Rare Jongens, de podcast
By Universiteit van Nederland
Met dank aan de Letteren Faculteit van de Radboud Universiteit
Rare Jongens, de podcastOct 01, 2024
Q&A met Olivier en Merijn over de Rare Jongens (BONUS)
De Rare Jongens hebben afscheid genomen, maar we hebben nog een extra uitzending gemaakt. Daarin hoor je waarom we stopten, waarom er geen fluit zit in de muziek van Rare Jongens en wat we gaan doen met dit podcast-kanaal.
Meer wetenschap kan je horen in de Universiteit van Nederland-podcast.
25. Einde. Bleef het Romeinse Rijk tot 2011?
Vaak als politici naar het einde van een tijdperk verwijzen, pakken ze als voorbeeld het Romeinse Rijk erbij? En meestal kiezen ze dan een einde dat hun goed uitkomt. Maar wat was nu het echte einde van de Romeinen? Historicus Olivier Hekster (Radboud Universiteit) komt er zelf ook niet helemaal uit, maar bespreekt de meest waarschijnlijke einden.
In Helpdesk Rome helpen we Gijs met zijn keuze: Moet hij e-commerce gaan studeren of kan hij beter het leger in?
Het was de voorlopig laatste aflevering. Kan je ons niet missen? Luister dan één van de oude afleveringen terug, je hebt ze vast niet allemaal gehoord. Of check de Universiteit van Nederland-podcast.
24. Tradities. Vrolijke kerst bij de Romeinen?
Tradities geven houvast, zorgen voor verbinding binnen families en samenlevingen. Zeker in tijden dat er veel lijkt te veranderen. Maar het gekke is dat het vaak juist de tradities zijn die het meest veranderen, ook bij de Romeinen, vertelt Olivier Hekster (hoogleraar oude geschiedenis, Radboud Universiteit) aan Merijn Doggen (Universiteit van Nederland).
Deze aflevering is live opgenomen tijdens Radboud Reflects in cultuurhuis De Lindenberg in Nijmegen met publiek. Wil je ruwe versie van de aflevering zien? Inclusief een Q&A met Olivier en Merijn check dan het Youtube-kanaal van Radboud Reflects: https://youtu.be/_cFP-uqKEtw?si=tilMgcMEJfuWii9c
23. Verkeer. Files, parkeerproblemen en agressie in Rome
Als je denkt dat de verkeersproblemen van nu zomaar opgelost worden, nou dat zit je er naast. De dealen er al meer dan 2000 jaar mee. Ook in het oude Rome zonder verkeersborden en duidelijke regels was het chaos, vertelt historicus Olivier Hekster.
In de rubriek Helpdesk Rome geven we Romeins advies over huisdieren.
Kom kijken bij Rare Jongens LIVE
11 december zijn er live opnames van Rare Jongens in Nijmegen en jij kan daar bij zijn! Het is gratis voor studenten en 5 euro of 7,50 voor anderen. Alle informatie vind je op deze website:
https://www.ru.nl/services/sport-cultuur-en-ontspanning/radboud-reflects/agenda/live-opname-rare-jongens-de-podcast-problemen-van-nu-door-een-romeinse-bril
Hopelijk zien Olivier en ik je dan!
22. Meningen. Politici van nu zijn keurig vergeleken de senatoren van toen
De vrijheid van meningsuiting staat bij ons in de grondwet. De Romeinen hadden geen wetten om die vrijheid vast te leggen, maar je moest deugen. Als je deugde mocht je alles zeggen. Tenminste als je natuurlijk niemand beledigde en je heel rijk was. Olivier Hekster (historicus, radboud Universiteit) vertelt dat het er in de senaat in Rome minder netjes aan toe ging dan nu in de Tweede Kamer... echt waar.
In Helpdesk Rome geven we carrière-advies aan een luisteraar die zijn huidige baan niet meer zo ziet zitten.
