Raúl Ruiz
 | Bu madde, Vikipedi biçem el kitabına uygun değildir. (Mayıs 2019) |
Raúl Ruiz | |
|---|---|
 | |
| Doğum | Raúl Ernesto Ruiz Pino 25 Temmuz 1941 Puerto Montt, Şili |
| Ölüm | 25 Temmuz 1941 (-71 yaşında) Paris, Fransa |
| Meslek | Film yönetmeni, senarist |
| Etkin yıllar | 1963-2011 |
Raúl Ruiz (d. 25 Temmuz 1941, Puerto Montt - ö. 19 Ağustos 2011, Paris), İspanyol-Şilili film yönetmeni, senarist.
Oldukça kabarık bir filmografiye sahip olan yönetmen, deneysel ve sürrealist filmleriyle tanınır. Şili'de Yeni Dalga'nın önemli bir uygulayıcısı olan Ruiz, sinema danışmanlığını yaptığı Salvador Allende'nin iktidardan düşmesi üzerine Fransa'da sürgün yaşamış ve daha çok Fransa'da tanınmıştır.
Yaşamı
[değiştir | kaynağı değiştir]25 Temmuz 1941'de Güney Şili'nin Puerto Montt kasabasında bir kaptan ve öğretmenin oğlu olarak doğdu. Santiago Üniversitesi'nde hukuk ve teoloji okudu ama daha sonra üniversiteyi bırakarak Rockefeller vakfı desteği ile oyunlar yazdı. Bir süre Arjantin'de sinema eğitimi aldı. Eğitimini tamamlayıp Şili'ye döndükten sonra avangard oyunlar yazdı, kısa metrajlı film çalışmaları yaptı.
İlk filmi "Tres Tristes Tigres" (Üç Üzgün Kaplan)'yi 1968 yılında Şili'de çekti ve burjuvazinin günlük yaşamına eleştirel bir bakış getiren bu film ile Locarno Film Festivali'nde Büyük Ödül'ü kazandı.[1] Daha sonra bu filmi yaptığı bir söyleşide ‘konusu olmayan bir film’ olarak tanımladı.Kendi dönemindeki Miguel Littín ve Patricio Guzmán gibi politik yönetmenlerin dışında daha deneysel ve sürrealist filmler çekti.
Salvador Allende'nin Şili'de başkanlık yaptığı kısa dönemde, Sosyalist Parti'nin sinema danışmanlığını da yaptı.[1] Allende'nin iktidardan düşmesi üzerine Fransa'ya gitti. Fransa'da eleştirmenler ve sinemaseverler arasında 1970-1980 arasında sürgün hayatını, gerçeklik ve varoluşçuluk üzerine kendine has yorumlarıyla anlattığı çok sayıdaki düşük bütçeli ilginç ve kompleks avant-garde filmleri ile haklı bir üne kavuştu.
Bu dönem çektiği filmlerden en bilinenlerinden bazıları: Colloque de chiens (1977)(Ruiz'in Şilili bestekâr Jorge Arriagada ile işbirliği yaptığı ilk film), The Suspended Vocation (1978); The Hypothesis of the Stolen Painting (1979); On Top of the Whale (1982); Three Crowns of the Sailor (1983); City of Pirates (1983); Manoel's Destinies (1985); Treasure Island (1985) ve Life is a Dream (1986) dir.
1990'larda Ruiz John Hurt un başrolde oynadığı Dark at Noon(1992) ve Marcello Mastroianni'nin oynadığı Three Lives and Only One Death (1996) gibi büyük bütçeli filmleri ile Cannes film festivalinde altın palmiye için yarıştı .1997'de Catherine Deneuve'nin başrölünde olduğu Genealogies of a Crime filmi ile gümüş ayı ödülünü kazandı.
Ruiz, 19 Ağustos 2011'de Paris'te 2010 yılında karacağer nakli yüzünden oluşan akciğer enfeksiyonu neticesinde hayatını kaybetti.[1]
Ruiz'in son filmi olan Night Across the Street (2012) ölümünden sonra Cannes film festivalinde özel olarak gösterime girdi.Eski karısı ve iş arkadaşı ve uzun yıllar film editörü olan Valeria Sarmiento Napolyon devrinde geçen epik bir film olan Lines of Wellington (2012) filmini tamamladı ve film Venedik film festivalinde altın aslan i ve San Sebastian film festivalinde Zabaltegi ödülü için yarıştı.İki film de 2012 Toronto ve New York Film Festivallerine seçildi.25 Temmuz 2014'te Serpentine Galleries Londra'da "Pirates and Disappearances: A Homage to Raúl Ruiz" adında bir etkinlik düzenleyerek yönetmeni andı daha sonradan yönetmen adına Londra, New York ve Paris'te farklı retrospektifler düzenlendi.
