Prijeđi na sadržaj

Gaziantep

Izvor: Wikipedija
Gaziantep
Pogled na bizantsku utvrdu u Gaziantepu
Pogled na bizantsku utvrdu u Gaziantepu
Pogled na bizantsku utvrdu u Gaziantepu
Koordinate: 37°04′N 37°23′E / 37.067°N 37.383°E / 37.067; 37.383
Država  Turska
Regija Jugoistočna Anadolija
Provincija Gaziantep
Vlast
 - Gradonačelnik Fatma Şahin
Površina
 - Ukupna 7 642 km²
Visina 850
Stanovništvo (2000.)
 - Urbano područje 853 513
 - Područje utjecaja 1 285 249
Vremenska zona UTC+2 (UTC+3)
Poštanski broj 27x xx
Pozivni broj 342 i 343
Službena stranica www.Gaziantep.bel.tr/
Karta
Gaziantep na mapi Turske
Gaziantep
Gaziantep
Gaziantep na karti Turske

Gaziantep kog njegovi stanovnici zovu samo - Antep, je grad u jugoistočnoj Turskoj, administrativni centar Provincije Gaziantep, u regiji Jugoistočna Anadolija.

Sa svojih 853 513 stanovnika u užem centru (1 285 249 metropolski grad)[1] je šesti grad po veličini u Turskoj.

Historija

[uredi | uredi kod]
Panorama grada

Gaziantep je smješten na strateški izuzetno važnom položaju, u neposrednoj blizini drevnih trgovačkih putova. Nedavna arheološka istraživanja kad su otkriveni ulomci keramike iz početka 4. milenij pne. - ukazuju na to da on jedan od najstarijih gradova na svijetu.[2]

Tokom srednjem vijeka grad je bio poznat pod imenom - Hamtap, važna utvrda na putu za Siriju. Turci Seldžuci zauzeli su Hamtap 1183.

Nakon njih grad je često prelazio u ruke različitih gospodara, - tako su se izmjenjivale turkmenske i arapske dinastije. Grad su zauzeli Mongoli i Timur dok konačno početkom 16. vijeka nisu zavladali Osmanlije i uljučili ga u svoje carstvo.[2]

Osmanlije su mu promijenili ime u Ajintab (Arapski: Aynṭāb: Dobar Izvor) i vladali njime sve do kraja Prvog svjetskog rata tad je 1919. okupiran od strane britanskih okupacionih snaga. Nakon njih grad je bio dio francuske okupacione zone sve do 1921. Upravo u tom razdoblju - Gaziantep je postao centar turskih nacionalista i otpora evropskim okupacijskim snagama.[2] Upravo zbog toga je prvi predsjednik Turske republike Kemal Ataturk preimenovao grad u novo ime - Gaziantep jer gazi na turskom znači prvak islama, nakon što je grad vraćen pod tursku upravu 1922.[2]

Znamenitosti

[uredi | uredi kod]
Ulica u centru grada

Gaziantep je grad orijentalnog šarma, pun dobro građenih kamenih kuća, bezistana i dobro popločenih (kaldrmom) ulica. Okolica je puna bujnih bašča, vinograda i maslinika.[2]

Najimpresivniji historijski spomenik Gaziantepa, su ostatci tvrđave na brdu iznad grada, koju je sagradio bizantski car Justinijan I. (vladao 527.-565.). U gradu ima velik broj džamija izgrađenih od 11. do 16. vijeka. Nekadašnja srednjovijekovna medresa preuređena je u arheološki muzej]], on je poznat po velikoj zbirci hetitskih pečata izrađenih u regiji.[2]

Kraj oko grada naseljen je još od antičkih vremena, pored grada u mjestu Doliche leže ostatci hrama Jupitera Dolikenusa, tu je stari asirski grad Kilis i neo hetitski arheološki lokalitet Samal.[2]

Geografske karakteristike

[uredi | uredi kod]

Grad leži na stjenovitim brdima, pored korita rijeke Sacirsuyu, pritoke Eufrata,[2] udaljen 185 km od Adane i oko 127 od Alepa u Siriji.

Klimatske karakteristike

[uredi | uredi kod]

Gaziantep ima Mediteransku klimu sa primjesama Polupustinjske klime po Köppenovoj klasifikaciji klime - BSh, BSk, sa vrućim ljetima i hladnim snježnim zimama. Na Gaziantep prosječno padne na godinu oko 562.6 mm oborina.


Klimatološki medijani za Gaziantep
Mjesec jan-sij feb-velj mar-ožu apr-tra maj-svi jun-lip jul-srp aug-kol sep-ruj okt-lis nov-stu dec-pro godina
Srednji maksimum (°C) 8,0 9,6 14,3 19,9 25,7 31,5 35,6 35,6 31,4 21,6 15,9 11,2 20,21
Srednji minimum (°C) −0,8 0,1 3,2 7,5 12,0 15,1 17,1 21,0 16,3 10,5 4,5 1,0 9,45
Precipitacija (mm) 90,2 83,3 74,5 56,1 29,3 7,9 6,3 6,6 7,8 38,7 68,3 93,6 5626
Izvor: [3]

Privreda

[uredi | uredi kod]
Džamija Bojadži (13. - 14. vijek

Gaziantep je industrijski centar tog dijela Turske (tepisi, prehrambena industrija). Okolica je bogat poljoprivredni kraj, poznatog po vinima, halvama, baklavama, pekmezima, pistaciju, anisu, duhanu i stočarstvu.[2] Međunarodni Aerodrom Gaziantep Oğuzeli (IATA: GZT, ICAO: LTAJ), izgrađen 1976. leži udaljen 20 km od centra grada.

Obrazovanje

[uredi | uredi kod]

Pored grada nalazi se Univerzitet Gaziantep koji djeluje od 1973. na kom studira 27 000 studenata.

Gradovi prijatelji

[uredi | uredi kod]

Izvori

[uredi | uredi kod]
  1. TURKEY: Census Population (engleski). Citypopulationde. Pristupljeno 31. 05. 2012. 
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 2,7 2,8 Gaziantep-Van earthquake of 2011 (engleski). Encyclopædia Britannica Online. Pristupljeno 30. 05. 2012. 
  3. Weather Information for Gaziantep. Turkish State Meteorological Service. Arhivirano iz originala na datum 2018-12-25. Pristupljeno 29. 05. 2012. 

Vanjske veze

[uredi | uredi kod]