21. Goede doelen. Welke Romeinen steunden het Rode Kruis en KWF?
Filantropie was een essentieel onderdeel van de Romeinse samenleving. Zonder giften van de rijken kwam er nauwelijks iets voor elkaar. Brood en spelen zijn de belangrijkste voorbeelden. Maar het Romeinse systeem van filantropen lijkt toch het meest op dat van de Amerikanen nu, vind Olivier Hekster (oude geschiedenis, Radboud Universiteit)
In Help Desk Rome helpen we een luisteraar met zijn moestuin.
Heb je ook een persoonlijk probleem en heb je hulp nodig? Vul dan dit formulier in: https://forms.gle/sF5adADggozzV8YG9
20. Handel. Hoe schepen vol 'Tupperware' naar Rome kwamen
En deze aflevering vergelijken we de globalisering van nu met die in het Romeinse Rijk. Want het lijkt misschien uniek hoe de wereld nu met elkaar is verbonden. Maar 2000 jaar geleden werd er intensief handel gedreven met landen van over de hele wereld vanuit Rome, vertelt Olivier Hekster (Radboud Universiteit)
En in de rubriek Helpdesk Rome 'helpen' we een leraar orde houden in de klas.
Heb je ook een persoonlijk probleem en heb je hulp nodig? Vul dan dit formulier in: https://forms.gle/sF5adADggozzV8YG9
19. Amerikaanse Verkiezingen. Van bestorming tot strategie; veel is hetzelfde als in Rome
In deze aflevering bekijkt historicus Olivier Hekster (Radboud Universiteit) de Amerikaanse verkiezingen door een Romeinse bril. Er zijn opvallend veel gelijkenissen. Zelfs de campagnestrategie van Trump lijkt rechtstreeks gekopieerd van Romeinse strategen. En ook de bestorming van het capitool in 2021 lijkt gekopieerd.
Helpdesk Rome: Heb je een persoonlijk probleem? Misschien heeft Olivier een Romeinse oplossing voor je. Laat je probleem achter in de comments of via deze link: https://forms.gle/rFdegka25rzwHczR9
18. Voedsel. Hadden de Romeinen ook obesitas?
Het meeste verrassende in deze aflevering is waarschijnlijk dat de arme Romeinen gevarieerder aten dan je zou denken. Maar eten is zoveel meer dan een eerste levensbehoefte vertelt historicus Olivier Hekster (Radboud Universiteit). Het is ook een machtsmiddel. Je kan er mensen mee paaien en je kan er verkiezingen mee winnen. Helpdesk Rome: Heb je een persoonlijk probleem? Misschien heeft Olivier een Romeinse oplossing voor je. Laat je probleem achter in de comments of via deze link: https://forms.gle/rFdegka25rzwHczR9 Universiteit van Nederland komt naar Carré! Op 28 oktober vieren we onze 10 verjaardag met een speciale voorstelling: Wat als de tijd stopt? Tickets: https://carre.nl/voorstelling/universiteit-van-nederland Wil je ons iets laten weten of vragen? Dat kan via dit formulier: https://forms.gle/5YTUR72pTwzXRAFk6
17. Straffen. Dood of een taakstraf, meer zat er niet tussen in Rome
Wat hebben een haan, aap en adder te maken met reechtspraak? Je komt er deze aflevering achter. We duiken in het Romeinse rechtssysteem, een systeem waarvan wij bepaalde delen nog steeds gebruiken. Historicus Olivier Hekster (Radboud Universiteit) wijst op de grote verschillen, maar de overeenkomsten zijn er ook. Helpdesk Rome: Heb je een persoonlijk probleem? Misschien heeft Olivier een Romeinse oplossing voor je. Laat je probleem achter in de comments of via deze link: https://forms.gle/rFdegka25rzwHczR9 Universiteit van Nederland komt naar Carré! Op 28 oktober vieren we onze 10 verjaardag met een speciale voorstelling: Wat als de tijd stopt? Tickets: https://carre.nl/voorstelling/universiteit-van-nederland Wil je ons iets laten weten of vragen? Dat kan via dit formulier: https://forms.gle/5YTUR72pTwzXRAFk6
16. Woningnood. Pandjesbazen en gladde makelaars in Rome
Het woningtekort in Nederland is zo groot dat veel mensen geen geschikte woning kunnen vinden of betalen. Huizenprijzen en huren schieten omhoog. Kunnen we iets leren van de Romeinen? Nou, zoals bijna altijd is het antwoord: 'Nee.' Maar het beeld dat historicus Olivier Hekster (Radboud Universiteit) schetst van Romeinse huizenmarkt komt aardig overeen met het nu. Zal het ooit beter worden? Helpdesk Rome: Heb je een persoonlijk probleem? Misschien heeft Olivier een Romeinse oplossing voor je. Laat je probleem achter in de Q&A of via dit formulier. https://forms.gle/rFdegka25rzwHczR9 Universiteit van Nederland komt naar Carré! Op 28 oktober vieren we onze 10 verjaardag met een speciale voorstelling: Wat als de tijd stopt? Tickets: https://carre.nl/voorstelling/universiteit-van-nederland Wil je ons iets laten weten of vragen? Dat kan via dit formulier: https://forms.gle/5YTUR72pTwzXRAFk6
Helpdesk Rome: We hebben jouw problemen nodig!
