Rhinoptilus

	Rhinoptilus
	Strickland, 1852
	; Przedstawiciel rodzaju – nocobieg dwuobrożny (R. africanus)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ptaki
Podgromada	Neornithes
Infragromada	ptaki neognatyczne
Rząd	siewkowe
Podrząd	mewowce
Parvordo	Larida
Nadrodzina	Glareoloidea
Rodzina	żwirowcowate
Rodzaj	Rhinoptilus
	Typ nomenklatoryczny
	Cursorius chalcopterus Temminck, 1824
Synonimy
	Macrotarsius Blyth, 1848; Chalcopterus Reichenbach, 1852; Hemerodromus Heuglin, 1863; Smutsornis Roberts, 1922;
	Macrotarsius Blyth, 1848; Chalcopterus Reichenbach, 1852; Hemerodromus Heuglin, 1863; Smutsornis Roberts, 1922;
Gatunki
	zobacz opis w tekście
	zobacz opis w tekście
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Rhinoptilus – rodzaj ptaków z rodziny żwirowcowatych (Glareolidae).

Zasięg występowania

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Afryce i w Indiach^[7].

Morfologia

Długość ciała 20–29 cm, rozpiętość skrzydeł do 58 cm; masa ciała 69–220 g^[7].

Systematyka

Etymologia

Macrotarsius: gr. μακρος makros „długi”; nowołac. tarsus „goleń, noga”, od gr. ταρσος tarsos „podeszwa stopy”^[8].
Rhinoptilus: gr. ῥις rhis, ῥινος rhinos „nozdrza”; πτιλον ptilon „pióro”^[8]. Nowa nazwa dla Macrotarsius Blyth, 1848.
Chalcopterus: epitet gatunkowy Cursorius chalcopterus Temminck, 1824; gr. χαλκοπτερος khalkopteros „ze skrzydłami o metalicznym odcieniu, brązowoskrzydły”, od χαλκος khalkos „brąz, miedź”; -πτερος -pteros „-skrzydły”, od πτερον pteron „skrzydło”^[8]. Gatunek typowy: Cursorius chalcopterus Temminck, 1824.
Hemerodromus: gr. ἡμεροδρομος hēmerodromos „długodystansowy biegacz, kurier”, od ἡμερα hēmera „dzień”; δρομος dromos „bieganie”, od τρεχω trekhō „biegać”^[8]. Gatunek typowy: Hemerodromus cinctus von Heuglin, 1863.
Smutsornis: marszałek polny Jan Christiaan Smuts (1870–1950), południowoafrykański polityk, pisarz, filozof, premier w latach 1919–1924 i 1939–1948; gr. ορνις ornis, ορνιθος ornithos „ptak”^[8]. Gatunek typowy: Cursorius africanus Temminck, 1807.

Podział systematyczny

Takson o niejasnym pokrewieństwie w stosunku do innych taksonów z rodziny Glareolidae^[9]. Do rodzaju należą następujące gatunki^[9]:

Rhinoptilus africanus (Temminck, 1807) – nocobieg dwuobrożny
Rhinoptilus cinctus (von Heuglin, 1863) – nocobieg ozdobny
Rhinoptilus chalcopterus (Temminck, 1824) – nocobieg czerwononogi
Rhinoptilus bitorquatus (Blyth, 1848) – nocobieg rdzawogardły

Przypisy

↑ Rhinoptilus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ H.E. Strickland. List of Birds procured in Kordofan by Mr. J. Petherick. „Proceedings of the Zoological Society of London”. 18, s. 220, 1852. (ang.).
↑ E. Blyth. Report of Curator Zoological Department. „The Journal of the Asiatic Society of Bengal”. 17 (1), s. 254, 1848. (ang.).
↑ H.G.L. Reichenbach: Avium systema naturale. Das natürliche system der vögel mit hundert tafeln grösstentheils original-abbildungen der bis jetzt entdecken fast zwölfhundert typischen formen. Vorlaüfer einer iconographie der arten der vögel aller welttheile. Dresden und Leipzig: Expedition der vollständigsten naturgeschichte, 1850, s. xxx. (niem.).
↑ T. von Heuglin. Description of a new African Plover. „The Ibis”. 5, s. 31, 1863. (ang. • łac.).
↑ A. Roberts. Review of the Nomenclature of South African Birds. „Annals of the Transvaal Museum”. 8, s. 202, 1922. (ang.).
↑ ^a ^b G.L. Maclean: Family Glareolidae (Coursers and Pratincoles). W: J. del Hoyo, A. Elliott & J. Sargatal: Handbook of the Birds of the World. Cz. 3: Hoatzin to Auks. Barcelona: Lynx Edicions, 1996, s. 378–379. ISBN 84-87334-20-2. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e Etymologia za: The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca (ang.).
↑ ^a ^b Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Glareolidae Brehm,CL, 1831 – żwirowcowate - Coursers and pratincoles (wersja: 2015-09-05). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-01-29].

[itis-1] Rhinoptilus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[Strickland-2] H.E. Strickland. List of Birds procured in Kordofan by Mr. J. Petherick. „Proceedings of the Zoological Society of London”. 18, s. 220, 1852. (ang.).

[Blyth-3] E. Blyth. Report of Curator Zoological Department. „The Journal of the Asiatic Society of Bengal”. 17 (1), s. 254, 1848. (ang.).

[Reichenbach-4] H.G.L. Reichenbach: Avium systema naturale. Das natürliche system der vögel mit hundert tafeln grösstentheils original-abbildungen der bis jetzt entdecken fast zwölfhundert typischen formen. Vorlaüfer einer iconographie der arten der vögel aller welttheile. Dresden und Leipzig: Expedition der vollständigsten naturgeschichte, 1850, s. xxx. (niem.).

[Heuglin-5] T. von Heuglin. Description of a new African Plover. „The Ibis”. 5, s. 31, 1863. (ang. • łac.).

[Roberts-6] A. Roberts. Review of the Nomenclature of South African Birds. „Annals of the Transvaal Museum”. 8, s. 202, 1922. (ang.).

[Maclean-7] G.L. Maclean: Family Glareolidae (Coursers and Pratincoles). W: J. del Hoyo, A. Elliott & J. Sargatal: Handbook of the Birds of the World. Cz. 3: Hoatzin to Auks. Barcelona: Lynx Edicions, 1996, s. 378–379. ISBN 84-87334-20-2. (ang.).

[Jobling-8] Etymologia za: The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca (ang.).

[Mielczarek&Kuziemko-9] Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Glareolidae Brehm,CL, 1831 – żwirowcowate - Coursers and pratincoles (wersja: 2015-09-05). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-01-29].

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]