Larnaka
Koordinate: 34° 55' 9" SG Š, 33° 37' 51" IGD
Larnaka je grad na jugoistočnoj obali Kipra. Kraj grada se nalazi najveći međunarodni aerodrom Kipra "Larnaka internešnel Eport". U antička vremena Larnaka se zvala Kition (ili latinski Citium) Biblijsko ime Kitim se koristilo za celi Kipar.
Ima 72.000 stanovnika (krajem 2001.) i predstavlja značajno turističko odredište i drugu luku po važnosti na Kipru. Severno od grada nalazi se glavna kiparska rafinerija nafte, a južno je glavni međunarodni aerodrom Kipra. Grad Larnaka poznat je po prekrasnom šetalištu uz obalu duž kojega se nalazi red palmi. Uz to šetalište odvija se većina velikih festivala. Najznačajniji festival je festival potopa (kataklizmos), koji se slavi početkom leta uz seriju kulturnih događaja u gradu.
Čuveni stoički filozof Zenon potiče iz Larnake, a tada Kitiuma. Kažu da je počeo sa stoičkim izučavanjima, kada je izgubio sve što je imao u jednom brodolomu. Čuveni atinski general Kimon poginuo je tokom obrane Kitijuma u velikoj bici sa persijskim carem Kserksom. Kada je umirao naredio je da sakriju njegovu smrt dok se bitka ne završi. Čuvena grčka pevačica Ana Visi rođena je u Larnaci.
Larnaka je najstariji grad na Kipru i poznata je kao Kition ili Kitium. Po predanju prvo naselje je osnovao Noin praunuk Kitim. Za razliku od drugih antičkih gradova Kipra, koje je stanovništvo napuštalo Larnaka je stalno nastanjena od vremena stvaranja grada pre oko 6.000 godina.
Najraniji nalazi su iz Mikenskoga doba (oko 1400. pne. do 1100. pne.) i izgleda da je bila egejska kolonija. Kraljevinu Kition osnovali su Grci Mikenjani u 13, veku pne. i tada je to bila bogata luka i važan centar trgovine bakrom. Iz toga razdoblja postoje kiklopski zidovi i kompleks mikenskih hramova.
Kasnije je tu bila feničanska kolonija na Kipru, da bi još kasnije postala deo helenističkog sveta. Antički lokalitet je na severnom kraju današnje Larnake. Kitijum je u istorijska vremena bio glavni fenički centar na Kipru.
Otkriven je spomenik asirijskog kralja Sargona II, koji govori da je Kitijum bio administrativni centar u vreme Asirijskog protektorata (709. pne.-668. pne.). Za vreme jonske pobune Grka protiv Persije u 4. veku pne. Kitijum je bio lojalan Persiji, pa su ga Atinjani opsedali 449. pne.
Larnaka je bila na raskršću civilizacija, pa je privlačila mnoštvo posetilaca. Neki su dolazili kao kolonizatori, drugi su dolazili kao trgovci i osvajači ili turisti. Vizantijski period Larnake je značajan po bazilici svetog Lazara iz 9. veka. Larnaka je 1973. imala 22.000 stanovnika. Turska okupacija severnog Kipra je stvorila veliku krizu, u kojoj je 200.000 Grka isterano iz kuća na severnom Kipru. U Larnaku je došlo 40.000 izbeglica.
Najznačajnija lokacija Larnake su ruševine starog Kitijuma. Najraniji arheološki nalazi su iz 13. veka pne. Područje su ponovo izgradili ahajski Grci. Na mestu antičkog Kitijuma nalaze se kiklopske zidine.
Filozof Zenon je rođen u Larnaci 326. pne. Nakon studija filozofije u atini osnovao je školu stoičke filozofije. Njegova mramorna bista krasi današnju larnaku.
Blizu međunarodnoga aerodroma ui Larnaci nalazi se Larnaka slano jezero. Tokom zime se puni vodom i posećuju ga flamingosi od novembra do marta. Leti se osuši. Kroz istoriju se koristilo kao mesto gde se sakupljala sol, po kojoj je Larnaka bila poznata.
Crkva svetog Lazara je predivna pravoslavna crkva sagrađena na grobu svetog Lazara, brata Marije i Marte. Oko 890. nađen je njegov grob, na kome je pisalo, Lazar, Hristov prijatelj.
Hala Sultan Teke je muslimansko svetilište na 5 kilometara zapadno od Larnake. Tu se nalazi grob Muhamedove pomajke Um Haram, koja je poginula na tom mestu 647. prilikom opsade Larnake od strane Arapa. Tu je bila sahranjena, a Turci su mnogo kasnije tu sagradili džamiju.
Tvrđavu Larnaka sagradili su Turci 1625. Tvrđava je danas muzej, a tokom leta dvorište se pretvara u pozorište.