Heb jij een probleem waar je dringend hulp bij nodig hebt? Helpdesk Rome zit voor je klaar.
Laat je vraag achter in het Q&A formulier als je via Spotify luistert of vul via de link het onderstaande formulier in.
https://forms.gle/dnPbLGJSHo7Zhuak6
Tot in september!
15. Alleenheersers. Door paranoia, parades en pegels blijf je machtig.
Beste luisteraar, met ons en onze legers gaat het goed.
Deze aflevering gaat over de militaire dictatuur. Hoe werkt dat? Hoe zorg je dat je machtig blijft? En hoe hou je het volk tevreden? Olivier Hekster (Radboud Universiteit) vertelt over geheime diensten, glimmende zalen met speciale functies en schokkende vissen.
Het is voorlopig onze laatste aflevering.
Maar 14 juni kan je ons live zien in Nijmegen tijdens Radboud Sounds. Klik op deze link voor het hele programma en tickets. Hopelijk zien we je dan:
Kan je er niet bij zijn? Treur niet, we zetten de live aflevering z.s.m. online.
Hier kan je Olivier uitdagen als je niet via Spotify luistert.
14. Uitvindingen. Wie financierde je Romeinse startup?
Waar gingen de Willie Wortels van de oudheid naar toe met hun uitvindingen? En kon je rijk worden van een slimme uitvinding? Nou dat bepaalde de keizer wel. En Olivier Hekster haalt je ook gelijk uit de droom: muntgeld, cement en boogconstructies lijken misschien typisch Romeins, maar waren dat zeker niet. In de rubriek hebben we het deze week over fastfood? Waar moest je voor je burger zijn in de oudheid?
13. Drugs. Pilletjes tijdens een Romeinse rave?
Voor de recreatieve drugs- en drankgebruiker was de Romeinse tijd een walhalla! Alles was legaal. Geen war-on-drugs, laat staan (lokale) machthebbers die drugs uit de criminaliteit wilden halen. Zolang je je maar gedroeg, mocht alles bij de Romeinen. Olivier gebruikt zelf nauwelijks, maar weet wel waar de Romeinen hun drugs haalden.
En oh ja, we hebben het ook nog over de warmtepomp.
Daag Olivier uit. Waar hebben de Romeinen nog niet over nagedacht?
https://forms.gle/YGMge5gs2ZfFNzr87
12. Oorlog. Lijkt Rusland op het Oude Rome?
Goed om te weten: deze aflevering is opgenomen voor de aanval van Iran op Israël.
Om maar gelijk met de deur in huis te vallen: de Grieken voerden meer oorlog dan de Romeinen. Hoe dat zit hoor je deze aflevering. Olivier Hekster vertelt verder dat 'vrede' in Rome iets anders is dan dat we nu bedoelen met vrede. En we hebben het over speren gooien in een zandbak in Rome...
En in de rubriek hebben we het over GPS, hadden de Romeinen daar al over nagedacht?
