Przejdź do zawartości

Teodora Glücksburg (1906–1969)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Teodora Glücksburg
Θεοδώρα Γκλύξμπουργκ
Ilustracja
mal. Philip de László, 1928
Herb
wielka księżna i margrabina Badenii, księżniczka Grecji i Danii
Dynastia

Glücksburgowie

Data i miejsce urodzenia

30 maja 1906
Tatoi

Data i miejsce śmierci

16 października 1969
Konstancja

Ojciec

Andrzej Glücksburg

Matka

Alicja Battenberg

Mąż

Bertold Badeński

Dzieci

Małgorzata Badeńska
Maksymilian Badeński
Ludwik Badeński

Rodzeństwo

Małgorzata Glücksburg
Cecylia Glücksburg
Zofia Glücksburg
Filip Mountbatten

Odznaczenia
Order Świętych Olgi i Zofii I Klasy (Grecja) Komandor Orderu Dobroczynności (Grecja) Order Wierności (Badenia) Medal Koronacyjny Królowej Elżbiety II

Teodora Glücksburg, zw. Dolla[1], gr. Θεοδώρα Γκλύξμπουργκ, niem. Theodora von Glücksburg zu Griechenland und Dänemark (ur. 30 maja 1906 w Tatoi, zm. 16 października 1969 w Konstancji) – grecka arystokratka, księżniczka Grecji i Danii, tytularna wielka księżna i margrabina Badenii jako żona Bertolda.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Urodziła się jako drugie z pięciorga dzieci Andrzeja (1882–1944), księcia Grecji i Danii, oraz Alicji Battenberg (1885–1969). Imię otrzymała na cześć cesarzowej bizantyńskiej Teodory[2]. Miała starszą siostrę Małgorzatę (1905–1981), młodsze Cecylię (1911–1937) i Zofię (1914–2001) oraz brata Filipa (1921–2021)[3]. Wychowywała się w Atenach i Korfu. W rozmowach z matką używała języka angielskiego, ale równie biegle porozumiewała się po grecku, francusku i niemiecku[4]. Otrzymała staranne wykształcenie domowe, typowe dla przedstawicieli arystokracji tego okresu[5]. W 1907–1909 w związku z niestabilną sytuacją polityczną domu panującego, rodzina Teodory często przebywała w podróży, w Wielkiej Brytanii, Rosji, Hesji i na Malcie[6]. W 1917–1920 przebywała z rodziną na emigracji w Szwajcarii, zamieszkując w Lucernie[7]. W 1920 jej rodzina ponownie zamieszkała w Korfu. W tym okresie Teodora wraz z siostrą Małgorzatą rozwijały młodzieńcze zainteresowania archeologią[8].

W latach 1922–1936 w związku ze skazaniem ojca na banicję, ponownie na emigracji. Początkowo zamieszkała z rodzicami w Saint-Cloud, zaproszonych przez Marię Bonaparte. Dzięki udzielonemu wsparciu finansowemu ciotek Anastazji Stewart i Edwiny Ashley, w 1924–1929 Teodora studiowała archeologię i historię sztuki na Uniwersytecie Paryskim[9].

W 1931 po zawarciu małżeństwa z Bertoldem Badeńskim zamieszkała w Salem. Za pośrednictwem męża poznała Axela Munthego, z którym się zaprzyjaźniła. W 1932–1941 prowadziła wraz z mężem prywatną szkołę średnią, której ostatecznie nie udało im się uratować przed upaństwowieniem[10]. W okresie rządów nazistowskich małżeństwo ukrywało w swojej posiadłości Żydów, którym pomagali wyjechać za granicę, początkowo do Grecji i Danii, następnie do Wielkiej Brytanii[11]. Po wybuchu II wojny światowej Teodora zaangażowała się w pracę dla Niemieckiego Czerwonego Krzyża. Po zakończeniu działań wojennych powróciła do pracy w ponownie otworzonej szkole. W 1948, w wyniku pogorszenia stanu zdrowia, wycofała się z pracy pedagogicznej[12]. Zmarła w 1969 na zawał serca w szpitalu w Konstancji. Została pochowana w kościele św. Weroniki przy zamku w Salem.

