Эчтәлеккә күчү

Джек Донгарра

Wikipedia — ирекле энциклопедия проектыннан ([http://tt.wikipedia.org.ttcysuttlart1999.aylandirow.tmf.org.ru/wiki/Джек Донгарра latin yazuında])
Сурәт
Җенес ир-ат
Ватандашлык  Америка Кушма Штатлары
Туу датасы 18 июль 1950(1950-07-18)[1] (74 яшь)
Туу урыны Чикаго, Иллинойс, Америка Кушма Штатлары
Һөнәр төре математик, информатика өлкәсендә белгеч, инженер, университет профессоры
Эш урыны Манчистыр үнивирситите[d][2], Теннесси университеты[d], Райс университеты[d], Аргоннская национальная лаборатория[d], система Университета Теннесси[d][3] һәм Ок-Риджская национальная лаборатория[d][4]
Әлма-матер Иллинойс технология институты[d], Университет Нью-Мексико[d][5] һәм Чикагский государственный университет[d]
Фәнни җитәкче Клив Б. Молер[d]
Аспирант яки докторантлары Mohammad Majed Sidani[d][5], Antoine Paul Petitet[d][5], Henri Casanova[d][5], Lorie M. Liebrock[d][5], Youngbae Kim[d][5], Zizhong Chen[d][5], Thara Angskun[d][5], Erika Fuentes[d][5], Jelena Pjesivac-Grbovic[d][5], Zhiao Shi[d][5], Piotr Luszczek[d][5], Sathish Vadhiyar[d][5], Fengguang Song[d][5], Haihang You[d][5], Camille Coti[d][5], James B. White[d][5], Wesley Bland[d][5], Teng Ma[d][5], Asim YarKhan[d][5], Peng Du[d][5], Tingxing Tim Dong[d][5], Yulu Jia[d][5], Blake Haugen[d][5], Chongxiao Cao[d][5], Khairul Kabir[d][5], Heike Jagode[d][5], Wei Wu[d][5], Thananon Patinyasakdikul[d][5], Reazul Hoque[d][5], Xi Luo[d][5], Yaohung Mike Tsai[d][5] һәм David Eberius[d][5]
Архивлары саклана Музей компьютерной истории[d][6]
Әгъзалык Электротехника һәм электроника мөһәндисләре институты[d], АКШ милли мөһәндисләр академиясе[d], Ассоциация вычислительной техники[d][7], Лундын кыйрал җәмгыяте[d] һәм Общество промышленной и прикладной математики[d][8]
Бүләкләр
Рәсми веб-сайт netlib.org/utk/people/JackDongarra/
Нинди вики-проектка керә Проект:Математика[d]
Число Эрдёша 3[14]
 Джек Донгарра Викиҗыентыкта

Джек Джей Донгарра, FRS[15] (1950-нче елның 18 июлендә туган) Америка компьютер галиме. Ул Теннесси Университетында электр инженериясе буенча информатика ат казанган профессоры һәм информатика бүлеге ат казанган профессоры.[16] Ул Оук Ридж Милли Лабораториясендә ат казанган өйрәнү персоналы әгъзасы вазифасын һәм Манчестер Университетында математика мәктәбендә Тюринг Хезмәттәшлеге әгъзасы һәм Райс Университетында Информатика Бүлегенең адъюнкт профессоры.[17] Ул Техас A&M Университеты Әйдәп Баручы Өйрәнүендә факультет әгъзасы булып хезмәт иткән (2014–2018).[18] Донгарра Теннесси Университетында Инноватив Информатика Лабораториясенең нигезләүче мөдире булып тора.[19]

Белем алуы

[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Донгарра 1972 елда Чикаго Дәүләт Университетында Фән Бакалавры дәрәҗәсен һәм 1973 елда Иллиноис Технология Институтында Фән Магистры дәрәҗәсенә ия. 1980-енче елда ул Клив Молер җитәкчелеге астында Нью-Мексико Университетында кулланылышлы математика буенча Фәлсәфә Докторы дәрәҗәсенә ия булган.[20]

