Milicz
51°31′39″N 17°16′17″E/51,527500 17,271389
| miasto w gminie miejsko-wiejskiej | |||||
 Rynek (2015) | |||||
| |||||
| Państwo | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Województwo | |||||
| Powiat | |||||
| Gmina | |||||
| Aglomeracja | |||||
| Data założenia |
XII wiek | ||||
| Prawa miejskie |
1245 | ||||
| Burmistrz |
Wojciech Piskozub | ||||
| Powierzchnia |
13,51 km² | ||||
| Wysokość |
99 – 162[potrzebny przypis] m n.p.m. | ||||
| Populacja (01.01.2023) • liczba ludności • gęstość |
| ||||
| Strefa numeracyjna |
71 | ||||
| Kod pocztowy |
56-300 | ||||
| Tablice rejestracyjne |
DMI | ||||
Położenie na mapie gminy Milicz  | |||||
Położenie na mapie Polski  | |||||
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego  | |||||
Położenie na mapie powiatu milickiego  | |||||
| 51°31′39″N 17°16′17″E/51,527500 17,271389
| |||||
| TERC (TERYT) |
0213034 | ||||
| SIMC |
0987130 | ||||
Urząd miejski ul. Trzebnicka 256-300 Milicz | |||||
| Strona internetowa | |||||
Milicz (łac. Milicium[2], niem. Militsch) – miasto w Polsce w północnej części województwa dolnośląskiego, leżące w powiecie milickim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Milicz oraz powiatu milickiego, nad rzeką Barycz.
Historycznie leży na Dolnym Śląsku, na pograniczu z Wielkopolską. W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do województwa wrocławskiego, obecnie jest jednym z miast aglomeracji wrocławskiej. Milicz jest siedzibą urzędu miejskiego i starostwa powiatowego.
Według danych GUS z 1 stycznia 2023 r. miasto miało 10 859 mieszkańców[1] (364. miejsce w kraju). Jego powierzchnia wynosi 13,51 km² (448. miejsce w kraju), natomiast gęstość zaludnienia 803,8 osób/1 km².
Miasto leży przy DK nr 15, przy linii kolejowej Wrocław – Jarocin, około 55 km od Wrocławia, 125 km od Poznania i około 45 km od Ostrowa Wielkopolskiego.
Od nazwy Milicza wziął nazwę największy w Europie zespół stawów hodowlanych – Stawy Milickie. Co roku władze miejskie organizują tu imprezę zwaną Świętem Karpia Milickiego oraz Dni Ziemi Milickiej.
W miejscowości działało Państwowe Gospodarstwo Rybackie Milicz.
Nazwa
[edytuj | edytuj kod]
Nazwa miejscowości została utworzona za pomocą przyrostka dzierżawczego -jь'' od nazwy osobowej Milik i oznaczała gród Milika. Miejscowość jest wymieniana po raz pierwszy w bulli z 1136 r. jako Miliche, a następnie w bulli wrocławskiej z 1155 (Milice, Miliche), w 1223 (Melicz), 1224 (Milich), 1249 (Milicz), 1271 (Melicz). Forma zgermanizowana to Militsch, zaś zlatynizowana – Milicium[4][5].
W księdze łacińskiej Liber fundationis episcopatus Vratislaviensis (pol. Księga uposażeń biskupstwa wrocławskiego) spisanej za czasów biskupa Henryka z Wierzbna w latach 1295–1305 miejscowość wymieniona jest w staropolskiej formie Mylicz[6][7]. Nazwę miejscowości w obecnej polskiej formie „Milicz” wymienia spisany ok. 1300 roku średniowieczny łaciński utwór opisujący żywot świętej Jadwigi Vita Sanctae Hedwigis[8].
