordo, Sponda, Margine, Orlo Side-street, Lane Енсіз шолақ көше Проулок Viottolo, Stradina laterale Side scraper, Racloir Қырғыш Скребло Raschiatoio laterale Siege Қамау Осада Assedio Sieve, Sift Екшеу Просеивать Setacciare Sieve, Sifter Елек, Елеуіш Сито Setaccio, Vaglio Sieving, Sifting Елеу Просеивание Setacciatura Sign, Feature, Trait Белгі, Нышан Признак Segno, Carattere, Tratto Sign, Indication, Label, Marking, Designation Белгілеу Обозначение Designazione, Marchio, Segno, Indicazione Sign, Mark, Note Белгілеу, Белгілеп қою Отмечать, Отметить Marcare, Segnare Sign, Mark, Stamp Белгі Знак Segno, Marchio Signet, Seal Мөр Печать Sigillo Silk Жібек Шёлк Seta Silk Road (The), Silk Way (The) Ұлы Жібек Жолы Великий шёлковый путь Via della seta (La) Silt Ұйық Ил Limo 189 Siltation, Silting Тұнбалану, Лай Заиление (Заиливание) Coprirsi di limo, Ricoprirsi di limo, Diventare fangoso, Impantanarsi Silver Күміс Серебро Argento Silver border, Gold border (Embroidery), Purl Канитель Канитель Canutiglia, Bordura (di elementi d'oro e d'argento) Sima, Syma Сима Сима Sima, Cimasa Similarity, Likeness, Resemblance Ұқсастылық Сходство Somiglianza, Similarità Simultaneous, Contemporaneous, Synchronous Бір мезгілді Одновременный Simultaneo, Contemporaneo Simultaneous, Synchronous Ілеспе Синхронный Sincrono, Contemporaneo, Simultaneo Single-handled, With one handle Бір тұтқалы Одноручный Monoansato, Ad un solo manico Sinker (1); Lead, Lead Weight (2); Loomweight, Loom weight (3) Батырғы Грузило Peso, Affondatore (1); Peso, Piombo (2); Peso (3) Sintering Жымдастыру, Біріктіру Спекание Sinterizzazione, Sinteraggio, Metalloceramica, Metallurgia delle polveri Site, Archaeological Site, Monument, Object Объект, Нысан Объект Oggetto, Monumento, Sito archeologico Site, Find location, Find position Тұрған орны Местонахождение Localizzazione, Posizione, Sito Site, Kill site Аңшылардың уақытша тұрағы Временная стоянка охотников Sito di uccisione e macellazione Site, Place Орын Место Posto, Luogo, Sito Site, Settlement Қоңыс Поселение Sito, Insediamento, Antico villaggio Site, Settlement (1); Unfortified settlement (2) Қыстақ Селище Sito (1); Insediamento non fortificato (2) Site, Station, Encampment, Camp Тұрақ Стоянка Campo, Accampamento, Sito Site catchment Analysis Тіршілікті қамтамассыз ету қорлардың сараптамасы (қорлардың сараптамасы) Анализ ресурсов жизнеобеспечения (анализ ресурсов, доступных из местонахождения) Bacino di approvvigionamento di un sito Site formation processes Қалыптасу үдерісі Процессы Формирования Processi di formazione Situation (3); Location (1); Position, Жай-күй (3); Орналасқан жері (1); Тұрыс Положение Stato, Situazione (3); Posizione, Locazione 190 Attitude (2) (2) (1); Posa, Posizione, Atteggiamento (2) Situla, Bucket Ситула Ситула Situla Size, Measurement, Dimension Өлшем Размер (Размеры) Misura, Dimensione Skeleton Қаңқа сүйек Скелет Scheletro Skeleton in extended and supine position Созылған қалыпта Вытянутое положение Scheletro disteso in posizione supina Skeleton, Bone structure Қаңқа сүйек Костяк Ossatura, Scheletro Skeleton, Frame, Framework (of a structure Каркас, Қаңқа of an object) Каркас Struttura, Armatura, Impalcato, Ossatura, Intelaiatura Skeleton, Framework Төсек, Кереге Остов Struttura, Armatura, Scheletro, Carcassa Sketch Суреттеу Зарисовка Bozza, Abbozzo Sketch, Draw, Trace Сызу, Сызық салу Прочерчивать, Прочертить Tracciare, Disegnare Sketch, Eye sketch work, Sketch Plan, Sketch Map Көзмөршерлі түсірілім, Көзмөршерлі жоспар Глазомерный план, Глазомерная съёмка Rilievo topografico ad occhio, Eidotipo Sketch, Trace, Outline Жазылуы Начертание Disegno, Traccia, Schizzo, Bozza Sketch, Scheme, Diagram Схема, Сұлба Схема Schema, Schizzo, Diagramma Skeuomorphic Скевоморфты Скевоморфный Scheuomorfo, Skeuomorfo Skeuomorphism Скевоморфизм, Cкейоморфизм Скевоморфизм, Cкейоморфизм Scheuomorfismo, Skeuomorfismo Skewback Арка тірегі Пята арки Concio d'imposta, Rene dell'arco Skilfulness, Mastery, Expertise Шеберлік Мастерство Maestria, Talento, Abilità, Perizia Skin, Leather, Hide Тері Кожа Pelle, Pellame, Cuoio Skin, Leather, Hide Тері Шкура Pelle Skull Бас сүйек Череп Cranio Skull trephination Бас сүйекті ашу (Трепанациялау) Трепанация черепа Trapanazione cranica Sky burial, Open air burial, "Casting-out" burial Мәйітті көрсетіп қою Выставление трупа Sepoltura all'aperto, Esposizione del cadavere all'aperto Skyphos Скифос Скифос Skyphos, Scifo Slab, Fieldstone Тақтатас Плитняк Pietra grezza, Lastra di pietra 191 Slab (stone), Plate (metal) Тақта Плита Lastra (di metallo o pietra) Slag Қож Шлак Scoria Slash-and-burn Agriculture (Shifting Cultivation) Өртеген алаңдарда егіншілік Подсечно-огневое земледелие Debbio, Addebbiatura, Debbiatura Slate Шифер Шифер Ardesia Slave Құл Раб Schiavo Slave-holding Құл иеленушілік Рабовладельческий Schiavistico Slavery Құлдық Рабство Schiavitù Sledge Сүйреткі, Сүйретпе Волокуша Slitta Sledge, Sleigh, Sled (US) Қолшана Санки Slitta Sledgehammer, Maul Зілбалға Кувалда Maglio Sling, Slingshot Сақпан Праща Fionda, Frombola Slip, Engobe Ангоб Ангоб Ingobbio, Ingobbiatura, Ingubbiatura, Patina Slit, Arrow slit, Balistraria, Embrasure, Loophole Атыс ойығы Бойница Feritoia Sliver, Fragment, Chip Жаңғышақ Осколок Frammento, scheggia, Pezzo Sloe, Blackthorn Шомырт Тёрн, Терновник, Слива колючая (лат. Prunus spinosa) Prugnolo selvatico, Pruno selvatico Slope Бөктер, Баурай Склон Pendio Slope, Inclination Көлбеу Наклон Pendenza, Pendio Slump, Landslide, Collapse Опырылып құлау Обвал Crollo, Frana, Smottamento, Scoscendimento Smalto, Tessera Смальта Смальта Tessera, Tessera musiva Smash, Break Сындырып алу Расколачивать, Расколотить Rompere, Fracassare, Frantumare Smelting (Melting) Қорыту Выплавка Fusione Smelting, Casting, Founding Құю, Құйма Литейный Fusorio, Della fusione, Della fonderia Smelting, Melting, Fusion Қорыту Плавка Fusione 192 Smelting, Founding, Metal casting, Pouring Балқыту, Құйма, Құйыс Литьё Fusione, Colata Smithery, Smithy, Forge, Blacksmith workshop Ұстахана Кузница (Кузня) Ferriera, Officina del fabbro, Fucina Smoked, Smoke-stained, Sooted Қақталған, Ысталған Закопчённый Nero di fuliggine, Annerito di fumo, Affumicato Smooth, Smooth out, Polish Теңестіру Заглаживание Rendere liscio, Lisciare Smoother, Polisher, Burnisher, Lissoir Лощило Лощило Strumento per lisciare, levigare o lucidare, Brunitore Smoothing, Burnishing, Polishing Тегістеу, Ажарлау Шлифовка, Шлифование Levigatura, Lucidatura, Brunitura Snake grass, Horsetail Жылбұрыш Хвощ (лат. Equisеtum) Equiseto, Coda di cavallo Snaffle Ауыздық Трензель (Грызло) Morso snodato Snuffle horse snaffle, Horse bit, Mouthpiece (of a horse bit) Ауыздық Грызло (Трензель) Morso, Morso snodato Society Қоғам Общество Società Socket Төлке Втулка Alloggiamento, Attacco, Innesto Socle, Crepidoma, Pedestal, Base (1); Foothill (2) Табан, Тұғыр (1); Бөктер, Етек (2) Подножье, Подножие Basamento, Crepidoma, Piedistallo, Zoccolo, Plinto (1); Collina pedemontana, Pendio ai piedi di un monte (2) Socle, Plinth Цоколь Цоколь Plinto, Zoccolo Sod, Turf Шым Дёрн Manto erboso, Terreno erboso, Zolla, Piota Soil Жер құйқасы, Топырақ Почва Suolo Soil, Ground, Matrix (1); Ground-colour, Background, Primer (2) Топырақ Грунт Suolo, Terreno, Matrice (1); Sfondo, Prima mano (2) Soil analysis, Soil testing Топырақ анализі, Топырақ сараптамасы Почвенный анализ Analisi del suolo, Analisi del terreno Solder alloy, Solder Дәнекерлеу Припой Metallo di supporto per la brasatura Solder, Weld Дәнекерлеп жапсыру Припаивать, припаять Brasare, Saldare Solder, Weld, Braze Дәнекерлеп жамау Паять Saldare, Saldare a ottone, Brasare Soldered, Welded (1); Solid, Compact (2) Дәнекерленген Спаянный Saldato, Unito (1); Solido, Compatto (2) 193 Soldering, Brazing Дәнекерленген жалатпа Напайка Saldatura, Brasatura Soldering, Brazing, Welding Дәнекерлеу Пайка Brasatura, Saldatura Solid, Sturdy, Robust Мықты Прочный Robusto, Solido Solonchak, Salt marsh Ақ сортаң, Тақыршақ Солончак Solonchak, Terreno salifero Soluble Ерігіш Растворимый Solubile Sondage, Sounding, Test trench, Test pit Шурф Шурф Saggio stratigrafico, Saggio di scavo, Sondaggio, Trincea paleoecologica Soot Қара қүйе, Күйе Сажа Fuliggine Soot Күйе, Қара қүйе Сажа Fuliggine Soot, Carbon residue Күйік Нагар Fuliggine Soot, Layer of soot Құрым-күйе Копоть Fuliggine, Strato di fuliggine Sooted, Smoked, Smoke-stained Қақталған, Ысталған Закопчённый Nero di fuliggine, Annerito di fumo, Affumicato Sorghum, Durra, Broomcorn Қонақ жүгері