Өйрәнүе һәм карьерасы

[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Донгарра 1989 елда өлкән галим дәрәҗәсенә ия булганга кадәр Аргонн Милли Лабораториясендә эшләгән. Ул сызыкча алгебрада санлы алгоритмнарда, параллель исәпләүдә, әйдәп баручы компьютер архитектуралары кулланылышында, программалау методологиясендә һәм параллель компьютерлар коралларында махсуслаша. Аның өйрәнүе югары сыйфатлы математик программ тәэминатын үстерүен, сынавын һәм документлавын кертә. Ул түбәндәге ачык чыганаклы программа тәэминаты пакетлары һәм системалары корылышы һәм коралларына кертем ясаган: EISPACK, LINPACK, Basic Linear Algebra Subprograms (BLAS), Linear Algebra Package (LAPACK), ScaLAPACK, Parallel Virtual Machine (PVM), Message Passing Interface (MPI),[21] NetSolve, TOP500, Automatically Tuned Linear Algebra Software (ATLAS), High Performance Conjugate Gradient (HPCG)[22][23] һәм Performance Application Programming Interface (PAPI). Бу китапханәләр нигезендә яткан санлы алгоритмнар төгәллегендә һәм программа тәэминатының башкаручанлыгы һәм ышанычлыгын камилләштерә.[24] Алар MATLAB, Maple, Wolfram Mathematica, GNU Octave, R программалау теле, SciPy, һәм башка программа тәэминатына кертем ясап киң даирә кулланучыларга файда китерә.[24] Эрик Гроссе белән Донгарра Netlib-та email һәм санлы ачык чыганак коды ятьмәсе таралышының пионеры булган. Ул якынча 300 мәкалә, документ, игълан һәм техник меморанда нәшер иткән һәм берничә китапның коавторы. Ул Манчестер Университетында Оук Ридж Дәүләт Лабораториясендә билгеләнүләргә ия һәм 2007 елдан бирле Тюринг Хезмәттәшлеге әгъзасы буларак хезмәт иткән.[25][26]

Бүләкләр һәм мактаулы исемнәр

[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

2004 елда Донгарра инноватив алымнарны кулланып югары башкаручанлыклы компьютерлар кулланылышына кертемнәре өчен IEEE Сид Фернбах Бүләгенә ия булган.[27] 2008 елда ул Масштаблы Исәпләүнең беренче IEEE медале кабул итүчесе булган.[28] 2010 елда Донгарра Супер-исәпләү Карьера Бүләгендә SIAM активлык төркеменең беренче кабул итүчесе булган.[29] 2011 елда ул IEEE Компьютер Җәмгыяте Чарльз Бэббедж Премиясен кабул иткән.[30] 2013 елда ул югары башкаручанлыклы исәпләү өчен уртак сан мәсьәләләрен чишү өчен кулланылган математика программа тәэминаты өчен корылыш һәм стандартлар тәэминатында әйдәп баручы өчен ACM/IEEE Кен Кеннеди Бүләген кабул иткән.[31] 2019 елда Донгарра Исәпләү Фәнендә SIAM/ACM Бүләген кабул иткән.[15] 2020 елда ул югары башкаручанлыклы математика программа тәэминаты даирәсендә IEEE Компьютер Пионеры Бүләген кабул иткән.[28] Донгарра Америка Фән Үстерүе Ассоциациясенең (AAAS), Исәпләү Машиналары Ассоциациясе (ACM), Сәнәгый һәм Кулланылышлы Математика Җәмгыяте (SIAM) әгъзасы һәм Электрика һәм Электроника Инженерлары Институты (IEEE) һәм Россия Фәннәр Академиясенең чит ил әгъзасы һәм Патша Җәмгыятенең чит ил әгъзасы булып сайланган булган.[15] 2001 елда ул санлы программа тәэминатына һәм таралышлы исәпләүгә һәм мәсьәлә чишү тирәлекләренә кертемнәре өчен АКШ Дәүләт Инженерлык Академиясе әгъзасы булып сайланган булган.[32] 2021 елда Донгарра нәтиҗәдә дөньяны үзгәрткән исәпләүләр булган концепцияләрне һәм ысулларны пионеры булган өчен Тьюринг Бүләген алган. Аның алгоритмнары һәм программа тәэминаты югары башкаручанлыклы исәпләү үсеше өчен ягулык булган һәм ясалма интеллекттан компьютер графикасына кадәр күп даирәләрдә әһәмиятле йогынты ясаган дип таныла.[26]