Jeszcze w 1750 polska nazwa „Mielicz” wymieniona jest w języku polskim przez Fryderyka II pośród innych miast śląskich w zarządzeniu urzędowym wydanym dla mieszkańców Śląska[9]. Miejscowość wymieniona jest w opisie Śląska wydanym w 1787 roku w Brzegu w jęz. niemieckim jako Militsch, po łacinie Milich, Milith, oraz Milicium oraz w języku polskim jako Mielicz[2].
W alfabetycznym spisie miejscowości na terenie Śląska wydanym w 1830 roku we Wrocławiu przez Johanna Knie miejscowość występuje pod nazwami: niemiecką Militsch, polską Mielicz oraz łacińską Milicium[10]. Nazwę miejscowości jako Mielidza oraz Mielicza w książce „Krótki rys jeografii Szląska dla nauki początkowej” wydanej w Głogówku w 1847 wymienił śląski pisarz Józef Lompa[11]. Obecna nazwa została administracyjnie zatwierdzona 7 maja 1946[12].
Rys historyczny
[edytuj | edytuj kod]Najnowsze badania piaszczystej wydmy po prawej stronie Baryczy wykazały, że początki osadnictwa w Miliczu przypadają na końcówkę IX w. Początkowo osada ta funkcjonowała w formie otwartej, a ochronę zapewniały jej podmokłe tereny Baryczy.
Po 960 r. wzniesiono od strony południowej gród obronny ogrodzony wałami[13].
Badania wałów wykazały, że drugiej poł. XII w. gród rozbudowano i zwiększono jego powierzchnie[14], jest on wymieniany w 1136 i 1154[15].
Jako drugi człon osadnictwa, u schyłku XII w. na lewym brzegu Baryczy, na terenie dzisiejszego rynku powstała nowa osada rzemieślniczo-targowa[16], określana jako burgus i działająca na prawie niemieckim, chroniona wałami ziemnymi[17].
Pod koniec XIII w. także na lewym brzegu, nieopodal osady targowo-rzemieślniczej wzniesiono pałac biskupi[18]. Rozwijająca się na podgrodziu osada targowa z czasem przeniosła się na lewy brzeg Baryczy i w 1245 otrzymała prawa targowe[15].
Ulokowany na wyspie Milicz, ze względu na swoje strategiczne położenie na szlaku handlowym był w centrum uwagi władzy książęcej, jak i kościelnej. W XIII w. po części był własnością biskupią, po części książęcą[19].
Doszło do sytuacji, że w Miliczu było dwóch kasztelanów (książęcy i kościelny) i aby rozstrzygnąć spór o ich uprawnienia, doszło do rozmów przedstawicieli obu stron. Po ustaleniach podpisano ugodę 26 VI 1249 roku[20]. W rezultacie której zwiększyły się uprawnienia kasztelana kościelnego kosztem władzy książęcej.
Po 1300 roku, jak wykazały badania nawarstwień i ceramiki grodowej po prawej stronie Baryczy nie znaleziono dalszych śladów użytkowania osady, co oznacza, że została opuszczona[21].
Od czasów Bolesława Krzywoustego Milicz należał do ziemi śląskiej i był siedzibą kasztelanii, znane są imiona pierwszych kasztelanów, byli to Zdzisław, Wojciech, Gosław, Radwan i inni. W latach 1164–1358 należał do Księstwa wrocławskiego, wymieniony jako jedno z miast przypadłych księciu Bolesławowi Wysokiemu.