Сорго (лат. Sorghum) Sorgo, Saggina Sort, Species, Kind (2); Stone, Rock, Mineral (3); Breed, Species (1) Топ, Түр (2); Жыныс (3); Тұқым (1) Порода Specie, Classe, Tipo (2); Specie, Roccia, Pietra (3); Varietà, Specie (1) Sounding, Sondage, Test trench, Test pit Шурф Шурф Saggio stratigrafico, Saggio di scavo, Sondaggio, Trincea paleoecologica Sour cherry tree; Sour black cherry (fruit) Кәдімгі шие Вишня кислая, Вишня обыкновенная (лат. Prunus cerasus) Visciolo, Amareno, Amarasco (albero); Visciola, Amarena (frutto) Source (2); Source, Spring (1) Дерек, Қайнар көз (2); Бұлақ (1) Источник Fonte (2); Fonte, Sorgente (1) Source, Historic source Дерек, Тарихи дерек Источник, Исторический И. Fonte, Fonte storica Source, Primary source Түпдерек Первоисточник Fonte primaria, Fonte principale Source, Spring (1); Source (2) Бұлақ (1); Қайнар көз, Дерек (2) Источник Fonte, Sorgente (1); Fonte (2) Souslik, European souslik, European ground squirrel, Сарышұнақ Суслик (лат. Citellus suslica) Scoiattolo di terra europeo, Suslik South Оңтүстік Юг Sud Southern Оңтүстік Южный Meridionale 194 Sovereign Патша ағзам, Тақсыр Государь Sovrano, Principe Space Кеңістік Пространство Spazio Space, Area, Surface Аумақ, Аудан (1); Алаң (2) Площадь Area, Spazio, Superficie, Estensione Space, Volume Архитектуралық көлем Объём архитектурный Spazio, Volume Spacer bead, Spacer plate Тағылған моншақ Пронизка Perla distanziatore, Perla di distribuzione Species, Breed (1); Species, Kind, Sort (2); Тұқым (1); Түр, Топ (2); Жыныс (3) Stone, Rock, Mineral (3) Порода Varietà, Specie (1); Specie, Classe, Tipo (2); Specie, Roccia, Pietra (3) Spade Найзаласқан күрек Штыковая Лопата Vanga Spadefoot (Toad) Сарымсақ бақасы Чесночница (лат. Pelobates fuscus Laur.) Pelobate fosco Spangles, Sequins Жылтырақ Блестки Lustrini, Paillettes Spatula Қалқалақша Шпатель Spatola Spatula Спатула Спатула Spatola Spear, Javelin, Lance Найза Копьё Lancia, Giavellotto Spear, Pike, Lance Сүңгі Пика Lancia, Picca Spearhead, Javelin-head Бізгек Жало Punta, estremità di giavellotto Spear-thrower, Atlatl, Throwing stick Найза лақтырғыш or Найза атқыш Копьёметалка Propulsore, Atlatl Speciale, Particular Ерекше, Өзгеше Особый Particolare, Specifico, Speciale Species, Kind, Sort (2); Stone, Rock, Mineral (3); Breed, Species (1) Топ, Түр (2); Жыныс (3); Тұқым (1) Порода Specie, Classe, Tipo (2); Specie, Roccia, Pietra (3); Varietà, Specie (1) Specimen Дана Экземпляр Esemplare Speck, Grain, Particle Бөлшек Частица Particella, Granello Speck, Spot, Fleck, Mottle, Stain, Blotch Дақ Крапина Punto, Macchia, Chiazza, Difetto Spectrographic Analysis Спектірлік анализ (сараптама) Спектральный анализ, (Спектрографический анализ) Analisi spettrografica, Analisi spettrale Spectrometry, X-ray fluorescence spectrometry Рентгенофлуоресценттті талдау (РФТ) Рентгенофлуоресцентный анализ (РФА) Fluorescenza ai raggi X Speleonym Спелеонимдер Спелеоним Speleonimo 195 Spelt, Dinkel wheat, Hulled wheat Борай бидай Полба, Спельта (лат. Triticum spelta) Spelta, Granfarro Sphenoid or Sphenoidal, Wedge-shaped (1); Cuneiform (2) Сына тәрізді Клинчатый Cuneiforme, Sfenoide (1); Cuneiforme (2) Sphenoid or Sphenoidal, Wedge-shaped (1); Cuneiform (2) Сынатәрізді Клиновидный Cuneiforme, Sfenoide (1); Cuneiforme (2) Sphenoid Bone Сынаша сүйек Клиновидная кость (лат. Os Sphenoidale) Osso sfenoide Sphere, Ball Шар Шар Palla, Sfera Sphere, Field, Domain (2); Region (3); Region, Province, District (1) Жол, Сала, Тарау (2); Тұс, Жер (3); Облыс (1); Область Settore, Branca (2); Regione (3); Regione, Provincia, Territorio (1) Spherical Сфералық Сферический Sferico Sphragistics Сфрагистика Сфрагистика Sfragistica Spinal column, Spine, Vertebral column, Rachis (1); Mountain range, Ridge (2) Омыртқа (1); Жота, Қырқа (2) Хребет Colonna vertebrale (1); Catena montuosa, Dorsale (2) Spinal column, Vertebral column Омыртқа бағанасы Позвоночный столб Colonna Vertebrale, Spina dorsale Spinal column, Vertebral column Арқа омыртқа Позвоночник Colonna vertebrale, Spina dorsale Spindle Ұршық Веретено Fuso, Mandrino Spindle whorl Кішігірім ұршық – тас Пряслице Fusaiola Spindle whorl (1); Curtain wall (2) Ұршық тас (1); Шарбақ (2) Прясло Fusaiola (1); Muro non portante, Parete non portante (2) Spine, Back Желке, Ұңғы Обух Dorso Spine, Back Арқа Спина Schiena, Dorso, Retro Spine, Dorsal surface, Back Арқа Спинка Schiena, Dorso Spiral, Helical Шиыршық тәрізді Спиралевидный Spiraliforme Spirit level, Surveyor's level Деңгей өлшеуіш Уровень Livella a bolla d'aria, Livella da cantiere Spline, Tang, Tongue Тілшік Язычок Lingua, Linguetta Splinter, Chip Бұдырлауық Выщербина Scheggia Splinter, Flake, Piece esquilee, Debitage Тас жаңқа, Сындырынды (Aspetto Viktor, Отщеп ancora da suddividere) Scheggia, Scaglia 196 Splitting, Cracking fissuring Жарықшақтану Расщепление Spaccatura in lungo, Fessurazione Spoke (2); Knitting neddle (1) Сым шабақ (2); Тоқыма біз (1) Спица Raggio (2); Ferro (per lavorare a maglia) (1) Spool, Reel Орауыш Катушка Rocchetto Spoon Қасық Ложка Cucchiaio Spot, Stain, Patch Дақ Пятно Macchia, Chiazza Spot, Speck, Fleck, Mottle, Stain, Blotch Дақ Крапина Punto, Macchia, Chiazza, Difetto Spout Құйылыс тесігі Слив Versatoio, Beccuccio Spout, Nozzle Шүмек Носик Becco, Beccuccio Spread, Scatter, Throw about, Strew Шашып жаю Разбрасывать, Разбросать Spargere, Sparpagliare, Disperdere Spring (of a fibula) Серіппе Пружина Molla Spring, Hagiasma, Holy water font, Sacred spring Агиасма Агиасма (источник святой воды) Agiasma, Fonte sacra Spring, Source (1); Source (2) Бұлақ (1); Қайнар көз, Дерек (2) Источник Fonte, Sorgente (1); Fonte (2) Spruce Шырша Ель (лат. Picea) Peccio, Abete rosso Sprue Құю арнасы Литник Canale di colata, Colame Spur Өкше темір Шпора Sperone Spur, Counterfort, Buttress Контрфорс Контрфорс Contrafforte, Sperone Squamous, Scale, Scaly Қабыршақты Чешуйчатый Squamato Square Бұрыштық Угольник Squadra Square, Excavation trench, Excavation quadrant Квадрат, Шаршы Квадрат Quadrato di scavo, Settore di Scavo Square beam, Bar (1); Mace (2) Қырлы бөрене (1); Күрзі (2) Брус Palo o trave in legno a sezione rettangolare (1); Mazza (2) Square paper, Graph paper, Plotting paper Миллиметрлік Миллиметровка Carta millimetrata Squirrel, European ground squirrel, European souslik Сарышұнақ Суслик (лат. Citellus suslica) Scoiattolo di terra europeo, Suslik Stadium Стадий Стадий Stadio, Stadium 197 Stadium, Ground Стадион Стадион Stadio Staff, Shaft (of an arrow or a spear), Pole Сап Древко Asta, Palo, Bastone Stain, Blotch, Spot, Speck, Fleck, Mottle Дақ Крапина Punto, Macchia, Chiazza, Difetto Stain, Spot, Patch Дақ Пятно Macchia, Chiazza Stained glass window Витраж Витраж Vetrata Stairs, Staircase (1); Ladder, Rung ladder (2) Саты Лестница Scala, Scalinata (1); Scala, Scala a pioli (2) Stake, Peg Қазықша Колышек Piolo, Picchetto Stake, Peg, Pole Пег Пег Piolo, Paletto Stamnos Стамнос Стамнос Stamnos, Stamno Stamp, Die Пунсон Пунсон Punzone Stamp, Mark Таңба Клеймо Marchio Stamp, Mark, Sign Белгі Знак Segno, Marchio Stamped Decoration, Impressed Decoration Қалыпты өрнек Штамповидный Орнамент Decorazione impressa, Decorazione Stampata Stamping, Marking, Branding Таңбалау Клеймение Bollatura, Marcatura, Marchiatura Stand, Support, Pedestal Үйкек Подставка Supporto, Sostegno Stand, Support, Prop, Rest, Тірек Упор Supporto, Appoggio, Sostegno Standard, Model (1); Sample, Specimen, Example (2) Нұсқа, Үлгі Образец Modello, Standard (1); Campione, Esemplare, Esempio (2) Stanitsa, Cossack village Станица Станица Villaggio (di cosacchi) Starch, Fecula Крахмал Крахмал Amido, Fecola Starter, Fire starter, Fire lighter, Fire steel Шақпақ, Оттық Огниво Acciarino State Мемлекет Государство Stato State, Condition, Position Ахуал, Күй Состояние Stato, Situazione, Condizione Аварийное состояние Cattivo o Pessimo Stato di Conservazione State, Bad or Very Bad conditions (or state) Апатты жағдай of conservation (or preservation) 198 State, Empire, Power (1); Orb, Globus Cruciger (2) Держава, Күшті мемлекет (1); Держава (2) Держава Dominio, Potere, Stato, Nazione (1) ; Globo, Globo Crucigero (2) Statice, Limonium Кермек Кермек (лат. Limonium sp.) Statice, Limonium Station, Camp, Encampment, Site Тұрақ Стоянка Campo, Accampamento, Sito Statistical Analysis Статистикалық талдау Статистический анализ Analisi statistica Statistical or Quantitative Analysis Сандық талдау (сараптама) (Статистикалық талдау) Количественный анализ (Статистический анализ) Analisi quantitativa o