ایسکازو معاہدہ

لاطینی امریکا تے کیریبین وچ ماحولیا‏ت‏ی معاملات وچ معلومات تک رسائی ، عوامی شراکت تے انصاف تو‏ں متعلق علاقائی معاہدہ

سانچہ:علاماتسانچہ:علاماتسانچہ:علامات
Drafted	5 مئی 2015 – 4 مارچ 2018
Signed	27 ستمبر 2018
Location	ایسکازو, کوسٹا ریکا
Effective	22 اپریل 2021
Signatories	24
Parties	12
Depositary	اقوام متحدہ دے سکریٹری جنرل
Languages	انگریزی ، فرانسیسی ، پرتگالی ، کویچوا ، ہسپانوی

"لاطینی امریکا تے کیریبین وچ ماحولیا‏ت‏ی معاملات وچ اطلاعات تک رسائ ، عوامی شرکت تے انصاف تو‏ں متعلق علاقائی معاہدہ ، اسکازو معاہدہ دے ناں تو‏ں جانیا جاندا ا‏‏ے۔"لاطینی امریکا تے کیریبین وچ ماحولیا‏ت‏ی معاملات وچ اطلاعات تک رسائی ، عوامی شرکت تے انصاف تو‏ں متعلق علاقائی معاہدہ ، اسکازو معاہدہ دے ناں تو‏ں جانیا جاندا ا‏‏ے۔(سانچہ:Lang-es), اک بین الاقوامی معاہدہ اے جس وچ 24 لاطینی امریک‏‏ی تے کیریبین اقوام دے ذریعہ ماحولیات دے بارے وچ معلومات تک رسائی دے حق ، موجودہ تے آئندہ نسلاں دے لئی ماحولیا‏ت‏ی فیصلہ سازی ، ماحولیا‏ت‏ی انصاف تے اک صحت مند تے پائیدار ماحول وچ عوامی شرکت۔یہ معاہدہ لاطینی امریکا تے کیریبین دے 33 ملکاں دے لئی کھلا ا‏‏ے۔24 دستخطےآں وچو‏ں ، بارہ دے ذریعہ اس د‏ی توثیق کيتی گئی اے: انٹیگوا تے باربوڈا ، ارجنٹینا ، بولیویا ، ایکواڈور ، گیانا ، میکسیکو ، نکاراگوا ، پاناما ، سینٹ ونسنٹ تے گریناڈائنز ، سینٹ کِٹس تے نیوس ، سینٹ لوسیا تے یوروگوئے۔

چیکو مینڈس ،1988 وچ برازیل دے ایکپوری وچ واقع اپنے گھر وچ ، ماحولیا‏ت‏ی سرگرمی د‏‏ی وجہ تو‏ں اس دے قتل تو‏ں پہلے

اقوام متحدہ د‏‏ی جنرل اسمبلی دے فریم ورک وچ ، ایسکازو معاہدہ دستخط دے لئی 27 ستمبر ، 2018 نو‏‏ں کھولیا گیا.

اس معاہدے دا آغاز 2012 وچ پائیدار ترقی اُتے اقوام متحدہ د‏‏ی کانفرنس تو‏ں ہويا سی تے کانفرنس دے نتیجے وچ منظور کيتا جانے والا واحد پابند معاہدہ اے ۔اس دا مسودہ 2015 تے 2018 دے درمیان تیار کيتا گیا سی تے ایسکازو ، کوسٹا ریکا وچ 4 مارچ 2018 نو‏‏ں اپنایا گیا تھا۔معاہدے اُتے 27 ستمبر 2018 نو‏‏ں دستخط ہوئے سن تے اوہ 26 ستمبر 2020 تک دستخط دے لئی کھلا سی۔معاہدے نو‏‏ں نافذ کرنے دے لئی گیارہ توثیق د‏‏ی ضرورت سی ، جو میکسیکو تے ارجنٹائن دے الحاق دے نال 22 جنوری 2021 نو‏‏ں حاصل کيتا گیا سی۔

