Władysław Daniłowski (powstaniec styczniowy)

Władysław Daniłowski

Lis
Rodzina	Daniłowscy
Data i miejsce urodzenia	1841 Sandomierz
Data i miejsce śmierci	1878 Petersburg
Ojciec	August Daniłowski
Matka	Anna Mejerówna
Żona	Julia Cyrynówna

Władysław Daniłowski herbu Lis (ur. 1841 w Sandomierzu, zm. 1878 w Petersburgu) – członek Rządu Narodowego w powstaniu styczniowym, członek Komitetu Centralnego Narodowego w 1862, zesłaniec syberyjski, pamiętnikarz.

W 1858 rozpoczął studia na Akademii Medyko-Chirurgicznej. Należał do tajnego kółka samokształceniowego, od 1861 do kółka rewolucyjnego. Od lipca tego roku był przywódcą Komitetu Akademickiego. Za udział w manifestacji patriotycznej 15 października 1861 więziony był kilka tygodni w Cytadeli Warszawskiej. Na początku 1862 przystąpił do Komitetu Miejskiego, później do 3 sierpnia 1862 był członkiem Komitetu Centralnego. Będąc zwolennikiem Ludwika Mierosławskiego, pertraktował z nim w Paryżu warunki objęcia przywództwa przyszłego powstania.

Po wybuchu powstania został mianowany członkiem Komisji Wykonawczej Rządu Narodowego. Udał się w misji do Paryża, wioząc Ludwikowi Mierosławskiemu wezwanie do objęcia dyktatury. Po powrocie uczestniczył w bitwach pod Krzywosądzem i Nową Wsią. 28 lutego 1863 jako samozwańczy komisarz Rządu Narodowego przy dyktatorze Mierosławskim został usunięty z Komisji Wykonawczej i wyjechał do Krakowa. W wyniku denuncjacji agenta od zakupu broni został aresztowany we Wrocławiu i osadzony w więzieniu w Berlinie, z którego udało mu się uciec. W Paryżu związał się z agentem generał-policmajstra Królestwa Kongresowego Fiodora Fiodorowicza Trepowa; dzięki intrygom tegoż został komisarzem fikcyjnego Rządu Narodowego. W wyniku prowokacji Aleksandra Zwierzchowskiego został ściągnięty do kraju i wydany w ręce władz rosyjskich, a następnie osadzony na Pawiaku. Od 1866 przebywał na zesłaniu w Minusińsku, od 1869 – w Cywilsku.

Bibliografia

• Janusz Iwaszkiewicz, Władysław Daniłowski, w: Polski Słownik Biograficzny, t. IV, Kraków 1938, s. 420-421.
• Władysław Daniłowski, Władysława Daniłowskiego notatki do pamiętników, Kraków 1908.