Po Henryku Pobożnym miasto odziedziczył jego syn Henryk III. Później stanowił własność Henryka IV Probusa, a potem Henryka Grubego. W wyniku wojny z księciem głogowskim Milicz wchodzi we władanie Henryka Głogowczyka w 1290. Po śmierci Henryka Wiernego w 1309 miasto wraz z Oleśnicą dziedziczą książęta oleśniccy – Bolko i Konrad od których Milicz zakupiło biskupstwo wrocławskie. W 1339 miasto zagarnął zbrojnie Jan Luksemburczyk, przez co biskup Nankier rzucił na niego klątwę. W 1342 wróciło do kapituły wrocławskiej, biskupem był wtedy Przecław z Pogorzeli. W 1358 zakupił je książę oleśnicki Konrad I, w 1492 dynastia oleśnicka wygasła. Spadkobiercą był król czeski Władysław Jagiellończyk, który utworzył odrębne księstwo stanowe i w 1494 sprzedał je, stało się siedzibą wolnego państwa stanowego należącego do Kurzbachów. Na początku XVI przeszli oni na luteranizm i Milicz stał się ośrodkiem reformacji i protestantyzmu. W 1590 ród Kurzbachów wygasł, hrabstwo zostało na podstawie testamentu przekazane rodzinie Maltzanów. Zachowany średniowieczny układ miasta zbliżony do owalu, z rynkiem i ulicami zbiegającymi się przy dawnych bramach miejskich. W XVII wieku miasto spustoszyły wojska szwedzkie, w 1742 pruskie i austriackie. Od 1742 Milicz leżał w Królestwie Pruskim, w 1806 przez miasto przeszły wojska francuskie, w 1813 miało tu miejsce spotkanie cara Aleksandra I z marszałkiem polnym Michaiłem Kutuzowem. Na początku XIX wieku powstały pierwsze przędzalnie wełny i manufaktury sukiennicze, połowie tego wieku miasto zyskało liczne urządzenia komunalne m.in. szpital, nowy ratusz, przebudowane wodociągi i kanalizację[15]. Od 1871 Milicz leżał w Cesarstwie Niemieckim, od 1918 w Republice Weimarskiej, przekształconej po 1933 w III Rzeszę pod rządami dyktatora Adolfa Hitlera.
Milicz został zdobyty 22 stycznia 1945 przez oddziały 4 Armii Pancernej dowodzonej przez gen. Dmitrija Leluszenkę[22] z 1 Frontu Ukraińskiego Armii Czerwonej[23]. Wraz z Ziemiami Odzyskanymi przyznany Polsce w ramach ładu pojałtańskiego przez zwycięskie mocarstwa II wojny światowej. We wrześniu 1966 roku wzniesiono pomnik ku czci Armii Czerwonej i Wojska Polskiego[23].
W okresie Polski Ludowej w Miliczu rozwinął się przemysł spożywczy, drzewny i materiałów budowlanych[24].
Zabytki
[edytuj | edytuj kod]Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są[25]:
- miasto
- kościół par. pw. św. Michała Archanioła, neorenesansowy z l. 1817-1821 – XIX wieku, z chrzcielnicą z 1561
- kościół par. pw. św. Anny, z l. 1807-1808 – XIX wieku; ośrodek kultu św. Anny, od 2001 istnieje tutaj trzecia, najmłodsza parafia, ul. Łowiecka 1
- kościół ewangelicki, jeden z sześciu „kościołów łaski”, obecnie rzymskokatolicki kościół św. Andrzeja Boboli, szachulcowy, z 1709 – XVIII wieku
- ruiny zamku książąt oleśnickich z XIV wieku, przebudowany w XV w.
- zespół pałacowy, z drugiej poł. XVIII w.:
- pałac, klasycystyczny z końca XVIII wieku, od 1963 Zespół Szkół Leśnych
- park pałacowy; pierwszy na Śląsku park w stylu angielskim o powierzchni ok. 80 ha, powstał około 1800 r.
- dom, ul. Lwowska 22 (dawniej ul. Okrzei), z XVIII/XIX w.
inne zabytki:
- ruiny Czarnej Bramy w parku pałacowym
- grobowiec hrabiego Maltzana
- brama wjazdowa (dworska)
- grodzisko Chmielnik, ślady osadnictwa z ok. 7000 lat p.n.e. z około 1815
Demografia
[edytuj | edytuj kod]Piramida wieku mieszkańców Milicza w 2014 roku.
