Przejdź do zawartości

Kwadryka

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Kwadryka lub powierzchnia drugiego stopniapowierzchnia dana równaniem drugiego stopnia ze względu na współrzędne [1]:

gdzie:

przy czym nie zachodzi

(przynajmniej jeden z powyższych współczynników musi być różny od zera).

W zależności od wartości współczynników kwadryka może należeć do jednego z wielu typów, różniących się właściwościami.

Wykresy i równania kanoniczne

[edytuj | edytuj kod]

Poprzez odpowiednie przekształcenie układu współrzędnych można równanie kwadryki sprowadzić do postaci kanonicznej, charakterystycznej dla jednego z wymienionych niżej 17 typów.

W poniższych wzorach

elipsoida
    elipsoida obrotowa
    (szczególny przypadek elipsoidy)  
        sfera
        (szczególny przypadek elipsoidy obrotowej)
paraboloida eliptyczna
    paraboloida obrotowa
    (szczególny przypadek paraboloidy eliptycznej)
paraboloida hiperboliczna
hiperboloida jednopowłokowa
hiperboloida dwupowłokowa
powierzchnia stożkowa
walec eliptyczny
    powierzchnia boczna zwykłego walca o nieskończonej wysokości
    (szczególny przypadek walca eliptycznego)
walec hiperboliczny
walec paraboliczny
przecinające się płaszczyzny
tzw. przecinające się płaszczyzny urojone prosta
równoległe płaszczyzny
nakładające się płaszczyzny
tzw. równoległe płaszczyzny urojone zbiór pusty
tzw. elipsoida urojona zbiór pusty
tzw. stożek urojony pojedynczy punkt
tzw. urojony walec eliptyczny zbiór pusty

Ostatnie kilka przypadków opisuje kwadryki zdegenerowane, w których dla kanonicznego układu współrzędnych znika co najmniej jedna ze współrzędnych. Niektórzy autorzy nie zaliczają ich do kwadryk. W tym sensie także walce są przypadkami zdegenerowanymi, gdyż można je przedstawić w postaci zawierającej tylko dwie współrzędne. Ponadto warto zauważyć, że niektóre z tych zdegenerowanych kwadryk nie są powierzchniami (prosta, punkt, zbiór pusty).

Postać macierzowa równania

[edytuj | edytuj kod]

Równanie kwadryki można też przedstawić w postaci macierzowej:

gdzie:

Niezmienniki

[edytuj | edytuj kod]

Poniższe wielkości nie zmieniają się przy zmianie początku układu współrzędnych i rotacji jego osi (równoważnie: przy przesuwaniu i obracaniu powierzchni względem układu współrzędnych):

Określenie typu na podstawie współczynników

[edytuj | edytuj kod]

Korzystając ze znaku niezmienników można określić typ powierzchni danej równaniem (1) niezależnie od jej położenia w układzie współrzędnych.

  • tzw. powierzchnie środkowe:
      • pojedynczy punkt (tzw. stożek urojony)
      • powierzchnia stożkowa
      • powierzchnia stożkowa
    • paraboloidy:

      • przypadek zdegenerowany (suma dwóch płaszczyzn, jedna płaszczyzna, prosta lub zbiór pusty)
      • w przeciwnym wypadku powierzchnia walcowa oparta na krzywej stożkowej:

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. kwadryki, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2022-10-05].

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]