Przejdź do zawartości

Obwód orłowski

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Obwód orłowski
Орловская область
obwód
Ilustracja
Herb Flaga
Herb Flaga
Państwo

 Rosja

Siedziba

Orzeł

Kod ISO 3166-2

RU-ORL

Gubernator

Andriej Kłyczkow[1]

Powierzchnia

24 652 km²

Populacja (2021)
• liczba ludności


724 686[2]

• gęstość

29,4 os./km²

Tablice rejestracyjne

57

Położenie na mapie Rosji
Położenie na mapie
Strona internetowa
Wieczorny widok na wsi. Gubernia orłowska. M. Clodt, 1874
Wieś w guberni orłowskiej. M. Clodt, 1864

Obwód orłowski (ros. Орловская область) – jednostka administracyjna Federacji Rosyjskiej.

Geografia

[edytuj | edytuj kod]

Położenie

[edytuj | edytuj kod]

Obwód orłowski leży w zachodniej części Rosji, niedaleko od granicy z Białorusią i Ukrainą.

Region ten położony jest we wschodniej Europie, na terenie niewysokiej wyżyny, stanowiącej część Wyżyny Środkoworosyjskiej, wschodzącej w skład Niziny Wschodnioeuropejskiej.

Przynależność administracyjna

[edytuj | edytuj kod]

Pod względem administracyjnym obwód orłowski wchodzi w skład utworzonego w 2000 Centralnego Okręgu Federalnego.

Powierzchnia

[edytuj | edytuj kod]

Obwód orłowski ma powierzchnię 24 652 km.²

Powierzchnię obwodu stanowią głównie grunty orne i lasy, złożone przede wszystkim z drzew liściastych z niewielką domieszką gatunków iglastych, które zawierają także gatunki roślin typowe dla obszarów lasostepu. Na terenie obwodu, zwłaszcza w części południowej występują także skupiska roślinności stepowej.

Przez obszar obwodu przepływają liczne rzeki i strumienie. Główną rzeką regionu jest Oka, a poza tym, dużymi rzekami są m.in. Sosna i Zusza.

Klimat

[edytuj | edytuj kod]

W obwodzie panuje klimat umiarkowany ciepły o charakterze kontynentalnym. Zima jest niezbyt długa i dość ciepła (średnia temperatura w styczniu to ok. -7 °C), zaś lato długie i ciepłe (średnia temperatura w lipcu to nieco ponad +19 °C).

W obwodzie notuje się dość wysoki poziom opadów, głównie w postaci deszczu, którego największe nasilenie przypada na czerwiec.

Roślinność

[edytuj | edytuj kod]

Pod względem roślinnym region leży na granicy stepu i lasostepu. Dość dużą część obwodu zajmują lasy. Największa lesistość występuje w północno-zachodniej części regionu. Lasy porastające obwód to w większości lasy liściaste, złożone głównie z dębów, brzóz, osik itp. Bardziej na południe, w strefie lasostepów, tj. obszarów gdzie w zależności od warunków terenowo-glebowych tereny leśne występują na przemian ze stepowymi, wśród gatunków drzew dominują dęby z domieszką lipy, klonu, jesionu i wiązu.

Świat zwierzęcy

[edytuj | edytuj kod]

Na terenie obwodu żyją m.in. wilki, łosie, lisy, dziki, wydry, tchórze, zające, wiewiórki, susły itd.

Z ptaków spotkać można np. gawrony, skowronki, jaskółki, jerzyki, wróble, dzikie kaczki i gęsi, a z ryb m.in. płotki, okonie, leszcze, szczupaki i miętusy pospolite.

Strefa czasowa

[edytuj | edytuj kod]

Obwód należy do moskiewskiej strefy czasowej (MSK): do 25 października 2014 UTC+04:00 przez cały rok, od 26 października 2014 UTC+03:00 przez cały rok. Jeszcze wcześniej, przed 27 marca 2011 roku, obowiązywał czas standardowy (zimowy) strefy UTC+03:00, a czas letni – UTC+04:00.

Historia

[edytuj | edytuj kod]
Więzienie Orzeł na początku XX w.

W późnym średniowieczu sięgały tu wschodnie granice Litwy, obejmując m.in. miasta Orzeł i Mcensk. Orzeł był w XV w. jednym z najbardziej na wschód wysuniętych miast Litwy. Mcensk pomiędzy 1320 a 1505 przynależał do Litwy. Od 1547 obszar znajdował się pod panowaniem Rosji. Dmitrowsk został założony przez władcę mołdawskiego Dimitrie Cantemira w 1711 r.

W czasach carskich mieściło się tu Więzienie Orzeł, w którym więzieni byli m.in. późniejszy premier Polski Aleksander Prystor oraz późniejszy wicepremier Polski na uchodźstwie Jan Kwapiński.

