IV. Arsinoe
| IV. Arsinoe | |
|---|---|
 Arsinoe'nin kurtarılışı adlı resim | |
| Hüküm süresi | Aralık MÖ 48 – Ocak MÖ 47 |
| Taç giymesi | Eylül MÖ 48 |
| Önce gelen | XII. Auletes |
| Sonra gelen | XIV. Ptolemaios ve VII. Kleopatra |
| Doğum | MÖ 63-68 İskenderiye, Mısır |
| Ölüm | MÖ 41 Efes |
| Defin | Efes |
| Hanedan | Ptolemaios Hanedanı |
| Babası | XII. Ptolemaios Auletes |
| Annesi | Bilinmiyor |
| Meslek | Mısır Kraliçesi |
IV. Arsione, (Arsinoë olarak da yazılır.) (MÖ ~68-63 - MÖ 41) XII. Ptolemaios Auletes'in altı çocuğundan dördüncüsü ve en küçük kızı, Ptolemaios Krallığı'nın kraliçesi ve kardeşi XIII. Ptolemaios ile birlikte ülkenin yöneticisi (Milattan önce 48-Milattan önce 47 yılları arasında), Antik Mısırlı Ptolemaios Hanedanı'nın son üyelerinden birisi ve aynı zamanda VII. Kleopatra'nın üvey kız kardeşiydi.[1][2][3][4]
İskenderiye kuşatmasında (MÖ 47) kız kardeşi Kleopatra'ya karşı rolü sebebiyle Arsinoe, Nil Muharebesi'nde XIII. Ptolemaios'un yenilgisinin ardından Romalı triumvir Julius Caesar tarafından Roma'ya savaş esiri olarak götürüldü. Arsinoe daha sonra Roma Anadolusunun bir kenti olan Efes'teki Artemis Tapınağı'na sürüldü, ancak orada MÖ 41'de sevgilisi Kleopatra'nın isteği üzerine Marcus Antonius tarafından idam edildi.
Tarih
[değiştir | kaynağı değiştir]Arsinoë, bilinmeyen bir kadın tarafından XII.Auletes'in üçüncü ya da dördüncü kızıydı [1][2][3][4] XII.Auletes M.Ö. 51 yılında öldüğünde, en büyük oğlu ve kızı: Ptolemaios ve Kleopatra'yı Mısır'ın ortak hükümdarları olarak bıraktı, ancak Ptolemaios kısa süre sonra Kleopatra'yı tahttan indirdi ve onu İskenderiye'den kaçmaya zorladı . Julius Caesar MÖ 48'de Pharsalus Muharebesi'nde mağlup ettiği rakibi Pompey'in peşinde İskenderiye'ye geldi. İskenderiye'ye vardığında kendisine Pompey'in başı sunuldu. Her ne kadar mücadele içinde olsalar da uzun süredir dostu olan birinin idam edilmesi Sezar ve Ptolemaios arasında bir ittifak olasılığını sona erdirdi ve Sezar Kleopatra'nın yanında yer aldı. Daha sonra Sezar XII.Auletes'in iradesine uygun olarak Kleopatra ve Ptolemaios'un Mısır'ı birlikte yöneteceğini ve benzer bir kararla MÖ 58'de Roma tarafından Mısır egemenliğine eklenen Kıbrıs'ı Arsinoë ve en küçük kardeşi XIV.Ptolemy'ye verdiğini açıkladı .[5][6]
Ancak Arsinoë, akıl hocası hadım Ganymedes ile başkentten kaçtı ve Mısır ordusunun komutasını aldı.[7] Ayrıca kendisini IV. Arsinoë olarak Kraliçe ilan etti, Achillas'ı idam etti ve Ganymedes'i ordunun komutasında ikinci adam olarak görevlendirdi.[6][8] Arsinoë'nin liderliğinde Mısırlılar, Romalılara karşı bir miktar başarı elde ettiler. Mısırlılar, sokakları kapatmak için duvarlar yaparak Sezar'ı şehrin bir bölümünde tuzağa düşürdüler. Ardından Arsinoë, Ganymedes'i Sezar'ın sarnıçlarını besleyen kanallara deniz suyu dökmesi için yönlendirdi ve Sezar'ın birlikleri arasında paniğe neden oldu. Sezar, şehrin altındaki tatlı su içeren gözenekli kireçtaşına kuyular kazarak bu önlemi aldı. Bu önlem, durumu yalnızca kısmen hafifletti, bu yüzden daha fazla tatlı su aramak için sahil boyunca gemiler gönderdi.[9] Sezar, şehirden kaçması gerektiğini fark etti ve bunu limanın kontrolünü ele geçirerek yapmayı umdu. İskenderiye Feneri'nin kontrolünü ele geçirmek için bir saldırı başlattı, ancak Arsinoë'nin güçleri onu geri püskürttü. Muhtemel yenilgisinin farkına varan Sezar, yakındaki bir Roma gemisine yüzebilmek için zırhını ve mor pelerini çıkardı.
