Перейти до вмісту

Голокауст

Матеріал з Вікіпедія
Мертвы тїла в концентрачнім лагерї в часї II. світовой войны

Голокаустґрецького ὁλόκαυστον голокаустон; ὅλος голос цїлый + καυστός каустос спаленый), означованый тыж як шоа (гебрейскы שואה напасть, зничіня, нещастя), хурбен (їдіш חורבן зничіня), є означіня про сістематічне і штатом выконоване пронаслїдованя і масове выгублїня особ означованых як Жыде выконоване націстічным Нїмецьком і ёго споєнцями в часї другой світовой войны. Під час той ґеноціды было загубеный коло 6 міліонів Жыдів [1][2]

Термін голокауст быв пізнїше росшыреный і на сістематічне забиваня далшых етнічных, реліґійных і політічных ґруп. Їднать ся о Циґанів,[3] Поляків, Русинів, [4] громадянів Совєтьского союза, тїлесно ці ментално постигнутых, політічных одпорцїв (особісто комуністів і соціалных демократів), гомосексуалів і Свідків Єгововых. Подля той дефініції є чісло жертц міджі 11 аж 17 міліонів.[5]

Термін голокауст

[едітовати | едітовати жрідло]

Термін голокауст є одводженый з ґрецького голокаустон, што є означіня про реліґійну жертву, котра ся цїла спалить. Автором терміну є носитель Нобелівской премії за мір Еліе Віесел (* 1928), котрый го першыраз хосновав у своїм романї Ніч (La Nuit, 1958) у змыслї „нічіня огнём“.[6] Жыде преферують біблічный выраз шоа (гебрейскы השואה, знічіня, загуба), котрый є але обмедженый на другу світову войну. Вывраждёваня Циґанів ся зове Пораймос.

Не екзістує общій консенз над ограніченём терміну голокауст. Яд Вашем і ряд історіків односить тот термін лем ку забиваню Жыдів або другых ґруп означованых як расов меншецїнны (Циґане) в часї другой світовой войны.

Термін голокауст є часто ужываный про хоцьяку ґеноціду ці масакер, наприклад про етнічны чіщіня у Рвандї ці ґеноціду Арменів Турції по 1. світовій войнї.[7]

Фідел Кастро означів за расовый голокауст выганяня Циґанів без поволїня ку бываню з Франції.[8]

Голокауст в Европі

Головнов жертвов голокаусту были Жыде. Голокауст є практічнов аплікаціёв „конечного рїшіня жыдівского вопроса“ (Endlösung der Judenfrage), котрым мало быти цілком выгубити жыдівску популацію.

Жертвы Чісла мертвых Жрідла
Жыде 5,9 міліонів [9]
Совєтьскы войновы заятцї 2–3 міліонів [10]
Поляци 1,8 – 2 міліонів [11]
Циґане 220,000–1,500,000 [12][13]
Люде зо зниженов схопностёв 200,000–250,000 [14]
Слободны мулярї 80,000–200,000
Гомосексуалы 5,000–15,000 [15]
Салвішы 2,500–5,000 [16]
  1. Обще хосноване чісло 6 міліонів жыдівскых жертв выходить з выповідї Адолфа Еіхманна почас ёго процесу в Ізраілї - комплетне зазначіня цілого процесу годен найти онлайн [1]. Історіци, котры ся данов проблематіков занимають уваджають чісла в меджах 5.1 (Raul Hilberg: The Destruction of the European Jews,1961) - 6.2 міліонів (Wolfgang Benz: Dimension des Völkermords. Die Zahl der jüdischen Opfer des Nationalsozialismus., 1996, ISBN 3-423-04690-2.)
  2. https://web.archive.org/web/20081201235228/http://www.holocaust.cz/cz2/history/jew/general/general13
  3. Dieter Pohl: Verfolgung und Massenmord in der NS-Zeit 1933–1945, Darmstadt 2003, ISBN 3-534-15158-5, S. 64 und 111
  4. http://www.carpatho-rusyn.org/kr/taler.htm
  5. Donald Niewyk suggests that the broadest definition, including Soviet civilian deaths, would produce a death toll of 17 million. Google Books Estimates of the death toll of non-Jewish victims vary by millions, partly because the boundary between death by persecution and death by starvation and other means in a context of total war is unclear. Overall, about 5.7 million (78 percent) of the 7.3 million Jews in occupied Europe perished (Gilbert, Martin. Atlas of the Holocaust 1988, pp. 242-244). Compared to five to 11 million (1.4 percent to 3.0 percent) of the 360 million non-Jews in German-dominated Europe. Small, Melvin and J. David Singer. Resort to Arms: International and civil Wars 1816-1980 and Berenbaum, Michael. A Mosaic of Victims: Non-Jews Persecuted and Murdered by the Nazis. New York: New York University Press, 1990
  6. https://web.archive.org/web/20060701055006/http://www.zmizeli-sousede.cz/prace/cznovemesto.htm#1
  7. Так напр. [2]
  8. Выгнаны Циґане суть жертвами расового голокауст, Повів Кастро
  9. Dawidowicz, Lucy. The War Against the Jews, Bantam, 1986.p. 403
  10. Berenbaum, Michael. The World Must Know, United States Holocaust Memorial Museum, 2006, p. 125.
  11. 1.8–1.9 million non-Jewish Polish citizens are estimated to have died as a result of the Nazi occupation and the war. Estimates are from Polish scholar, Franciszek Piper, the chief historian at Auschwitz. Poles: Victims of the Nazi Era at the United States Holocaust Memorial Museum.
  12. "Sinti and Roma", United States Holocaust Memorial Museum (USHMM). The USHMM places the scholarly estimates at 220,000–500,000. Michael Berenbaum in The World Must Know, also published by the USHMM, writes that "serious scholars estimate that between 90,000 and 220,000 were killed under German rule." (Berenbaum, Michael. The World Must Know," United States Holocaust Memorial Museum, 2006, p. 126.
  13. Romanies and the Holocaust: a Reevaluation and Overview
  14. Donna F. Ryan, John S. Schuchman, Deaf People in Hitler's Europe, Gallaudet University Press 2002, 62
  15. The Holocaust Chronicle, Publications International Ltd., p. 108.
  16. Shulman, William L. A State of Terror: Germany 1933–1939. Bayside, New York: Holocaust Resource Center and Archives.