Ludzie związani z Miliczem
[edytuj | edytuj kod]Herb, flaga
[edytuj | edytuj kod]Herb Milicza przedstawiający świętego Jerzego na koniu zabijającego smoka istnieje co najmniej od XV w., gdyż taki wizerunek widnieje na najstarszej zachowanej pieczęci miejskiej.
W niemieckich czasach flaga Milicza miała kolorystykę biało-żółtą i pochodziła od flagi tutejszego bractwa kurkowego; w czasach PRL nieużywana. Do tematu flagi wrócono po upadku systemu i pierwszych wolnych wyborach samorządowych w 1990 r. Do niemieckich barw dodano zieleń (symbolizującą otaczające Milicz lasy), by odróżnić ją od popularnej w Polsce flagi papieskiej. Uchwałą Rady Miejskiej w Miliczu flaga gminy Milicz to 3 poziome pasy: biały – żółty – zielony.
Burmistrzowie i pełniący funkcję burmistrza od 1990
[edytuj | edytuj kod]- 1990-1994 – J. Wierzowiecki
- 1994-1998 – T. Staniewska
- 1998-2002 – W. Wall
- 2002-2006 – R. Mieloch
- 2006-2010 – D. Stachowiak, J. Supeł, D. Stachowiak, R. Augustyn, R. Mieloch, D. Duszyński, P. Wybierała
- 2010-2014 – P. Wybierała
- 2014-2018 – P. Lech
- 2018-2024 – P. Lech
- 2024-aktualnie - W. Piskozub
Transport
[edytuj | edytuj kod]Przez miasto przebiegają drogi: krajowa i wojewódzkie:
- droga krajowa nr 15: Trzebnica – Milicz – Krotoszyn – Września – Gniezno – Toruń – Ostróda
- droga wojewódzka nr 439: Żmigród – Milicz
- droga wojewódzka nr 448: Milicz – Twardogóra – Syców
W mieście znajduje się stacja kolejowa Milicz położona na państwowej linii kolejowej nr 281. 5 marca 2019 r. wznowiono połączenia pasażerskie na wyremontowanej linii kolejowej[26]. W rozkładzie jazdy 2018/2019 założono obsługę stacji przez pociągi spółki Koleje Dolnośląskie[27]. 7 połączeń dziennie w dni robocze oraz 4 pary połączeń w weekendy kursują w ramach linii D7 Krotoszyn – Jelcz-Laskowice przez Oleśnicę i Wrocław[27][28]. Czas przejazdu między Miliczem a stacją Wrocław Główny wynosi około 90 minut[26].
Regionalną komunikacje autobusową w Miliczu i okolicach zapewnia przedsiębiorstwo PKS Wołów, które posiada w mieście placówkę terenową oraz dworzec autobusowy. Utrzymywane są kursy autokarów do Wrocławia, Wołowa, Trzebnicy, Twardogóry, Sycowa, Poznania, Żmigrodu, Sulmierzyc, Krotoszyna, Jutrosina i in. Dworzec w Miliczu obsługują przelotowo autobusy przedsiębiorstw PKS Konin oraz PKS Ostrów Wielkopolski.
Od 26 marca 2019 r. gmina Milicz organizuje bezpłatną komunikację miejską (Mała Komunikacja Miejska w Miliczu), służącą lepszemu skomunikowaniu miasta ze stacją kolejową[29]. Założono kursowanie w dni robocze 4 kursów mikrobusu po linii okólnej, łączącej 10 przystanków w granicach miasta[29]. Połączenia obsługuje miejscowa placówka terenowa PKS Wołów[29]. Przejazdy są bezpłatne dla pasażerów[29].
Klimat (1979-2013)
[edytuj | edytuj kod]
Średnie miesięczne ciśnienie atmosferyczne waha się od 1014,5 hPa (IV) do 1018,4 hPa (I), największy zanotowany wzrost ciśnienia 24 hPa, największy spadek 29 hPa[30].