Ganymedes'ten memnun olmayan önde gelen Mısırlı subaylar Arsinoe'yi, XIII. Ptolemaios ile takas etmek için Sezar ile pazarlık yaptı.[10][11] Ptolemaios serbest bırakıldıktan sonra, Romalılar takviye alana ve Mısırlıları kesin bir yenilgiye uğratana kadar savaşa devam etti. Şimdi Roma esaretinde olan Arsinoë, MÖ 46 yılında Roma'ya götürüldü. Sezar'ın zafer törenini izlemeye zorlandı ve ona karşı kazandığı zaferin sahnesi olan İskenderiye Feneri'nin yanan bir heykelinin arkasında geçit töreni yapıldı.[12] Arsinoe, II.Juba ile birlikte kalabalıkta empati uyandırdı.[13] Festivaller sona erdiğinde önde gelen mahkumları zaferin göstergesi olarak boğma geleneğine rağmen, Sezar, Arsinoë'yi öldürmemesi için baskı gördü ve Efes'teki Artemis tapınağını sığınması ve yaşaması için ona tahsis etti. Arsinoë tapınakta birkaç yıl yaşadı ve her zaman Arsinoë'yi gücüne bir tehdit olarak gören kız kardeşi Kleopatra'ya dikkat etti[7] MÖ 41'de, Kleopatra'nın kışkırtmasıyla Mark Antony, Arsinoë'nin Artemis tapınağın basamaklarında idam edilmesini emretti.[14] Cinayeti, tapınak dokunulmazlığının ağır bir ihlali ve Roma için utanç verici bir eylemdi. Arsinoë'yi tapınağa vardığında "kraliçe" olarak karşılayan hadım rahibi (Megabyzos), Efes'ten bir elçinin Kleopatra'dan ricası üzerine affedildi.[15]
Doğum yılı
[değiştir | kaynağı değiştir]Arsinoë'nin doğum yılı genellikle MÖ 68 ile 63 arasında kabul edilir: Encyclopædia Britannica , isyan ve yenilgisi sırasında Julius Caesar'a karşı ayaklanması ve yenilgisi sırasında 15 yaşında olduğunu ve doğumunun MÖ 63 yılında olduğundan bahseder[16] araştırmacı Alissa Lyon ise [1] M.Ö. 68 yılında öldüğünde onun 27 yaşında olduğunu belirtiyor.[17] Joyce Tyldesley doğum tarihini MÖ 68 ile MÖ 65 aralığında kabul eder.[18] Alternatif bir hipotez, 15 ve 18 yaşları arasındaki başsız bir kız çocuğunun iskeletinin Arsinoë olabileceği iddia edilen "Kleopatra: Bir Katilin Portresi" adlı belgesel dizide yer alıyordu.
Sezar'a karşı yapılan kısa savaştaki eylemleri, doğal olarak onun bundan daha yaşlı olduğunu ve bu nedenle, mezara gömülü başsız kız çocuğu olmasını imkansız hale getireceğini düşündürür. Belki de kendi otoritesini kullandığına dair en güçlü kanıt, Sezar'ın Pharos fiyaskosundan sonra, Sezar'a karşı savaşı sürdüren XIII.Ptolemaios 'u sırf Arsinoe'ye dokunmak için serbest bırakmaya hazır olduğudur.[19][20] MÖ 48-47 olayları sırasında Arsinoë'nin yaşını yaklaşık on yedi yaşına yerleştiren Stacy Schiff, Arsinoë'nin "hırsla yanıp tutuştuğunu" ve "ve halinden memnun biri olmadığını" kaydederek, Arsinoë'nin kraliyet sarayından kaçtıktan sonra üvey kız kardeşine karşı daha fazla ses çıkardığını ve Sezar karşıtı saraylı Achillas'ın tarafında olduğunu ve Sezar'a karşı ordunun başına geçtiğini söyledi.[21]
Efes'teki Mezar
[değiştir | kaynağı değiştir]1990'larda, Efes'in merkezinde bulunan sekizgen bir anıt , Avusturya Bilimler Akademisi'nden Hilke Thür tarafından Arsinoë'nin mezarı olarak varsayıldı. Mezar üzerinde herhangi bir yazıt bulunmamakla birlikte MÖ 50-20 arasına tarihlenmektedir. 1926'da mezar odasında öldüğü zaman 15-18 yaşları arasında olduğu tahmin edilen bir kadının başsız iskeleti bulundu.[4][22] Thür'ün iskeleti değerlendirmesi, İskenderiye Feneri'nin ikinci katmanı gibi sekizgen olan mezarın şekline, kemiklerin karbon tarihlemesine (MÖ 200 ile 20 arasında), iskeletin cinsiyetine ve çocuğun ölüm yaşını temel almaktadır.[23] Mezarın, "papirüs demeti" sütunları gibi Mısır motiflerine sahip olduğu da iddia edildi.