Bibliyografya
[değiştir | kaynağı değiştir]Raoul Ruiz; Benoît Peeters; Patrick Deubelbeiss (1989). Le Transpatagonien . Casterman. ISBN 2203380144. Translated into Spanish as: Raúl Ruiz; Benoît Peeters (1995). El Transpatagónico. Grijalbo Mondadori. ISBN 956-262-097-2. Translated from the French by Cristóbal Santa Cruz.
Raoul Ruiz (1990). Le livre des disparitions (in French). Dis Voir. ISBN 2906571180. Translated into English as: Raul Ruiz (2005). The Book of Disappearance & The Book of the Tractions. Dis Voir. ISBN 2914563191.
Raoul Ruiz (1992). Le Convive de pierre (in French). Actes Sud. ISBN 2869431643.
Raoul Ruiz (1995). Poétique du cinéma (in French). Dis Voir. ISBN 2-906571-37-7. Translated into English as: Raul Ruiz (1995). Poetics of Cinema 1: Miscellanies. Dis Voir. ISBN 2-906571-38-5. Translated from the French by Brian Holmes. Translated into Spanish as: Raúl Ruiz (2000). Poética del cine. Editorial Sudamericana. ISBN 956-262-097-2. Translated from the French by Waldo Rojas.
Raoul Ruiz (1999). Entretiens (in French). Editions Hoebeke. ISBN 2842300823.
Raoul Ruiz (2006). Poétique du cinéma 2 (in French). Dis Voir. ISBN 978-2-914563-27-7. Translated into English as: Raul Ruiz (2007). Poetics of Cinema 2. Dis Voir. ISBN 978-2-914563-25-3. Translated from the Spanish by Carlos Eduardo Morreo.
Raoul Ruiz (2008). A la poursuite de l'île au trésor (in French). Dis Voir. ISBN 978-2-914563-39-0. Translated into English as: Raul Ruiz (2008). In Pursuit of Treasure Island. Dis Voir. ISBN 978-2-914563-41-3. Translated from the French by Paul Buck and Catherine Petit.
Raúl Ruiz (2012). L'esprit de l'escalier (in French). Fayard. ISBN 9782213644363. Translated into English as: Raul Ruiz (2012). The Wit of the Staircase. Dis Voir. ISBN 2914563728. Translated from the French by Paul Buck and Catherine Petit. Raúl Ruiz (2013). Poéticas del cine (in Spanish). Ediciones Universidad Diego Portales (UDP). ISBN 978-956-314-218-1. Sections translated from the French by Alan Pauls.
Raúl Ruiz (2017). Diario. Notas, recuerdos y secuencias de cosas vistas (in Spanish). Ediciones Universidad Diego Portales (UDP). Selection, editing and prologue by Bruno Cuneo.
Kazandığı Ödüller
[değiştir | kaynağı değiştir]Three Sad Tigers 1969 Locarno Film Festivali Altın Leopar ödülü.
1979 César ödülü Colloque de chiens (kısa film).
Three Crowns of the Sailor Cannes Film Festivali Perspectives du Cinéma ödülü (1983).
Guggenheim Fellowship for Creative Arts-Film (1983).
Manoel's Destinies Uluslararası Rotterdam Film Festivali KNF Ödülü(1985).
Three Lives and Only One Death Eleştirmen Ödülü São Paulo Uluslararası Film Festivali(1996).
Genealogies of a Crime 47. Berlin International Film Festivali Gümüş Ayı (1997).
