Przejdź do zawartości

Szczyty NATO

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Szczyt NATO, 2022
Szczyt NATO, 2016
Szczyt NATO, 2008

Szczyty NATO – jedna z platform współpracy członków Sojuszu Północnoatlantyckiego na szczeblu szefów państw i rządów, która stwarza możliwość do oceny i wyznaczenia strategicznych kierunków działalności paktu[1].

Szczyty NATO nie są regularnymi spotkaniami, lecz stanowią ważne punkty w procesie decyzyjnym paktu. Ich zadaniem może być wprowadzenie nowej strategii i polityki paktu, zaproszenie do sojuszu nowych członków, zapoczątkowanie nowych inicjatyw oraz budowa partnerstwa z państwami spoza NATO.

Szczyty NATO z formalnego punktu widzenia są spotkaniami Rady Północnoatlantyckiej (NAC) na jej najwyższym szczeblu, szefów państw lub rządów. Zwyczajowo, decyzje podjęte podczas szczytu są ogłaszane w deklaracji końcowej i komunikatach[2].

Charakterystyka szczytów NATO

[edytuj | edytuj kod]

Szczyty NATO są jedną z platform współpracy państw członkowskich NATO na szczeblu szefów państw i rządów. Po raz pierwszy wszyscy przedstawiciele państw NATO spotkali się na ceremonii podpisania traktatu północnoatlantyckiego 4 kwietnia 1949 w Waszyngtonie, ale pierwszym formalnym szczytem NATO był zorganizowany w grudniu 1957 szczyt w Paryżu. Przewodniczył mu ówczesny sekretarz generalny NATO Paul-Henri Spaak[a]. Drugi szczyt NATO zwołano w 1974 w Brukseli. W czasie 17 lat między szczytami, w ramach sesji Rady Północnoatlantyckiej, zorganizowano 39 spotkań ministerialnych. Po 1989, ze względu na zmiany w środowisku bezpieczeństwa, intensywność zwoływania szczytów znacząco wzrosła[2].
Tematyka spotkań na szczytach dotyczy przede wszystkim kwestii o dużym znaczeniu politycznym i strategicznym. Rozpatruje się na nich sprawy wewnętrznej struktury Sojuszu Północnoatlantyckiego, jego funkcjonowanie, a także relacje z partnerami spoza NATO. W szczytach biorą udział państwa członkowskie NATO, ale często także przedstawiciele Międzynarodowych Sił Wsparcia Bezpieczeństwa, sekretarz generalny ONZ, przewodniczący Komisji Europejskiej, sekretarz generalny Rady Unii Europejskiej, dyrektor Banku Światowego, ministrowie spraw zagranicznych państw niebędące jego członkami[4]. Szczyty organizowane są w jednym z krajów członkowskich lub w kwaterze głównej NATO w Brukseli. Decyzję o jego lokalizacji podejmuje Rada Północnoatlantycka. O wyborze miejsca często decyduje symbolika. W 1999 szczyt odbył się w Waszyngtonie dla upamiętnienia rocznicy podpisania Traktatu Północnoatlantyckiego w tym mieście, a w 2004, w czasie szczytu w Stambule, podpisano Stambulską Inicjatywę Współpracy, aby podkreślić współdziałanie Sojuszu z państwami Bliskiego Wschodu. Zwyczajowo decyzje podjęte podczas szczytu ogłasza się w formie deklaracji lub komunikatu końcowego[5].