Obwód wydzielono 27 września 1937 z terenów obwodu kurskiego. Obwód ten nawiązuje do tradycji istniejącej na tych terenach w latach 1788–1928 guberni orłowskiej.

Ludność

[edytuj | edytuj kod]
Trzech króli katedry w Orle

W obwodzie zamieszkuje 724 686 osób (1 stycznia 2021)[2]; liczba ta w ostatnich latach spada w wyniku niskiego przyrostu naturalnego i emigracji zarobkowej do innych regionów Rosji, najczęściej dużych miast, zwłaszcza Moskwy.

Ponieważ wyjeżdżają głównie ludzie młodzi, średnia wieku mieszkańców obwodu jest dość wysoka. Zmiany liczby mieszkańców miasta

rok Liczba
mieszkańców
1959 929 013
1970 931 028
1979 892 505
1989 890 636
2002 860 262
2010 786 935
2019 739 465
2021 724 686

Ludność miejska stanowi 67,47% populacji (2019).

Gęstość zaludnienia

[edytuj | edytuj kod]

Średnia gęstość zaludnienia w obwodzie wynosi 30 os./km². W rzeczywistości liczba ta jest zawyżona przez duże miasta, gdzie gęstość zaludnienia przekracza tysiąc os./km². Na ogół w obwodzie orłowskim na 1 km², przypada 12-20 os., zaś pewne części rejonów wiejskich mają zaludnienie rzędu 4–6 os./km².

Wyznania

[edytuj | edytuj kod]

Większość ludności wyznaje prawosławie, istnieje także spora liczba niewierzących, pozostała po okresie przymusowej ateizacji za czasów Związku Radzieckiego. Niektóre grupy mniejszości narodowych (np. Tatarzy, Azerowie i Czeczeni) wyznają islam. Ponadto żyją tutaj niewielkie grupy wyznawców innych religii, m.in. katolicyzmu, a także wyznawców nowych wyznań religijnych wywodzących się z tradycji protestanckiej.

Narodowości

[edytuj | edytuj kod]

Niemal całą populację obwodu (ponad 95%) stanowią Rosjanie. Poza tym na terenie obwodu żyją niewielkie grupy mniejszości narodowych, z których najliczniejsi są Ukraińcy, stanowiący niespełna 1,5% populacji. Mieszkańcy obwodu wywodzący się z mniejszości nie mieszkają w zwartych grupach, a ich przedstawiciele żyją w rozproszeniu na terenie całego obszaru obwodu, zwykle w dużych miastach, zwłaszcza Orle.

Liczebność poszczególnych narodów:

Naród Liczebność w 2002 r.
(w tysiącach)
Rosjanie 820,0
Ukraińcy 11,2
Ormianie 3,5
Białorusini 2,4
Azerowie 4,6
Czeczeni 2,1
Tatarzy 1,4

wymieniono tylko narody liczące ponad 1000 osób

Miasta i osiedla typu miejskiego

[edytuj | edytuj kod]
hotel Orzeł
Widok na rzekę Zusza w Mcensk
Dmitrowsk

Miasta i największe osiedla typu miejskiego (stan na 1 stycznia 2018):

Nazwa Nazwa rosyjska Liczba mieszkańców
Orzeł1 Орёл 315.308
Liwny1 Ливны 47.221
Mceńsk1 Мценск 37.725
Znamienka2 Знаменка 11.411
Bołchow1 Болхов 11.097
Naryszkino2 Нарышкино 10.457
Wierchowie2 Верховье 6.948
Kromy2 Кромы 6.633
Zmijowka2 Змиёвка 5.794
Kołpny2 Колпна 5.575
Głazunowka2 Глазуновка 5.321
Dmitrowsk1 Дмитровск 5.105
Zalegoszcz2 Залегощь 4.890
Pokrowskoje2 Покровское 4.227
Chomutowo2 Хомутово 4.068
Dołgoje2 Долгое 3.926
Chotyniec2 Хотынец 3.755
Małoarchangielsk1 Малоархангельск 3.276
Nowosil1 Новосиль 3.175
Szabłykino2 Шаблыкино 2.998

1 – miasto 2osiedle typu miejskiego

Władza i administracja

[edytuj | edytuj kod]
Gmach administracji obwodowej w Orle

Obwód orłowski, podobnie jak inne podmioty Federacji Rosyjskiej posiada dość szeroki zakres autonomii w sprawach lokalnych.

Władzę prawodawczą w regionie sprawuje lokalny parlament.