Chile's National Prize for Performing and Audiovisual Arts (1997)
Başlıca filmleri
[değiştir | kaynağı değiştir]- La maleta (1963) - kısa film
- Le retour (1964) - kısa film
- El tango del viudo (1967) - kısa film
- Tres tristes tigres [Three Sad Tigers] (1968)
- La catanaria (1969)
- Militarismo y tortura (1969) - kısa film
- La colonia penal [The Penal Colony] (1970)
- Ahora te vamos a llamar hermano (1971) - kısa film
- Nadie dijo nada (1971)
- ¡Qué hacer! (1972)
- Los minuteros (1972) - kısa film
- Poesía popular: La teoría y la práctica (1972) - kısa film
- Abastecimiento (1973) - Kısa film
- Palomita blanca [Little White Dove] (1973)
- El realismo socialista (1973)
- Palomita brava (1973) - kısa film
- La expropiación [The Expropriation] (1974)
- Diálogos de exiliados [Dialogues of Exiles] (1975)
- Sotelo (1976) - kısa film
- Utopia (1976)
- Colloque de chiens (1977) - kısa film
- Les divisions de la nature (1978) - kısa film
- La vocation suspendue [The Suspended Vocation] (1978)
- Petit manuel d'histoire de France (1979)
- Jeux (1979)
- De grands événements et de gens ordinaires [Of Great Events and Ordinary People] (1979)
- Images de débat (1979)
- L'hypothèse du tableau volé [The Hypothesis of the Stolen Painting] (1979)
- Zig-Zag - le jeu de l'oie (une fiction didactique à propos de la cartographie) (1980) - kısa film
- La ville nouvelle (1980) - kısa film
- Fahlstrom (1980) - kısa film
- Musée Dali (1980)
- L'image en silence (1980)
- Le borgne (1980)
- Teletests (1980) - kısa film
- The Territory (1981)
- Images de sable (1981) - kısa film
- Ombres chinoises (1982) - kısa film
- Querelle des jardins (1982) - kısa film
- Le petit théâtre (1982) - Kısa film
- Het dak van de Walvis [On Top of the Whale] (1982)
- Bérénice (1983)
- La ville de Paris (1983)
- Lettre d'un cinéaste ou Le retour d'un amateur de bibliothèques [Letter from a Library Lover] (1983) - kısa film
- Les trois couronnes du matelot [Three Crowns of the Sailor] (1983)
- La ville des pirates [City of Pirates] (1983)
- Voyages d'une main (1984)
- Régime sans pain (1984)
- Point de fuite [Vanishing Point] (1984)
- Les destins de Manoel [Manoel's Destinies/Manoel on the Island of Marvels] (1985)
- L'Île au trésor [Treasure Island] (1985)
- La présence réelle (1985)
- L'éveillé du pont de l'Alma [The Insomniac on the Bridge] (1985)
- Richard III (1986)
- Mémoire des apparences [Life is a Dream] (1986)
- Dans un miroir (1986)
- Mammame (1986)
- Brise-glace (1987)
- La chouette aveugle [The Blind Owl] (1987)
- Le professeur Taranne (1987)
- Allegoria (1988)
- Tous les nuages sont des horloges (1988)
- Il pozzo dei pazzi (1989) - kısa film
- Derrière le mur (1989)
- Hub (1989)
- The Golden Boat (1990)
- A TV Dante (Cantos 9-14) (1991)
- Las soledades (1992) - kısa film
- L'oeil qui ment [Dark at Noon] (1992)
- Fado majeur et mineur [Fado, Major and Minor] (1994)
- Wind Water (1995) - kısa film
- Trois vies et une seule mort [Three Lives and Only One Death] (1996)
- Généalogies d'un crime [Genealogies of a Crime] (1997)
- Le film à venir (1997) - kısa film
- Shattered Image (1998)
- Le temps retrouvé [Time Regained] (1999)
- Comédie de l'innocence [Comedy of Innocence] (2000)
- Combat d'amour en songe [Love Torn in a Dream] (2000)
- Les Âmes fortes [Savage Souls] (2001)
- Miotte vu par Raúl Ruiz (2002)
- Cofralandes, rapsodia chilena [Cofralandes, Chilean Rhapsody] (2002)
- Ce jour-là [That Day] (2003)
- Une place parmi les vivants [A Place Among the Living/A Taste for Murder] (2003)
- Vertige de la page blanche [Vertigo of the Blank Page] (2003)
- Días de campo [Days in the Country] (2004)
- Le domaine perdu [The Lost Domain] (2005)
- Klimt (2006)
- Le Don (2007) - kısa film
- La Recta Provincia (2007)
- Litoral (2008)
- La maison Nucingen [Nucingen House] (2008)
- Agathopedia (2008)
- El pasaporte amarillo [The Yellow Passport] (2009)
- A Closed Book [Blind Revenge] (2010)
- L'estate breve (2010)
- Mistérios de Lisboa [Mysteries of Lisbon] (2010)
- Ballet aquatique (2011)
- La noche de enfrente [Night Across the Street] (2012)
- As Linhas de Torres [Lines of Wellington] (2012)
- La telenovela errante The Wandering Soap Opera (2017)
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Şilili yönetmen Raul Ruiz yaşamını yitirdi". Sinemamüzik.com, 19 Ağustos 2011. 24 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Aralık 2018.