Średnia roczna prędkość wiatru wynosi 4,1 m/s. Najmniejsze średnie zachmurzenie osiąga 47% (VIII), największe 75% (XII), średnie roczne 60%[31].
Średnia roczna temperatura powietrza osiąga +8,8 °C. W przebiegu rocznym najchłodniejszy jest styczeń (–1,1 °C), najcieplejszy lipiec (+18,7 °C). Najwyższą maksymalną temperaturę zanotowano 10 sierpnia 1992 (+37,6 °C), najniższą temperaturę minimalną 14 stycznia 1987 (–28,5 °C)[30].
Absolutna amplituda temperatury powietrza osiągnęła 66,1 °C. W ciągu roku występuje 43 dni gorących, czyli takich, w których maksymalna temperatura przekracza 25 °C, z czego 7 to dni upalne z temperaturą powyżej 30 °C; czasami zdarzają się w Miliczu dni bardzo upalne, podczas których maksymalna temperatura przekracza 35 °C. Najdłuższe fale upałów nad miastem wystąpiły:
- 6–11 VIII 1992 r. (6 dni)
- 23 VII – 2 VIII 1994 r. (11 dni)
- 18–28 VII 2006 r. (11 dni)
- 25–29 VII 2008 r. (5 dni)
- 10–17 VII 2010 r. (8 dni)[30]
Najwięcej dni upalnych (z temperaturą maksymalną powyżej 30 °C) zanotowano w 1994 r. – aż 20 dni, z czego 12 w lipcu 1994. Latem występują bardzo rzadko "noce tropikalne", kiedy temperatura minimalna nie spada poniżej 20 °C. Zdarzają się one od końca czerwca do początku sierpnia. Najwyższą minimalną temperaturę w Miliczu zanotowano 29 VII 2013 r. i było to 21,6 °C[30].
Dni mroźnych, z ujemną temperaturą maksymalną (poniżej 0 °C) jest w Miliczu tylko 28 rocznie. Średnia roczna suma opadu wynosi 461 mm[30].
Największe średnie miesięczne sumy opadu 70 mm (VII), najmniejsze 24 mm (II). Notowanych jest średnio 103 dni z opadem w roku (z maksimum w lecie)[30].
| Miesiąc | Sty | Lut | Mar | Kwi | Maj | Cze | Lip | Sie | Wrz | Paź | Lis | Gru | Roczna |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Rekordy maksymalnej temperatury [°C] | 14.4 | 18.3 | 21.6 | 30.1 | 31.0 | 35.5 | 36.5 | 37.6 | 30.5 | 26.0 | 18.5 | 14.6 | 37,6 |
| Średnie temperatury w dzień [°C] | 1,7 | 3,0 | 7,8 | 14,1 | 19,7 | 22,3 | 24,4 | 24,2 | 19,1 | 13,7 | 6,9 | 3,0 | 13,3 |
| Średnie dobowe temperatury [°C] | -1,1 | -0,4 | 3,5 | 8,7 | 13,9 | 16,7 | 18,7 | 18,4 | 13,9 | 9,1 | 3,8 | 0,4 | 8,8 |
| Średnie temperatury w nocy [°C] | -4,0 | -3,5 | -0,3 | 3,5 | 8,1 | 11,4 | 13,2 | 12,8 | 9,2 | 5,0 | 0,8 | -2,3 | 4,5 |
| Rekordy minimalnej temperatury [°C] | -28.5 | -24.5 | -16.7 | -6.4 | -2.5 | 2.5 | 5.1 | 4.5 | 0.3 | -7.8 | -12.9 | -20.0 | −28,5 |
| Opady [mm] | 27 | 24 | 30 | 27 | 46 | 54 | 70 | 54 | 39 | 27 | 31 | 32 | 462 |
| Średnia liczba dni z opadami | 8 | 8 | 8 | 7 | 9 | 11 | 11 | 9 | 8 | 7 | 8 | 9 | 103 |
| Źródło: Na podstawie 35-lecia 1979-2013[32] | |||||||||||||
Turystyka i rekreacja
[edytuj | edytuj kod]Liczne trasy rowerowe przebiegają także przez kompleksy stawów hodowlanych (największych w Europie), malownicze tereny Parku Krajobrazowego „Dolina Baryczy” i na obrzeżach chronionego Rezerwatu „Stawy Milickie”. W Miliczu znajduje się też ostoja koników polskich. Rzeka Barycz wykorzystywana jest również do turystyki kajakowej.
