Jump to content

Eoraptor

Se Vükiped: sikloped libik
Fomam timü 17:16, 2024 mäzul 14id fa el InternetArchiveBot (bespikkeblünots)( (Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5))
(dif) ←Fomam vönedikum • Fomam anuik (dif) • Fomam nulikum→ (dif)
iEoraptor
Timäd fösilik: zänoda-Triat

Edadeadöl (fösil)
Dadiläd nolavik
Regnum: Animalia
Phylum: Chordata
Classis: Sauropsida
Superordo: Dinosauria
Ordo: Saurischia
Subordo: ?Theropoda
Genus: Eoraptor
Species: E. lunensis
Eoraptor lunensis
Sereno et al, 1993

Elaf Eoraptor äbinon balaf dinosauras balid vola. Äbinon mitifidaf tellögik, kel älifon bü yels 230- e 225-balions, in topäd, kel anu duton lü Largäntän nolüda-vesüdik. Bid patedik binon Eoraptor lunensis, nem labü sinif: „gödalulitatifan (se fälid) muna“, ma plad, kel rigiko pätüvon: el Valle de la Luna in Largäntän (Vöna-Grikänapük: ηως „gödalulit, göd“, latin: lunensis „munik“). Fösilavans kredons, das el Eoraptor sümon ad büan komunik dinosauras valik. Sevädon medü bomems anik gudiko pedakipöls.

Virebs e lims föfik ela Eoraptor in el Valle de la Luna.

El Eoraptor pätüvon ün 1991, ven studan Largäntänik: Ricardo Martínez, ävobölo kobü grup nolavanas in el Valle de la Luna (Fälid Muna) in Ischigualasto, äküpedom klifi patik e, pos vestigam brefik, ätuvom no päspetölo tutis fösilik tel su on iklebölis. Pos yels anik, kvip fösilavanas se Niver di Chicago e Mused Natanolavas di San Juan äsesebon bomemi te lölöfiki dinosaura jiniko vemo primöfika. Ün 1993, nim at pänemon el Eoraptor fa els Paul C. Serrano, Kristina Curry-Rodgers, Katherine Foster e Monetta.

Bepenam e kondöt

[redakönredakön fonäti]
El Eoraptor leigodü men tefü gretot.

Älabon koapi slenik, kel äglofon jü lunot meta za bala e vetot milgramas za degas. Lunot krana onik äbinon zimmets 12. Ärönon su doats pödalögas onik. Föfalims älabons te lafi lunota pödalimas e „nam“ alik älabon doatis lul. Kil doatas at - lunikün lulas - älabons kralis gretik e luveratiko pägebons ad kipön fidi pifanöl. Jäfüdisevans tikons, das doats folid e lulid äbinons tu smaliks, adas äfrutons pö yag.

El Eoraptor luveratiko äfidon cifadilo nimis smalik. Äbinon lönaf vifik e, ifanölo nimi fidabik, ägebon kralis e tutis ad dasleitön oni. Ab, bi älabon tutis pötik e pro mitifid e pro planifid, ba äfidon vali.

Dinosaur primöfik

[redakönredakön fonäti]

Boms dinosaura primöfik at pätüvons balidnaedo ün 1991, fa hiel Paul Sereno: fösilavan se Niver di Chicago, in Ischigualasto, Largäntän. Dü laf telid Triata, top at äbinon flumedafälid, ab nu binon däsärt. El Eoraptor pätuvon su topäd ot, as el Herrerasaurus, limaf primöfik grupa: Therapoda. Kom tutas planifidik anik e doatas lölöfik lul ätikodükons nolavanis anik, das el Eoraptor muton büön igo tefü el Herrerasaurus. Te els Prosauropoda, brefabüo petüvöls su Madagaskareän, pacedons bäldikums.

Ün 1993 ya äsevoy, das el Eoraptor äbinon balaf dinosauras primöfikün. Bäldot onik päfümedon fa pats distik, vü kels def patöfas patedik grupas valik dinosauras, a.s. def yagafapatöfas. Ön mods mödik äsümon nog ad räptils tellögik promöfik soäs elaf Lagosuchus, ab binod ivotiköl lögas e pated yuma onsik ko lekel jonons nendoto, das ya äbinon dinosaur.

Kleiliko äduton lü grup gretik dinosauras: elafs Saurischia, dinosaurs lasärahipilabiks. Pats votik dadiläda onik ye nog padöbatons. El Eoraptor klüliko topon nilü rigüp dinosauras, kü grups valiks te äprimons ad distikön. Ya ädalabon koapafomi elas Theropoda, äsi kralis e bomemabinod mitifidafas; in maxül onik ye äbinons e tuts saovafomik, sümiks ad uts elas Theropoda mitifidik, e tuts sümik ad uts elas Prosauropoda planifidik. Distü els Theropoda, pö om ädefon yoin sliföl finotü maxüla donik, me kel äkanonöv kipön nimis gretikum. Klu no sevoy fümiko, to ceds fösilavanas anik, va el Eoraptor äduton lü grup elas Theropoda u no.

Rig dinosauras

[redakönredakön fonäti]

Danü tüv ela Eoraptor jäfüdisevans nu baicedons, das dinosaurs ävolfons de räptils tellögik smalik. Tuvöp in Largäntän, kü i dinosaurs vemo bäldiks votiks pätuvons, tikodükon, das davedöp dinosauras ba ätopon in Sulüda-Merop.

Yüms plödik

[redakönredakön fonäti]

In Linglänapük: