Тарихи бәйсез дәүләтләр исемлеге
Внешний вид
Әлеге мәкалә/бүлек төптән үзгәртүне таләп итә. Бу калып мәкаләдә/бүлектә күрсәтелгән җитешсезлекләрне мәкаләләр язу кагыйдәләре таләпләре буенча төзәтү зарур.
Өстәмә мәгълүмат өчен, мәкаләнең бәхәс битен карагыз. |
Бу бит географик һәм конституцион табигате төркемнәре буенча сәяси зат буларак юкка чыккан тарихи дәүләтләрне, илләрне, милләтләрне, империяләрне яки территорияләрне күрсәтү торышлыгы.
Кертү өчен критерийлары
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]Бу исемлек үзенең дәүләт булуын игълан иткән һәм түбәндәге шартлардан берсенә туры килүче сәяси затлар кертелә:
- фактик яктан (де факто) территория өстендә контроле, халкы, хөкүмәте һәм башка дәүләтләр белән мөнәсәбәтләргә көрү мөмкинлеге булуы, яки
- дәүләт буларак иң азыннан бер башка дәүләт тарафыннан танылуы.
Борынгы һәм урта гасырлар дәүләтләре
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]Замандаш дәүләтләр
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]Географик урнашуы буенча төзелгән дәүләтләр һәм территорияләр исемлеге
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]Аурупа
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]Төньяк илләре
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]Төньяк илләрдә берлекләр унитар булу урынына шәхси сыйфатында булдылар
- Исландик берлеге (ингл.)
- Бөек Финляндия кенәзлеге (ингл.) - Россия империясе белән шәхси берлектә
- Фин демократик республикасы (ингл.)
- Фин социалист эшчеләр республикасы (ингл.) - Финләндияның Көньяк җирләрендә
- Финляндия патшалыгы (ингл.)
- Исландия патшалыгы (ингл.)
- Калмар берлеге (ингл.) – (өч скандинав патшалыгы; таркалды)
- Дания-Норвегия (ингл.) берлеге – (таркалды)
- Швеция һәм Норвегия (ингл.) берлеге – (таркалды)
Замандаш Франция
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]- Бретань кенәзлеге (ингл.) (851–1532)
- Франция патшалыгы (ингл.) (843–1792) (1814/15-1848)
- Беренче француз республикасы (ингл.) (1792–1804)
- Беренче француз империясе (ингл.) (1804–1814/15)
- Икенче француз республикасы (ингл.) (1848–1852)
- Икенче француз империясе (ингл.) (1852–1870)
- Өченче француз республикасы (ингл.) (1870–1940)
- Виши Франциясе (ингл.) (1940–1944)
- Дүртенче француз республикасы (ингл.) (1946–1958)
- Корсика патшалыгы (ингл.)
- Корсикан республикасы (ингл.) (1755–1769)
- Инглиз-корсикан патшалыгы (ингл.) (1794–1796)
- Фуа җирлеге (ингл.)
- Тулуз җирлеге (ингл.) (778–1271)
- Густ (ингл.) республикасы
- Бәйсез Ментон (ингл.) һәм Рокебрюн (ингл.) илләре (1848–1860)
Замандаш Алмания
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]- / Изге Рим империясе (ингл.) (843–1806)
- Рейн конфедерациясе (ингл.) (1806–1813)
- Алман конфедерациясе (ингл.) (1815–1866)
- Төньяк алман конфедерациясе (ингл.) (1867–1871)
- - Алман империясе (1871–1918)
- / Веймар җөмһүрияте[[калыпны мәкаләдән алып куярга]] (ингл.) (1919–1933)
- / Өченче рейх (1933–1945)
- Федератив Алмания Җөмһүрияте (1949-1990)
- Демократик Алмания Җөмһүрияте (1949–1990)
- Альзас-Лоррейн (ингл.) (1918)
- Альзас совет республикасы (ингл.) (1918)
- Ангальт (ингл.) (Duchy 1863–1918)
- Ангальт-Бернбург (ингл.) (Duchy 1803–1863, inherited by the Duke of Anhalt-Dessau)
- Ангальт-Дессау (ингл.) (Duchy 1807–1863)
- Ангальт-Көтен (ингл.) (Duchy 1807–1847, inherited by the Duke of Anhalt-Dessau)
- Баден (ингл.) (Grand Duchy – 1806–1918)
- Бавария ирекле дәүләте |(ингл.) (Kingdom – 1806–1918)
- Бремен (ингл.)
- Брюнсвик (ингл.)
- Франкфурт (ингл.) (1806 елга кадәр Ирекле империаль Франкфурт шәһәре (HRE); Франкфурт шәһәре, 1815–1866)
- Һамбург (Бүгенгә кадәр ирекле шәһәр)
- Һановер патшалыгы (ингл.) (1814–1866)
- Һессе-Дармштадт (ингл.)
- Һессе-Һомбург (ингл.)
- Һессе-Кассель (ингл.) (электорат, 1803–1807, 1813–1866)
- Һоһенцоллерн-Һехинген (ингл.)
- Һоһенцоллерн-Зигмаринген (ингл.)
- Һольштайн (ингл.)
- Липпе (ингл.)
- Любек (ингл.) (Ирекле шәһәр 1226–1937)
- Мекленбург-Шверин (ингл.)
- Мекленбург-Штелиц (ингл.)
- Нассау (ингл.)
- Олденбург (ингл.)
- Пруссия (ингл.) (1525–1947)
- Пруссия кенәзлеге (ингл.) (1525–1618)
- Бранденбург-Пруссия (ингл.) (1618–1701)
- Пруссия патшалыгы (ингл.) (1701–1918)
- Реусс (ингл.)
- Саксе-Альтенбург (ингл.)
- Саксе-Кобург-Заальфельд (ингл.)
- Саксе-Кобург һәм Гота (ингл.)
- Саксе-Гота (ингл.)
- Саксе-Һильдбургһаузен (ингл.)
- Саксе-Лауенбург (ингл.) (яки Лауенбург кенәзлеге)
- Саксе-Майнинген (ингл.)
- Саксе-Веймар-Айзенах (ингл.)
- Саксония патшалыгы (ингл.) (Kingdom – 1806–1918)
- Шаумбург-Липпе (ингл.)
- Шлезвиг көнәзлеге (ингл.)
- Шварцбург-Рудольштадт (ингл.)
- Шварцбург-Зондерсһаузен (ингл.)
- Вальдек (ингл.)
- Вүрттемберг (ингл.) (Патшалык – 1806–1918)
Мәркәзләшмәгән Изге Рим империясе (ингл.) өлеше булган, табигате һәм зурлыгы төрле булган йөзләрчә феодаль илләр өчен (күбесенчә Кляйнштаатерей саналганнары (ингл.)) — Изге Рим империясенә кергән дәүләтләр исемлеген (ингл.) карагыз.
- Чизальпине республикасы (ингл.) (1797–1802)
- Чиспадане республикасы (ингл.) (1796–1797)
- Коспайа республикасы (ингл.) (1440–1826)
- Эльба суверен принципалитеты (ингл.) (1814–1815)
- Этрурия патшалыгы (ингл.) (1801–1807)
- Наполеоник итальян республикасы (ингл.) (1802–1805)
- Наполеоник итальян патшалыгы (ингл.) (1805–1814)
- Ломбардия-Венетия патшалыгы (ингл.) (1815–1866)
- Лукка кенәзлеге (ингл.) (1815–1847)
- Мантуа кенәзлеге (ингл.) (1273–1707)
- Масса һәм Каррара кенәзлеге (ингл.) (15 гасыр-19 гасыр)
- Милан кенәзлеге (ингл.) (1395–1797)
- Модена кенәзлеге (ингл.) (1452–1796, 1815–1859)
- Неаполь патшалыгы (ингл.) (1285–1816)
- Парма кенәзлеге (ингл.) (1545–1859)
- Папалы дәүләтләр (ингл.) (752–1870)
- 19 гасыр Рим республикасы (ингл.) (1849)
- Сардиния патшалыгы (ингл.) (1324–1861)
- Сицилия патшалыгы (ингл.) (1130–1816)
- Таволара патшалыгы (ингл.) (1836–1934?) - [чыганагы?]
