Przejdź do zawartości

Zhao Shuli

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Zhao Shuli
ilustracja
Nazwisko chińskie
Pismo uproszczone

赵树理

Pismo tradycyjne

趙樹理

Hanyu pinyin

Zhào Shùlǐ

Wade-Giles

Chao Shu-li

Zhao Shuli (ur. w 1906 w Qinshui w Shanxi, zm. 23 września 1970 w Taiyuan[1]) – chiński powieściopisarz i autor opowiadań.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Ojciec przyszłego pisarza zarabiał jako wędrowny wróż, sprzedawca ziół i gawędziarz. Zhao Shuli pobierał edukację w miejscowej szkole podstawowej, a następnie, w 1925, wstąpił do szkoły nauczycielskiej. Zaangażował się w Ruch 4 Maja. W 1926 za udział w proteście studenckim został wydalony ze szkoły, a w 1929 aresztowany jako podejrzany o członkostwo w partii komunistycznej. W 1930 roku zaczął publikować pierwsze opowiadania. W 1937 wstąpił do Komunistycznej Partii Chin. Po przeniesieniu się do siedziby partii w Yan’an rozpoczął pracę jako dziennikarz. W kolejnych latach pisał i publikował powieści (李家莊的變遷 Li jiazhuang de bianqian, 1946), dramaty i opowiadania (m.in. 小二黑結婚 Xiao Erhei jiehun, 1943). Był też redaktorem naczelnym czasopism literackich.

Do końca lat 50. XX wieku twórczość Zhao Shuli, podejmująca tematykę wiejską i opisująca problemy mieszkańców wsi, korzystająca z tradycyjnych chińskich technik narracyjnych i reprezentująca poglądy partii, była uznawana za wzorcową przez Partię Komunistyczną[2], a jego utwory były chętnie publikowane[3]. Jednak w latach 60. zaczęła być ona poddawana krytyce, szczególnie silnej w czasie rewolucji kulturalnej. Zarzuty wysuwane wobec utworów Zhao Shuli dotyczyły m.in. zhongjian renwu – postaci złożonych, niereprezentujących jasnej linii politycznej i moralnej[2][4].

Zhao Shuli zmarł 23 września 1970 roku w areszcie domowym[2].

Twórczość

[edytuj | edytuj kod]

Twórczość Zhao Shuli wykorzystywała w dużej mierze tradycyjne motywy literatury chińskiej (np. plany małżeńskie zakochanych udaremnione przez przesądnych rodziców), osadzając je w nowym kontekście. W tematyce jego utworów powracały wątki związane z miłością, małżeństwem oraz problemami ludności wiejskiej. Twórczość Zhao Shuli reprezentowała ponadto i wspierała poglądy i linię polityczną Komunistycznej Partii Chin – problemy bohaterów były zazwyczaj rozwiązywane dzięki interwencji członków partii, częścią fabuły była edukacja polityczna bohaterów, a moralność postaci była skorelowana z klasą społeczną, do jakiej należeli (biedni to bohaterowie dobrzy, bogaci – źli)[5]; pisarz poruszał też tematy reformy rolnej i wprowadzonego przez partię prawa dotyczącego małżeństw[3].

Pomimo propagandowych celów powieści, bohaterowie Zhao Shuli są zazwyczaj skonstruowani w sposób wiarygodny[5]. Pisarz posługuje się narracją trzecioosobową, narrator sprawia jednak wrażenie członka społeczności, którą opisuje. Miejsce akcji bywa mało skonkretyzowane, co pozwala na uniwersalizację zawartych w utworze treści – czytelnik ma wrażenie, że akcja mogłaby też mieć miejsce w jakiejkolwiek innej społeczności[6]. Warstwa językowa utworów jest zróżnicowana i zawiera zarówno elementy języka mówionego i pisanego, oficjalnego i kolokwialnego itp.[6]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Colin Mackerras, Amanda Yorke: The Cambridge handbook of contemporary China. Cambridge, England ; Cambridge University Press 1991, s. 28. ISBN 978-0-521-38755-2.
  2. a b c Bonnie S. McDougall, Kam Louie: The literature of China in the twentieth century. New York: Columbia University Press, 1997, s. 221. ISBN 978-1-85065-285-4.
  3. a b Bonnie S. McDougall, Kam Louie: The literature of China in the twentieth century. New York: Columbia University Press, 1997, s. 224. ISBN 978-1-85065-285-4.
  4. a b Bonnie S. McDougall, Kam Louie: The literature of China in the twentieth century. New York: Columbia University Press, 1997, s. 222. ISBN 978-1-85065-285-4.
  5. a b Bonnie S. McDougall, Kam Louie: The literature of China in the twentieth century. New York: Columbia University Press, 1997, s. 223. ISBN 978-1-85065-285-4.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Bonnie S. McDougall, Kam Louie: The literature of China in the twentieth century. New York: Columbia University Press, 1997. ISBN 978-1-85065-285-4. dostęp on-line