Marynarka Wojenna Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich
.svg)
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Data utworzenia |
1918 |
| Data likwidacji |
14 lutego 1992 |
| Proporzec |
|
| Liczebność |
467 000 ludzi (1984) |
| Najwyższe dowództwa | |
| Cywilne |
Ludowy Komisariat Marynarki Wojennej ZSRR → Ministerstwo Obrony ZSRR |
.jpg)
Marynarka Wojenna Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich (ros. Военно-морской флот СССР) do 1937 roku Siły Morskie Robotniczo-Chłopskiej Armii Czerwonej ZSRR (ros. Морские силы Рабоче-Крестьянской Красной Армии СССР) lub Marynarka Wojenna Sił RKKA ZSRR (ros. Военно-Морские Силы РККА СССР) – jeden z rodzajów Sił Zbrojnych Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Flota Czerwona
[edytuj | edytuj kod]Poprzednikiem Marynarki Wojennej ZSRR była Flota Czerwona, powstała po rewolucji październikowej na skutek przejęcia większości okrętów Marynarki Wojennej Rosji przez nowe władze bolszewickie, które w toku wojny domowej objęły ostatecznie władzę w Rosji. Marynarze, zwłaszcza Floty Bałtyckiej, aktywnie wspierali dojście bolszewików do władzy, czego symbolicznym wyrazem stał się udział krążownika „Aurora” w wybuchu rewolucji w Piotrogrodzie. Utworzona została następnie Robotniczo-Chłopska Flota Czerwona (Rabocze-kriestjanskj Krasnyj Fłot, RKKF), podlegająca bezpośrednio Ludowemu Komisarzowi ds. wojskowych i morskich, obok Armii Czerwonej (RKKA)[1]. W marcu 1924 roku marynarka wojenna została podporządkowana Armii Czerwonej (RKKA), jako Siły Morskie Robotniczo-Chłopskiej Armii Czerwonej (Wojenno-morskije siły RKKA)[1]. Od lipca 1926 roku funkcje dowództwa marynarki pełnił II (morski) oddział sztabu RKKA[1].
Marynarka Wojenna ZSRR
[edytuj | edytuj kod]Powstała na mocy Postanowienia Centralnego Komitetu Wykonawczego i Rady Komisarzy Ludowych z 30 grudnia 1937, powołującego ogólnozwiązkowy Ludowy Komisariat Marynarki Wojennej ZSRR. Przekazano mu wojskowe siły morskie Armii Czerwonej, dotychczas pozostające w podporządkowaniu Ludowemu Komisariatowi Obrony[2]. Początkowo stosowano wobec niej zamiennie nazwę Robotniczo-Chłopska Marynarka Wojenna[3].
Istniała do rozpadu ZSRR w grudniu 1991. Jej struktury zostały w dużym stopniu przejęte przez siły zbrojne państw – byłych republik radzieckich, tworząc m.in. Marynarkę Wojenną Federacji Rosyjskiej i Marynarkę Wojenną Ukrainy[4].
Insygnia
[edytuj | edytuj kod]Proporce
[edytuj | edytuj kod]-
Proporzec i flaga fortyfikacji obrony wybrzeża (1924-1932) -
Proporzec i flaga fortyfikacji obrony wybrzeża (1932-1950) -
Proporzec i flaga fortyfikacji marynarki wojennej (1950-1992)
-
Bandera wojenna w latach 1924-1935 -
Bandera wojenna w latach 1935-1950 -
Bandera wojenna w latach 1950-1991 -
Honorowa bandera z czerwonym sztandarem (1926-1935) -
Honorowa bandera z czerwonym sztandarem (1935-1950) -
Bandera z czerwonym sztandarem (1950-1992) -
Bandera jednostek gwardii (1942-1950) -
Bandera jednostek gwardii (1950-1992) -
Bandera jednostek gwardii z czerwonym sztandarem (1942-1950) -
Bandera jednostek gwardii z czerwonym sztandarem (1950-1992)
.svg)
.svg)
Bandery jednostek pomocniczych
[edytuj | edytuj kod]-
Bandera jednostek pomocniczych, jeśli dowódca był oficerem marynarki wojennej (1924-1935) -
Bandera jednostek pomocniczych, jeśli dowódca nie był oficerem marynarki (1924-1935) -
Bandera jednostek szkolnych (1925-1940) -
Bandera jednostek pomocniczych (1935-1950) -
Bandera jednostek pomoczniczych (1950-1992) -
Bandera jednostek nawodnych należących do fortów morskich, jeśli dowodził nimi oficer marynarki wojennej (1924-1935) -
Bandera jednostek nawodnych należących do fortów morskich, jeśli nie dowodził nimi oficer marynarki wojennej (1924-1935) -
Bandera jednostek hydrograficznych i latarniowców dowodzonych przez oficerów marynarki wojennej (1924-1935) -
Bandera jednostek hydrograficznych i latarniowców, jeśli nie dowodził nimi oficer marynarki wojennej (1924-1935) -
Bandera jednostek używanych do prac podwodnych -
Bandera jednostek ratowniczych (1943-1950) -
Bandera jednostek ratowniczych (1950-1992) -
Bandera okrętów hydrograficznych i latarniowców (1935-1950) -
Bandera okrętów hydrograficznych i latarniowców (1950-1992)
Bandery jednostek straży granicznej i ministerstwa spraw wewnętrznych
[edytuj | edytuj kod]-
Bandera jednostek OGPU -
Bandera jednostek straży granicznej NKWD -
Bandera jednostek straży granicznej MGB -
Bandera jednostek straży granicznej gwardii -
Bandera jednostek MWD
Dowództwo
[edytuj | edytuj kod]Marynarką Wojenną ZSRR dowodził minister Marynarki Wojennej (ludowy komisarz), następnie naczelny dowódca (głównodowodzący), będący zastępcą ministra obrony ZSRR
[edytuj | edytuj kod]- Piotr Smirnow – 1938 (ludowy komisarz Marynarki Wojennej ZSRR);
- Piotr Smirnow-Swietłowski – 1938 (p.o. ludowego komisarza Marynarki Wojennej ZSRR);
- komandarm 1 rangi Michaił Frinowski – 8 września 1938 – 6 kwietnia 1939 (ludowy komisarz Marynarki Wojennej ZSRR)[5];
- admirał floty Nikołaj Kuzniecow (admirał) – 1939 – 1947 (ludowy komisarz Marynarki Wojennej ZSRR)[6];
- admirał Iwan Jumaszew – 1947 – 1951;
- wiceadmirał Nikołaj Kuzniecow – 1951 – 1956[6];
- admirał/admirał floty/admirał floty Związku Radzieckiego Siergiej Gorszkow – 1956 – 1985;
- admirał floty Władimir Czernawin – 1985-1991.