Naczelnym organem władzy wykonawczej oraz funkcję głowy obwodu sprawuje gubernator, powoływany przez parlament na wiosek prezydenta Federacji Rosyjskiej. Stoi on także na czele lokalnego rządu. Obecnie (2019) funkcję gubernatora sprawuje Andriej Kłyczkow.

podział administracyjny obwodu orłowskiego

Podział administracyjny

[edytuj | edytuj kod]

Z terenu obwodu orłowskiego obszary 3 największych miast wydzielone zostały jako odrębne jednostki administracyjne. Miastami tymi są:

I. Orzeł
II. Mceńsk
III. Liwny

Pozostała powierzchnia okręgu podzielona jest na 24 rejony.

  1. Rejon bołchowski (ros. Болховский район)
  2. Rejon wierchowski (ros. Верховский район)
  3. Rejon głazunowski (ros. Глазуновский район)
  4. Rejon dmitrowski (ros. Дмитровский район)
  5. Rejon dołżanski (ros. Должанский район)
  6. Rejon zalegoszczeński (ros. Залегощенский район)
  7. Rejon znamieński (ros. Знаменский район)
  8. Rejon kołpniański (ros. Колпнянский район)
  9. Rejon korsakowski (ros. Корсаковский район)
  10. Rejon krasnozorieński (ros. Краснозоренский район)
  11. Rejon kromski (ros. Кромский район)
  12. Rejon liwieński (ros. Ливенский район)
  13. Rejon małoarchangielski (ros. Малоархангельский район)
  14. Rejon mceński (ros. Мценский район)
  15. Rejon nowodieriewieńkowski (ros. Новодеревеньковский район)
  16. Rejon nowosilski (ros. Новосильский район)
  17. Rejon orłowski (ros. Орловский район)
  18. Rejon pokrowski (ros. Покровский район)
  19. Rejon swierdłowski (ros. Свердловский район)
  20. Rejon soskowski (ros. Сосковский район)
  21. Rejon trosniański (ros. Троснянский район)
  22. Rejon uricki (ros. Урицкий район)
  23. Rejon chotyniecki (ros. Хотынецкий район)
  24. Rejon szabłykiński (ros. Шаблыкинский район)

Gospodarka

[edytuj | edytuj kod]
Dworzec kolejowy w Orle

Gospodarka obwodu, po rozpadzie ZSRR pogrążona jest w kryzysie.

Podstawowymi źródłami utrzymania dla mieszkańców obwodu jest praca w rolnictwie, przemyśle i usługach.

Przemysł

[edytuj | edytuj kod]

Głównym centrum gospodarczym i ośrodkiem przemysłowym na terenie rejonu jest jego stolica – miasto Oreł. Znajdują się tam m.in. zakłady przemysłu metalurgicznego, elektromaszynowego, lekkiego, spożywczego, włókienniczego, chemicznego i budowlanego, a także inne przedsiębiorstwa, m.in. fabryka ceramiki.

Także w innych większych miastach obwodu znajdują się m.in. przedsiębiorstwa przemysłu spożywczego, włókienniczego i budowlanego.

Rolnictwo

[edytuj | edytuj kod]

Duże znaczenie w gospodarce obwodu odgrywa rolnictwo, któremu sprzyjają korzystne warunki klimatyczne i glebowe. Najczęściej uprawiane są zboża, głównie kukurydza i pszenica, w mniejszym stopniu żyto, a także konopie, buraki cukrowe, rośliny pastewne oraz ziemniaki i warzywa, a także, na niewielką skalę – owoce.

Chów i hodowla obejmuje głównie bydło domowe i trzodę chlewną, a także drób, a w mniejszym zakresie – owce i kozy.

herb guberni orłowskiej, 1878

Symbole regionu

[edytuj | edytuj kod]

Herb obwodu orłowskiego nawiązuje do herbu dawnej guberni orłowskiej, który z kolei został opracowany na podstawie herbu stolicy regionu – Orła. Flaga obwodu na postać herbu regionu umieszczonego na tle czerwono-niebieskiego sztandaru.

 Osobny artykuł: flaga obwodu orłowskiego.

Tablice rejestracyjne

[edytuj | edytuj kod]

Tablice pojazdów zarejestrowanych w obwodzie orłowskim mają oznaczenie 57 w prawym górnym rogu nad flagą Rosji i literami RUS.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Андрей Клычков назначен временно исполняющим обязанности губернатора Орловской области. kremlin.ru, 2017-10-05. [dostęp 2017-11-10]. (ros.).
  2. a b Nasielenije riegionow Rossii 2021: czislennostʹ, krupnyje riegiony Rossii i fied. okruga spisok23.03.2021. [w:] Sajt o stranach, gorodach, statistikie nasielenija i pr. [on-line]. www.statdata.ru, 23.03.2021. [dostęp 2021-06-17]. (ros.).

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]