Aql

	Aql
	Vikipediya maqolasi
	Vikilugʻatdagi maʼnolari
	Wikimedia Commonsdagi media fayllari

Aql (arabcha : عقل) — falsafada tushunchalar hosil qilish va ularga muvofiq hukm yuritish qobiliyatidir. Bugungi kunda Gʻarbda bu kontseptsiya asosan nemis faylasufi Immanuel Kantning taʼsiri ostida boʻlib, u ratsional tushunishga qarshi turadi, ammo uni idrokdan ajratadi .

A B D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V X Y Z Oʻ Gʻ Sh Ch Ng

A

	Aql agar koʻzga koʻrinuvchi jism boʻlganda dunyoni qorongʻilik bosmas edi.
	— Otalar soʻzi^[1]

	Aql baxtga yetish vositasi.
	— Otalar soʻzi^[2]

	Aql bilan odob, jism bilan jon.
	— Otalar soʻzi^[3]

	Aql — har bir kishining xudosi.
	— Geraklit

	Aqli koʻp boʻlib, oʻzi odobsiz boʻlgan kishi ovga qurolsiz chiqqan kishiga oʻxshaydi.
	— Otalar soʻzi^[2]

	Aql odamga hamisha hamdam va doʻst, mol-dunyo esa tashlab ketuvchi bevafo mehmon.
	— Otalar soʻzi^[2]

	Aqlli odam kambagʻal boʻlmaydi.
	— Otalar soʻzi^[4]

	Aql odamni yashnatadi, nodonlik esa qaqshatadi.
	— Otalar soʻzi^[3]

B

	Baxtga erishish uchun eng avvalo aql kerak.
	— Sofokl

	Bir sandiq oltindan bir zarra aql yaxshi.
	— Otalar soʻzi^[3]

	Boshida aqli yoʻq odamning hayvondan farqi yoʻq.
	— Otalar soʻzi^[1]

E

	Ey o‘g‘il, bu so‘zim sinalgan beshak, Boshida aqli yo‘q misoli eshak!
	— Otalar soʻzi^[5]

	Eshak oz ovqat yeb riyozat chekkan bilan aqlli boʻlib qolmaydi.
	— Otalar soʻzi^[6]

O

	Odamning aqli so‘zidan bilinadi.
	— Otalar soʻzi^[3]

P

	Pulni ishlatsang ozayadi, aqlni ishlatsang sayqal topib, koʻpayadi.
	— Otalar soʻzi^[2]

Q

	Qanchadan-qancha odamlar aql bilan pastlikdan yuqoriga ko‘tariladi, qanchadan-qancha qadrli odamlar nodonlikka yo‘l qo‘yib, pastlik sari qulaydi.
	— Otalar soʻzi^[5]

	Qorin yemoqdan zavq oladi, aql esa hikmatdan.
	— Otalar soʻzi^[7]

S

	Serjahl boshda aql bo‘lmaydi.
	— Otalar soʻzi^[1]

Oʻ

	Oʻzingdan ojizlarga rahm bilan, oʻzing bilan tenglarga insof bilan, oʻzingdan ustunlarga aql bilan boq.
	— Otalar soʻzi^[8]

Manbalar

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 Mashriqzamin hikmat boʻstoni, s. 60.
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 Mashriqzamin hikmat boʻstoni, s. 62.
↑ ^3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 Mashriqzamin hikmat boʻstoni, s. 61.
↑ Mashriqzamin hikmat boʻstoni, s. 201.
↑ ^5,0 ^5,1 Mashriqzamin hikmat boʻstoni, s. 58.
↑ Mashriqzamin hikmat boʻstoni, s. 64.
↑ Mashriqzamin hikmat boʻstoni, s. 170.
↑ Mashriqzamin hikmat boʻstoni, s. 195.

Adabiyotlar

Hamidjon Xomidiy; Mahmud Hasaniy. Mashriqzamin hikmat boʻstoni. Toshkent: „Sharq“ nashriyotmatbaa konserni, 1997 — 251-bet. ISBN 978-9943-00-130-5.

[FOOTNOTEMashriqzamin_hikmat_boʻstoni60-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 Mashriqzamin hikmat boʻstoni, s. 60.

[FOOTNOTEMashriqzamin_hikmat_boʻstoni62-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 Mashriqzamin hikmat boʻstoni, s. 62.

[FOOTNOTEMashriqzamin_hikmat_boʻstoni61-3] 3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 Mashriqzamin hikmat boʻstoni, s. 61.

[FOOTNOTEMashriqzamin_hikmat_boʻstoni201-4] Mashriqzamin hikmat boʻstoni, s. 201.

[FOOTNOTEMashriqzamin_hikmat_boʻstoni58-5] 5,0 ^5,1 Mashriqzamin hikmat boʻstoni, s. 58.

[FOOTNOTEMashriqzamin_hikmat_boʻstoni64-6] Mashriqzamin hikmat boʻstoni, s. 64.

[FOOTNOTEMashriqzamin_hikmat_boʻstoni170-7] Mashriqzamin hikmat boʻstoni, s. 170.

[FOOTNOTEMashriqzamin_hikmat_boʻstoni195-8] Mashriqzamin hikmat boʻstoni, s. 195.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]