Daag Olivier uit. Waar hebben de Romeinen nog niet over nagedacht?
https://forms.gle/YGMge5gs2ZfFNzr87
11. Influencers. Hoe ze bakkebaarden hip maakten in Rome
Wie waren de influencers in het oude Rome? Arie Boomsma had misschien wat minder invloed gehad als hij 2000 jaar was opgegroeid, maar Rutger Bregman had het als filosoof misschien wel een aardig eind geschopt. Olivier Hekster van de Radboud Universiteit heeft zich verdiept in de Romeinen die anderen beïnvloedden op het gebied van mode, haardracht en lifestyle.
Daag Olivier uit. Waar hebben de Romeinen nog niet over nagedacht?
https://forms.gle/YGMge5gs2ZfFNzr87
10. Dood en verderf. Hoe overleef je een pandemie?
De Romeinen hebben hun portie pandemieën wel gehad. Miljoenen stierven. Welke lessen trokken ze eruit?
Net als in Nederland kregen sommige tijdelijk vrijstelling van het betalen van belasting, maar volgens een mooi verhaal dat Olivier vertelt, liep dat voor die Romeinen uiteindelijk ook niet goed af.
Daag Olivier uit. Waar hebben de Romeinen nog niet over nagedacht?
https://forms.gle/YGMge5gs2ZfFNzr87
Presentatie: Olivier Hekster en Merijn Doggen. Gemaakt i.s.m. Radboud Universiteit door Universiteit van Nederland.
9. Seks. De Romeinen waren van God los
Wie deed het met wie bij de Romeinen? Opvallend: het maakte niet zoveel uit met wie je het deed. Het ging erom hoe je het deed. Seks draaide allemaal om macht, vertelt Olivier Hekster (Radboud Universiteit) en natuurlijk met de opkomst van het christendom veranderde ook op seksueel gebied voor de Romeinen alles.
Daag Olivier uit. Waar hebben de Romeinen nog niet over nagedacht?
https://forms.gle/YGMge5gs2ZfFNzr87
8. Nieuwe religie. Angst voor christenen in Rome.
Net als nu is er in het oude Rome verzet tegen nieuwe religies. Waar veel Nederlanders moeite hebben met het toenemend aantal moslims, waren de Romeinen de christenen liever kwijt dan rijk. Maar het christendom had een grote aantrekkingskracht op arme Romeinen die zich niet gehoord voelden door de elite. Wat dat betreft heeft de vlucht naar het christendom ook wat weg van de vlucht naar complottheorieën voor houvast in onzekere tijden.
Daag Olivier uit. Waar hebben de Romeinen nog niet over nagedacht?
https://forms.gle/YGMge5gs2ZfFNzr87
7. Populisme. Volgt Trump het voorbeeld van Julius Caesar?
De beroemdste dictator van oudheid begon als populist. Julius Caesar wist het volk (en leger) aan zijn kant te krijgen en zo de absolute macht naar zich toe te trekken. De vergelijking met de populisten van nu is makkelijk te maken, maar de verschillen met Wilders, Baudet, Trump en Orbán zijn groot.
Hoe dan ook, het levert vermakelijke verhalen op die Olivier graag vertelt.
Daag Olivier uit. Waar hebben de Romeinen nog niet over nagedacht?
https://forms.gle/YGMge5gs2ZfFNzr87
6. Klimaatproblemen. Rome zorgt voor vervuiling, droogte en uitgestorven dieren
De Romeinen kampten 2000 jaar geleden ook al met klimaatproblemen. De expansie van het Romeinse Rijk ging gepaard met grootschalige bomenkap, mijnbouw en vervuiling. Sporen van looduitstoot uit de Romeinse tijd zijn zelfs terug te vinden in het Groenlandse ijs. Volgens historicus Olivier Hekster waren de Romeinen zich bewust van de impact van hun activiteiten en sommigen legden zelfs al een link tussen menselijk handelen en extreme weersomstandigheden.
Maar deze aflevering is niet alleen somber. We sluiten af met een verrassende blik op de Romeinse 'Juice Channels’. Waar roddelden ze over?