Искәрмәләр

[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
  1. ↑ SNAC — 2010.
  2. ↑ Montenegro A. ORCID Public Data File 2023 — 2023. — doi:10.23640/07243.24204912.V1
  3. ↑ Montenegro A. ORCID Public Data File 2023 — 2023. — doi:10.23640/07243.24204912.V1
  4. ↑ Montenegro A. ORCID Public Data File 2023 — 2023. — doi:10.23640/07243.24204912.V1
  5. ↑ 5,00 5,01 5,02 5,03 5,04 5,05 5,06 5,07 5,08 5,09 5,10 5,11 5,12 5,13 5,14 5,15 5,16 5,17 5,18 5,19 5,20 5,21 5,22 5,23 5,24 5,25 5,26 5,27 5,28 5,29 5,30 5,31 5,32 математика гаиләбелеме — 1997.
  6. ↑ http://www.computerhistory.org/collections/catalog/102746788
  7. ↑ 7,0 7,1 https://awards.acm.org/fellows/award-recipients
  8. ↑ https://www.siam.org/prizes-recognition/fellows-program/all-siam-fellows
  9. ↑ 9,0 9,1 9,2 https://www.computer.org/profiles/jack-dongarra
  10. ↑ https://www.siam.org/prizes-recognition/fellows-program/all-siam-fellows?page=1
  11. ↑ https://royalsociety.org/news/2019/04/royal-society-announces-2019-fellows/
  12. ↑ ACM Turing Award Honors Jack J. Dongarra for Pioneering Concepts and Methods Which Have Resulted in World-Changing Computations — Ассоциация вычислительной техники, 2022.
  13. ↑ Jack Dongarra — Ассоциация вычислительной техники.
  14. ↑ zbMATH Open
  15. ↑ 15,0 15,1 15,2 Jack Dongarra - Royal Society.
  16. ↑ Min H. Kao Department of Electrical Engineering & Computer Science - The University of Tennessee, Knoxville.
  17. ↑ The History of Numerical Analysis and Scientific Computing (October 9, 2006).
  18. ↑ Dr. Jack Dongarra — Hagler Institute for Advanced Study at Texas A&M University. әлеге чыганактан 2017-09-21 архивланды. 2022-04-02 тикшерелгән.
  19. ↑ Innovative Computing Laboratory – Academic Research in Enabling Technology and High Performance Computing.
  20. ↑ Калып:MathGenealogy
  21. ↑ Gabriel, E.; Fagg, G. E.; Bosilca, G.; Angskun, T.; Dongarra, J. J.; Squyres, J. M.; Sahay, V.; Kambadur, P. et al. (2004). "Open MPI: Goals, Concept, and Design of a Next Generation MPI Implementation". Recent Advances in Parallel Virtual Machine and Message Passing Interface. Lecture Notes in Computer Science. 3241. pp. 97. doi:10.1007/978-3-540-30218-6_19. ISBN 978-3-540-23163-9. 
  22. ↑ Hemsoth, Nicole. New HPC Benchmark Delivers Promising Results (June 26, 2014).
  23. ↑ Toward a New Metric for Ranking High Performance Computing Systems. Sandia National Laboratory (June 2013).
  24. ↑ 24,0 24,1 News and events - Jack Dongarra elected as Foreign Member of the Royal Society - The University of Manchester - School of Mathematics.
  25. ↑ Professor Jack Dongarra: Turing Fellow. University of Manchester.
  26. ↑ 26,0 26,1 University of Tennessee's Jack Dongarra receives 2021 ACM A.M. Turing Award (en).
  27. ↑ Sidney Fernbach Award. IEEE.
  28. ↑ 28,0 28,1 Jack Dongarra Selected to Receive the 2020 IEEE Computer Society Women of the ENIAC Computer Pioneer Award. IEEE (January 14, 2020).
  29. ↑ SIAM Activity Group on Supercomputing Career Prize. SIAM.
  30. ↑ IEEE CS Charles Babbage Award. IEEE.
  31. ↑ Jack Dongarra to Receive Ken Kennedy Award for Software Technologies. IEEE (October 8, 2013).
  32. ↑ Dongarra Is Elected to NAE. SIAM (May 9, 2001).

Сылтамалар

[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
Чыганак — https://tt.wikipedia.org/w/index.php?title=Джек_Донгарра&oldid=4074699