Lista szczytów NATO

[edytuj | edytuj kod]
Szczyt Data Państwo Przewodniczący[6][7]
1 Szczyt NATO w Paryżu 16 grudnia – 19 grudnia 1957 Francja Francja Paul-Henri Spaak
2 Szczyt NATO w Brukseli 26 czerwca 1974 Belgia Joseph Luns
3 Szczyt NATO w Brukseli 29 maja – 30 maja 1975 Belgia
4 Szczyt NATO w Londynie 10 maja- 11 maja 1977 Wielka Brytania Wielka Brytania
5 Szczyt NATO w Waszyngtonie 30 maja – 31 maja 1978 Stany Zjednoczone USA
6 Szczyt NATO w Bonn 10 czerwca 1982 Niemcy Niemcy Zachodnie
7 Szczyt NATO w Brukseli 21 listopada 1985 Belgia Peter Carington
8 Szczyt NATO w Brukseli 2 marca – 3 marca 1988 Belgia
9 Szczyt NATO w Brukseli 29 maja – 30 maja 1989 Belgia Manfred Wörner
10 Szczyt NATO w Brukseli 4 grudnia 1989 Belgia
11 Szczyt NATO w Londynie 5 lipca – 6 lipca 1990 Wielka Brytania Wielka Brytania
12 Szczyt NATO w Rzymie 7 listopada – 8 listopada 1991 Włochy Włochy
13 Szczyt NATO w Brukseli 10 stycznia – 11 stycznia 1994 Belgia
14 Szczyt NATO w Paryżu 27 maja 1997 Francja Francja Javier Solana
15 Szczyt NATO w Madrycie 8 lipca – 9 lipca 1997 Hiszpania Hiszpania
16 Szczyt NATO w Waszyngtonie 23 kwietnia – 25 kwietnia 1999 Stany Zjednoczone USA
17 Szczyt w Kwaterze Głównej NATO 13 czerwca 2001 Belgia George Robertson
18 Szczyt NATO w Rzymie 28 maja 2002 Włochy Włochy
19 Szczyt NATO w Pradze 21 listopada – 22 listopada 2002 Czechy Czechy
20 Szczyt NATO w Stambule 28 czerwca – 29 czerwca 2004 Turcja Turcja Jaap de Hoop Scheffer
21 Szczyt w Kwaterze Głównej NATO 22 lutego 2005 Belgia
22 Szczyt NATO w Rydze 28 listopada – 29 listopada 2006 Łotwa Łotwa
23 Szczyt NATO w Bukareszcie 2 kwietnia – 4 kwietnia 2008 Rumunia Rumunia
24 Szczyt NATO w Strasburgu i Kehl 3 kwietnia – 4 kwietnia 2009 Francja Francja
Niemcy Niemcy
25 Szczyt NATO w Lizbonie 19 listopada – 20 listopada 2010 Portugalia Portugalia Anders Fogh Rasmussen
26 Szczyt NATO w Chicago 20 maja – 21 maja 2012 Stany Zjednoczone USA
27 Szczyt NATO w Newport 4 września – 5 września 2014 Wielka Brytania Wielka Brytania
28 Szczyt NATO w Warszawie 8 lipca – 9 lipca 2016 Polska Polska Jens Stoltenberg
29 Szczyt NATO w Brukseli 25 maja 2017 Belgia Belgia
30 Szczyt NATO w Brukseli 11 lipca – 12 lipca 2018 Belgia Belgia
31 Szczyt NATO w Londynie 3 grudnia – 4 grudnia 2019 Wielka Brytania Wielka Brytania
32 Szczyt NATO w Brukseli 14 czerwca 2021 Belgia Belgia
33 Wirtualny Szczyt NATO 25 lutego 2022 Wirtualny szczyt
34 Szczyt NATO w Brukseli 24 marca 2022 Belgia Belgia
35 Szczyt NATO w Madrycie 29 czerwca – 30 czerwca 2022 Hiszpania Hiszpania
36 Szczyt NATO w Wilnie 11 lipca – 12 lipca 2023 Litwa Litwa
37 Szczyt NATO w Waszyngtonie 9–11 lipca 2024 Stany Zjednoczone USA
38 Szczyt NATO w Hadze[8] 24–26 czerwca 2025 Holandia Holandia
  1. W latach 1949–1957 odbyło się 25 spotkań ministerialnych podczas których zatwierdzano dokumenty doktrynalne i ogłaszano wytyczne ministerialne, deklaracje, oświadczenia i komunikaty[3].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Zarychta 2020 ↓, s. 50.
  2. a b Zarychta 2020 ↓, s. 53.
  3. Zarychta 2020 ↓, s. 50–51.
  4. Zarychta 2020 ↓, s. 52.
  5. Zarychta 2020 ↓, s. 52–53.
  6. Zarychta 2020 ↓, s. 54.
  7. NATO Summits ↓, Poprzednie spotkania szczytowe.
  8. NATO Summits ↓, Wprowadzenie – data następnego szczytu.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]