June Mathis
June Mathis, właśc. June Belulah Hudges (ur. styczeń 1887 lub 1889 w Leadville w Kolorado, zm. 26 lipca 1927 w Nowym Jorku)[1][2] – amerykańska producentka, scenarzystka, reżyserka filmowa epoki kina niemego. Autorka lub współautorka scenariuszy do ponad setki filmów[1][2].
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodziła się w Leadville w Kolorado jako June Belulah Hudges. Nazwisko Mathis przyjęła po drugim mężu swojej matki. Od 13 roku życia występowała w wodewilach[2]. W 1902 r. zadebiutowała na Broadwayu w sztuce Whose Baby are You?[3] Kiedy w 1915 r. jej matka została wdową, Mathis zdecydowała się podjąć pracy jako scenarzystka i tym zawodem zarobić na swoje i jej utrzymanie. W 1918 r. wyjechała do Hollywood, aby pracować dla wytwórni Metro[2], gdzie otrzymała stanowisko szefowej działu scenariuszy. Była pierwszą kobietą, piastującą tak wysokie stanowisko w wytwórni[4]. W latach 1921–1922 pracowała dla wytwórni Famous Players, a następnie przeszła do wytwórni Goldwyn (później część Metro-Goldwyn-Mayer), gdzie kierowała działem scenariuszy[5], otrzymując dużą niezależność i bardzo wysoką pensję[4]. W kwietniu 1923 r. czasopismo Photoplay ogłosiło ją najpotężniejszą kobietą przemysłu filmowego[6].
Zasłynęła odkryciem Rudolpha Valentino, któremu w 1921 r. powierzyła rolę w filmie Czterech jeźdźców Apokalipsy i którego karierą kierowała, budując jego wizerunek amanta[1]. Choć jej przyjaźń z Valentino skończyła się pod wpływem żony aktora, Natachy Rambovej i oboje nie rozmawiali ze sobą od 1924 r., to jednak po jego śmierci Mathis zorganizowała dla niego pochówek w swoim rodzinnym grobowcu[1][7].
W 1924 r. wyszła za Sylvano Balboni, włoskiego operatora filmowego[1].
Pracując w Goldwyn zainicjowała stworzenie filmowej adaptacji Ben Hura, zapewniła też sobie możliwość pracy przy tym scenariuszu. Uznała, że film powinien być kręcony we Włoszech, wyjechała tam więc z dużą ekipą i sporym ładunkiem sprzętu. Kilkumiesięczny pobyt ekipy filmowej tamże był bardzo kosztowny lecz bezowocny – włoscy filmowcy nie mieli odpowiednich umiejętności do nakręcenia tego filmu, a pozyskane zdjęcia były bardzo słabe. Mathis, większość jej aktorów i ekipy, zostali odsunięci od projektu. Ben Hura dokończono już w Los Angeles. Trudno powiedzieć, na ile korzystano przy tym z oryginalnego scenariusza Mathis[2][8].
W 1924 r. wyszła za Sylvano Balboni, włoskiego operatora filmowego[1], którego poznała na planie Ben Hura[9].
W latach 1925–1926 pracowała w wytwórni First National[6]. W prasowym plebiscycie z 1926 r. ogłoszona trzecią najbardziej wpływową kobietą w Hollywood[2]. W 1926 r. premierę miał jej film The Greater Glory. Zaplanowany był jako epicki obraz z czasów I wojny światowej, jednak wersja przedstawiona publiczności została tak drastycznie skrócona, że była trudna do zrozumienia przez widownię[8].
Zmarła na serce 26 lipca 1927 r., podczas oglądania ostatniego aktu sztuki The Squall w nowojorskim teatrze 48th Street Theatre. Jej ostatnimi słowami był okrzyk "Mamo, umieram", skierowany do towarzyszącej jej babci, Emily Hawkes[1][10].
Wybrana filmografia
[edytuj | edytuj kod]Scenariusz
[edytuj | edytuj kod]- God’s Half Acre (reż. Edwin Carewe, 1916)
- Blue Jeans (reż. John H. Collins, 1917)
- Oko za oko (reż. Albert Capellani, 1918)
- Czterech jeźdźców Apokalipsy (reż. Rex Ingram, 1921)
- Krew na piasku (reż. Fred Niblo, 1922)
- Turn to the Right (reż. Rex Ingram, 1922)
- Młody radża (reż. Philip Rosen, 1922)
- Classified (reż. Alfred Santell, 1925)
- The Greater Glory (reż. Curt Rehfeld, 1926)[1]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f g h Virginia Wright Wexman , June Mathis [online], Women Film Pioneers Project [dostęp 2017-09-27] [zarchiwizowane z adresu 2017-12-24] .
- ↑ a b c d e f Jill Nelmes , Jule Selbo , Women Screenwriters: An International Guide, Springer, 29 września 2015, s. 822, ISBN 978-1-137-31237-2 [dostęp 2017-09-27] (ang.).
- ↑ American Silent Film, SIU Press, s. 203, ISBN 978-0-8093-8910-0 [dostęp 2017-09-27] (ang.).
- ↑ a b Pieter Aquilia , The Silent Producer, [w:] Silent Women. Pioneers of Cinema, Melody Bridges (red.), Cheryl Robson (red.), Supernova Books, 2016, s. 78, ISBN 978-0-9566329-9-9 .
- ↑ Tom Stempel , Framework: A History of Screenwriting in the American Film, Syracuse University Press, 2000, s. 55, ISBN 978-0-8156-0654-3 [dostęp 2017-09-27] (ang.).
- ↑ a b American Silent Film, SIU Press, s. 202, ISBN 978-0-8093-8910-0 [dostęp 2017-09-27] (ang.).
- ↑ American Silent Film, SIU Press, s. 278, ISBN 978-0-8093-8910-0 [dostęp 2017-09-27] (ang.).
- ↑ a b American Silent Film, SIU Press, s. 204, ISBN 978-0-8093-8910-0 [dostęp 2017-09-27] (ang.).
- ↑ American Silent Film, SIU Press, s. 207, ISBN 978-0-8093-8910-0 [dostęp 2017-09-27] (ang.).
- ↑ Allan R. Ellenberger , The Valentino Mystique: The Death and Afterlife of the Silent Film Idol, McFarland, 13 stycznia 2005, s. 98, ISBN 978-0-7864-1950-0 [dostęp 2017-09-27] (ang.).