Port-au-Prince
| Port-au-Prince | |
|---|---|
| |
| Eyalet Bayrağı | Eyalet Simgesi |
| Temel Rakamlar | |
| Yüzölçümü: | |
| Nüfus: | 1.082.800 |
| Rakım: | |
| Kuruluş: | 1749 |
| Belediye Başkanı: | Jean Yves Jason |
| Araba plaka kodu: | |
| Coğrafi konum: | |
| Toplam borç: | |
| İşsizlik: | |
| Websitesi: | |
Port-au-Prince, Haiti'nin başkenti ve en büyük şehridir. Şehir, merkezden uzaklaştıkça ve yamaçlara gidildikçe bir gecekondu şehri görüntüsünü alır. Port-au-Prince şehri, Gonâve Körfezi'nde yer almaktadır: şehrin üzerinde yer aldığı ve doğal bir liman görevi gören körfez, Taíno uygarlıklarından bu yana ekonomik faaliyeti sürdürmektedir. İlk kez 1749'da Fransız sömürge yönetimi altında kuruldu. Kentin planı bir amfitiyatroya benziyor; ticaret bölgeleri suya yakın, yerleşim mahalleleri ise yukarıdaki tepelerde yer alıyor. Şehrin yukarısındaki yamaçlarda gecekondu mahallelerinin hızla büyümesi nedeniyle nüfusunu tespit etmek zordur; ancak son tahminler metropol bölgesinin nüfusunun yaklaşık 3,7 milyon, yani ülkenin ulusal nüfusunun neredeyse üçte biri olduğunu gösteriyor.[1] Şehir, 2010 yılındaki büyük bir depremden[2] feci bir şekilde etkilenmiş, çok sayıda yapı hasar görmüş veya yıkılmıştır. Haiti hükûmeti ölü sayısının 230.000 olduğunu tahmin ediyordu.[3]
Çete şiddeti oldukça yaygın olup adam kaçırma, katliam ve toplu tecavüzler sıklıkla polis memurları ve politikacıların suç ortaklığıyla gerçekleşen yaygın olaylardır.[4]
Tarih
[değiştir | kaynağı değiştir]
Şehir, Kristof Kolomb'un varışından önce şehrin bulunduğu yerde herhangi düzenli bir yerleşim bulunmamaktaydı. 15. yüzyıl sonlarına doğru bölge Bohechio adlı yönetim birimine dahil edildi. İspanyol halkının ilk akınlarından başlayarak bölgedeki yerel Amerika hakimiyeti tehlikeye girdi. Yerliler bu akınları durdurmak için uzun süren mücadelelerden sonra yerleşmeye başlayan İspanyol kavimlerinden kaptıkları hastalıklar sonucunda kırıldılar ve bölge rahatça İspanyol hakimiyeti altına girdi. Bu süreçten itibaren, bölge, yerel Amerika, İspanyol ve Afrika asıllı köleler ile karıştı ve günümüzdeki Haiti halkı belirdi.
Ekonomi
[değiştir | kaynağı değiştir]
Şehrin ekonomisi, genel Haiti ekonomisinden farklı olarak, geniş ve büyük bir ekonomidir. Şehrin ekonomisi, ticaret ve sanayi temellidir. Bununla beraber şehir, günümüzde dünyaya ihraç ettiği yüksek oranda kahve ve şeker ile ticaret alanında tanınmaktadır. Gıda sektörü haricinde şehirde, ihraç edilmek üzere üretim yapan, çimento, tekstil ve sabun fabrikaları mevcuttur.
Her ne kadar şehirde işsizlik yüksek oranlardaysa da, şehirdeki hemen hemen herkesin bir işi olduğunu söyleyebilmek mümkündür. Şehir, kayıtlı işçiler haricinde, sokaklarda seyyar ticaretle uğraşan çoğunlukla doludur.
2010 Haiti Depremi
[değiştir | kaynağı değiştir]
Şehir, 12 Ocak 2010 da gerçekleşen 2010 Haiti Depremi ile büyük ölçüde yıkılıp ağır hasar gördü. Depremin merkez üssü başkente 25 km uzaklıkta idi ve 7,0 Richter büyüklüğündeydi.[5] Uluslararası Kızılhaç ve Kızılay Hareketi, depremden yaklaşık üç milyon kişinin etkilendiğini ve şehirde ölü sayısının da 45.000-50.000 olduğunu tahmin ediyor.[6] Görülebilen yerlerin büyük çoğunluğu önemli derecede hasarlı veya tahrip olmuş. Bu yerler arasında Haiti Ulusal Sarayı (Cumhurbaşkanlık Sarayı), Haiti Ulusal Meclisi binası, Port-au-Prince Katedrali ve ana genel hapishane yer almakta.[7][8][9]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Urbanres.net" (PDF). 1 Nisan 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2014.
- ^ [1] 15 Ocak 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ^ "Haiti Raises Earthquake's Death Toll to 230,000". Associated Press. 9 Şubat 2010. 15 Şubat 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2010.
- ^ "Haiti: Inside the capital city taken hostage by brutal gangs" 5 Aralık 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., by Orla Guerin, The Independent, 5 December 2022 (retrieved same date).
- ^ USGS Magnitude 7.0 – HAITI REGION http://earthquake.usgs.gov/earthquakes/eqinthenews/2010/us2010rja6/ 15 Ocak 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 13 Ocak 2010
- ^ http://www.cbsnews.com/stories/2010/01/13/world/main6090601.shtml?tag=cbsnewsSectionContent.4 20 Ocak 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Red Cross: 3M Haitians Affected by Quake CBS News giriş=13-01-2010
- ^ Keith Fournier Devastating 7.0 Earthquake Hammers Beleagured Island Nation of Haiti http://www.catholic.org/international/international_story.php?id=35181 11 Mayıs 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Catholic Online tarih=13-01-2010
- ^ Quake 'levels Haiti presidential palace' http://news.smh.com.au/breaking-news-world/hundreds-feared-dead-in-haiti-earthquake-20100113-m5d3.html 24 Ekim 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Sydney Morning Herald tarih=13-01-2010
- ^ UN: Haitian capital's main jail collapsed in quake http://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2010/01/13/AR2010011302174.html 14 Mart 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. tarih=13-01-2010