Çocuğun kimliğini belirlemek için bir DNA testi de denendi. Bununla birlikte, kemikler çok fazla kullanıldığından[24] ve kafatası 2. Dünya Savaşı sırasında Almanya'da kaybolduğundan doğru bir okuma elde etmek imkansızdı. Hilke Thür, kadının neye benzediğini göstermek için adli antropolog Caroline Wilkinson tarafından bilgisayar teknolojisi kullanılarak yeniden yapılandırılan[25][26] eski notlarını ve fotoğraflarını inceledi.[27] Thür, Boas, Gravlee, Bernard ve Leonard ve diğerlerinin kafatası ölçümlerinin ırkın güvenilir bir göstergesi olmadığını göstermesine rağmen, klasik Grek özellikleriyle karışık Afrika soyunun işaretlerini gösterdiğini iddia etti[28] ve ölçümler modern adli bilim gelişmeden önce,1920'de not edildi. Dahası, Arsinoë ve Kleopatra aynı babayı paylaştılar (Ptolemy XII Auletes) ancak farklı anneleri vardı[29] ve Thür, sözde Afrika soyunun iskeletin annesinden geldiğini iddia etti.
Mary Beard, bulguları eleştiren muhalif bir makale yazdı, önce mezarda hayatta kalan bir isim bulunmadığına ve mezarın Pharos Deniz Feneri'nin şeklini çağrıştırdığı iddiasının "mantıklı olmadığını"; ikincisi, kafatası bozulmadan hayatta kalmaz ve iskeletin yaşı Arsinoë'nin yaşı için çok gençtir (kemiklerin 15-18 yaşında olduğu söylenir, Arsinoë'nin ölümünde yirmili yaşlarının ortalarında olduğu söylenir); ve üçüncü olarak, Kleopatra ve Arsinoë'nin aynı anneye sahip olmadıkları bilinirken, "etnik argüman büyük ölçüde boşa çıkar."[4] Dahası, Thür tarafından ırkı belirlemek için kullanılan kraniyometri, şu anda genel olarak "ırksal baskıyı sürdürmek" için "insan gruplarının sömürülmesini" destekleyen ve "ırkın biyolojik temelinin gelecekteki görüşlerini çarpıtan" bir sahte bilim olarak kabul edilen bilimsel ırkçılığa dayanmaktadır.[30]
The Times'tan bir yazar iskeletin tanımlanmasını "kesinliğe karşı bir varsayımın zaferi" olarak tanımladı. Anıt, Arsinoë'nin mezarı ise, kalıntıları bulunan Ptolemaios hanedanının tek üyesi olacaktı.[31] İskeletin IV.Arsinoë 'e ait olduğu hiçbir zaman kesin olarak kanıtlanmamıştır.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b Cleopatra. 14 Temmuz 2011. s. 35. ISBN 978-1-78022-114-4. 19 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mayıs 2021.
- ^ a b Kleiner 2009.
- ^ a b HSC Ancient History. 2006. s. 125. ISBN 978-1-74125-179-1. 29 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mayıs 2021.
- ^ a b c d "The skeleton of Cleopatra's sister? Steady on". Times Literary Supplement (İngilizce). 16 Mart 2009. 17 Mart 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Haziran 2018.
- ^ "Arsinoe IV". ReoCities. 13 Haziran 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Nisan 2017.
- ^ a b "Pharaohs of Ancient Egypt: Cleopatra VII". Ancient Egypt Online (İngilizce). 22 Kasım 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Nisan 2017.
- ^ a b Mahaffy 1899.
- ^ Julius Caesar, Commentarii de Bello Civili 3.112.10-12; De Bello Alexandrino 4; Cassius Dio, Roman History 42.39.1-2; 42.40.1; Lucan, Pharsalia 10.519-523
- ^ "The Alexandrian Wars by Julius Caesar". The Internet Classics Archive (İngilizce). 16 Ağustos 2000 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Nisan 2017.
