Kiina
Kiina aalmugtäsiväldi 中华人民共和国 (kiinakielâ) Zhōnghuá Rénmín Gònghéguó |
|
---|---|
lippu |
vaakun |
Staatâhäämi | aalmugtäsiväldi |
President | Xi Jinping |
Uáiviminister | Li Qiang |
Uáivikaavpug | Peking |
Eres kaavpugeh |
Shanghai, Wuhan, Tianjin, Chongqing |
Vijđodâh | 9 596 961 km² |
– sisčääci |
2,8 % |
Ässeeloho (2020) | 1 440 000 000 |
– ässeesaahâdvuotâ | 140,6 ässed/km² |
Äigi | UTC+8 |
Uánádâs | CN |
– fiävruin | PRC |
– kirdemmašinijn | B |
Jotolâh | uálgispiälásâš |
Sundenummeer | +86 |
Internet TLD |
.cn .中国 .中國 |
Aalmuglâšlaavlâ |
义勇军进行曲 (Yìyǒngjūn Jìnxíngqǔ) |
Kiina aalmugtäsiväldi teikâ Kiina lii staatâ Aasiast. Ton uáivikaavpug lii Peking. Kiina lii ässeelovo mield maailm nubben stuárráámus staatâ India maŋa.[1]
Historjá
[mute | mute käldee]Kiina lâi ive 2019 vuosmuš eennâm, mii luhostui finniđ komovuotâmooduul Mánudáá tuáhá.[2]
Eennâmtiätu
[mute | mute käldee]Kiina lii vijđoduv mield Ruošâ já Kanada maŋa maailm kuálmâdin stuárráámus staatâ. Kiinast láá 14 ránnjástaattâd: Afganistan (ohtâsâš rääji tuše 76 km), Bhutan, India, Kazakstan, Kirgisia, Laos, Mongolia, Myanmar, Nepal, Pakistan, Ruoššâ, Tadžikistan, Tave-Korea já Vietnam. Kiinast lii meiddei merârääji Japanáin já Maadâ-Koreain.
Jangtse lii Kiina kuhemus juuhâ. Ton kukkodâh lii suulân 6 300 km, já kulgâmvijđodâh lii suulân 1,8 miljovn km2. Jangtse lii maailm kuálmádin kuhemus juuhâ Amazon já Niili maŋa.
Kiina alemus vääri lii Mount Everest, mii lii meid ubâ maailm alemus vääri. Ton alodâh lii 8 848,86 m merâasseest. Mount Everest lii Himalaja váráduvâst, Nepal já Kiina koskâsii rääjist.
Šoŋŋâdâh
[mute | mute käldee]Šoŋŋâdâh lii subarktâlâš tavveen já trooppisâš mäddin.
Kuávlulâš jyehim
[mute | mute käldee]Kiina lii juohhum 22 eennâmkoodán. Virgeomâhááh rekinisteh távjá Taiwan 23. eennâmkodden. Eennâmkuudij lasseen Kiinast láá meiddei 5 autonomisii kuávlu, 4 jiešhaaldâtlii kaavpug já 2 eromâšhaldâšemkuávlu. Autonomisijn kuávluin stuárráámus uási viehâduvvâst kuleh ucceeblovoaalmugáid.
Eennâmkodeh |
Autonomisiih kuávluh
|
Fáádást eres soojijn
[mute | mute käldee]- Wikimedia Commonsist láá koveh teikkâ eres tiätuvuárháh fáádást Kiina.
Käldeeh
[mute | mute käldee]- ↑ Most populous nation: Should India rejoice or panic? bbc.com. 1.5.2023. Čujottum 16.2.2024. (eŋgâlâskielân)
- ↑ Olthuis, Marja-Liisa: Kiinalâš mánudâšmooduul Chang’e-6 lii siäivum Mánudáá tuáváábel anarasaavis.fi. 5.6.2024. Čujottum 5.6.2024.