statistica Statue menhir, Menhir Меңгір Менгир Menhir Statue stela, Stone anthropomorphic statue, Балбал Statue-menhir Каменная Баба Statua stele Statue, Sculpture Мүсін Статуя Statua, Scultura Statue, Sculpture Тас мүсін Изваяние Statua, Scultura Statuette, Figurine Мүсін, Кішігірім пішін Фигурка Statuetta, Figurina Statuette, Figurine Мүсінше Статуэтка Statuetta, Figurina Steatite Стеатит Стеатит Steatite Steed, Horse Ат Конь Cavallo, Stallone, Destriero Steel Болат, Құрыш Сталь Acciaio Steel, Fire steel, Fire lighter, Fire starter Шақпақ, Оттық Огниво Acciarino Steel, Fire steel, Fire Striker Кресало Кресало Acciarino Steelyard, Roman balance Безмен Безмен Bilancia manuale Stele, Stela Стела Стела Stele Stele, Stone stele Балбал, Қадатас Балбал Statua stele, Stele, Monolito in pietra Stem, Bar, Rod Арқау, Білік Стержень Verga, Sbarra, Bacchetta Stem, Tang Қысқа шыбық Черешок Peduncolo, Codolo Step Басқыш Ступенька Gradino Step Баспалдақ Ступень Gradino Sternum, Breastbone Төс сүйек Грудина Sterno 199 Stick, Cane (1); Club (2) Таяқ Палка Bastone, Canna (1); Mazza (2) Stick, Cane, Rod Таяқша Палочка Bacchetta, Asta Stipa, Feather grass, Needle or Spear grass Селеу Ковыль (лат. Stipa sp.) Stupa, Stipa, Alfa Stirrer, Stirring rod, Mixer Бұлғауыш, Піскек Мешалка Mescolatore, Agitatore Stirrup Үзеңгі Стремя (Стремено) Staffa Stock, Cattle, Livestock Мал Скот Bestiame, Bovini Stockpile, Store, Supply, Provision (1); Storehouse, Warehouse (2) Қамба (1); Қойма (2) Склад Scorta, Riserva (1); Magazzino, Deposito (2) Stockroom, Store, Storeroom, Depository, Depot Қойма Хранилище Deposito, Magazzino Stocks, Funds (1); Resources, Reserves, Museum collection(s) (2) Қор Фонд Fondi, Fondo di beni, Patrimonio (1); Risorse, Scorte, Collezione museale (2) Stone Тас Камень Pietra Stone, Baking stone, Cooking stone Асүйлік тас Кухонный Камень Pietra ollare, Pietra da cucina Stone, Crushed stone, Gravel, Rubble Ұсақ тас, Ірі құм Дресва Pietrisco, Detriti, Breccia Stone, Hand Grinding Stone Курант Курант Macinello Stone, Grindstone, Grinding stone Үккіш тас Тёрочник, Тёрочный камень Macina, Mola Stone, Rock, Mineral (3); Breed, Species (1); Species, Kind, Sort (2) Жыныс (3); Тұқым (1); Түр, Топ (2) Порода Specie, Roccia, Pietra (3); Varietà, Specie (1); Specie, Classe, Tipo (2) Stonemason, Bricklayer Тасшы, Тас қалаушы Каменщик Muratore Stonework, Brickwork, Brick masonry, Masonry Қалау Кладка Muratura, Muratura in mattoni, Muratura in pietra Stone Age Тас ғасыры Каменный Век Età della Pietra Stone industry, Ground Stone Industry Тас өндірісі Каменная Индустрия Industria su pietra Stone working, Flintknapping Шағу Раскалывание Scheggiatura, Lavorazione della pietra Storage, Warehousing Сақтау Хранение Deposito, Stoccaggio Storage-pit, Cellar Жерқойма Погреб Deposito sotterraneo, Cantina Storage jar, Khoum Хум Хум Giara 200 Store, Shop (2); Bench (1) Кішігірім дүкен (2); Сәкі (1) Лавка Negozio (2); Panca (1) Store, Stockpile, Supply, Provision (1); Storehouse, Warehouse (2) Қамба (1); Қойма (2) Склад Scorta, Riserva (1); Magazzino, Deposito (2) Store, Storeroom, Stockroom, Depository, Depot Қойма Хранилище Deposito, Magazzino Storeroom Еттік, Ас қоятын бөлме Клеть Magazzino, Deposito Storeroom, Warehouse, Store house, Larder, Pantry, Depository Қойма Кладовая Magazzino, Deposito, Dispensa Storey, Floor Қабат Этаж Piano Storey, One-storey, Single-storey (of a building) Бір қабатты Одноэтажный Ad un piano, A piano unico Straight, Direct Тік Прямой Diritto, Retto Straightener, Arrow straightener, Arrowshaft straightener Садақ түзеткіш Выпрямитель стрел Raddrizzatore per frecce Strainer, Colander Сүзгі Цедилка Colino Strait, Channel Бұғаз Пролив Stretto Strap, Belt Белдік Ремень Cinghia, Cintura Strap, Horse collar strap, Horse collar tug Құлақбау Гуж Correggia del cavallo Strap, Shoulder strap, Neckstrap Тамақбау, Қамытбау Супонь Cinghia, Tracolla Strap, (Leather) Tug Постромка Постромка Cinghia, Correggia Stratified, Multy-layered (1); Lamellar (2) Көп қатпарлы Многослойный Multilivello, Multistrato, Stratificato (1); Lamellare (2) Stratification Жатыс Залегание Deposito, Stratificazione Stratification Қабаттылық Слоистость Stratificazione Stratification Стратификация Стратификация Stratificazione Stratification, Stratum, Deposit, Layer Қатпар Напластование Stratificazione, Deposito stratificato Stratified, Stratiform, Foliated, Lamellar Қабатты Слоистый Lamellare, A strati, Stratiforme (geol.) Stratigraphic Стратиграфиялық Стратиграфический Stratigrafico 201 Stratigraphic Unit, Context Контекст Контекст Contesto stratigrafico, Unità stratigrafica (US) Stratigraphy Стратиграфия Стратиграфия Stratigrafia Stratum, Context, Layer Қабат Слой Strato, Livello Stratum, Context, Layer, Level Мәдени қабат Культурый Слой Livello, Strato, Contesto Stratum, Layer, Context Стратиграфиялық бірлік, Стратиграфиялық бөлімше Стратиграфическая Единица US, Unità stratigrafica Stratum, Stratification, Deposit, Layer Қатпар Напластование Stratificazione, Deposito stratificato Straw Сабан Солома Paglia Straw, Reeds (1); Mud brick, Brick (2) Саман Саман Paglia, Canna (1); Mattone crudo (2) Strawberry, Musk Strawberry, Hautboy or Hautbois strawberry Бүлдірген, Қойбүлдірген Клубника, Земляника мускусная, Земляника мускатная (лат. Fragаria moschаta) Fragola Straw mat, Rush mat Ши тоқыма Циновка Stuoia Streak, Stripe, Band Жолақ Полоса Striscia, Banda Streak, Veinlet, Grain Тарамыс Жилка Venuzza, Venatura, Grana Stream, Brook, Torrent Сай Сай Ruscello, Torrente Street Көше Улица Strada Street, Lane, Side-street Енсіз шолақ көше Проулок Viottolo, Stradina laterale Strengthen, Fortify Бекіту Укреплять, Укрепить Fortificare, Rinforzare Strengthening, Consolidation, Fortification, Бекініс Reinforcement, Backing Укрепление Fortificazione, Rinforzo, Consolidamento, Rafforzamento Strew, Spread, Scatter, Throw about Шашып жаю Разбрасывать, Разбросать Spargere, Sparpagliare, Disperdere Striation Атыз Бороздчатость Tracce d'uso Strike, Knapping technique, Pecking Шұқылау, Шоқу Клевание Picchettare, Scheggiare, Scheggiatura Striker, Fire striker, Fire steel Кресало Кресало Acciarino Striking Platform Соқпалы бөлік Ударная Площадка Piano di percussione String, Cable, Rope Бау Шнур Spago, Filo, Cavo 202 String, Cord Жіп Шпагат Spago, Filo, Corda Stringcourse, Cordon Кордон Кордон Cordone, Cordoncino Strip Method Стрип-Әдіс Стрип Метод Strip Method Stripe, Braid, Galloon Жапсырма Нашивка Gallone, Passamano Stripe, Streak, Band Жолақ Полоса Striscia, Banda Stripping of the flesh Экскарнация Экскарнация Scarnificazione, Scarnitura Stronghold, Fortified settlement Қалашық Городище Cittadella, Cittadella fortificata, Insediamento fortificato Stronghold, Fortress Қамал Крепость Fortezza, Roccaforte Struck, Incuse Соғу Отчеканенный Martellato, Forgiato, Battuto Structural, Constructional Құрылыстық Строительный Costruttivo, Strutturale Structure Құрылым Структура Struttura Structure, Building, Construction Құрылыс Постройка Costruzione, Fabbricato, Edificio Structure, Costruction, Building, Edifice Ғимарат Здание Costruzione, Edificio, Struttura, Costruzione Structure, Composition Құрылым Состав Composizione, Struttura Stucco Стукко Стукко Stucco Stucco, Stucco Work, Stucco moulding Жапсырылып мәнерлеу Лепнина, Лепная работа Stucco, Stuccatura Study, Investigation, Exploration, Examination Оқып білу Изучение Studio, Investigazione, Esplorazione, Esame Study, Investigation, Research, Exploration, Examination Зерртеу Исследование Studio, Investigazione, Ricerca, Esplorazione, Esame Stupa (2); Mortar (1) Ступа (2); Келі (1) Ступа Stupa (2); Mortaio (1) Sturdy, Solid, Robust Мықты Прочный Robusto, Solido Sturgeon Бекіре, Мекіре (Қызыл балық) Осётр (лат. Acipenser sturio) Storione Style Фактура Фактура Stile Style, Animal Style, Zoomorphic Style Аң стилі, Аң мәнері Звериный стиль Stile animalistico, Stile zoomorfico 203 Style, Fashion Стиль Стиль Stile, Moda Stylised Стильдеген Стилизованный Stilizzato Stylization Стильдеу Стилизация Stilizzazione Stylobate Стилобат Стилобат Stilobate Stylus Стилус Стилос (Перо прибора) Stilo Sublanceolate Найза тәрізді Подкопьёвидный Sub-lanceolto, Pseudo-lanceolato Sublimation Айналдыру Возгонка Sublimazione Subsidiary, Subordinate, Auxiliary Қосалқы Подсобный Ausiliario, Subordinato Subsoil waters, Groundwater Жер асты суы Воды, грунтовые В. Acque sotterranee Substance, Maintenance, Contents Мазмұн Содержание Contenuto, Sostentamento Substance, Matter Заттек Вещество Materia