Krew za krew (powieść)

Krew za krew

Prilli i thyer

Autor	Ismail Kadare
Typ utworu	powieść
Wydanie oryginalne
Miejsce wydania	Albania
Język	albański
Data wydania	1978
Wydawca	Shtepia Botuese Naim Frashëri
Pierwsze wydanie polskie
Data wydania polskiego	1988
Wydawca	Wydawnictwo Czytelnik
Przekład	Anna Mencwel

Krew za krew (alb. Prilli i thyer, dosł. Złamany kwiecień) – powieść albańskiego pisarza Ismaila Kadare, wydana po raz pierwszy w roku 1978. Jej polski przekład, dokonany z języka francuskiego przez Annę Mencwel i wydany w 1988 r., był drugim przekładem powieści tego autora na język polski (po Generale martwej armii, 1984).

Fabuła

We wsi Brezftoht u podnóża Gór Przeklętych skłócone od 70 lat rody Berishów i Krueciuciów (Kryequqet) toczą ze sobą wojnę. Jej ofiarą padło już czterdzieści cztery osoby. Zgodnie z zasadami prawa zwyczajowego, każda kolejna śmierć członka rodziny zobowiązuje do zemsty krwawej. W chwili gdy rozpoczyna się akcja powieści, wisząca w domu skrwawiona koszula Mehila Berishy zobowiązuje jego brata Gjorga do dokonania zemsty na rodzinie Krueciuciów. Po upływie czasu rozejmu przewidzianego w prawie zwyczajowym, zemsta staje się obowiązkiem Gjorga, ale prowadzi nieuchronnie do tego, by on sam padł jej ofiarą. W ostatniej scenie umierający Gjorg słyszy głos Zefa Krueciuca, który wygłasza przewidzianą zwyczajem formułę zemsty.

Powieść Krew za krew należy do najczęściej tłumaczonych dzieł Ismaila Kadare – doczekała się przekładu na 17 języków. W 1985 na motywach powieści powstał film fabularny Niezaproszeni w reżyserii Kujtima Çashku, a cztery lata później – film W cieniu słońca w reż. Waltera Sallesa.

Recenzje (w języku polskim)

• Leszek Bugajski, Życie Literackie 1988/20, s.15.
• Tomasz Miłkowski, Kultura 1988/29, s.10
• Beata Sowińska, Życie Warszawy 1988/150, s.7.
• A. Ulman, Nowe Książki 1989/1, s.51-52.

Inne przekłady obcojęzyczne

• 1981: O rimagmenos aprilis (grec. tłum. Mike Paidousi), wyd. Ateny
• 1982: Avril brisé (franc. tłum. Jusuf Vrioni), wyd. Paryż
• 1989: Broken April (ang. tłum. John Hodgson), wyd. Londyn
• 1989: Der zerissene April (niem. tłum. Joachim Röhm), wyd. Salzburg
• 1991: Abril despedacado (port. tłum. Maria Lucia Machado), wyd. São Paulo
• 1993: Avbrutt april (norw. tłum. Bente Christensen), wyd. Oslo
• 1994: Avrīl-i shikastah (pers. tłum. Qāsim Ṣanʻawī), wyd. Teheran
• 2000: Kettétört április (węg. tłum. Judit Szántó), wyd. Budapeszt
• 2001: Abril quebrado (hiszp. tłum. Ramon Sánchez), wyd. Madryt
• 2001: Pakirstas balandis (litew. tłum. Asta Uosytė), wyd. Wilno
• 2006: Särkynyt huhtikuu (fińs. tłum. Annikki Sumi), wyd. Helsinki
• 2007: Grymma april (szw. tłum. Dagmar Olsson), wyd. Sztokholm
• 2007: Krvavý duben (czes. tłum. Veronika Sysalová), wyd. Praga
• 2007: Murtud aprill (est. tłum. Pille Kruus) wyd. Tallinn
• 2010: אפריל שבור (hebr. tłum. Rami Saari), wyd. Jerozolima
• 2012: Bindavăṭuṇu vasantaya (syngal. tłum. Culānanda Samaranāyaka), wyd. Kolombo
• 2022: 부서진 사월 : 이스마일 카다레 장편 소설 (kor., tłum. Chŏng-hŭi Yu), wyd. Seul
• 2023: Een breuk in april (nid., tłum. Roel Schuyt, wyd. Amsterdaml
• 2023: முறிந்த ஏப்ரல் (tamil., tłum. Pā. Veṅkaṭēcan̲, wyd. Nagarkoil

Bibliografia

• Ismail Kadare: Krew za krew, Wydawnictwo Czytelnik, Warszawa 1988, ISBN 83-07-01650-9.
• Robert Elsie: Albanian Literature: A Short History, I.B. Tauris 2006, s.172, ISBN 978-1-84511-031-4.
• Gabriela Gańczarczyk: Między Albanią a Brazylią. „Krew za krew” Ismaila Kadare a „W cieniu Słońca” Waltera Sallesa, [w:] Bałkany w XX i XXI wieku. Historia – Polityka – Kultura, red. H.Stys, Sz. Sochacki, Toruń 2009.