- Транспадане республикасы (ингл.) (1796–1797)
- Тоскана Бөек кенәзлеге (ингл.) (1569–1801, 1815–1859)
- Ике Сицилия патшалыгы (ингл.) (1815–1860)
- Триест ирекле территориясе (ингл.) (1947–1954)
- Венеция республикасы (ингл.) (697–1797)
Замандаш Бөекбритания
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]- Бөекбритания
- Бөекбритания патшалыгы (ингл.) (1707–1800)
- Англия патшалыгы (ингл.) (927–1707)
- Шотландия патшалыгы (ингл.) (843–1707)
- Бөекбритания патшалыгы (ингл.) (1707–1800)
- Англия Берлеге (ингл.) (1649–1653) һәм (1659-1660)
- Протекторат (ингл.) (1653-1659)
Ирландия
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]- Kingdom of Ireland ( -1171)[чыганагы?]
- en:Lordship of Ireland (1171–1541)
- en:Kingdom of Ireland (1541–1801)
- en:Kingdom of Osraige
- Kingdom of Aidhne
- en:Kingdom of Mide
- en:Kingdom of Uí Failghe
- en:Kingdom of Tara
- en:Kingdom of Dublin
- en:Kingdom of Breifne
- Kingdom of Leinster
- Kingdom of Connacht
- Kingdom of Munster
- en:Irish Republic (1919–1922)
- en:Irish Free State (1922–1937)
Нидерландлар
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]- en:Prince-Bishopric of Liège (972–1795) annexed by France in 1795.
- en:United Belgian States (1789–1790)
- en:Republic of the Seven United Netherlands (1581–1795) (Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden/Provinciën) Independence from Spain after en:Eighty Years' War in 1581, conquered by en:Napoleon 1795.
- en:Batavian Republic (1795–1806) (Bataafse Republiek) France's en:vassal state.
- en:Kingdom of Holland (1806–1810) (Koninkrijk Holland/Royaume d'Hollande) Ruled by en:Louis Bonaparte, annexed by France 1810.
- en:Neutral Moresnet (1816-1920) Belgo-Prussian condominium.
Замандаш Польша
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]- en:Polish-Lithuanian Commonwealth (1569–1795)
- en:Lemko-Rusyn Republic (1918–1920)
- en:Duchy of Warsaw (1807–1815)
- en:Free City of Danzig (1807–1815) (1920–1939)
- en:Galician Soviet Socialist Republic (1920)
- Republic of Kraków (1815–1846)
- en:Second Polish Republic (1918-1939)
- en:People's Republic of Poland (1944-1989)
Балтыйк илләре
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]- en:Grand Duchy of Lithuania (13 гасыр-1795)
- en:Kingdom of Lithuania (1251–1263, 1918)
- en:Polish-Lithuanian Commonwealth (1569–1795)
- en:Republic of Central Lithuania (1920–1922)
- en:Duchy of Courland (1561–1795)
- Republic of Perloja (1918–1923)
- en:Duchy of Courland (1561–1795)
Россия
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]- Россия империясе
- Советлар Берлеге, including the en:Russian Soviet Federative Socialist Republic which became post-communist republics;
- en:Soviet Republic of Naissaar on an Estonian Baltic island
- Идел буе Алманнары Автономияле Совет Социалистик Республикасы
Үзәк Аурупа
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]- en:Kingdom of Bohemia
- en:Hungarian Soviet Republic (March 1919-August 1919)
- Kingdom of Hungary (1920-1946)
- Republic of Hungary (1946-1949)
- en:People's Republic of Hungary (1949-1989)
- en:Slovak Soviet Republic
- en:Czechoslovakia:
- en:First Czechoslovak Republic (1918-1938)
- en:Second Czechoslovak Republic (1938-1939)