Substratum Субстрат Субстрат Substrato Substratum, Lower layer Астына салынатын зат Подложка Substrato Substratum, Lower Layer (1); Litter, Straw Төсем (2) Подстилка Substrato, Sostrato, Strato di base, Strato di fondo (1); Lettiera, Strame, Giaciglio (2) Substructure; Substruction Субструкция Субструкция Sostruzione Subsurface, Bowels (The) of the earth Жер қойнауы Недра Sottosuolo, Viscere Subterranean, Underground Жер асты Подземный Sotterraneo, Sotto terra Subterranean dwelling, Semi-dug house, Semi dug-out, Pit house Жартылай жеркепе, Жартылай жертөле Полуземлянка Capanna seminterrata, Abitazione interrata Succession, Sequence Реттілік Последовательность Successione, Sequenza Succession, Sequence, Series, Range, Row (2); Chain (1) Тізбек (2); Алқа (1) Цепь (Цепочка) Serie, Successione, Fila, Gamma (2); Catena (1) Succory, Chicory, Belgian endive (US) Шашыратқы Цикорий обыкновенный (лат. Cichorium intybus) Cicoria comune Sulphur, Sulfur (US) Күкірт Сера (лат. Sulphur) Zolfo Sultan Сұлтан Султан Sultano 204 Sultanate Сұлтанат Султанат Sultanato Sun-dried mud brick, Unfired clay brick, Adobe Кірпіш, Адоб, Саман Адоб, Саман Mattone Grezzo, Blocco di Argilla, Mattone crudo Superficial, Above-ground, Overground Жер бетіндегі, Жер үстіндегі Наземный Superficiale, In superficie Supplement, Addition, Additive Қосымша Добавление Aggiunta, Supplemento Supply, Provision, Store, Stockpile (1); Storehouse, Warehouse (2) Қамба (1); Қойма (2) Склад Scorta, Riserva (1); Magazzino, Deposito (2) Support, Leg, Stem, Stand, Prop (2); Foot, Leg (1) Аяқша (2); Аяқ (1) Ножка Supporto, Gamba, Stelo, Sostegno (2); Piede, Gamba (1) Support, Pillar, Pier Таяныш, Тірек Опора Pilastro, Pilone, Piedritto Support, Prop Сүйеніш Подпорка Supporto, Sostegno, Appoggio, Pilastro Support, Stand, Pedestal Үйкек Подставка Supporto, Sostegno Support, Stand, Prop, Rest, Тірек Упор Supporto, Appoggio, Sostegno Supporting, Load-Bearing Сүйеніш, Таяныш Опорный Supportante, D'appoggio, Di sostegno Surface Үсті, Бет Поверхность Superficie Surface Бет, Үсті Поверхность Superficie Surface, Area, Space Аумақ, Аудан (1); Алаң (2) Площадь Area, Spazio, Superficie, Estensione Surface, Ventral Surface Брюшко, Іш жағы Брюшко Faccia ventrale, Ventre Surface Material, Surface Finds Көтерме материал Подъёмный Материал Materiale di superficie Surface of cleavage, Flake surface, Platform of flaking, Plane of knapping Шатынау беттігі Плоскость раскалывания Piano di scheggiatura, Superficie di scheggiatura Survey, Aerial Survey, Aerial Reconnaissance Аэробарлау Аэроразведка Ricognizione aerea Survey, Geomagnetic Survey Геомагниттік барлау Геомагнитная Разведка Esplorazione Geomagnetica Survey, Observation Бақылау, Байқау Наблюдение Osservazione Survey, Surface Survey, Reconnaissance Барлау Разведка Ricognizione, Survey, Esplorazione Survey, Territorial survey Зерттеу маршруты Маршрут Исследованое Ricognizione, Esplorazione Survey, Transect, Transect survey Трансект Трансект Transetto 205 Survival, Remnant Сарқыншақ Пережиток Sopravvivenza, Vestigia Swan Аққу Лебедь (лат. Сygnus sp.) Cigno Swingling, Scutching Түту Трепание Stigliatura, Gramolatura, Sciabolatura Sword Семсер Меч Spada, Gladio Sword, Rapier Шпага Шпага Spada, Stocco, Broccio Sword, Roman Sword, Gladius Гладиус Гладиус Gladio, Spada d'epoca romana Sword-man (1); Sheriff, Court official (2) Семсерші (1); Мечник (2) Мечник Spadaccino (1); Sceriffo, Addetto all'amministrazione della giustizia (2) Symbol Таңба, Танымдық белгі Симбол Simbolo Synchronous Ілеспе Синхронический Sincronico Synchronous, Simultaneous Ілеспе Синхронный Sincrono, Contemporaneo, Simultaneo Synchronous, Simultaneous, Contemporaneous, Бір мезгілді Одновременный Simultaneo, Contemporaneo System Жүйе Система Sistema English Kazakh Russian Italiano Table, Altar, Communion Table Мехраб, Зиярат ету тақтасы Алтарь Altare Tablet Тақта Таблица, Табличка Tavoletta Tacheometer Тахеометр Тахеометер Tacheometro Tack, Horse tack, Horse equipment Ат-әзелі, Ат амунициясы Амуниция, Конская А. Attrezzatura ippica, Attrezzatura per l'equitazione Tailbone, Coccix Құйымшақ Копчик (лат. Coccigeus) Coccige T 206 Take a picture (1); Map (3); Interview (2) Түсіру (1, 3); Алу (2) Снимать Fotografare, Fare fotografie (1); Cartografare (3); Intervistare (2) Talisman Тұмар Талисман Talismano Talisman, Fetish Фетиш Фетиш Fetish, Talismano Talus, Ankle bone, Astragalus Асық сүйек Таранная Кость (лат. Os trigonum, Astragalus) Astragalo Talus, Scarp, Escarpment Шөгінді Осыпь Talus, Scarpata, Scoscendimento detritico Talus bone, Ankle bone (2); Astragalus (1) Асық (2); Ақ таспа (1) Астрагал (лат. Astragalus) Astragalo, Talo (2); Astragalo (1) Talweg, Thalweg Тальвег Тальвег Thalweg, Talweg Tamarisk Жыңғыл Тамарикс, Гребенщик (лат. Tаmarix) Tamarisco, Tamerice Tambour, Drum (1); Outer door (2) Тамбур Тамбур Tamburo (1); Antiporta (2) Tamga Таңба Тамга Tamga Tang (1); Heel bone, Calcaneus (2) Өкше Пятка Codolo (1); Tallone, Calcagno (2) Tang (that fits into a handle or shaft) Артқы ілмек Хвостовик Immanicatura Tang (that fits into a handle or shaft) Құйрық жағы Хвостовая часть Immanicatura Tang, Spline, Tongue Тілшік Язычок Lingua, Linguetta Tang, Stem Қысқа шыбық Черешок Pedencolo, Codolo Tang, Tanged Қысқа шыбықты Черешковый Peduncolato, Con peduncolo, Munito di codolo Tank, Cistern Цистерна Цистерна Cisterna, Serbatoio Tank, Cistern, Reservoir Сұйыққойма Резервуар Cisterna, Serbatoio Tank, Cistern, Water reservoir, Storage pond, Storage pool Бөген, Су қоймасы Водохранилище Serbatoio, Cisterna Tank, Reservoir (2); Basin, Catchment area Су алабы (2); Бассейн (1) (1) Бассейн Serbatoio (2); Vasca; Bacino (1) Tape, Measuring tape Рулетка Рулетка Metro, Nastro metrico, Metro a nastro, Rotella metrica Tape, Ribbon, Band Таспа, Лента Лента Nastro, Fascia, Fettuccia, Banda, Striscia 207 Taphonomy Тафономия Тафономия Tafonomia Tarpan Тарпан Тарпан (лат. Equus ferus ferus) Tarpan Tarsus, Anklebone Толарсақ Предплюсна (лат. Tarsus) Tarso Taxon Таксон Таксон Taxon, Unità tassonomica Teal Шүрегей Чирок (лат. Anas sp.) Alzavola Tear marks, Use marks Пайдалану іздері Следы исползования Tracce d'uso Technique, Coil-building method, Coiling Technique, Sequential slab construction Таспалау тәсілі Ленточная лепка Tecnica del colombino, Manifattura a cercini Technique, Paddle-and-anvil Method, Paddle-and-anvil Technique Күрек пен төс техникасы Техника лопаты и наковальни Tecnica del percussore e dell'incudine Technique, Pressure flaking, Pressure technique, Pressure method Қысыммен қабаттау Отслаивание с давлением Scheggiatura a pressione Technique, Sickle Blade Technique, Sickle Сына техникасы Production Technique Вкладышевая техника Tecnica di produzione dei falcetti messori Technology (1); Technique (2) Техника Техника Tecnologia (1); Tecnica (2) Tell, Tepe, Artificial mound or hill Телль (немесе Тепе, Депе, Тобе, Тюбе) Телль (или Тепе, Депе, Тобе, Тюбе) Tell, Tepe, Collina artificiale Temenos Теменос Теменос Tèmenos Temper, Nature, Character Мінез-құлық Характер Carattere, Natura Temper, Tempering agent, Inclusion Қоспа Примесь Impurità, Incluso Tempera Темпера Темпера Tempera Tempered, Hardened Суарылған, Шындалған Закалённый Temperato, Temprato Temple Pendant Самай салпыншағы Височная подвеска Pendente da copricapo Temple, Sanctuary Ғибадатхана Храм Tempio, Santuario Temple, Sanctuary (adj.) Ғибадатханалық Храмовый Templare, del tempio, Santuariale Temporal bone Самай сүйек Височная кость (лат. Os Temporale) Osso Temporale Tench Оңғақ Линь (лат. Tinca tinca) Tinca Tent Шатыр Палатка Tenda 208 Tent, Marquee, Pavilion Шатыр Шатёр Tenda, Tendone, Padiglione Terminus ante quem, Terminus post quem Terminus ante quem, Terminus post quem Terminus ante quem, Terminus post quem Terminus ante quem, Terminus post quem Terrace Терраса Терраса Terrazza Terrace, Bench (1); Ledge, Shelf, Projection (2) Кертпеш, Ойық Уступ Terrazza, Ripiano (1); Mensola, Ripiano (2) Terracotta, Earthenware, Baked clay Терракота, Өртеген кірпіштер Терракота Terracotta Terrestrial, Earthly Құрлық, Құрлықтағы Сухопутный Terrestre, Di terra Tessera Тессер Тессера Tessera Tessera, Smalto Смальта Смальта Tessera, Tessera musiva Test, Analysis Саралау Анализ Analisi Test, Trial, Assay (1); Sample (2) Сынама Проба Test, Esperimento, Esame (1); Campione (2) Testing, Probing an archaeological site Шурф салу Шурфовка Aprire saggi di scavo, Scavare mediante saggi stratigrafici Test trench, Test pit, Sondage, Sounding Шурф Шурф Saggio stratigrafico, Saggio