İçeriğe atla

İfigenia

Vikipedi, özgür ansiklopedi

İfigenia veya İphigenia, Miken Kralı Agamemnon ile Clytemnestra'nın kızıdır. Kardeşleri ise Elektra, Orestes ve Khrysothemis'tir.

Agamemon, Artemis Korusunda avlanırken kutsal bir geyiği öldürüp, böbürlendiği için tanrıça Artemis'i kızdırır. Böylece Akha Ordusunun Aulis'ten Truva'ya açılmasını sağlayacak uygun rüzgarlar çıkmaz. Agamemnon böylece ordunun bilicisi Kalkhas'a danışır. Kalkhas, düş yorumcularının en büyüğüdür; geçmişi, geleceği, şimdiyi bilmektedir. Ona, bu hüneri Apollon vermiştir.[1] Kalkhas, tanrıça Artemis'in Agamemnon'a sinirli olduğunu, eğer kızını tanrıçaya kurban ederse yola çıkmasını sağlayacağını söyler.

Bunun üzerine kızı İphigenia'yı Miken'den Akhilleus ile evlendireceğini bahanesi ile getirtir ve onu Artemis'e kurban ederek uygun rüzgarların çıkmasını sağlar. Bu hikâye özellikle Euripides'in İphegenia Aulis'te isimli oyununda anlatılır. Truva Savaşı'nın başlaması, Yunan prenses İphigenia'nın kurban edilmesi ile olur.[2] Yine Truva Savaşı'nın bitimi ise, Truvalı prenses Polyksena'nın kahraman Akhilleus'un mezarında kurban edilmesi ile sonlanır. İki kadın da, herkesi hayran bırakacak bir şekilde, ölümlerine isteyerek, omuzları dik giderler ve erkeklerin hayranlığını kazanırlar.[3]

Kızının ölümüne çok üzülen Clytemnestra ise Agamemnon Truva Savaşı'ndan döndükten sonra onu öldürecektir. Böylece oğulları Orestes de kız kardeşi Elektra ile birlikte, annesi Clytemnestra'yı ve aşığını öldüreceklerdir.[4][5]

Başka bir versiyona göre, İphegenia, Aulis'te ölmez; Artemis onu kurtarır ve onu Tauris'e götürerek Artemis rahibesi yapar. İphegenia, buradaki tapınakta gemileri batıp, Tauris'e çıkan yabancıları kurban etmektedir. Günün birinde kardeşi Orestes ile arkadaşı Pylades gelirler. Delphoi kahininin verdiği görev, buradaki Artemis Heykeli'ni Yunanistan'a götürmektir. İphigenia onlara yardım eder ve birlikte Yunanistan'a kaçarlar. İphigenia, Pylades ile evlenir. Bu hikâyede yine Euripides'in İphigenia Tauris'de isimli oyununda anlatılır.[6]

Epik Döngü'nün kayıp destanlarından Cypria'da İphigenia'nın kurbanından bahseder. Kahin Kalkhas, Artemis'i yatıştırmak için kızın kurban edilmesi gerektiğini bildirir. İphigenia, Akhilleus ile evlendirilme bahanesi ile getirilir ve kurban edilmeden önce, Artemis, kızın yerine bir geyik koyarak, kızı Tauris'e kaçırır ve orada onu ölümsüz yapar.

İphigenia'nın öldürülmesi ile ilgili eserler

[değiştir | kaynağı değiştir]

İPHİGENİA TAURİS'DE İLE İLGİLİ ESERLER

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ Homeros (2016). İlyada. Erhat, Kadir, Azra, A. tarafından çevrildi. İstanbul: Türkiye İş Bankası Yayınları. s. 70: 5. 
  2. ^ İphigenia Avlis'te, Euripides. İş Bankası Yayınları. 
  3. ^ Hekabe, Euripides. İş Bankası Yayınları. 
  4. ^ Orestes, Euripides. 
  5. ^ Elektra, Sofokles. 
  6. ^ İphigenia Tauris'te, Euripides.