Yönetici yapımcı
Yönetici yapımcı veya yönetici prodüktör (bazen İngilizce karşılığı olan executive producer şekliyle kullanılır.), medya üretiminde en üst pozisyonlardan biridir. Ortama bağlı olarak, yönetici yapımcı yönetim muhasebesiyle ilgilenebilir veya yasal konularla (telif hakları veya telif ücretleri gibi) ilişkilendirilebilir.[kaynak belirtilmeli] Filmlerde yönetici yapımcı genellikle filmin bütçesine katkıda bulunur ve katılımı projeye bağlıdır; bazıları sadece fon sağlar, bazıları ise film yapım sürecine dâhil olur.[1][2]
Sinema[değiştir | kaynağı değiştir]
Filmlerde, yönetici yapımcılar filmi finanse edebilir, yaratıcı çabaya katılabilir veya sette çalışabilir. Sorumlulukları, finansman sağlamak veya yatırımcıları film projesine çekmekten; yasal, senaryo yazımı, pazarlama, danışmanlık ve denetleme görevlerine kadar çeşitlilik gösterir.[3]
Yönetici yapımcılar; katılım, sorumluluk ve güç açısından çeşitlilik gösterir. Bazı yönetici yapımcılar prodüksiyonun her yönü üzerinde kontrol sahibidir, bazıları bir projenin yapımcılarını denetlerken, diğerleri sadece ismen yer alır.[4]
Film endüstrisinde yönetici yapımcıların kredilendirilmesi zaman içinde artmıştır. 1990'ların ortalarından sonlarına kadar film başına ortalama iki yapımcı düşüyordu. Bu sayı 2000 yılında 2,5'e yükselmiştir (standart "film yapımcısı" sayısından daha fazla). 2013 yılında film başına ortalama 4,4 yönetici yapımcı düşmekteydi.[5] Film başına yönetici yapımcı sayısındaki artışın bir nedeni, daha büyük bütçeli filmlerin yapım maliyetinin artması nedeniyle riski yayma arzusu, genellikle birden fazla stüdyonun bir araya gelmesiyle karşılanması ya da alternatif olarak daha düşük bütçeli bağımsız filmler için birden fazla küçük yatırımcıyı çekme ihtiyacıdır.[6]
Televizyon[değiştir | kaynağı değiştir]
Televizyonda, yönetici yapımcı kredisi genellikle yapımla uygulamalı olarak ilgilenen kişilere uygulanır; bir yönetici yapımcı genellikle yaratıcı içeriği denetler, yapımcı ve ekiple birlikte çekimleri planlar ve programlar, bir yapımın mali bütçelendirmesine dâhil olabilir. Aaron Sorkin, Stephen J. Cannell, Tina Fey ve Ryan Murphy gibi bazı yazarlar, aynı dizinin hem yaratıcısı hem de yapımcısı olarak çalışmıştır.[7]
Sinemada olduğu gibi, televizyonda da yönetici yapımcı unvanı genellikle dizinin yapım şirketinin sahibi gibi yapımla daha fazla ilgilenen kişiler için kullanılır.[8][9] Bir televizyon dizisinde birden fazla yönetici yapımcı olması durumunda, günlük yapımdan sorumlu olan kişi genellikle dizi sorumlusu veya baş yönetici yapımcı olarak adlandırılır.
Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "What is an Executive Producer?". WiseGEEK. Erişim tarihi: 21 Ocak 2014.
- ^ "Executive Producer". CareersinFilm.com. Erişim tarihi: 16 Mayıs 2019.
- ^ "Executive Producer (aka Executive in Charge of Production)". 18 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ocak 2017.
- ^ Russell, Jim (9 Mart 2013). "What is an Executive Producer?". The Program Doctor. Erişim tarihi: 16 Mayıs 2019.
- ^ Follows, Stephen (17 Mart 2014). "How many movie producers does a film need?". Stephen Follows Film Data and Education. Erişim tarihi: 4 Mayıs 2016.
- ^ Bailey, Jason (8 Ağustos 2016). "Why Are There So Damn Many Production Company Logo Animations Before Movies?". Flavorwire. Erişim tarihi: 6 Ekim 2022.
- ^ "Frequently Asked Questions - Producers Guild of America". 7 Nisan 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mart 2013.
- ^ "Executive producer in the film and TV drama industries". ScreenSkills. Erişim tarihi: 25 Kasım 2023.
- ^ August, John (21 Ekim 2004). "Producer credits and what they mean". Erişim tarihi: 25 Kasım 2023.