- en:Third Czechoslovak Republic (1945-1948)
- en:Czechoslovak Socialist Republic (1960-1989)
- en:Czechoslovak Federal Republic (1989-1993)
Балканнар
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]- Serbian Principality (768-960)
- en:Grand Principality of Duklja (1043-1101),
- en:Serbian Grand Principality (1101-1217),
- Serbian Kingdom (1217-1345),
- en:Serbian Empire (1345-1371),
- en:Principality of Zeta (1371-1514)
- en:Serbian Despotate (1402–1459)
- Kingdom of Croatia (925–1527)
- en:Kingdom of Croatia (Habsburg) (1527–1868)
- en:Kingdom of Croatia-Slavonia (1868–1918)
- en:Kingdom of Bosnia (1377–1463)
- en:Republic of Ragusa (1358–1808)
- en:Principality of Serbia (1817–1882)
- en:Kingdom of Serbia (1882–1918)
- en:Illyrian Provinces (1809–1816)
- Kingdom of Illyria (1816–1849)
- en:Kingdom of Dalmatia (1815–1918)
- en:Principality of Montenegro (1852–1910)
- en:Kingdom of Montenegro (1910–1918)
- en:State of Slovenes, Croats and Serbs (1918)
- en:Republic of Prekmurje (1919)
- en:Kingdom of Yugoslavia (1918–1943)
- en:Free State of Fiume (1920–1924)
- en:Independent State of Croatia (1941–1945)
- en:Free Territory of Trieste (1947–1954)
- en:Socialist Federal Republic of Yugoslavia (1943–1992)
- en:Federal Republic of Yugoslavia (1992–2003)
- en:Serbia and Montenegro (2003–2006)
- en:Eastern Rumelia (1878-1908)
- en:Principality of Bulgaria (1878-1908)
- en:Kingdom of Bulgaria (1908-1946)
- en:People's Republic of Bulgaria (1946-1990)
- Principality of Moldavia (1346-1859)
- Principality of Wallachia (1330-1859)
- United Principalities of Moldavia and Wallachia (1859-1881)
- en:Kingdom of Romania (1881-1947)
- People's Republic of Romania (1947-1965)
- Socialist Republic of Romania (1965-1990)
- en:Septinsular Republic (1800-1815)
- en:United States of the Ionian Islands (1815-1864)
- en:First Hellenic Republic (1828-1832)
- en:Kingdom of Greece (1832-1924, 1935-1941, 1944-1974)
- en:Second Hellenic Republic (1924-1935)
- en:Albanian Kingdom (1928-1939)
- en:People's Socialist Republic of Albania (1946-1991)
- / Госманлы империясе (c.1281–1923)
Кавказ
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]- en:Lazistan Former part of Georgia, now part of Turkey
- en:Transcaucasian Democratic Federative Republic (February 1918 – May 1918)
- en:Republic of Mountainous Armenia (April 1921 – July 1921)
- en:Democratic Republic of Azerbaijan (1918–1920)
Иберия
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]- en:Kingdom of Navarre (824–1620)
- en:Crown of Aragon (1162–1716)
- en:Crown of Castile (1230–1715)
- en:Emirate of Granada (1238–1492)
- en:Principality of Catalonia
- Republic of Catalonia
- en:Couto Mixto (10 гасыр–1868)
Урта Көнчыгыш
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]Анатулы
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]- Госманлы империясе (c.1281–1923)
- en:Republic of Ararat
Мезопотамия
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]- en:Sumer
- en:Akkadian Empire
- en:Assyria
- en:Neo-Assyrian Empire
- en:Babylon
- en:Neo-Babylonian Empire
- en:Adiabene
- en:Kingdom of Kurdistan
- en:Kingdom of Iraq
- en:Arab Federation
Фарсы иле
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]- en:Persian Soviet Socialist Republic in Gilan (Iran)
