Przejdź do zawartości

Marcos Portugal

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Marcos Portugal
Portogallo
ilustracja
Imię i nazwisko

Marcos António da Fonseca Portugal

Data i miejsce urodzenia

24 marca 1762
Lizbona

Pochodzenie

portugalskie

Data i miejsce śmierci

7 lutego 1830
Rio de Janeiro

Instrumenty

organy

Gatunki

muzyka poważna, muzyka klasycystyczna

Zawód

kompozytor, dyrygent

Marcos António da Fonseca Portugal, też Portogallo (ur. 24 marca 1762 w Lizbonie, zm. 7 lutego 1830[a] w Rio de Janeiro)[1][2]portugalski kompozytor i dyrygent.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Został ochrzczony jako Marcos, syn Manuela Antónia da Ascenção i Joaquiny Teresy Rosy, w dzieciństwie i młodości nazywany Marcos António. Odrzucił nazwisko ojca, przybierając nazwisko protektora rodziny – José Correia da Fonseca Portugal[1][2].

6 sierpnia 1771 został przyjęty do Seminário da Patriarcal w Lizbonie, gdzie studiował kompozycję u João de Sousy Carvalho; uczył się tam także śpiewu i gry organowej[2]. W latach 1783–1785 pracował jako śpiewak i organista kościelny. W tym czasie rozpoczął działalność kompozytorską[1]. W latach 1785–1792 był dyrygentem Teatro do Salitre w Lizbonie[1][3]. W 1792, jako stypendysta dworu królowej Marii I, wyjechał do Neapolu, gdzie komponował i wystawiał opery i operetki, cieszące się dużym powodzeniem. Jego opera La confusione della somiglianza była wystawiana w także Dreźnie, Mediolanie, Wiedniu i Berlinie[1].

Po powrocie od Lizbony w 1800 został kierownikiem i pierwszym kapelmistrzem kapeli królewskiej oraz dyrektorem Teatro Nacional de São Carlos, którą to funkcję sprawował przez 10 lat. Gdy w listopadzie 1807 wojska Napoleona weszły do Lizbony Portugal nie wyjechał razem z rodziną królewską do Brazylii, tylko pozostał w kraju i nadal prowadził Teatr. W tym czasie finał jego kantaty La speranza został zaadaptowany na portugalski hymn narodowy i pełnił tę funkcję do 1834[b]. W styczniu 1811 Portugal wraz ze swoim bratem Simão (kompozytorem muzyki kościelnej) wyjechał do Rio de Janeiro i dołączył do królewskiego dworu. Tam ponownie objął stanowisko kierownika i pierwszego kapelmistrza kapeli dworskiej, znacznie podnosząc poziom wykonawczy zespołu muzycznego i operowego[1][3]. W 1813 został dyrektorem nowo otwartego Teatro São João, w którym wystawiał również swoje opery i utwory sceniczne[3].

Po śmierci królowej Marii I skomponował w 1817 hymn aklamacyjny dla króla Jana VI[3]. Jego utwór Hino da independência skomponowany dla uczczenia uzyskania przez Brazylię niepodległości, został po raz pierwszy wykonany 12 października 1822[3].

Podczas pobytu w Brazylii Portugal ciężko się rozchorował i nie wrócił już do ojczyzny. Zmarł w Rio de Janeiro w 1830[1].

Twórczość

[edytuj | edytuj kod]

Portugal komponował przede wszystkim utwory sceniczne różnego rodzaju: opery (seria i buffa), operetki, farsy, burleski, intermezza do tekstów głównie portugalskich i włoskich, utrzymanych w powszechnie wówczas panującym stylu szkoły neapolitańskiej trzeciej generacji[1]. Styl włoski cechuje również jego pieśni, utwory wokalno-instrumentalne i kompozycje o charakterze religijnym[1][3].

  1. Niektóre źródła podają 17 lutego 1830 jako datę jego śmierci.
  2. Zdaniem Katarzyny Morawskiej ten fragment La speranzy funkcjonował jako hymn portugalskiego dworu królewskiego[1].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c d e f g h i j Morawska 2004 ↓.
  2. a b c Publikacja w zamkniętym dostępie – wymagana rejestracja, też płatna, lub wykupienie subskrypcji David Cranmer: Portugal (Portogallo), Marcos António (da Fonseca). [w:] Oxford Music Online. Grove Music Online [on-line]. 2001-01-20. [dostęp 2018-05-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-05-10)]. via Oxford University Press. (ang.).
  3. a b c d e f Cranmer 2004 ↓.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Katarzyna Morawska: Portugal Marcos. W: Encyklopedia muzyczna PWM. Elżbieta Dziębowska (red.). Wyd. I. T. 8: Pe–R część biograficzna. Kraków: PWM, 2004. ISBN 83-224-0837-4. (pol.).
  • David Cranmer: Portugal Portogallo, Marcos António (da Fonseca). W: The New Grove Dictionary of Music and Musicians, vol. P. Oxford University Press, 2004. ISBN 978-0-19-517067-2. (ang.).

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]