Wspólnoty wyznaniowe
[edytuj | edytuj kod]
- Kościół rzymskokatolicki (dekanat Milicz):
- Świadkowie Jehowy:
- zbór Milicz-Południe
- zbór Milicz-Północ (Sala Królestwa Sławoszowice, ul. Łąkowa 4c)[33].
- Katolicki Kościół Narodowy w Polsce:
Współpraca międzynarodowa
[edytuj | edytuj kod]Miasta partnerskie:
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b GUS, Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2023 roku [online], stat.gov.pl [dostęp 2023-07-23] (pol.).
- ↑ a b Friedrich Albert Zimmermann: Beytrage zur beschreibung von Schlesien. Brieg: Johann Ernst Tramp, 1787, s. 373.
- ↑ Pruski dokument z 1750 ustalający urzędowe opłaty na Śląsku – Wznowione powszechne taxae-stolae sporządzenie, Dla samowładnego Xięstwa Sląska, Podług ktorego tak Auszpurskiey Konfessyi iak Katoliccy Fararze, Kaznodzieie i Kuratusowie Zachowywać się powinni. Sub Dato z Berlina, d. 8. Augusti 1750.
- ↑ Stanisław Rospond: Słownik etymologiczny miast i gmin PRL. Wrocław: Ossolineum, 1984, s. 226–227. ISBN 83-04-01090-9.
- ↑ Kazimierz Rymut: Nazwy miast Polski. Wrocław: Ossolineum, 1987, s. 151. ISBN 83-04-02436-5.
- ↑ Liber fundationis episcopatus Vratislaviensis online.
- ↑ H. Markgraf, J.W. Schulte, Codex Diplomaticus Silesiae, T. 14 Liber Fundationis Episcopatus Vratislaviensis, Breslau 1889.
- ↑ „Monumenta Poloniae Historica”, Tom IV, Akademia Umiejętności w Krakowie, Lwów 1884, „Vita Sanctae Hedwigis”, s. 607.
- ↑ „Wznowione powszechne taxae-stolae sporządzenie, Dla samowładnego Xięstwa Sląska, Podług ktorego tak Auszpurskiey Konfessyi iak Katoliccy Fararze, Kaznodzieie i Kuratusowie Zachowywać się powinni. Sub Dato z Berlina, d. 8. Augusti 1750”.
- ↑ Knie 1830 ↓, s. 974.
- ↑ Józef Lompa, „Krótki rys jeografii Śląska dla nauki początkowej”, Głogówek 1847, s. 11.
- ↑ Zarządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 7 maja 1946 r. (M.P. z 1946 r. nr 44, poz. 85).
- ↑ Małgorzata Chorowska i inni, Atlas Historyczny Miast Polskich – Oficjalna strona projektu wydawniczego Atlas Historyczny Miast Polskich [online], 2017, 3, kol. I, wers 24 [dostęp 2019-10-13].
- ↑ Milicz – Atlas Historyczny Miast Polskich [online], 2017, 8, kol. II, wers 78 [dostęp 2019-10-13] (pol.).
- ↑ a b c Janusz Czerwiński, Ryszard Chanas, Dolny Śląsk – przewodnik, Warszawa: Wyd. Sport i Turystyka, 1977, s. 442–446.