- en:Republic of Mahabad
Левант
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]- Kingdom of Arab Syria (1920)
- en:Alawite State in coastal Syria (1920–1936 under French mandate of Syria)
- en:Jabal el Druze (state) (1921–1936 under French mandate of Syria)
- en:State of Aleppo (1920–1925 under French mandate of Syria)
- en:State of Damascus (1920–1925 under French mandate of Syria)
Гарәп ярымутравы
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]- en:Emirate of Diriyah (1744-1812)
- en:Emirate of Nejd (1812-1891)
- en:Trucial States (1820–1971)
- en:Muscat and Oman (1820–1970)
- en:Emirate of Jabal Shammar (1836-1921)
- en:Idrisid Emirate of Asir (1906–1934)
- en:Emirate of Nejd and Hasa (1902-1921)
- en:Sultanate of Nejd (1921-1925)
- en:Kingdom of Hejaz (1916-1925)
- Kingdom of Nejd, Hejaz and Accessories (1926–1932)
- en:Mutawakkilite Kingdom of Yemen (1918–1962)
- en:Federation of Arab Emirates of the South 1959–1962
- en:Yemen Arab Republic (1962–1990)
- en:Federation of South Arabia (1962–1967)
- en:People's Democratic Republic of Yemen (1967–1990)
- en:Republic of Kuwait (1990)
Азия
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]Ерак Көнчыгыш
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]- en:Chinese Soviet Republic in Jiangxi Province
- en:Korean Empire (1897–1910)
- en:Republic of Ezo
- en:Republic of Formosa
- en:Hunan Soviet in a continental Chinese province
- en:Manchukuo
- en:Mongolian People's Republic
- en:Ryukyu Kingdom
- en:Tuvan People's Republic
- en:Tibet (1912–51)
Көньяк-көнчыгыш Азия
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]- en:Khmer Empire (Cambodian Empire)
- Champa kingdom
- en:Pattani kingdom
- Republic of Lanfang
- en:Kingdom of Sarawak
- Sultanate of Malacca
- Sultanate of Mataram
- Sultanate of Aceh
- en:Sultanate of Banten
- en:Sultanate of Cirebon
- en:Sultanate of Demak
- en:Kingdom of Pajang
- Sultanate of Palembang
- en:North Vietnam
- / Вьетнам җөмһүрияте (en:South Vietnam)
- Мьянмада
- en:Mon kingdoms (9th–11th, 13th–16th, 18th c.)
- Ava (1364–1555)
- en:Pegu (1287–1539, 1747–1757)
- en:Mrauk U (1434–1784)
- en:Taungoo Dynasty (1486–1752, 2nd Empire)
- en:Konbaung Dynasty (1752–1885, 3rd Empire)
- Shan States (1287–1557)
- Arakan (1287–1784)
- Филипинда
Көньяк Азия
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]Үзәк Азия
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]- In Afghanistan
- en:Durrani Empire (1747–1823)
Шулай ук карагыз
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]- Дәүләт
- Дөнья дәүләтләре исемлеге
- en:List of countries
- en:List of Pre-Modern states
- Тарихи дәүләтләрнең башкалалары исемлеге (ингл.)
- Historic states
- en:Former countries in Europe after 1815
- Иң зур империяләр исемлеге
- Микродәүләтләр исемлеге (ингл.)
- en:Timeline of European nations
Искәрмәләр
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]- Harding, Les. Dead Countries of the Nineteenth and Twentieth Centuries: Aden to Zululand. Scarecrow Press, 1998. ISBN 0-8108-3445-6
Чыганак
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]- Википедияның инглиз-телле бүлеге мәкаләсе
- Википедияның рус-телле бүлеге мәкаләсе