- ^ De Bello Alexandrino 23-24 and, with some deviations, Cassius Dio, Roman History 42.42
- ^ "XIII". The House of Ptolemy (İngilizce). Londra: Methuen Publishing. 1927. Erişim tarihi: 14 Nisan 2017 – LacusCurtius vasıtasıyla.
- ^ Cassius Dio, Roman History 43.19.2-3; Appian, Civil Wars 2.101.420
- ^ Kleiner & Buxton 2008.
- ^ Chisholm 1911.
- ^ Josephus, Antiquities of the Jews 15.89; Josephus, Contra Apion 2.57; inaccurate Appian, Civil Wars 5.9.34-36 and Cassius Dio Roman History 48.24.2
- ^ Britannica 2019.
- ^ "ANP455: Archaeology of Ancient Egypt, 25 September 2014. http://anthropology.msu.edu/anp455-fs14/2014/09/25/arsinoe-iv/ 19 Mayıs 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ^ Joyce Tyldesley: Cleopatra, Last Queen of Egypt, Profile Books Ltd, 2008, p. 27.
- ^ "Dangerous Women", Karen Murdarasi, 2016
- ^ Cassius Dio, Roman History, vols 42-43
- ^ Stacy Schiff: Cleopatra: A Life, Little, Brown and Company, 2010, pp. 48-49
- ^ Josef Keil (1929) Excavations In Ephesos
- ^ Dr. Fabian Kanz, "Arsinoe IV of Egypt: Sister of Cleopatra identified?" April 2009
- ^ "Have Bones of Cleopatra's Murdered Sister Been Found?". Live Science. 16 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Nisan 2017.
- ^ Foggo (15 Mart 2009). "Found: the sister Cleopatra killed". The Sunday Times (İngilizce). 29 Haziran 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Nisan 2010.
- ^ Cleopatra's mother 'was African' 25 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. – BBC (2009)
- ^ "Cleopatra, Arsinoe, and the Implications". rogueclassicism. 15 Mart 2009. 22 Mart 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Nisan 2017.
- ^ Clarence C. Gravlee, H. Russell Bernard, and William R. Leonard. "Heredity, Environment, and Cranial Form: A Re-Analysis of Boas's Immigrant Data" American Anthropologist 105[1]:123–136, 2003.
- ^ The Lives of Cleopatra and Octavia, By Sarah Fielding, Christopher D. Johnson, p. 154, Bucknell University Press, 978-0-8387-5257-9
- ^ "Phrenology and "Scientific Racism" in the 19th Century". Vassar College Word Press. 28 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ocak 2019.
- ^ Hilke Thür: Arsinoë IV, eine Schwester Kleopatras VII, Grabinhaberin des Oktogons von Ephesos? Ein Vorschlag. ("Arsinoë IV, a sister of Cleopatra VII, grave owner of the Octagon in Ephesus? A suggestion.") In: Jahreshefte des Österreichischen Archäologischen Instituts, vol. 60, 1990, p. 43–56.
Bibliyografi
[değiştir | kaynağı değiştir]- "Arsinoe IV". Encyclopedia Britannica (İngilizce). 12 Kasım 2019. 27 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2021.
Chisholm, Hugh, (Ed.) (1911). "Arsinoë". Encyclopædia Britannica. 2 (11. bas.). Cambridge University Press. s. 655.- Keil, Josef; Reisch, Emil (1930). Ephesos: Ein Führer durch d. Ruinenstätte u. ihre Geschichte. 2. (Almanca). Viyana: Dr. B. Filser.
- Kleiner, Diana E. E.; Buxton, Bridget (2008). "Pledges of Empire: The Ara Pacis and the Donations of Rome". American Journal of Archaeology (İngilizce). 112 (1). ss. 57-89. ISSN 0002-9114. 15 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2021.
- Kleiner, Diana E. E. (30 Haziran 2009). Cleopatra and Rome (İngilizce). Harvard University Press. ISBN 978-0-674-03966-7.
- Mahaffy, J. P. (1899). "Chapter X". A History Of Egypt (İngilizce). IV. New York City: Charles Scribner's Sons. ss. 143, 147. Erişim tarihi: 8 Şubat 2021.
- Ulrich Wilcken: Arsinoë 28.(Almanca) In: Realencyclopädie der classischen Altertumswissenschaft (RE). Vol. II, 1, Stuttgart 1893ff., col. 1288-1289.