di scavo, Sondaggio, Trincea paleoecologica Textile Тоқыма Текстильный Tessile Texture Текстура Текстура Consistenza, Conformazione, Struttura Thalweg, Talweg Тальвег Тальвег Thalweg, Talweg Theatre, Theater (US) Театр Театр Teatro Theodolite Теодолит Теодолит Teodolite, Teodolito Theory, Central Place Theory Орталық орындар теориясы Теория центральных мест Teoria delle località centrali Thermae, Baths Терм (Хаммам) Термы (Хаммам) Terme Thermal treatment, Heat treatment Термоөңдеу Термообработка Trattamento termico, Trattamento pirotecnologico Thermoluminescence Dating Термолюминесцентті әдіс Термолюминесцентная Датировка Datazione alla termoluminiscenza Thick layer Нақты қалындық Толща, Толщина Strato massiccio, Spesso strato Thickened Жуандалған, Қалындаған Утолщенный Ispessito 209 Thickening, Bulge Қалындау Утолщение Ispessimento, Ingrossamento, Rigonfiamento Thickness Қалындық Толщина Spessore Thigh-bone, Femur Ортан жілік, Сан жілік Бедренная кость (лат. Femur, Os femoris) Femore Thimble Оймақ Напёрсток Ditale Thin, Sharp, Fine, Pointed Жіңішкерген Утончённый Sottile, Fine, Acuto Thin-section analysis Тегістеу анализі Шлифовой Анализ (Поперечный шлиф) Analisi delle sezioni sottili Tholos Толос Толос Tholos Thorax, Chest Көкірек қуысы Грудная клетка Torace, Cassa toracica Threadbare, Worn-down, Worn-out, Worn, Өшірілген Frayed Стертый Logorato, Consumato, Liso Three-handled Үш сапты Трёхручный Tre, A tre prese, A tre manici Three-tiered Үш ярустық Трёхъярусный Tre, A tre livelli, A tre sezioni Threshing floor Қырман Гумно Aia Threshold Табалдырық, Босаға Порог Soglia Threshold Босаға, Табалдырық Порог Soglia Threshold, Doorstep Өкшелік Подпятник Soglia Throat, Neck Ыдыс мойыны Горло Gola Throatpiece, Gorget Темір сауыт қарғысы Латный Нашейник Gorgiera, Goletta Throne Тақ Трон Trono Throne (1); Altar (2) Тақ Престол Trono (1); Altare (2) Throw about, Strew, Spread, Scatter Шашып жаю Разбрасывать, Разбросать Spargere, Sparpagliare, Disperdere Thymiaterion, Thurible, Censer, Incense burner, Курильница Курильница Incensiere, Thymiaterion, Turibolo Tiara Тиара Тиара Tiara Tibia, Shinbone, Shankbone Асықты жілік Большеберцовая кость (лат. Os tibia) Tibia Tied up, Associated, Linked, Related Байланған Связанный Associato, Collegato, Connesso 210 Tier, Layer, Level (1); Layer, Stratum (2) Қабат Ярус Serie, Fila (1); Livello, Strato (2) Tier, Row, Course Қатар Ряд Fila, Filare, Linea, Corso Tile Қаптау, Кафель Кафель Mattonella, Piastrella Tile, Majolica tile Безер тақташасы Изразец Mattonella, Piastrella (di maiolica) Tillable, Arable Егістік Пахотный Arabile, Arativo Tillage, Ploughing Жер жырту Пахота Aratura, Dissodamento Timber Lacing Бөренелі тірек Бревенчатая Основа (или Бревенчатый Каркас) Opera a graticcio Timberwork Қима Сруб Struttura in legno, Armatura di legno, Costruzione di travi Time (1); Period (2) Уақыт Время Tempo (1); Periodo (2) Tin Қалайы Олово Stagno Tin Plate Қаңылтыр Жесть Latta, Banda stagnata Tint, Hue (2); Paint, Colour (1) Рең (2); Сырлау, Бояу (1) Окраска Colore, Tinta, Sfumatura (2); Colorare, Dipingere (1) Tip, Cusp, Point Қырлы ұштық, Суйірбұрыш Остроконечник Punta, Cuspide Tip, Cusp, Point, Head (of spear or lance) (4); Feathers, Plumage, Feather (1); Pen, Nib (2); Fin (3) Қару қанаты (4); Қауырсын (1); Қаламұш Перо (2); Жүзбеқанат (3) Punta, Cuspide, Armatura (di freccia, di lancia) (4); Piumaggio, Penna (1); Penna, Pennino (2); Pinna (3) Tip, Dump, Dumping ground Қоқыс тастайтын жер Свалка Discarica, Rifiuti, Mucchio di rifiuti Tip, Head, Projectile point, Point (1); End, End-piece (2) Ұштық Наконечник Punta, Armatura, Terminazione, Cuspide (1); Terminazione, Elemento terminale (2) Toilet, Dress (1); Toilet, Lavatory, Bathroom (2) Туалет Туалет Toletta, Pulizia, Vestizione (1); Toilette, Bagno, Servizi (2) Toad, Green toad Жасыл құрбақа Зелёная Жаба (лат. Bufo viridis Laur.) Rospo smeraldino Token, Chip Фишка Фишка Fiche, Gettone, Pedina Token, Jetton Жетон Жетон Gettone Tomb, Burial, Grave Қабірлеу Погребение Sepoltura, Tomba 211 Tomb, Sepulchre (1); Burial chamber (2); Grave (3) Сағана, Мазар Гробница Tomba, Sepolcro (1); Camera funeraria (2); Sepoltura (3) Tombstone, Gravestone, Headstone Құлпытас Надгробие Lapide, Pietra tombale Tone, Shade, Gradation, Nuance Өзгешілік Нюанс Sfumatura, Gradazione Tone, Shade, Gradation, Nuance Реңк Оттенок Sfumatura, Tonalità Tongue, Tang, Spline Тілшік Язычок Lingua, Linguetta Tool, Core Tool Өзектасты қару Орудие из нуклеуса Strumento su nucleo Tool, Denticulate tool, Toothed tool Тіктісті қару Зубчатое Орудие Strumento dentato, Denticolato in pietra Tool, End-Notched Tool Шетінде ойығы бар қару Орудие с выемкой на конце Strumento a tacca distale, Punta a tacca distale Tool, Flake Tool, Flake, Flaked Stone Tool Тас жаңқалы қару Орудие на отщепе Strumento su scheggia, Utensile su scheggia Tool, Geometric tool, Geometric microlith, Геометриялық қару (Геометриялық Geometric instrument микролит) Геометрическое орудие (Геометрический микролит) Geometrico, Microlito geometrico, Strumento geometrico Tool, Hammering tool, Hammerstone, Percussor, Fabricator Тас балта - Тас балға Отбойник Percussore, Martello, Ritoccatore Tool, Implement, Instrument Сайман, Құрал Инструмент Strumento, Utensile, Attrezzo Tool, Instrument, Implement Қару, Құрал Орудие Strumento, Arnese, Attrezzo, Utensile Tool, Notched Tool, Encoched Tool Анкош (Оймалы құрал) Анкош (Выемчатое орудие) Tacca Tool, Pebble tools, Worked Pebbles, Choppers Малтатас қарулар Галечные орудия Ciottoli, Choppers Tooth Тіс Зуб Dente Tooth, Molar, Molar tooth Нағыз азу тістер Моляр, Коренный зуб Molare Tooth, Jag (of a tool) (1); Merlon (of a castle) (2) Дуал өркештері Зубец Dente (di uno strumento) (1); Merlo (di un castello) (2) Toothed, Denticulate, Denticulated, Dentated, Serrated Тісті Зубчатый Dentato, Denticolato Toothed tool, Denticulate tool Тіктісті қару Зубчатое Орудие Strumento dentato, Denticolato in pietra Topographic map Топографиялық жоспар Топографический План Mappa topografica, Carta topografica 212 Topographical Топоргафиялық Топографический Topografico Topographical Map, Geographical Map, Map (1); Playing Card (2) Карта Карта Carta, Mappa, Carta geografica, Mappa topografica (1); Carta, Carta da gioco (2) Topography Топография Топография Topografia Toponym Топоним Топоним Toponimo Toponymic, Toponymical Топонимикалық Топонимический Toponimico Toponymy Топонимика Топонимика Toponomastica Torc, Torque Торквес Торквес (торк) Torques Torch Шырақ Факел Torcia, Fiaccola Toreutics Торевтика Торевтика Toreutica Torn, Ragged Үзілген Рваный Lacero, Stracciato Torque, Neck ring, Necklet Сымалқа Гривна Шейная Torque, Collana Torque, Torc Торквес Торквес (торк) Torques Torrent, Brook, Stream Сай Сай Ruscello, Torrente Torso, Trunk Дене, Тұлға Туловище Tronco, Torso, Corpo Total Station Электронды теодолит Электронный теодолит Stazione totale Totem Тотем Тотем Totem Totemism Тотемизм Тотемизм Totemismo Tower Басыбайлы мұнара Башня, Крепостная Б. Torre Tower, Stepped Tower Басалдақты мұнара Башня, Ярусная Б. или Ступенчатая Б. Torre a gradoni, Torre scalinata Town, City Шаһар, Қала Город Città Town, Burg, Stockaded town Острог Острог Borgo, Rocca, Cittadina fortificata, Castrum (medievale) Town Planning, Urban Development Қала салу Градостроительство Pianificazione urbana, Sviluppo architettonico urbano Toy Ойыншық Игрушка Gioco Trace, Evidence, Remain Із След Traccia, Resti, Evidenza 213 Trace, Sketch, Draw Сызу, Сызық салу Прочерчивать, Прочертить Tracciare, Disegnare Trace, Sketch, Outline Жазылуы Начертание Disegno, Traccia, Schizzo, Bozza Traceological analysis, Microwear analysis, Тозық сараптамасы Wear Analysis, Use-wear Analysis Изношенность, Анализ изношенности Analisi delle tracce d'uso, Analisi tracceologica o funzionale Traces of flowing water on the ground, Washout Аққан сұйықтық ізі Затёк Erosione prodotta dall'acqua Traces, Trace elements Қоспалар Примеси Elementi in traccia Tracing paper Калька Калька Сarta lucida, Carta semitrasparente per lucidare, Lucido Trade, Craft Өнеркәсіп Промысел Mestiere Trade, Trading, Business Саудалық Торговый Commerciale, Relativo al commercio Trade, Trading, Commerce Сауда Торговля Commercio, Scambio commerciale Tradeable, Negotiable, Marketable Тауарлы Товарный Commerciabile, Smerciabile Tradition, Custom Дәстүр Традиция Tradizione, Costume Tradition, Custom, Usage Дәстүр, Кәде, Ғұрып, Рәсім, Жоралғы Обычай Usanza, Uso, Costume Training, Practice, Practical work Тұрмыс