Przejdź do zawartości

Incydent Xi’an

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Incydent w Xi’anie
chińska wojna domowa
Ilustracja
Czas

12–25 grudnia 1936

Miejsce

Xi’an, prowincja Shaanxi

Terytorium

Republika Chińska

Strony konfliktu
rząd chiński (Kuomintang) Armia Północnowschodnia
Armia Północnozachodnia
Komunistyczna Partia Chin
Dowódcy
Czang Kaj-szek
He Yingqin
Liu Zhi
Gu Zhutong
Zhang Xueliang
Yang Hucheng
Położenie na mapie Chin
Mapa konturowa Chin, w centrum znajduje się punkt z opisem „miejsce bitwy”
Ziemia34°16′N 108°56′E/34,266667 108,933333

Incydent w Xi’anie (chiń. upr. 西安事变; chiń. trad. 西安事變; pinyin Xī’ān Shìbìan); incydent xi'ański – incydent zbrojny mający miejsce w trakcie wojny domowej w Chinach od 12 do 25 grudnia 1936 roku.

Po dziewięciu latach polityki Czang Kaj-szeka zwalczania w pierwszym rzędzie Komunistycznej Partii Chin, a w drugim dopiero przeciwstawiania się agresji japońskiej, linia ta zaczęła wzbudzać coraz silniejszą krytykę w obozie Kuomintangu, zwłaszcza w armiach północnych, które w 1931 roku musiały oddać Japończykom Mandżurię. Na początku 1936 roku jeden z dowódców tych armii Zhang Xueliang nawiązał tajne rozmowy z KPCh na temat stworzenia wspólnego frontu przeciwko zewnętrznemu zagrożeniu. Kiedy Czang Kaj-szek przybył do kwatery głównej Zhanga w Xi’anie (stolicy prowincji Shaanxi), aby omówić swoją najnowszą strategię walki przeciwko komunistom, gospodarz zatrzymał go w areszcie domowym. Po trzynastu dniach spędzonych w odosobnieniu Czang Kaj-szek przyjął osiem żądań Zhanga, m.in. zakończenia wojny domowej i stworzenia Zjednoczonego Frontu(inne języki) z komunistami przeciwko agresji japońskiej. Zhang Xueliang towarzyszył Czang Kaj-szekowi w drodze powrotnej do Nankinu, gdzie z kolei on został aresztowany i pozostał w więzieniu do końca życia Czang Kaj-szeka, choć od 1949 roku przetrzymany był jedynie w areszcie domowym.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Jan Palmowski: Słownik najnowszej historii świata 1900-2007 t. VI, tłum. Agnieszka Kloch, Presspublica, Warszawa 2008 ISBN 978-83-7469-688-3, s. 82