Prijeđi na sadržaj

Stanisław Mikołajczyk

Izvor: Wikipedija
Stanisław Mikołajczyk
Stanisław Mikołajczyk

Stanisławow portret


Mandat
14. jul 1943. – 24. novembar 1944.
Prethodnik Władysław Sikorski
Nasljednik Tomasz Arciszewski

Mandat
28. jun 1945. – 6. mart 1947.
Prethodnik  Stanisław Janusz
Nasljednik Antoni Korzycki

Mandat
31. oktobar 1945. – 27. oktobar 1947.
Potpredsjednik   Wincenty Witos
Potpremijer(i)   Józef Niećko

Rođenje 19. jul 1901.
Dorsten (Holsterhausen), Kongresna Poljska
Smrt 13. decembar 1966.
Washington, D.C., Sjedinjene Američke Države
Politička stranka Poljska narodna partija (predratna)
Poljska narodna partija
Zanimanje političar

Stanisław Mikołajczyk (Dorsten (Holsterhausen), 19. jul 1901. - Washington, D.C., 13. decembar 1966.) bio je poljski političar, poznat kao lider Poljske narodne partije, koja je neposredno nakon Drugog svjetskog rata, bila najveća opozicijska snaga protiv komunista.[1]

Biografija

[uredi | uredi kod]

Stanisław se kao mladić između 1918.-20. borio u Velikopoljskom ustanku i Poljsko-sovjetskom ratu.[2] Politikom se počeo baviti od 1920. kad je postao član Poljske narodne partije-Piast. U to vrijeme profilirao se kao organizator rada sa omladinom, naročito seoskom, pa je i osnovao nekoliko omladinskih organizacija. Od 1931. je član predratne Poljske narodne partije, u kojoj je od 1935. potpredsjednik Izvršnog komiteta, a od 1937. i predsjednik.[2]

Mikołajczyk je periodu 1930.-35. bio i poslanik u Sejmu.[2] Nakon tog se angažirao u akcijama protiv autoritarnog režima Sanacije, koji je formiran u Poljskoj nakon smrti Józefa Piłsudskog 1935. Zbog organiziranja seljačkog štrajka 1937. - uhapšen je zatvoren na 4 mjeseca.[2]

Kao vojnik Poljske armije - 1939. sudjelovao je u borbama protiv Agesije Trećeg Reicha na Poljsku, zbog tog je interniran u Mađarsku. Iz Mađarske se uspio prebaciti u Francusku, a iz nje u London u Ujedinjenom Kraljevstvu. U Londonu je ušao u Poljsku vladu u egzilu u kojoj je od 1940. do 43. bio zamjenik premijera, a od jula 1943. do novembra 1944. i premijer.[2]

U Poljsku se vratio 27. juna 1945. da bi postao član Privremene vlade u kojoj su dominirali komunisti. U toj vladi obavljao je funkciju drugog podpredsjednika, uz to bio je i ministar poljoprivrede i zemljišne reforme.[1]

Mikołajczyk je usto inicirao osnivanje Poljske narodne partije, koja je ubrzo izrasla u najveću partiju, veću od Poljske radničke partije i njenih socijalističkih i demokratskih satelita.[1]

Nakon neuspjeha na izborima za 20. oktobra 1947. iz straha od hapšenja i suđenja, pobjegao je iz Poljske i nastanio u Sjedinjenim Američkim Državama.[2]

U emigraciji je 1948. objavio memoarsku knjigu; The Rape of Poland: The Pattern of Soviet Aggression (Silovanje Poljske: Obrazac sovjetske agresije).

Posmrtni ostatci njega i njegove žene preseljeni su 2000. u Poljsku u Poznań.[1]

Izvori

[uredi | uredi kod]
  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 Bolesław Bierut (engleski). Encyclopaedia Britannica. Pristupljeno 22.05.2021. 
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 Mikołajczyk Stanisław (poljski). Encyklopedia PWN. Pristupljeno 22.05.2021. 

Vanjske veze

[uredi | uredi kod]