Практика Esercizio, Pratica, Allenamento, Tirocinio Trait, Sign, Feature Белгі Признак Segno, Carattere, Tratto Tranchet Транше Транше Tranchè, Tranchet Transect, Transect survey Трансект Трансект Transetto Transformation, Transmutation, Conversion, Alteration, Change Айналдыру Превращение Cambio, Cambiamento, Trasformazione, Conversione Transhumance Отарлы мал шарушылығы Отгонное животноводство Transumanza Transhumance, Seasonal migration Көшіп-қону Перекочёвка Migrazione stagionale, Transumanza Translucent Жарық түсуруші Просвечивающийся Traslucente Transmutation, Conversion, Alteration, Change, Transformation Айналдыру Превращение Cambio, Cambiamento, Trasformazione, Conversione Transparency, Diaphaneity, Diaphanousness Мөлдірлік, Тұнықтық Прозрачность Trasparenza, Diafanità 214 Transparent, Limpid, Clear, Diaphanous Мөлдір, Тұнық Прозрачный Trasparente, Diafano, Pulito, Chiaro Transverse, Transversal, Cross Көлденең Поперечный Trasversale Trapeze Трапеция Трапеция Trapezio Trapezoid Bone, Lesser multangular bone Трапеция тәрізді сүйек Трапециевидная Кость, Трапеция Кость (лат. Os Trapezoideum) Trapezoide, Osso trapezoide Trassology Трасология Трасология, Трассология Tracceologia Tresure, Cache, Hoard, (Buried) Tresure Көмбе, Қазына Клад Tesoro Treasure, Hoard of value, Jewel Қазына Сокровище Tesoro, Gioiello, Prezioso Treatment, Thermal treatment, Heat treatment Термоөңдеу Термообработка Trattamento termico, Trattamento pirotecnologico Treatment, Working, Manufacturing, Processing Өңдеу Обработка Lavorazione, Trattamento, Manifattura Trebuchet, Trebucket Требушет, Требюше Требушет, Требюше Trabucco, Trabocco Tree-ring dating Дендрохронологиялық мерзімдеу Дендрохронологическая Датировка Datazione calibrata sulla dendrocronologia Trench Ор, Алаң Траншея Trincea, Trincea di scavo Trench, Construction trench, Foundation trench, Bedding trench Шұңқыр Котлован Trincea di fondazione Trench, Plunderers' shaft, Robber pit, Robber trench Қарақшылар, Тонаушылар өтетін жол Грабительский лаз, Грабительский ход Trincea per il saccheggio, Pozzo per il furto Trench, Test trench, Test pit, Sondage, Sounding Шурф Шурф Saggio stratigrafico, Saggio di scavo, Sondaggio, Trincea paleoecologica Trench method Траншеялық әдіс Траншейный метод Scavo per trincee Trepanning Трепанация Трепанация Trapanazione Trial, Test, Assay (1); Sample (2) Сынама Проба Test, Esperimento, Esame (1); Campione (2) Triangle Үшбұрыш тәрізді Треугольник Triangolo Triangular Үшбұрышты Треугольниый Triangolare, A forma di triangolo Tribal Тайпалық Племенной Tribale 215 Tribe Тайпа Племя Tribù Tributary, Affluent Өзен саласы, Өзен тармағы Приток Immissario Trident Үш ашалы Трезубец Tridente Trinket, Charm, Keychain Салпыншақ Брелок Amuleto, Portafortuna Tripod Ошақ, Үш аяқ Тринога Treppiede, Treppiedi Tripod Мосы Триножник Treppiede, Treppiedi Triquetral Bone Үшқырлы сүйек Трёхгранная Кость (лат. Os Triquetrum) Osso Piramidale Triturate, Pulverize, Crumble, Grind Ысқылау Растирать, Растереть Macinare, Tritare, Frantumare, Polverizzare Trochanter, Greater Trochanter Үлкен ұршық Большой Вертел (лат. Trochanter major) Grande trocantere Trochanter, Lesser trochanter, Small trochanter Кіші ұршық Малый Вертел (лат. Trochanter minor) Piccolo trocantere Trough, Basin (elongated for washing or feeding the animals) Науа, Астау Корыто Trogolo, Bagnarola Trough, Crib, Manger Оттық, Ақыр Кормушка Mangiatoia, Greppia, Trogolo Trowel Әндеме Мастерок Cazzuola, Cazzola Truncated conical Кескі конустық Усечённо-конический Tronco-conico, A forma di tronco di cono Truncated, Frustum Қескі Усеченный Tronco (di cono), A sezione di tronco (di cono) Trunk, Bole (1); Shaft (2) Діңгек, Дің Ствол Tronco, Fusto (1); Fusto (2) Trunk, Log, Wood log, Tree-trunk (1); Tree-trunk sarcophagus (2) Діңгек Колода Tronco, Fusto (1); Sarcofago in legno (2) Trunk, Torso Дене, Тұлға Туловище Tronco, Torso, Corpo Trust, Credence, Faith, Belief Сенім Вера Fede, Fiducia Tube, Duct, Conduit, Pipe (1); Trumpet (2) Мұржа Труба Tubo, Condotta (1); Tromba (2) Tube, Duct, Pipe Түтік Трубка Tubo, Condotto, Tubatura, Conduttura Tug, Horse collar strap, Horse collar tug Құлақбау Гуж Correggia del cavallo Tug, (Leather) Strap Постромка Постромка Cinghia, Correggia 216 Tulip-shaped Қызғалдақ тәрізді Тюльпановидный Tulipano, A forma di tulipano Tumbler, Glass Стақан Стакан Bicchiere Tumen Түмен Тумен Tumen Tumulus, Barrow, Funerary Mound, Burial Оба, Қорған Mound, Kurgan Курган Tumulo, Tumulo funerario, Kurgan Tumulus, Funerary Barrow, Burial mound, Kurgan Тумулус Тумулус Tumulo, Kurgan Turf, Sod Шым Дёрн Manto erboso, Terreno erboso, Zolla, Piota Turkey Күркетауық Индюк (Домашняя индейка, лат. Meleagris gallopavo L.) Tacchino Turn, Bend, Curve, Meander Бүгіліс Изгиб Curva, Curvatura, Ansa, Meandro Turned, Interwoven, Twisted Бұралмалы Витой Intrecciato Turned rim (outward, inward), Everted rim, Қиғаш Introflexed rim Скошенный венчик Orlo obliquo (estroflesso, introflesso) Turquoise Бирюза Бирюза Turchese Turtoise, European pond turtoise (turtle) Батпақ тасбақасы Черепаха Болотная (лат. Emys orbicularis Testuggine palustre europea L.) Turtoise, Russian turtoise (turtle) Дала тасбақасы Черепаха степная, Среднеазиатская Ч. (лат. Testudo horsfieldi Crau.) Tartaruga russa, Tartaruga delle steppe Tusk Сойдақ тістер Бивень Zanna Tuyère, Nozzle Шүмек Сопло Ugello, Tubiera Tuyères, Twyers, Bellows Көрік Меха, Кузнечные меха Mantici, Soffietti Tweezers Шымшуыр Пинцет Pinzette Twig (1); Rod (2) Шыбық (1); Темір шыбық (2) Прут Rametto, Ramoscello (1); Barra, Bacchetta (2) Twisted, Turned, Interwoven Бұралмалы Витой Intrecciato Two-chambered kiln, Updraft kiln (when the two chambers are vertically set) Екі камералы пеш Двухкамерная печь Fornace a due camere, Fornace a doppia camera Twyers, Bellows, Tuyères Көрік Меха, Кузнечные меха Mantici, Soffietti 217 Type Түр Тип Tipo Type, Font Қаріп Шрифт Tipo, Carattere Type fossil, Index fossil, Guide fossil Қазбалы тұрпат Ископаемый Тип Fossile tipo, Fossile guida Typical Типтілік Типичный Tipico Typological Типологиялық Типологический Tipologico, Relativo alla tipologia Typology, Artifact typology Типология Типология Tipologia English Kazakh Russian Italian Ulmus, Elm, Elm-tree Шегіршін Вяз или Ильм (лат. Ulmus sp.) Olmo Ulna, Elbow Bone Шынтақ жілік Локтевая кость (лат. Ulna) Ulna Umbo Умбон Умбон Umbone Unburnished Жылтыратылған емес Нелощённый Non brunito, Non Levigato Unciform Bone, Hamate Bone Ілмектәрізді сүйек Крючковидная Кость (лат. Os Hamatum) Uncinato, Osso uncinato Uncleaned, Dirty Тазартылмаған Нечищеный Non pulito, Sporco Uncommon, Unusual, Anomalous Әлеттегіден тыс Необычный Originale, Straordinario, Anomalo Uncover, Discover, Find Табу Находить, Найти Trovare, Scoprire, Reperire Uncover, Unearth, Excavate Ашу Открывать, Открыть Scoprire, Trovare, Scavare Uncover, Recover, Dig up, Excavate, Unearth Қазбалау Раскапывать Scavare, Scoprire, Rinvenire, Svelare Undatable, Undateable Мерзімделмейтін Недатирующийся Indatabile, Non databile Undatable, Undateable Мерзімделмейтін Недатируемый Indatabile, Non databile U 218 Undecorated Бедерлі емес Неорнаментированный Non decorato Underglaze, First coating of glaze (on pottery), Engobe Жылтырақ асты Подглазурный Smalto (applicato su una superficie prima dell'invetriatura), Ingobbio Underground, Subterranean Жер асты Подземный Sotterraneo, Sotto terra Underground mining, Mine shaft Жер астындағы қазба Выработка, подземная В. Miniera sotterranea Undulate Ағымды Струйчатый Ondulato Unearth, Uncover, Recover, Dig up, Excavate Қазбалау Раскапывать Scavare, Scoprire, Rinvenire, Svelare Uneven, Irregular, Discontinuous Әркелкі, Ауытқымалы Неравномерный Non uniforme, Diseguale, Discontinuo Uneven, Rough, Irregular Адыр-бұдыр, Бұдыр Неровный Irregolare, Discontinuo, Non piano Unfinished, Semi-finished artefact, Rough- Дайындама out, Half-finished, Semi-worked Заготовка Semilavorato, Semifinito, Manufatto preformato, Artefatto abbozzato Unfinished product, Semi-finished (2); Adobe, Mudbrick, Raw brick (1) Дүмбіл, Жартылай шикі (2); Шикі, Аршылмаған (1) Сырец Semifinito, Prodotto semifinito (2); Mattone crudo (1) Unfired, Coarse, Raw Күйдірілген Необожжённый Crudo, Non cotto, Grezzo Unfired clay brick, Adobe, Sun-dried mud brick Саман, Адоб, Кірпіш Адоб, Саман Blocco di Argilla, Mattone crudo, Mattone Grezzo Unfit, Unusable, Imperfect, Defective Жарамсыз Негодный Non adatto, Inidoneo, Cattivo, Scadente, Difettoso Unguentarium, Balsamarium Бальзамарий Бальзамарий