Butunjahon silga qarshi kurashish kuni
Butunjahon silga qarshi kurashish kuni | |
---|---|
Rasmiy nomi | World Tuberculosis Day |
Turi | BMTning xalqaro kuni |
Sana | 24-mart |
Butunjahon silga qarshi kurashish kuni — BMTning xalqaro kuni bo‘lib, u 1993-yilda sil kasalligi dolzarb muammo deb e’tirof etilgani uchun har yili 24-martda Jahon sog‘liqni saqlash tashkiloti (JSST) tashabbusi bilan nishonlanadi. Butunjahon silga qarshi kurashish kuni deb e’lon qilinishi sababi kasallikni bartaraf etishni kuchaytirish va dolzarb sil kasalligi epidemiyasiga qarshi kurashishda xabardorlikni oshirishdir.
1882-yil 24-martda nemis mikrobiologi Robert Kox sil kasalligining qo‘zg‘atuvchisini kashf etganini e’lon qilganligi uchun shu sanada nishonlanadi.
Hozirgi kunda sil kasalligi har yili 1,6 millionga yaqin odamni nobud qilmoqda, ularning mutlaq asosiy qismi (taxminan 95 foizi) rivojlanayotgan mamlakatlar aholisi sanaladi. Sil kasalligi har yili boshqa infeksiyalarga qaraganda ko‘proq keksa yoshdagilarni hayotiga zomin bo‘lmoqda. Uchinchi dunyo mamlakatlarida sil kasalligi o‘limlar sonining taxminan 26 foizini tashkil qiladi.
Umuman sil kasalligi bilan bog‘liq eng jiddiy vaziyat Afrika mamlakatlari e’tirof etiladi. Afrika sayyoradagi barcha holatlarning taxminan 29 foizini va ushbu infeksiyadan o‘lim soni 34 foizini tashkil qiladi. Afrikada sil kasalligi so‘nggi 15 yil ichida ikki baravar ko‘payib, har 100 ming nafar aholida 149 tadan 343 tagacha ko‘tarilgan. Afrikada ham o‘ta noqulay tendensiyalarga ega bo‘lgan silning antibiotiklarga chidamli shakllarini ro‘yxatga olishning xavotirli o‘sishi avj olmoqda.