Чада-кат

Чада-кат (орус. "сушеница сибирская") хөй чылдыг сиген үнүштерге хамааржыр. Сывы чолдак, үш улуг бөкпек бүрүлерлиг, оларның ортузунда элээн каш бөкпек, ак өңнүг чечектерлиг. Кады кызыл өңнүг, суглуг, иштинде сөөктүг, ажыгзымаар амданныг. Тывада чада-кат хем чоогу, холушкак арга-ыяш, чадаң ыяштар аразында, тайга эдээ, иштиксимээр чылыг чердерде кончуг нептереңгей үнүп турар. Июнь айда чечектелир. Кады июль—августа быжар.

Чада-каттың тургузуунда витамин С, органиктиг кислоталар, минералдыг болгаш өске-даа чемиштиг чүүлдер хөй. Оо чаа кадын, варенье, ижер суксун, оон ыңай чигир холааш, үр шыгжап болур болгаш оон кадын чайын изиг хүнде агаарлыг черге, хөлегеге кургаткаш, ол кургаткан катты кургаг черге үр үеде шыгжап болур. Оон кадын хан эвээжээнде, өл-шык, соокка алысканда, подагра болгаш чүстер аарыгларынга удур ажыглап турар.

Дөзү

Доржу Көк-оолович Куулар, Тана Моңгушевна Куулар - "ЛЕКАРСТВЕННЫЕ РАСТЕНИЯ В ТУВЕ"