Przejdź do zawartości

Wiktor Amadeusz III

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Wiktor Amadeusz III
Ilustracja
Wizerunek herbu
podpis
król Sardynii
Okres

od 20 lutego 1773
do 16 października 1796

Poprzednik

Karol Emanuel III

Następca

Karol Emanuel IV

Dane biograficzne
Dynastia

sabaudzka

Data i miejsce urodzenia

26 czerwca 1726
Turyn

Data i miejsce śmierci

16 października 1796
Moncalieri

Ojciec

Karol Emanuel III

Matka

Poliksena Krystyna Heska Rheinfels-Rotenburg

Żona

Maria Antonia Burbon

Dzieci

Karol Emanuel IV
Maria Elżbieta Charlotta
Maria Józefina Ludwika
Amadeusz Aleksander
Maria Teresa
Maria Anna
Wiktor Emanuel I
Maria Krystyna Józefina
Maurycy Józef Maria
Maria Karolina Sabaudzka
Karol Feliks
Józef Benedykt

Odznaczenia
Najwyższy Order Zwiastowania Najświętszej Marii Panny (Order Annuncjaty) Kawaler Krzyża Wielkiego Orderu Świętych Maurycego i Łazarza (Królestwo Włoch)

Wiktor Amadeusz III, wł. Vittorio Amedeo III di Savoia (ur. 26 czerwca 1726 w Turynie, zm. 16 października 1796 w Moncalieri) – król Sardynii w latach 17731796.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Urodził się w Turynie jako syn Karola Emanuela III i jego drugiej żony – Polikseny Krystyny Heskiej z linii Rheinfels-Rotenburg. Odebrał staranne wykształcenie pod opieką biskupa H. Gerdila, odbywając następnie służbę w wojsku, które miało być jego pasją i dumą przez całe życie[1].

Po objęciu panowania przeprowadził liczne zmiany w administracji i wojsku, zlecając jego zreformowanie na wzór armii pruskiej. Otaczał się intelektualistami i zdolnymi ministrami, mającymi istotny wpływ na jego rządy. Tworzył nowe instytucje państwowe i kulturalne; kontynuował rozbudowę portu w Nicei. Jako człowiek bardzo religijny, o poglądach konserwatywnych, był zarazem rzecznikiem postępu, decydując np. o wprowadzeniu nocnego oświetlenia w stołecznym Turynie. Jako władca cieszył się sympatią poddanych ze względu na dobroduszność i hojność.

Po wybuchu rewolucji francuskiej opowiedział się po stronie rojalistów i znalazł się w konflikcie z Republiką, wypowiadając jej wojnę (1792). Po czterech latach, w kwietniu 1796 jego wojska zostały pokonane przez Francuzów generała Bonapartego w trzech kolejnych bitwach pod Montenotte, Millesimo i Mondovì, co ostatecznie zmusiło go do oddania najważniejszych twierdz (Cuneo, Ceva, Alessandrii i Tortony), a także do zezwolenia na swobodny przemarsz przez jego terytorium armii francuskiej zmierzającej do opanowania Italii. Musiał również zrzec się Nicei i całej Sabaudii, występując z antyfrancuskiej koalicji.

W kilka miesięcy potem zmarł wskutek ataku apopleksji w podturyńskiej rezydencji Moncalieri; pochowany został w turyńskiej bazylice La Superga.

Małżeństwo i potomkowie

[edytuj | edytuj kod]

Jego żoną była Maria Antonietta Burbon (17291785), infantka Hiszpanii, najmłodsza córka króla Filipa V i Elżbiety Farnese. Królewska para miała 12 dzieci:

  1. Karola Emanuela IV (1751-1819) – ożenionego z księżniczką francuską Marią Klotyldą Burbon
  2. Marię Elżbietę Charlottę (1752-1753)
  3. Marię Józefinę Ludwikę (1753-1810) – zamężną z przyszłym królem Francji Ludwikiem XVIII
  4. Amadeusza Aleksandra – księcia Montferratu (1754-1755)
  5. Marię Teresę (1756-1805) – zamężną z przyszłym królem Francji Karolem X
  6. Marię Annę (1757-1824) – zamężną ze swym wujem Benedyktem, księciem Sabaudii i księciem Chablais (1741-1808)
  7. Wiktora Emanuela I (1759-1824)
  8. Marię Krystynę Józefinę (Ferdynandę) (1760-1768) – zmarłą w dzieciństwie
  9. Maurycego Józefa Marię – księcia Montferratu (1762–ok. 1799), zmarłego bezżennie
  10. Marię Karolinę Antoninę (1764-1782) – zamężną z późniejszym królem Saksonii Antonim Klemensem
  11. Karola Feliksa (1765–1831)
  12. Józefa Benedykta (1766-1802) – hrabiego Moriany (do 1796) i Asti (1796-1802)

Ordery

[edytuj | edytuj kod]

Najwyższy Order Zwiastowania Najświętszej Marii Panny (Order Annuncjaty) Najwyższy Order Zwiastowania Najświętszej Marii Panny (Order Annuncjaty) w 1733, a od 1773 Wielki Mistrz[2].

Rodowód

[edytuj | edytuj kod]
 
 
 
 
 
Wiktor Amadeusz I
 
 
Karol Emanuel II
 
 
 
 
 
 
Krystyna Maria Burbon
 
 
Wiktor Amadeusz II
 
 
 
 
 
 
Karol Amadeusz Sabaudzki-Nemours
 
 
Maria Joanna Baptysta Sabaudzka-Nemours
 
 
 
 
 
 
Elżbieta Burbon
 
 
Karol Emanuel III
 
 
 
 
 
 
Ludwik XIII
 
 
Filip I Burbon-Orleański
 
 
 
 
 
 
Anna Austriaczka
 
 
Maria Anna Orleańska
 
 
 
 
 
 
Karol I Stuart
 
 
Henryka Anna Stuart
 
 
 
 
 
 
Henryka Maria Burbon
 
Wiktor Amadeusz III
 
 
 
 
 
Ernest I Heski-Rheinfels
 
 
Wilhelm I Starszy Heski-Rotenburg
 
 
 
 
 
 
Maria Eleonora Solms-Lich
 
 
Ernest II Leopold Heski-Rotenburg
 
 
 
 
 
 
Ferdynand Karol Löwenstein-Wertheim-Rochefort
 
 
Maria Anna Löwenstein-Wertheim
 
 
 
 
 
 
Anna Maria Fürstenberg
 
 
Poliksena Krystyna Heska-Rotenburg
 
 
 
 
 
 
Ferdynand Karol Löwenstein-Wertheim-Rochefort
 
 
Maksymilian Karol Albert Löwenstein-Wertheim-Rochefort
 
 
 
 
 
 
Anna Maria Fürstenberg
 
 
Eleonora Löwenstein-Wertheim
 
 
 
 
 
 
?
 
 
Maria Polyksena Khuen z Lichtenberg i Belasi
 
 
 
 
 
 
?
 

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Carlo Botta: Storia d’Italia dal 1789 al 1814. Torino 1837, s. 105-108.
  2. Federico Bona: I Cavalieri dell'Ordine Supremo del Collare o della Santissima Annunziata. [w:] Blasonario subalpino [on-line]. (wł.).