Balsamarium, Balsamario, Ungentuario Unifacial, Uniface, Uniface tool Унифас Унифас Unifacciale Unification, Union, Association Бірлестік Объединение Associazione, Unione Union, Unification, Association Бірлестік Объединение Associazione, Unione Unmelted Балқытылмайтын Неплавкий Non fuso, Non sciolto Unusable, Unfit, Imperfect, Defective Жарамсыз Негодный Non adatto, Inidoneo, Cattivo, Scadente, Difettoso Unusual, Uncommon, Anomalous Әлеттегіден тыс Необычный Originale, Straordinario, Anomalo Upper Palaeolithic, Late Stone Age Палеолит, Kейінгі Палеолит Палеолит, Поздний Палеолит Paleolitico Superiore 219 Urban development, Town planning Елді мекендерді көріктендіру Градостроительство Pianificazione urbana, Sviluppo architettonico urbano Urial Уриал Уриал (лат. Ovis orientalis vignei) Urial Urn Урна, Сауыт Урна Urna Urochishche, Landscape subunit Шатқал Урочище Urochishche, Distretto geografico Urus, Aurochs Жабайы өгіз Тур (лат. Bos taurus primigenius L.) Uro, Bos taurus primigenius Usage, Tradition, Custom Дәстүр, Кәде, Ғұрып, Рәсім, Жоралғы Обычай Usanza, Uso, Costume Use marks, Tear marks Пайдалану іздері Следы исползования Tracce d'uso Use, Purpose, Employment Тұтыну Употреьление Uso, Impiego Use-wear Analysis, Wear Analysis, Тозық анализі, Тозғандық Traceological analysis, Microwear analysis Изношенность, Анализ изношенностьи Analisi delle tracce d'uso, Analisi tracceologica o funzionale U-shaped, Horseshoe-shaped Таға тәрізді Подкововидный Ferro di cavallo, A forma di ferro di cavallo, A forma di U English Kazakh Russian Italian Vacuoles, Voids (US), Pores Кеуектік Пустоты Vacuoli, Pori Vague, Indistinct Бұлдыр Расплывчатый Vago, Indeterminato Valley Алқап, Аңғар Долина Valle Value Құндылық Ценность Valore Vane (of an arrowhead) (1); Blade (of an oar) (2) Қыр Лопасть Aletta (di freccia), Impennaggio (1); Pala (di un remo) (2) Разнообразный Vario, Multiforme, Molteplice V Varied, Multiform, Multifarious, Manifold, Әркелкі 220 Many-sided Variegated, Mottled, Patched, Polychrome Шұбар Пестрый Vario, Variegato, Chiazzato, Colorato, Policromo Varnish, Desert Varnish Шөл тотығы Пустынный лак, Загар пустынный или солнечный Vernice del deserto Varnish, Lacquer, Gloss Лак, Жылтыр сыр Лак Lacca, Vernice, Smalto Varve Dating Варвохронология Варвохронология Datazione per mezzo delle varve Varve Dating Балшық таспа арқылы мерзімдеу (Балшық таспа әдісі) Датировка по методу ленточных глин (ленточных глин метод) Metodo delle varve Vase, Bowl Ваза Ваза Vaso, Ciotola, Fruttiera Vase, Vessel, Pot Ыдыс Сосуд Recipiente, Vaso, Contenitore Vase-painting Сауыт жазуы, Ваза жазуы Вазопись Pittura vascolare Vault, Arch, Barrel vault Күмбез Свод Fornice Vault, Barrel vault Цилиндрлік күмбез Цилиндрический Свод Volta a botte Vault, Cap vault Желкенді күмбез Парусный Свод Volta a vela Vault, Cellar Жердың асты Подземелье Sotterraneo, Stanza sotterranea, Scantinato Vault, Cloister vault, Coved vault, Trough vault Қабысқан күмбез Сомкнутый Свод Volta a padiglione Vault, Groin vault, Double barrel vault, Cross vault Кірес күмбезі Крестовый Свод Volta a crociera Vault, Stepped vault Баспалдақты күмбез Ступенсатый Свод Volta a gradini Vault, Vaulted grave, Crypt Сағана Склеп Cripta, Tomba a volta Vaulted, Arched Күмбезді Сводчатый Costruito ad arco, Arcuato, A volta Veal Бұзау Телёнок Vitello Vegetable, Floral, Plant Өсімдік Растительный Floreale, Vegetale Vehicle, Cart, Wagon Жүк арба Повозка Carro, Veicolo Vein Қатпар Прожилка Venatura Vein, Lode, Seam (carbon) Жер желі Жила Vena, Filone 221 Veinlet, Grain, Streak Арқау, Тарамыс Жилка Venuzza, Venatura, Grana Vent, Aperture, Hole, Opening, Mouth Саңылау Отверстие Foro, Apertura, Orifizio Vent canal, Airway, Air duct Ауа өткізгіш Воздуховод Canale di ventilazione Ventral Surface Брюшко, Іш жағы Брюшко Faccia ventrale, Ventre Vernier callipers Штангенциркуль Штангенциркуль Calibro (a corsoio) Vertebra Омыртқа Позвонок (лат. Vertebra) Vertebra Vertebrae, Cervical Vertebrae Мойын омыртқалар Шейные позвонки (лат. Vertebrae cervicales) Vertebre Cervicali Vertebral column, Spinal column, Spine, Rachis (1); Mountain range, Ridge (2) Омыртқа (1); Жота, Қырқа (2) Хребет Colonna vertebrale (1); Catena montuosa, Dorsale (2) Vertebral column, Spinal column Омыртқа бағанасы Позвоночный столб Colonna Vertebrale, Spina dorsale Vertebral column, Spinal column Арқа омыртқа Позвоночник Colonna vertebrale, Spina dorsale Vertical Вертикаль, Тік Вертикаль Verticale Vessel, Closed vessel, Restricted vessel Жабық формалы ыдыс Форма, Закрытая Форма Forma Chiusa (di un recipiente) Vessel, Open vessel, Unrestricted vessel Ашық формалы ыдыс Форма, Открытая Форма Forma aperta (di un recipiente) Vessel, Pot, Vase Ыдыс Сосуд Recipiente, Vaso, Contenitore Vessel, Ship, Boat Кеме Корабль Nave, Imbarcazione, Barca Vestibule, Antechamber, Anteroom Вестибюль, Ауыз үй Вестибюль Anticamera, Vestibolo Vial, Phial Фиала Фиала (Фиал) Fiala, Flacone, Boccetta, Ampolla View, Look, Appearence (1); Form, Shape (2) Түр Вид Aspetto, Vista (1); Forma, Figura (2) Villa Вилла Вилла Villa Virgin, Native, Original Саф, Таза Самородный Nativo, Naturale, Originale Virgin soil, Bedrock Тың Целина Suolo vergine Virgin soil, Bedrock Құрылық, Материк Материк Suolo vergine Vitreous Шыны тәрізді Стекловидный Vitreo Vitreous Шыны тәрізді, Шыны секілді Стеклообразный Vitreo 222 Vitreous, Glass Шыны, Әйнек Стеклянный Vitreo, Di vetro Vitrification Витрификация Витрификация Vetrificazione Voids (US), Vacuoles, Pores Кеуектік Пустоты Vacuoli, Pori Volatile (of a substance, in chemistry) Ұшпа Летучий Volatile (di una sostanza, in chimica) Vole, European water vole, Northern water Сұр тышқан vole, Water rat Полёвка, Водная П. (лат. Arvicola terrestris L.) Arvicola acquatica europea, Ratto d'acqua Volume, Space Архитектуралық көлем Объём архитектурный Spazio, Volume Volute, Ringlet, Decorative spiral motif Шырмауық Завиток Riccio, Spirale, Voluta Volute, Scroll Волют Волюта Voluta Votive Вотивті Вотивный Votivo Votive Artefacts, Votive Objects, Ex voto Вотивті бұйымдар Вотивные предметы Oggetti Votivi, Doni Votivi, Ex voto English Kazakh Russian Italian Wagon Жүк арба Телега Carro Wagon, Kibitka, Scythian wagon Күйме Кибитка Kibitka Wagon, Vehicle, Cart Жүк арба Повозка Carro, Veicolo Wall Дуал, Қабырға Стена Parete, Muro Wall Қабырға, Жұқа қабырға, Жақ Стенка Parete, Muro Wall, Partition wall Аралық, Қалқа Перегородка Tramezzo, Parete divisoria Wall painting Қабырғаға салынған сурет Настенная живопись Pittura parietale Walling, Masonry, Brickwork, Layout Қалау Выкладка Struttura, Muratura, Layout W 223 Walnut-tree, Persian walnut-tree, Common Грек жаңғағы walnut-tree Орех, Грецкий орех, Красное дерево (лат. Juglans regia) Noce da frutto, Noce bianco Wander, Ramble, Roam Көшу, Көшіп жүру Кочевание Vagare, Errare, Nomadizzare Wane, Decay, Decline Құлдырау Упадок Degrado, Declino, Calo, Decadimento War Соғыс Война Guerra Ware, Coarseware, Coarse Ware, Coarse Pottery Дөрекі қыш Керамика, Грубая Керамика Ceramica grezza Ware, Commodities, Goods Құрал-жабдық Утварь Merci, Beni Ware, Fineware, Fine ware, Fine pottery Жұқа бүйірлі қыш Керамика, Тонкостенная Керамика Ceramica fine, Ceramica depurata Warehouse, Barn Қойма Амбар Fienile Warehouse, Store house, Storeroom, Larder, Pantry, Depository Қойма Кладовая Magazzino, Deposito, Dispensa Warehousing, Storage Сақтау Хранение Deposito, Stoccaggio Wares, Goods, Merchandise Тауар Товар Articolo, Merce, Bene, Prodotto Warfare Әскери іс, Соғыс ісі Военное дело Guerra, Arte bellica Warlord, War chieftain, Commander, Chief Көсем, Әскери жетекші Военный Вождь Condottiero, Leader militare, Capo militare Warrior Жауынгер, Сарбаз Воин Guerriero, Soldato Washed away, Eroded Ісінген Оплывший Dilavato, Eroso Washing Шаю Промывка Lavaggio Washout, Traces of flowing water on the ground Аққан сұйықтық ізі Затёк Erosione prodotta dall'acqua Waste, Debris Сынықтар, Жарықшақтар Осколки Avanzi, Scarti, Detriti Waste, Debris Жарықшалар Обломки Detriti, Scarti, Resti Waste, Debris, Rubble, Scraps, Shreds Қиық Обрезки Frammenti, Pezzetti, Ritagli, Scarti Waste, Defect, Discarded part, Reject Ақау, Брак Брак Scarto, Difetto Waste, Rubbish Қоқыс Мусор Rifiuti, Immondizia Waste, Waste flakes, Debitage, Debris, Chips Тас өңдеудің қалдықтары Отходы каменного производства Scarti, Debitage, Debris 224 Watchtower Қарауыл немесе барлау мұнарасы Башня, Cторожевая Б. или Дозорная Б. Torre di guardia Watchtower Каланча Каланча Torre di avvistamento Water, Irrigate