Pykret
Pykret lub pykryt – tworzywo konstrukcyjne składające się z lodu i miazgi drzewnej lub trocin w proporcjach wagowych 6:1. Charakteryzuje się wytrzymałością zbliżoną do betonu[1].
Właściwości
[edytuj | edytuj kod]
- Mniejsze tempo topnienia niż w przypadku zwykłego lodu spowodowane niższą przewodnością cieplną;
- Większa od lodu wytrzymałość na uderzenia, eksplozje, a nawet strzały z broni palnej;
- Trudniejszy do otrzymania niż beton z powodu rozszerzania się podczas zamrażania;
- Mieszaninę można uformować tak, aby otrzymać praktycznie dowolny kształt;
- Gęstość mniejsza od wody[1].
Porównanie właściwości
[edytuj | edytuj kod]| Materiał | Wytrzymałość na ściskanie [MPa] | Wytrzymałość na rozciąganie [MPa] | Gęstość [kg/m3] |
|---|---|---|---|
| Lód | 3,447 | 1,103 | 910 |
| Pykret | 7,584 | 4,826 | 980 |
| Beton | 17,240 | 1,724 | 2500 |
Zastosowanie
[edytuj | edytuj kod]Lotniskowiec HMS Habbakuk
[edytuj | edytuj kod]
Jeszcze przed rozpoczęciem II wojny światowej, w związku z niewystarczającym zasięgiem ówczesnych samolotów bojowych, rozpoczęto prace nad budową lotniskowców. Geoffrey Pyke zaproponował wykonanie okrętu z lodu. Taka jednostka byłaby tania w produkcji i łatwa do naprawy. Zaproponowana przez niego jednostka (będąca w istocie ogromną górą lodową z własnym napędem) miała mieć ok. 610 m długości, 91,5 m szerokości i 61 m wysokości, oraz wyporność rzędu 2 mln ton. Grube na 12 m burty miały być odizolowane gumą lub tworzywem sztucznym oraz chłodzone systemem sprężarek i rurociągów. Ze względu na obawy co do niezawodności konstrukcji prace przerwano. W 1943 roku w USA rozwiązano problem zbyt szybkiego topnienia lodu mieszając morską wodę z miazgą drzewną. Uzyskany kompozyt nazwano Pykecrete na cześć Pyke'a. Model został zbudowany na jeziorze w Parku Narodowym Jasper w Kanadzie. Jednak amerykańskie dowództwo zdecydowało się na produkcję konwencjonalnych lotniskowców. Z modelu wymontowano wszystkie urządzenia i zostawiono go, aż zatonął[1][2][3].
Budownictwo
[edytuj | edytuj kod]
W styczniu 2014 Uniwersytet Techniczny w Eindhoven zbudował w Finlandii kopułę z pykretu o średnicy podstawy 30 metrów i 10 metrach wysokości, ustanawiając w ten sposób rekord świata. Konstrukcję wykonano pompując balon wielkości planowanej kopuły i spryskując go wodą lub śniegiem. Pykretu użyto w dolnych częściach kopuły. Po utworzeniu się wystarczająco twardej pokrywy z lodu usunięto balon wypuszczając z niego powietrze[4].
Do 2016 roku w Finlandii miał powstać wykonany z lodu i papieru most dla pieszych o przęśle długości 50 metrów, zbudowany przez studentów i wolontariuszy na podstawie projektu Leonarda Da Vinci. Będzie to największa tego typu konstrukcja[5][6][7].
Eksperymenty
[edytuj | edytuj kod]Pogromcy mitów
[edytuj | edytuj kod]W 2009 roku w odcinku 115 „Alaska Special 2” programu „Pogromcy mitów”, Adam Savage i Jamie Hyneman przetestowali właściwości pykretu. Potwierdzili, że topi się wolniej od lodu, jest także bardziej wytrzymały i kuloodporny. Zbudowali łódź, jednak do jej budowy wykorzystali wymyślony na potrzeby programu „superpykryt”, w którym trociny zastąpiono gazetami. Łódź unosiła się na wodzie i nie rozpadła się przy prędkości ok. 37 km/h, jednak po 20 min zaczęła przeciekać i eksperyment przerwano. W burtach nie było urządzeń chłodzących, a ich grubość była znacznie mniejsza, niż zakładały to plany z czasów II wojny światowej[1][8][9].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e Marcin Włudyka: Pykret – kompozyt lodu i trocin. 2013-07-09. [dostęp 2015-05-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-05-30)]. (pol.).
- ↑ National Museum of the Royal Navy: Information sheet no 059 Habbakkuk – The iceberg ship. 2014. [dostęp 2015-05-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-05-30)]. (ang.).
- ↑ Grzegorz Ptasiński: HMS Habbakuk – lodowy potwór. 2013-08-29. [dostęp 2015-05-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-05-30)]. (pol.).
- ↑ Pykrete Dome. [dostęp 2015-05-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-05-30)]. (ang.).
- ↑ Marcepan: Z lodu można budować. Poznaj tajemnicę pykretu!. 2015-05-10. [dostęp 2015-05-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-05-30)]. (pol.).
- ↑ New ice project TU/e in Finland: Da Vinci Bridge. 2015-04-22. [dostęp 2015-05-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-05-30)]. (ang.).
- ↑ Bridge in ice. [dostęp 2015-05-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-05-30)]. (ang.).
- ↑ Discovery Myth Busters: Wood – Pulp Power. [dostęp 2015-05-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-05-30)]. (ang.).
- ↑ Myth Busters results: Episode 115: Alaska Special 2. 2009-04-15. [dostęp 2015-05-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-05-30)]. (ang.).
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- www.structuralice.com. [dostęp 2015-05-30]. (ang.). – strona z projektami budowli z pykretu