Przejdź do zawartości

José Vianna da Motta

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
José Vianna da Motta
Ilustracja
José Vianna da Motta (ok. 1905)
Data i miejsce urodzenia

22 kwietnia 1868
Wyspa Świętego Tomasza

Pochodzenie

portugalskie

Data i miejsce śmierci

1 czerwca 1948
Lizbona

Instrumenty

fortepian

Gatunki

muzyka poważna, muzyka romantyczna

Zawód

pianista, kompozytor, pedagog, pyublicysta, krytyk muzyczny.

Odznaczenia
Krzyż Wielki Orderu św. Jakuba od Miecza (Portugalia) Wielki Oficer Orderu św. Jakuba od Miecza (Portugalia) Wielki Oficer Orderu Chrystusa
Popiersie José Vianna da Motta w Lizbonie

José Vianna da Motta (ur. 22 kwietnia 1868 na Wyspie Świętego Tomasza, zm. 1 czerwca 1948 w Lizbonie)[1][2]portugalski pianista, kompozytor, pedagog, pyublicysta i krytyk muzyczny.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Studiował w konserwatorium w Lizbonie dzięki wsparciu finansowemu ówczesnego króla Portugalii Ferdynanda II i hrabianki (condessa) de Edla. W 1882 wyjechał do Berlina, gdzie przez trzy lata kontynuował naukę gry na fortepianie u Xavera Scharwenki oraz kompozycji u Philippa Scharwenki. W 1885 przeniósł się do Weimaru, gdzie został uczniem Franciszka Liszta, a w 1887 Hansa von Bülowa we Frankfucie nad Menem[1][3][2].

W latach 1915–1917 był dyrektorem Conservatoire de musique de Genève(inne języki), a od 1919 do 1938 dyrektorem konserwatorium w Lizbonie[1][4][2]. W 1920 roku odznaczony został Orderem Świętego Jakuba od Miecza w stopniu Wielkiego Oficera, a w 1938 roku jego Krzyżem Wielkim, ponadto Wielki Oficer Orderu Chrystusa (1930)[5][6].

Był autorem niezliczonych artykułów w języku niemieckim, francuskim i portugalskim. Napisał Studien bei Bülow (1896), Betrachtungen über Franz Liszt (biografia F. Liszta, 1898), Die Entwicklung des Klavierkonzem (jako przewodnik koncertowy Ferruccia Busoniego), eseje o Charles-Valentinie Alkanie, artykuły krytyczne w „Kunstwart”, „Klavierlehrer”, „Bayreuther Blätter” itp.[3][4]

Kariera artystyczna

[edytuj | edytuj kod]

Jako pianista odbył liczne tournée po Europie (1887–1888), USA (1892–1893, 1899) i Ameryce Południowej (1902). W 1889 akompaniował sopranistce Marcelinie Sembrich-Kochańskiej podczas jej występów w Warszawie (30 listopada) i Łodzi (4 grudnia)[7]. Uchodził za wybitnego interpretatora Johanna Sebastiana Bacha, Ludwiga van Beethovena i Ferenca Liszta[2][8].

Jako kompozytor odegrał zasadniczą rolę w procesie wprowadzania w Portugalii post-beethovenowskiej formy symfonicznej. Jako pierwszy wykorzystywał elementy portugalskiego folkloru w muzyce poważnej. Pisał utwory orkiestrowe, chóralne, fortepianowe i kameralne. Do najbardziej znanych jego kompozycji zalicza się Invocação do poema de Luis de Camões Os Lusiadas na chór i orkiestrę, symfonię A Patria, koncert fortepianowy i kwartet smyczkowy[2][8][4].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c Publikacja w zamkniętym dostępie – wymagana rejestracja, też płatna, lub wykupienie subskrypcji Charles Hopkins: Vianna da Motta [Viana da Mota, José]. [w:] Oxford Music Online. Grove Music Online [on-line]. 2001-01-20. [dostęp 2018-05-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-05-12)]. via Oxford University Press. (ang.).
  2. a b c d e Chodkowski 1995 ↓, s. 577.
  3. a b José Vianna da Motta. [w:] Ava Musical Editions [on-line]. [dostęp 2018-05-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-05-12)]. (ang. • port.).
  4. a b c José Vianna da Motta (Composer, Arranger). [w:] Bach Cantatas Website [on-line]. [dostęp 2018-05-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-06-28)]. (ang.).=
  5. Cidadãos Nacionais Agraciados com Ordens Portuguesas. Ordens Honoríficas Portuguesas. [dostęp 2019-12-22]. (port.).
  6. Vianna da Motta (1868-1948). Biblioteca Nacional de Portugal. [dostęp 2019-12-22]. (port.).
  7. Z miasta i okolicy. Koncert.... „Dziennik Łódzki”. Rok VI (nr 272), s. 1–2, 1889-12-04. Bolesław Knichowiecki (red.). Łódź: Stefan Kossuth. ISSN 1898-3111. [dostęp 2016-03-30]. (pol.). 
  8. a b Hopkins 2004 ↓.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Encyklopedia muzyki. Andrzej Chodkowski (red.). Warszawa: PWN, 1995. ISBN 83-01-11390-1. (pol.).
  • Charles Hopkins: Vianna da Motta [Viana da Mota], José. W: The New Grove Dictionary of Music and Musicians, vol. V. Oxford University Press, 2004. ISBN 978-0-19-517067-2. (ang.).

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]