- ↑ Justyna Kolenda, Milicz, Clavis Regni Poloniae, Gród na pograniczu, 2008, str.12, kol. II, wers 25.
- ↑ Zbiorowa, Milicz – Atlas Historyczny Miast Polskich [online], 2017, 3, kol. I, wers 44 [dostęp 2019-10-13] (pol.).
- ↑ Justyna Kolenda, Milicz, Clavis Regni Poloniae, Gród na pograniczu, 2008, 13, kol. I, wers 8.
- ↑ Małgorzata Chorowska, Andrzej Kudła, Nie tylko zamki. Architektura i historia średniowiecznego zamku w Miliczu., 2005, 83, wers 22.
- ↑ Zbiorowa, Milicz – Atlas Historyczny Miast Polskich [online], 2017, 9, kol. I, wers 67 [dostęp 2019-10-13].
- ↑ Justyna Kolenda, Milicz, Clavis Regni Poloniae, Gród na pograniczu., 2008, 58, kol. II, wers 10.
- ↑ Dolata i Jurga 1977 ↓, s. 307.
- ↑ a b Rada Ochrony Pomników Walki i Męczeństwa „Przewodnik po upamiętnionych miejscach walk i męczeństwa lata wojny 1939- 1945”, Sport i Turystyka 1988, ISBN 83-217-2709-3, s. 801.
- ↑ Wojciech Jankowski, Mały przewodnik po Polsce, Wydawnictwo Sport i Turystyk Warszawa 1983 ISBN 83-217-2329-2, s. 194.
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 124. [dostęp 2012-09-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-03-29)].
- ↑ a b Janusz Krzeszowski: Uruchomiono nowe połączenie kolejowe Wrocław – Milicz. [w:] wroclaw.pl [on-line]. ARAW. [dostęp 2019-03-31]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-03-31)]. (pol.).
- ↑ a b Wiesław Zdobylak: Połączenie do Wrocławia. Podajemy rozkład jazdy i ceny biletów!. [w:] krotoszyn.naszemiasto.pl [on-line]. Polskapresse, 2019-03-25. [dostęp 2019-03-31]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-03-31)].
- ↑ Dolnośląski Rozkład Jazdy WIOSNA 2019 obowiązujący od 10 marca 2019 r. do 8 czerwca 2019 r. (obejmujący pociągi Kolei Dolnośląskich, Przewozów Regionalnych oraz PKP Intercity).. Legnica: Koleje Dolnośląskie SA, 2019, s. 2. [dostęp 2019-03-31].
- ↑ a b c d Grażyna Szczepaniak-Antosik. Komunikacją miejską po Miliczu. „Głos Milicza”, s. 11, 2019-03-27. Enter-Press.
- ↑ a b c d e f E-OBS. European Climate Assessment & Dataset. (ang.).
- ↑ Climate Reanalyzer. Climate Change Institute & University of Main. (ang.).
- ↑ European Climate Assessment & Dataset. [dostęp 2014-08-27].
- ↑ Dane według wyszukiwarki zborów, na oficjalnej stronie Świadków Jehowy jw.org [dostęp 2018-10-12].
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Bolesław Dolata, Tadeusz Jurga: Walki zbrojne na ziemiach polskich 1939-1945. Warszawa: 1977.
- Johann Georg Knie, Alphabethisch-Statistisch-Topographische Uebersicht aller Dörfer, Flecken, Städte und andern Orte der Königl. Preuß. Provinz Schlesien ..., Breslau: Graß, Barth und Comp., 1830, OCLC 751379865 (niem.).
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Oficjalna strona miasta
- Historia i legendy Milicza. milicz.net.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-11-18)].
- Muzeum Bombki w Miliczu
- MiliczInfo – portal informacyjny Milicza i powiatu milickiego
- Mielice albo Mielicz, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VI: Malczyce – Netreba, Warszawa 1885, s. 343.
