Przejdź do zawartości

Pietro Tenerani

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Pietro Tenerani
ilustracja
Data i miejsce urodzenia

11 listopada 1789
Torano, Carrara

Data i miejsce śmierci

14 grudnia 1869
Rzym

Narodowość

włoska

Alma Mater

Accademia di belle arti di Carrara

Dziedzina sztuki

rzeźbiarstwo

Epoka

neoklasycyzm

Pietro Tenerani (ur. 11 listopada 1789 w Torano, zm. 14 grudnia 1869 w Rzymie) – włoski rzeźbiarz.

Biografia

[edytuj | edytuj kod]

Pietro Tenerani urodził się w Torano pod Carrarą 11 listopada 1789. Kształcił się w Accademia di belle arti w Carrarze, gdzie profesorami byli: Lorenzo Bartolini, Pietro Marchetti (wuj rzeźbiarza), Jean-Baptiste Frédéric Desmarais[1]. Od 1813 przebywał w Rzymie. Uczył się u Antoniego Canovy i Bertela Thorvaldsena. Od 1825 był członkiem i profesorem Akademii Świętego Łukasza, w 1857 wybrano go jej prezydentem. Od 1860 roku pełnił funkcję dyrektora Muzeów Watykańskich. Był zwolennikiem puryzmu, a następnie naturalizmu. Znany ze swoich umiejętności rzeźbiarskich, tworzył postacie i grupy mitologiczne, posągi upamiętniające, figury sakralne oraz pomniki nagrobne[2]. Dla Museo Pio-Clementino odrestaurował antyczną rzeźbę Herkulesa[3].

Tenerani był autorem rzeźbionych popiersi grupy Polaków. Sportretował: Zofię Katarzynę Branicką-Odescalchi, Zygmunta Krasińskiego, Elizę z Branickich Krasińską[4], Bolesława Potockiego[5], Tadeusza Doria-Dernałowicza. Rzeźbiarz wykonał również w 1825 roku gipsowy model płyty na grób księżnej Czartoryskiej – Dusze wzlatujące ku Niebu (wł. Le anime che volano in cielo)[6].

Uczniem Pietro Teneraniego był polski rzeźbiarz Tomasz Oskar Sosnowski[7].

Rzeźbiarz zmarł w Rzymie 14 grudnia 1869 roku[2].

Wybór dzieł

[edytuj | edytuj kod]

Spod dłuta Teneraniego wyszły, m.in. takie rzeźby, jak[2]:

Galeria

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b Pietro Tenerani. all-art.org. [dostęp 2022-07-04]. (ang.).
  2. a b c Tenerani, Pietro (Enciclopedia on line). treccani.it. [dostęp 2022-07-04]. (wł.).
  3. Eracle. museivaticani.va. [dostęp 2022-07-04]. (wł.).
  4. Trzy popiersia portretowe z Europeum. mnk.pl. [dostęp 2022-07-04].
  5. Boleslaw Potocki. museodiroma.it. [dostęp 2022-07-04]. (wł.).
  6. Agata Rola-Bruni: Włochy: Rzymskie muzeum kustoszem polskich pamiątek. naszswiat.it, 2021-02-23. [dostęp 2022-07-04]. (pol.).
  7. Monumento funebre di Sosnowski Tomasz Oskar (sec. XIX). catalogo.beniculturali.it. [dostęp 2022-07-04]. (wł.).
  8. Arcibasilica Papale San Giovanni in Laterano. vatican.va. [dostęp 2022-07-04]. (wł.).
  9. Flora. rct.uk. [dostęp 2022-07-04]. (pol.).
  10. Portrait du Comte de Chambord. mudo.oise.fr. [dostęp 2022-07-04]. (fr.).
  11. Pietro Tenerani. Autoritratto. museodiroma.it. [dostęp 2022-07-04]. (wł.).
  12. Cristo Redentore. catalogo.beniculturali.it. [dostęp 2022-07-04]. (wł.).
  13. Palma Bucarelli: Tenerani, Pietro (Enciclopedia Italiana, 1937). treccani.it. [dostęp 2022-07-04]. (wł.).
  14. St. Alphonsus de Liguori. stpetersbasilica.info. [dostęp 2022-07-04]. (ang.).
  15. Ritratto di Francesco Forti. catalogo.beniculturali.it. [dostęp 2022-07-04]. (wł.).
  16. Bust of an unknown woman. artandarchitecture.org.uk. [dostęp 2022-07-04]. (ang.).
  17. Vulcano. catalogo.beniculturali.it. [dostęp 2022-07-04]. (pol.).
  18. Sofia Caterina Branicka Odescalchi. museodiroma.it. [dostęp 2022-07-04]. (wł.).
  19. Muzeum Regionalne im. Zygmunta Krasińskiego w Złotym Potoku. Jerzy Pleszyniak (red., teksty). Katowice: Wydawnictwo Alatus, 2010, s. 9. ISBN 978-83-60503-64-5.
  20. Ritratto del conte Zygmunt Krasinski. museodiroma.it. [dostęp 2022-07-04]. (wł.).
  21. Carlotta del Belgio, imperatrice del Messico. museodiroma.it. [dostęp 2022-07-04]. (wł.).
  22. Monument to Mary Bold, Princess Sapieha. artandarchitecture.org.uk. [dostęp 2022-07-04]. (ang.).
  23. Monumento funebre di Tenerani Pietro (sec. XIX). catalogo.beniculturali.it. [dostęp 2022-07-04]. (wł.).
  24. Tomb of Eugene de Beauharnais. artandarchitecture.org.uk. [dostęp 2022-07-04]. (ang.).
  25. Chiesa di San Girolamo. catalogo.beniculturali.i. [dostęp 2022-07-04]. (wł.).