Gemaakt in samenwerking met de Radboud Universiteit
5. Feminisme. Welke rechten had de Romeinse vrouw?
Het woord feminisme stamt dan wel af van 'femina' uit het Latijn, maar hoe zat het met de vrouwenrechten? Nou, sommige Romeinse dames hadden het bijvoorbeeld beter dan vrouwen tot de jaren vijftig. Maar zegt dat iets over ons, of over de Romeinen? Je hoort in deze aflevering, van twee witte mannen die praten over vrouwenrechten in de oudheid.
4. Boerenprotesten. Ja, ook die hadden de Romeinen
De geschiedenis herhaalt zich niet en toch is het verrassend als Olivier Hekster vertelt over de macht van boeren in het Romeinse Rijk en hoe 'politici' (o.a. Caesar) inspelen op sentimenten bij de boeren voor eigen gewin.
De situatie was natuurlijk totaal anders dan nu. Stikstofproblemen hadden de Romeinen niet, maar ook toen moest er hervormt worden. Het had alles te maken met landverdeling.
Daag Olivier uit, waar denk jij dat de Romeinen nog niet over hebben nagedacht?
https://forms.gle/DxTuEJFm5pRaEEGs8
3. Rijk en arm. Wie waren de Musks en Bezos' van de oudheid?
De verschillen tussen arm en rijk waren in het Romeinse Rijk gigantisch. En nu, eeuwen later, naderen we die ongelijkheid weer. In Amerika zijn de verschillen al groter dan in het oude Rome.
En hoewel je ziet dat dat nu vooral bij de onder- en middenklasse leidt tot veel onvrede, leidde het bij de Romeinen vooral tot onvrede tussen de rijken.
Wil je Olivier uitdagen? Dat kan hier: https://forms.gle/7cp4XykB7aNpWtqt9
2. Hooligans. Hoe gingen Romeinen met ze om?
In onze tijd is supportersgeweld een serieus probleem. Regelmatig worden voetbalwedstrijden stilgelegd vanwege bekertjes of vuurwerkbommen op het gras. Hoe gingen de Romeinen om met fanatieke supporters bij het wagenrennen en de gladiatorengevechten? Volgens Olivier Hekster (Radboud Universiteit) was er een keizer in Constantinopel (Istanboel) die wel hele drastische maatregelen nam.
Wil je Olivier uitdagen? Heb je iets bedacht waar de Romeinen nog niet aan gedacht hebben? Vul dan dit formulier in en wie weet hoor je het terug in Rare Jongens. https://forms.gle/arJFMe4fUZjpi3Ky5
1. Racisme. Bestond 't in het Romeinse Rijk?
Immigratie was het belangrijkste thema tijdens de laatste Tweede Kamerverkiezingen. Hoe keken de Romeinen aan tegen immigratie? Deden ze de grenzen dicht? Of had het Romeinse Rijk juist open grenzen waar iedereen in en uit kon wandelen? In deze eerste aflevering vertelt Olivier Hekster (Radboud Universiteit) hoe de Romeinen omgingen met immigratie en de vele verschillende culturen in hun rijk.
Wil je Olivier uitdagen? Heb je iets bedacht waar de Romeinen nog niet aan gedacht hebben? Vul dan dit formulier in en wie weet hoor je het terug in Rare Jongens. https://forms.gle/arJFMe4fUZjpi3Ky5
TRAILER Rare Jongens
Vanaf 6 februari elke week op dinsdag een nieuwe aflevering van Rare Jongens op dit kanaal.
Abonneer je en mis het niet.
Wie denkt dat klimaatproblemen, feminisme of superrijken typisch dingen zijn van nu, heeft het mis. De Romeinen hadden er ook mee te maken. In de podcast Rare Jongens vertelt historicus Olivier Hekster (Radboud Universiteit) hoe de Romeinen omgingen met dingen waar we ook nu mee te maken hebben. Samen met Merijn Doggen (hoofdredacteur Universiteit van Nederland) bekijkt hij wekelijks onze tijd door de bril van de Romeinen.