Суару Поливание Irrigare, Annaffiare, Innaffiare, Bagnare Watercourse, Waterway, Canal Арық Канал Canale Water down, Dilute Сұылту Разбавлять, Разбавить Diluire Water pipe, Conduit, Duct Су таратқыш Водовод Tubo, Condotto, Conduttura Water reservoir, Storage pond, Storage pool, Tank, Cistern Бөген, Су қоймасы Водохранилище Serbatoio, Cisterna Water wheel, Chigir, Water lifting Wheel, Persian wheel Шығыр Чигирь Chigir, Ruota idraulica Watermelon Қарбыз Арбуз (лат. Citrullus lanatus) Anguria, Cocomero Watershed Суайырық Водораздел Spartiacque Wattle and daub masonry Бағаналы-қаңқалы құрылыс Каркасно-столбовая Конструкция Costruzione di paglia e fieno Wax model for lost-wax casting, Cast wax model Қорыту үлгісі Выплавляемая модель Modello in cera Way, Passage, Passageway Өткел Проход Passaggio, Via d'accesso Way, Route, Road Жол Путь Strada, Via Way, Route, Road Жол Дорога Strada, Via Way, Silk Road (The), Silk Way (The) Ұлы Жібек Жолы Великий шёлковый путь Via della seta (La) Wealth, Profusion, Plenty, Abundance Молшылық Обилие Abbondanza, Profusione Weapon Қару–жарақ Оружие Arma Weaponry, Equipments, Arms, Armament Қару-жарақ Вооружение Armamento, Armi Wear, Abrasion Тозық, Тозу Износ Abrasione Wear, Deterioration, Wear-and-tear Тоздыру Изнашивание Logoramento, Deterioramento Wear Analysis, Use-wear Analysis, Тозғандық, Тозық анализі Traceological analysis, Microwear analysis Изношенность, Анализ изношенности Analisi delle tracce d'uso, Analisi tracceologica o funzionale Weaving Ткачество Tessitura Тоқымашылық 225 Weaving, Sewing, Insertion (1); Broaching Тігіс (1); Металды тесу (2) (2) Прошивка Falsatura, Guarnizione (1); Brocciatura (2) Wedge Сына Клин Cuneo, Bietta Wedge-shaped, Sphenoid or Sphenoidal (1); Cuneiform (2) Сына тәрізді Клинчатый Cuneiforme, Sfenoide (1); Cuneiforme (2) Wedge-shaped, Sphenoid or Sphenoidal (1); Cuneiform (2) Сынатәрізді Клиновидный Cuneiforme, Sfenoide (1); Cuneiforme (2) Weeping willow Жылауық тал Плакучая Ива (лат. Salix babylonica) Salice piangente Weight Гір Гиря Peso Weight, Bulk, Burden, Load (1); Cargo (2) Жүк Груз Carico, Peso, Fardello (1); Cargo (2) Weight, Digging stick weight Салмақбергіш Утяжелитель Peso in pietra con foro per calettatura di un bastone Weld, Solder Дәнекерлеп жапсыру Припаивать, припаять Brasere, Saldare Weld, Solder, Braze Дәнекерлеп жамау Паять Saldare, Saldare a ottone, Brasare Welded, Soldered (1); Solid, Compact (2) Дәнекерленген Спаянный Saldato, Unito (1); Solido, Compatto (2) Welding, Soldering, Brazing Дәнекерлеу Пайка Brasatura, Saldatura Well Құдық Колодец Pozzo West Батыс Запад Ovest Western, West Батыстық Западный Occidentale, Occidente Wet, Damp Шикі, Шала Сырой Umido, Bagnato Wharf, Quay, Pier Айлақ Пристань Banchina, Molo, Pontile Wheat Бидай Пшеница (лат. Triticum sp.) Grano Wheat, Einkorn Дара дәнді жабайы бидай Полба-однозернянка, Айнкорн (лат. Triticum boeoticum, Triticum monococcum) Piccolo farro, Farragine Wheat, Emmer, Emmer Wheat, Hulled Wheat (US) Эммер, Екі дәнді бидай, Борай бидай Пшеница двузернянка, Полба, Эммер (лат. Triticum dicoccum) Farro, Farro dicocco, Emmer Wheat, Spelt, Dinkel wheat, Hulled wheat Борай бидай Полба, Спельта (лат. Triticum spelta) Spelta, Granfarro 226 Wheel Доңғалақ, Дөңгелек Колесо Ruota Wheel, Potter's wheel Көзеші шарығы Гончарный Круг Tornio, Ruota da vasaio Wheel, Water wheel, Chigir, Water lifting Wheel, Persian wheel Шығыр Чигирь Chigir, Ruota idraulica Wheelbarrow Қол арба Тачка Carriola Wheelmade, Wheel-made, Wheel-thrown Білдекті Станковый Tornito, Realizzato al tornio Whetstone Қайрақша Брусок Cote Whetstone, Hone Қайрағыш Точило Cote, Pietra per affilare Whetstone, Hone Жануыш Точилка Cote, Pietra per affilare Whetstone, Hone, Grindstone Қайрайтын қайрақ Точильный брусок Cote, Pietra per affilare, Mola per affilare Whetstone, Hone (1); Touchstone (2) Қайрақ тас Оселок Cote, Pietra per affilare (1); Pietra di paragone (2) Whip Дойыр қамшы Нагайка Frusta Whip, Lash, Scourge Қамшы Плеть Sferza, Frusta Whitewashing Ағарту Побелка Imbiancatura Wickerwork, Basketry Тоқыма бұйымдар Плетёные Изделия Articolo di vimini, Manufatti ad intreccio vegetale Wickerwork, Basketry Өрім, Өру Плетение Intreccio, Lavoro d'intreccio, L'arte d'intrecciare Wicket, Wicket door, Wicket gate Есікше Калитка Porticina, Cancellino, Cancelletto Widening, Enlargement, Broadening Кеңейту Расширение Allargamento, Ampliamento, Estensione Width Ен, Жалпақтығы Ширина Larghezza Wild boar (1); Boar (2) Қабан, Жабайы шошқа, Доңыз Кабан, Вепрь (лат. Sus scrofa) Cinghiale (1); Verro (2) Wild donkey, Wild ass Есек, Жабайы есек Осёл, Дикий осёл (лат. Equus asinus) Asino selvatico, Somaro, Ciuco Wild rose, Dogrose Итмұрын Шиповник (лат. Rosa sp.) Rosa Canina Willow tree Тал Ива (Верба, Лоза, Лозина, Ракита или Tальник) (лат. Salix) Salice da vimini Willow, Weeping willow Жылауық тал Плакучая Ива (лат. Salix babylonica) Salice piangente 227 Window, Stained glass window Витраж Витраж Vetrata Wine crushing bed, Press-bed, Wine press Тарапан Тарапан Torchio, Macchina per la pigiatura (torchiatura) dell'uva Wing Қанат Крыло Ala Wing, Shutter, Leaf (1); Narthex (2) Притвор (1); Құлып (2) Притвор Battente (1); Nartece (2) Wintering camp, Wintering Ground Қыстау, Қыстақ Зимовка Accampamento invernale, Stazione invernale, Campo invernale Wire Сым Проволока Filo metallico Wisent, Bison Зубр, Бизон Бизон, Зубр (лат. Bison bonasus) Bisonte Wolf Қасқыр, Бөрі Волк, Cерый волк, Oбыкновенный волк (лат. Сanis lupus L.) Lupo Wood framed construction Табытша Гробовище Costruzione a struttura lignea Wooden plough, Wooden plow (US), Ard Соқа Соха Aratro, Aratro di legno Work done in office or laboratory, Laboratory work Камералды жұмыстар Камеральные Работы Ricerca, Analisi o studio in laboratorio Worked, Processed Өңделген Обработанный Lavorato Working, Manufacturing, Processing, Treatment Өңдеу Обработка Lavorazione, Trattamento, Manifattura Working, Production, Processing (1); Mine Өңдеу (1); Кен шығаратын жер (2) workings, Open-cast mines, Underground mine (2) Разработка Lavorazione, Produzione, Elaborazione (1); Estrazione, Giacimento (2) Worship, Cult, Religion, Religious faith Дін Религия Religione, Devozione, Culto, Fede Workshop Шеберхана Мастерская Officina, Atelier di produzione Workshop, Atelier Цех Цех Magazzino, Officina, Atelier di manifattura, Laboratorio di produzione Workshop, Lithic Scatter, Lithic Workshop Кремнийлік технология Кремнёвая Мастерская, Кремниевая Мастерская Officina litica Wormwood Жусан Полынь (лат. Artemisia sp.) Artemisia Woodworker, Carpenter Балташы Плотник Falegname, Carpentiere 228 Worn-down, Worn-out, Worn, Threadbare, Өшірілген Frayed Стертый Logorato, Consumato, Liso Worn-out, Worn Тозған Изношенный Logorato, Consumato Worship, Cult Табынушылық Култь Culto Wrap, Wrappings Орам, Байлам Обмотка Involucro, Copertura Wreath, Corona, Crown (1) Crown, Curb (2) Венец Венец Corona (1); Coronamento, Conclusione (2) Wreck, Accident, Disaster, Calamity Апат Крушение Incidente, Sciagura, Relitto Wreckage, Ruins (1); Heap (2) Қираған орны Развалины Rovine, Relitti (1); Accumulo, Cumulo (2) Wrist, Carpus Білек сүйектері Запястье Carpo, Polso Writing, Literature Жазу, Жазба Письменность Scrittura, Letteratura Wrought, Forged Қақталған, Тағалаған, Соғылған Кованый Forgiato English Kazakh Russian Italian X-ray fluorescence spectrometry Рентгенофлуоресценттті талдау (РФТ) Рентгенофлуоресцентный анализ (РФА) Fluorescenza ai raggi X Xylem Ксилема Ксилема Xilema X 229 Y English Kazakh Russian Italian Yard, Court, Courtyard Аула Двор Corte, Cortile Yoke Мойынағаш, Мойынтұрық Ярмо Giogo, Collare Yoke, Horse-collar Қамыт Хомут Giogo, Collare Yoke, Shoulder-yoke (US), Carrying pole (US) (1); Beam (2) Иінағаш, Мойынағаш, Әкпіш Коромысло Giogo (1); Braccio (stilo) della bilancia (stadera) (2) Yurt Киіз үй Юрта Yurta, Iurta English Kazakh Russian Italian Ziggurat Зиккурат Зиккурат Ziggurat Zinc Мырыш Цинк (лат. Zincum) Zinco Zmeevik (cast-metal religious medallion), Apotropaic Christian amulet or charm Жыланша медальон Змеевики (Змеевые Луны) Zmeevik, Medaglione in metallo a carattere religioso o apotropaico Zone, Area (2); Belt, Girdle (1) Белдеу (2); Белдік, Белбеу (1) Пояс Zona, Fascia (2); Cinghia, Cintura (1) Zooarchaeology, Archaeozoology Археозоология Археозоология Archeozoologia, Zooarcheologia Zoomorphic Зоомортфтық Зооморфный Zoomorfico Zygomatic bone, Cheekbone, Malar bone Бет сүйек Скуловая кость (лат. Os zygomaticum) Osso zigomatico, Zigomo Z 230