Lovro Toman
Lovro Toman | |
|---|---|
 Lovro Toman | |
| Datum rođenja | 10. avgust 1827. |
| Mesto rođenja | Kamna Gorica, Austrijsko carstvo |
| Datum smrti | 15. avgust 1870. (43 god.) |
| Mesto smrti | Rodaun, Austrougarska |
| Supružnik | Josipina Urbančič Turnograjska |
Lovro Toman (sloven. Lovro Toman; Kamna Gorica, 10. avgust 1827 — 15. avgust 1870)[1] bio je slovenački romantičarski nacionalistički revolucionarni aktivista tokom revolucije 1848—1849, poznat kao osoba koja je u Ljubljani, u Vučjoj ulici 8, prvi put u istoriji podigao slovenačku zastavu kao odgovor na podizanje nemačke zastave na vrhu Ljubljanskog grada.[2] Kasnije je pomogao u osnivanju jedne od prvih slovenačkih izdavačkih kuća, Slovenska matica. Bio je slovenački nacionalni konzervativni političar i član austrijskog parlamenta. Zajedno sa Janezom Blajvajsom i Etbin Henrikom Kostom bio je deo rukovodstva staro slovenačke partije.
Biografija
[uredi | uredi izvor]Rođen je 10. avgusta 1827. u Kamnoj Gorici, u Sloveniji, u bogatoj preduzetničkoj porodici.[1] Po završetku klasičnog liceja u Ljubljani 1845. godine, upisao se na Univerzitet u Beču, gde je studirao pravo. Tokom studentskih dana bio je pod uticajem romantičarskih nacionalističkih ideja. Istakao se kao politički aktivista tokom revolucije 1848—1849.
U aprilu 1848. bio je među studentima koji su prvi podigli slovenačku zastavu u centru Ljubljane. Nakon revolucije, nastavio je studije i diplomirao na Univerzitetu u Gracu.
Godine 1853. oženio se pesnikinjom Josipinom Urbančič Turnograjskom, koja je poticala iz jedne od najbogatijih porodica u Kranjskoj.[1] Njih dvoje su živeli u Gracu do njene smrti 1854.
Preminuo je 15. avgusta 1870. u Rondaunu, u Austriji, a sahranjen je u rodnom selu Kamna Gorica.[3]
Politička karijera
[uredi | uredi izvor]Posle smrti supruge preselio se u Radovljicu, gde je radio kao advokat. Godine 1861. izabran je u austrijski parlament. Postao je 1860-ih jedan od najmoćnijih vođa konzervativne staroslovenske stranke, zajedno sa Janezom Blajvajsom, Lukom Svetecom i Etbinom Henrik Kostom.
Bio je među najpopularnijim slovenačkim političarima u 19. veku.[4] Poznat je po svom poletnom temperamentu i po mnogim javnim funkcijama. Između ostalog, bio je osnivač izdavačke kuće Slovenska matica i bio joj je prvi predsednik. Njegov ogroman uticaj u političkom odlučivanju slovenačkog nacionalnog pokreta je često kritikovan od strane protivnika.
Kontroverze
[uredi | uredi izvor]Godine 1867. umešan je u skandal oko izgradnje železničke pruge između Ljubljane i Tarvizije. Njegovi protivnici su ga optužili da je prodao svoj glas u korist austrougarskog kompromisa, kojem se ranije protivio, kako bi dobio dozvolu za izgradnju železničke pruge. Ove optužbe nisu potvrđene.[5]
Reference
[uredi | uredi izvor]- ^ a b v „Toman, Lovro (1827–1870) - Slovenska biografija”. www.slovenska-biografija.si. Pristupljeno 2021-04-10.
- ^ Celebration of the Slovene Tricolor (In Slovene: "Praznik slovenske trobojnice"), MMC RTV Slovenia, 11. april 2013
- ^ „toman lovro”. www.sanu.ac.rs. Pristupljeno 2021-04-10.
- ^ „Archived copy”. Arhivirano iz originala 2009-04-08. g. Pristupljeno 2009-04-26.
- ^ http://sites.google.com/site/zgodovinazeleznicnaslovenskem/gorenjska-proga