Siedziba dowódcy Marynarki Wojennej mieściła się w Moskwie.
Podporządkowany mu był Główny Sztab Marynarki Wojennej i Zarządy Marynarki Wojennej.
[edytuj | edytuj kod]I zastępca dowódcy Marynarki Wojennej ds. ogólnych:
- admirał Siergiej Gorszkow – do 1956;
- admirał Arsienij Gołowko – 1956-1962;
- admirał Witalij Fokin – 1962-1964;
- admirał/admirał floty Władimir Kasatonow – 1964-1974;
- admirał/admirał floty Nikołaj Smirnow – 1974-1988;
- admirał/admirał floty Iwan Kapitaniec – 1988-1991.
Szef Sztabu Głównego Marynarki Wojennej – I zastępca dowódcy Marynarki Wojennej
[edytuj | edytuj kod]- admirał Witalij Fokin – 1953-1958;
- admirał Fiodor Zozulia – 1958-1964;
- admirał/admirał floty Nikołaj Siergiejew – 1964-1977;
- admirał floty Gieorgij Jegorow – 1977-1981;
- admirał/admirał floty Władimir Czernawin – 1981-1985;
- admirał/admirał floty Konstantin Makarow – 1985-1991.
Szef Zarządu Wyszkolenia Bojowego – zastępca dowódcy Marynarki Wojennej
[edytuj | edytuj kod]- admirał Lew Władimirski – 1952-1955;
- admirał Wasilij Płatonow – 1955-1956;
- admirał Gordiej Lewczenko – 1956-1958;
- wiceadmirał Władimir Iwanow – 1958-1966;
- wiceadmirał/admirał Gieorgij Jegorow – 1966-1972;
- admirał Grigorij Bondarienko – 1973-1988;
- wiceadmirał Władimir Kuźmin – 1988-1991.
Dowódca Lotnictwa Marynarki Wojennej
[edytuj | edytuj kod]- generał porucznik/pułkownik lotnictwa Jewgienij Prieobrażeński – 1950-1962;
- generał porucznik/pułkownik/marszałek lotnictwa Iwan Borzow – 1962-1974;
- generał porucznik/pułkownik lotnictwa Aleksandr Mironienko – 1974-1982;
- generał pułkownik lotnictwa Gieorgij Kuzniecow – 1982-1988;
- generał pułkownik lotnictwa Władimir Potapow – 1988-1991.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c Aleksiej Skworcow: Kriejsier «Awrora» i jejo «sisterszypy» «Diana» i «Pałłada». «Fłag podniat′!». Moskwa: Jauza / EKSMO / Gangut, 2016, s. 232. ISBN 978-5-699-88643-2. (ros.).
- ↑ ПРИКАЗ НАРОДНОГО КОМИССАРА ОБОРОНЫ СОЮЗА ССР С объявлением постановления ЦИК и СНК СССР «Об образовании народного комиссариата военно-морского флота СССР». [dostęp 2016-05-14]. (ros.).
- ↑ Rozporządzenie Prezydium Rady Najwyższej ZSRR z 3 stycznia 1939.
- ↑ Władimir Kuzin, Władisław Nikolski, Военно-Морской флот СССР 1945-1991. Petersburg 1996, Wydawnictwo Istoriczeskoje Morskoje Obszczestwo, UDK 623.823.1. Stron 653.
- ↑ N. Pietrow, K. Skorkin: Кто руководил НКВД. 1934-1941.
- ↑ a b B. Potyrała, W. Szlufik: Who is who? Trzygwiazdkowi generałowie i admirałowie radzieckich sił zbrojnych z lat 1940–1991. Częstochowa: Wyd. WSP, 2001. ISBN 83-7098-662-5.