Lola
| Lola | ||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||||
| Tabaqabandiji ilmī | ||||||||||||
|
XATO: Parametrhoi parent va rangro bojad pur kuned.
|
||||||||||||
| Nomi bajnulmilaliji ilmī | ||||||||||||
| ||||||||||||
Lola - sardae az tirai savsanijon ast, ki dar hududi 100 to 150 guna dorad. Mahali asliji rūjişi lolahoi xudrū dar Osijoi Markazī dar nazar girifta meşavad. In gul dar Afƣoniston, Turkija, Eron, qismati az ƣarbi Surija, sohili bahrhoi Aral, Xazar va Sijoh, kişvari Junon, Itolijo, Isponijo va sohili bahri Mijonazamin dar şimoli Afriqo ba surati xudrū joft meşavad.
Ta'rixi guli Lola
[viroiş | edit source]- Ta'rixi pijozhoi guli lola
Ta'rixi pijozhoi guli lola dar Gollandija açib ast. Zamone, ki talaboti mardum ba pijozi guli lola afzud narxi on niz cand barobar dar bozorho garon gardid. Maxsusan dar solhoi 1663- 1967 in marhila dar ta'rixi golandiho bo nomhoi tulpomanie, tulpenwoede, tulpengekte, bollengekte, bollenrazernij jod karda meşavad.
- Taşakkul va inkişof
Jak tan az xoriçijon Oxir Gilen de Buzbek safiri Avstralija dar Turkija ba guli lola ahamijati çiddī medihad. Ū cand dona pijozi guli lolaro az Konstantinopol ba Vena ovard, ki onhoro dar boƣcai imperator Ferdinandi 1 şinondand. Lolaho dar zeri nazari şaxsiji botaniki botaçribai fransuz Şarl de Lekljuza, ki bo nomi lotinaş Karl Kluzius maşhur bud, sabzida kalon meşavand. Dar muddate kūtohe Kluzius diqqati Donişgohi Lajnedro ba taçribaaş ba dastovardaaş çalb mekunad. Soli 1593 Kluzius bo «pijozhoi guli lola» ba Lejden meojad. 1594 bor avval avvalin boƣi guli lola bo şarofti Karl Kluzius dar Niderlandija arzī hastī mekunad. Dar dah sol ba holandiho dah nav'hoi guli lolaro baroi çahonijon muarrifī kardand.
- Peşrafti tiçorat
Soli 1965 jak dona guli lola barobar ba 2000 flor (tilo bo vazni 3, 5 gm) ba furūş meraft. Tiçorati on dar birƶahoi nomdori Amsterdam, Rotterdam, Xarlema va Lejdana ba roh monda şud. Dar soli 1665 narxi on ba 5500 flor (puli mahallī) barobar gardid. Avvalhoi solhoi 1637 narxi mijonai guli lola 25 foiz qimmat şud. Bino bar suxanoni mutaxassisi sohai ta'rixi hunar naqşi guli lolai Janom D. de Xemomro xaridan osontar bud, nazar ba guli lolaro xaridan. Furūşandahoi guli lola daromadi xube ba dast meovardand. Kor to ba çoe rasida bud, ki oilahoi kambizoat niz dar birƶaho ba furūxtani nav'hoi gunoguni guli lola maşƣul budand. In nav'i tiçoratro digar dar bozor nazorat karda nameşud. Toçironi navbaromad safaşon beştar gaşta, korhojaşon digar xudaşon dar markazhoi savdo peş meburdand. Hatto dar ba'ze mintaqaho va zaminho bo guli lola ivaz karda meşudand jo bar'aks bo xaridani zamin dar on ço guli lola kişt karda meşud. Bino ba guftai rūznomanigor Carlz Makkem baroi nav'i guli lola bo nomi Semper Augustus 12 akrov (4,86 ga) zamin peşnihod karda meşud.
- Arzon şudani guli lola
Dar mohi fevrali soli 1637 şumorai furūşandaho jakbora nazar ba xaridoron zijod gardid, ki on ba arzonşaviji narxi guli lola dar markazhoi savdo ovarda rasonid. Ba qimattarin narxi guli lola digar xaridoron 300 flor medodand. Dar jak şab sadho hazor toçironi golandī az tiçorati minba'dai guli lola dast kaşidand. Dar jak sol 100 % narxi guli lola dar bozorho kohiş joft. Ba'di az bajn raftani guli lola tiçorati foidaovardi golandiho iqtisodi in kişvar ba buhron giriftor megardad. Harcand guli lola ba digar kişvarhoi Avrupo roh jofta boşad ham, ammo hec jak kişvari dunjo ba monandi mardumi Golandija az on bahra nabardoştaast.
Ba'di solhoi tulonī guli lola bori digar dar ta'rixi başarijat az xud darak medihad. In nav'i gul ba zudi dar bajni mardum roh jofta, serxaridor megardad. Dar asri XV111 sultoni turk Ahmadi 111 hazor dona guli lolai golandihoro ba Turkija meorad. Ba'di muddate ba kişvarho lolai turkī sodirot meşud. Ta'kid bojad kard, ki ta'rixi guli lola hanūz ba tavri durust omūxta naşudaast. Soli 1841 ba'di naşri kitobhoi rūznomanigor Calz Makkem dar borai guli lola va Aleksandr Djuma «Guli lola» olamijon bo ta'rix, pajdoiş va şevahoi inkişofi guli lola oşnoji pajdo mekunand.[3]
Adabijot
[viroiş | edit source]Ezoh
[viroiş | edit source]- ↑ Linnej K. Genera plantarum eorumque characteres naturales, secundum numerum figuram, situm, & proportionem omnium fructificationis partium — 5 — Stokholm: 1754. — S. 145. — doi:10.5962/BHL.TITLE.746
- ↑ Linnaeus C. Species Plantarum (lot.): Exhibentes plantas rite cognitas ad genera relatas — 1753. — Ç. 1. — S. 305.
- ↑ Botaniceskij sad Akademiji nauk RT/ Lolanoma(pajvandi dastnoras)
 | In maqolai xurd gijohşinosī ast. Bo ba gustarişi on ba  Vikipedijai Toçikī kumak kuned!. |