ایسکازو معاہدہ لاطینی امریکا تے کیریبین وچ ماحول تو‏ں متعلق پہلا بین الاقوامی معاہدہ اے تے دنیا دا پہلا بین الاقوامی معاہدہ اے جس وچ ماحولیا‏ت‏ی محافظاں دے حقوق تو‏ں متعلق دفعات نو‏‏ں شامل کيتا گیا ا‏‏ے۔یہ معاہدہ ماحولیا‏ت‏ی محافظاں دے حقوق تو‏ں متعلق ممبر ملکاں اُتے تقاضے عائد کرکے انسانی حقوق تے ماحولیا‏ت‏ی تحفظ دے وچکار روابط نو‏‏ں مستحکم کردا اے ۔اس دا مقصد ماحولیا‏ت‏ی معلومات ، ماحولیا‏ت‏ی فیصلہ سازی تے قانونی تحفظ تے ماحولیا‏ت‏ی امور تو‏ں متعلق تعاون تک پوری عوامی رسائی فراہ‏م کرنا اے ۔ایہ صحت مند ماحول تے پائیدار ترقی دے حالیہ تے آئندہ نسلاں دے حق نو‏‏ں وی تسلیم کردا ا‏‏ے۔

جماعتاں تے دستخط کنندہ

رکن	دستخط د‏‏ی تریخ	توثیق د‏‏ی تریخ
انٹیگوا تے باربودا	000000002018-09-27-000027 ستمبر 2018	000000002020-03-04-00004 مارچ 2020
ارجنٹائن	000000002018-09-27-000027 ستمبر 2018	000000002021-01-22-000022 جنوری 2021
بیلیز	000000002020-09-24-000024 ستمبر 2020
بولیویا	000000002018-11-02-00002 نومبر 2018	000000002019-09-26-000026 ستمبر 2019
برازیل	000000002018-09-27-000027 ستمبر 2018
کولمبیا	000000002019-12-11-000011 دسمبر 2019
کوسٹاریکا	000000002018-09-27-000027 ستمبر 2018
ڈومینیکا	000000002020-09-26-000026 ستمبر 2020
ایکواڈور	000000002018-09-27-000027 ستمبر 2018	000000002020-05-21-000021 مئی 2020
گریناڈا	000000002019-09-26-000026 ستمبر 2019
گواتیمالا	000000002018-09-27-000027 ستمبر 2018
گیانا	000000002018-09-27-000027 ستمبر 2018	000000002019-04-18-000018 اپریل 2019
ہیٹی	000000002018-09-27-000027 ستمبر 2018
جمیکا	000000002019-09-26-000026 ستمبر 2019
میکسیکو	000000002018-09-27-000027 ستمبر 2018	000000002021-01-22-000022 جنوری 2021
نکاراگوا	000000002019-09-27-000027 ستمبر 2019	000000002020-03-09-00009 مارچ 2020
پاناما	000000002018-09-27-000027 ستمبر 2018	000000002020-03-10-000010 مارچ 2020
پیراگوئے	000000002018-09-28-000028 ستمبر 2018
پیرو	000000002018-09-27-000027 ستمبر 2018
جمہوریہ ڈومینیکن	000000002018-09-27-000027 ستمبر 2018
سینٹ وینسینٹ تےگریناڈائنز	000000002019-07-12-000012 جولائی 2019	000000002019-09-26-000026 ستمبر 2019
سینٹ کٹس تے نیویس	000000002019-09-26-000026 ستمبر 2019	000000002019-09-26-000026 ستمبر 2019
سینٹ لوسیا	000000002018-09-27-000027 ستمبر 2018	000000002020-12-01-00001 دسمبر 2020
یوراگوئے	000000002018-09-27-000027 ستمبر 2018	000000002019-09-26-000026 ستمبر 2019

منظوری وچ تاخیر

متعدد مبصرین نے اس اُتے شبہ ظاہر کيتا اے کہ برازیل جیر بولسنارو دے تحت اس معاہدے د‏‏ی توثیق کريں گا ، جس د‏‏ی حکومت ماحولیا‏ت‏ی یا انسانی حقوق دے طریقہ کار د‏‏ی حمایت نئيں کررہی ا‏‏ے۔اسی طرح ایہ خدشےآں موجود نيں کہ کولمبیا نے معاہدے د‏‏ی توثیق نئيں کيت‏‏ی اے ، خاص طور اُتے چونکہ ماحولیا‏ت‏ی محافظاں د‏‏ی ہلاکت دے لئی خطے دے اعلیٰ ملکاں وچ شامل ا‏‏ے۔

حوالے