Rodzina

[edytuj | edytuj kod]

17 sierpnia 1931 w Baden-Baden wyszła za mąż za Bertolda Badeńskiego (1906–1963), pretendenta do tronu byłej Badenii, syna Maksymiliana (1867–1929) i Marii Ludwiki Hanowerskiej (1879–1948). Ślub odbył się w podwójnej ceremonii, prawosławnej i luterańskiej. Ze związku pochodzi troje dzieci:

Odznaczenia

[edytuj | edytuj kod]

Genealogia

[edytuj | edytuj kod]
Prapradziadkowie Fryderyk Wilhelm Glücksburg

(1785–1831)

∞ 1810

Ludwika Karolina Heska-Kassel

(1789–1867)

Wilhelm Heski

(1787–1867)

∞ 1810

Ludwika Karolina Oldenburg

(1789–1864)

car Rosji

Mikołaj I Pałkin

(1796–1855)

∞ 1817

Aleksandra Fiodorowna

(1798–1860)

ks. Saksonii-Altenburga

Józef

(1789–1868)

∞ 1817

Amelia Wirtemberska

(1799–1848)

w. ks. Hesji

Ludwik II

(1777–1848)

∞ 1804

Wilhelmina Badeńska

(1788–1836)

Maurycy Hauke-Bosak

(1775–1830)

∞ 1799

Zofia Lafontaine

(1790–1831)

Karol Heski

(1809–1879)

∞ 1836

Elżbieta Hohenzollern

(1815–1885)

Albert Koburg

(1819–1861)

∞ 1840

kr. Wielkiej Brytanii

Wiktoria

(1819–1901)

Pradziadkowie kr. Danii, Chrystian IX (1818–1906)

∞ 1842

Ludwika Heska-Kassel (1817–1898)

Konstanty Nikołajewicz Romanow

(1827–1892)

∞ 1848

Aleksandra Josifowna (1830–1911)

Aleksander Heski (1823–1888)

∞ 1851

Julia Hauke (1825–1895)

w. ks. Hesji, Ludwik IV (1837–1892)

∞ 1861

Alicja Koburg (1843–1878)

Dziadkowie kr. Hellenów, Jerzy I (1845–1913)

∞ 1867

Olga Konstantynowna Romanowa (1851–1926)

Ludwik Battenberg (1854–1921)

∞ 1884

Wiktoria Heska (1863–1950)

Rodzice Andrzej Glücksburg (1882–1944)

∞ 1903

Alicja Battenberg (1885–1969)

Teodora Glücksburg (1906–1969)

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Vickers 2000 ↓, s. 75.
  2. Sainz de Medrano 2004 ↓, s. 296.
  3. Vickers 2000 ↓, s. 91–110.
  4. Tim Heald, The Duke. A Portrait of Prince Philip, London: „Hodder and Stoughton”, 1991, s. 38, ISBN 0-340-54607-7 (ang.).
  5. Vickers 2000 ↓, s. 92.
  6. Sainz de Medrano 2004 ↓, s. 291–302.
  7. Vickers 2000 ↓, s. 142–145.
  8. Vickers 2000 ↓, s. 159.
  9. Ende 2012 ↓, s. 41–46.
  10. Ende 2012 ↓, s. 87.
  11. Sainz de Medrano 2004 ↓, s. 298.
  12. Sainz de Medrano 2004 ↓, s. 299.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Philipp Ende: Young Prince Philip. His Turbulent Early Life. New York: „HarperPress”, 2012. ISBN 978-0-00-730539-1. (ang.).
  • Ricardo Mateos Sainz de Medrano: La Familia de la Reina Sofía. La Dinastía griega, la Casa de Hannover y los reales primos de Europa. Madrid: „La Esfera de los Libros”, 2004. ISBN 84-9734-195-3. (hiszp.).
  • Hugo Vickers: Alice: Princess Andrew of Greece. London: „Hamish Hamilton”, 2000. ISBN 978-0-241-13686-7. (ang.).