Henri Matisse

Henri Matisse

Henri Matisse (1933)
Data i miejsce urodzenia	31 grudnia 1869 Le Cateau-Cambrésis
Data i miejsce śmierci	3 listopada 1954 Nicea
Narodowość	francuska
Dziedzina sztuki	malarstwo, rzeźba, grafika
Epoka	fowizm
Muzeum artysty	Musée Matisse: Nicea, Le Cateau-Cambrésis

Muzeum Matisse’a w Le Cateau-Cambrésis

Grób Matisse’a i jego żony na cmentarzu Cimiez w Nicei

Henri Matisse (wym. [ɑ̃ˈʁi maˈtis]; ur. 31 grudnia 1869 w Le Cateau-Cambrésis, zm. 3 listopada 1954 w Nicei) – francuski malarz uważany za najsłynniejszego fowistę.

Życiorys

Początkowo przygotowywał się do zawodu prawnika. Jednak w wieku 24 lat rozpoczął naukę malarstwa w paryskiej Szkole Sztuk Pięknych. Uczeń Gustave'a Moreau, początkowo tworzył pod wpływem impresjonistów oraz sztuki japońskiej. W 1905 wystawił swoje prace w Salonie Jesiennym. Wykształcił wkrótce własny styl. Sławę osiągnął już za swego życia. Matisse zapełniał swoje płótna plamami żywych, świetlistych, zwykle silnie kontrastowych barw, które częstokroć, w trosce o czytelność obrazu, obwodził delikatnym konturem.

Po operacji onkologicznej utracił sprawność fizyczną i poruszał się na wózku inwalidzkim (nie mógł pracować przy sztalugach) – zmienił się wtedy profil jego twórczości – tworzył odtąd papierowe kolaże. Henri Matisse był rywalem Pabla Picassa.

Zmarł na atak serca w swoim mieszkaniu w Nicei.

Wybrane dzieła

• Akt leżący z draperią (1923–24, 38 × 61 cm, Musée de l’Orangerie, Paryż
• Akt siedzący na ornamentowym tle (1925–26), 130 × 98 cm, Centre Georges Pompidou, Paryż
• Akt siedzący z tamburynem (1926), 74,3 × 55,7 cm, Metropolitan Museum of Art, Nowy Jork
• Algierka (1909), 81 × 65 cm, Centre Georges Pompidou, Paryż
• Autoportret (1906), 55 × 46 cm, Statens Museum for Kunst, Kopenhaga
• Autoportret (1918), 65 × 54 cm, Musée Matisse, Le Cateau-Cambrésis
• Czerwona pracownia (1911), 180 × 220 cm, Museum of Modern Art, Nowy Jork
• Czerwony pokój lub Harmonia czerwieni (1908–09), 180 × 246 cm, Ermitaż, Sankt Petersburg
• Czytająca dziewczyna (1905–06), 75 × 60 cm, Museum of Modern Art, Nowy Jork
• Drzewo (1898), 18 × 22 cm, Musée des Beaux-Arts, Bordeaux
• Hiszpanka, harmonia w błękicie (1923), 47 × 28 cm, Metropolitan Museum of Art, Nowy Jork
• Kobieta w błękicie (1937), 92,7 × 73,6 cm, Museum of Art, Filadelfia
• Martwa natura z bakłażanami (1911), 212 × 246 cm, Musée de Grenoble
• Muzyka (1910), 260 × 389 cm, Ermitaż, Sankt Petersburg
• Nimfa i Satyr (1909), 89 × 117 cm, Ermitaż, Sankt Petersburg
• Odaliska z uniesionymi ramionami (1923, 65 × 50 cm, National Gallery of Art, Waszyngton
• Pani Matisse. Portret z zieloną smugą (1905), 40,5 × 32,5 cm, Statens Museum for Kunst, Kopenhaga
• Portret Deraina (1905), 38 × 28 cm, Tate Britain, Londyn
• Przepych, spokój, rozkosz (1904), 98 × 118 cm, Musée d’Orsay, Paryż
• Radość życia (1905–06), 174 × 238 cm, The Barnes Foundation, Merion
• Rodzina artysty (19110, 143 × 194 cm, Ermitaż, Sankt Petersburg
• Różowy akt (1935), 66 × 93 cm, Museum of Art, Baltimore
• Smutek króla (1952), 292 × 386 cm, Centre Georges Pompidou, Paryż
• Ślimak (1953), 286 × 287 cm, Tate Britain, Londyn
• Taniec (1909–10), 260 × 390 cm, Ermitaż, Sankt Petersburg
• Taniec (1912), 190,5 × 114,5 cm, Muzeum Sztuk Pięknych im. Puszkina w Moskwie
• Ulica w Arcueil (1899), 22 × 27 cm, Statens Museum for Kunst, Kopenhaga
• Wielkie czerwone wnętrze (1948), 146 × 97 cm, Centre Georges Pompidou, Paryż
• Złote rybki (1911), 147 × 98 cm, Muzeum Sztuk Pięknych im. Puszkina w Moskwie

Bibliografia

• GabrieleG. Crepaldi GabrieleG., Matisse, GrażynaG. Jurkowlaniec (tłum.), Warszawa: Arkady, 1998, ISBN 83-213-4050-4, OCLC 830195639 . Brak numerów stron w książce
• Encyklopedia ekspresjonizmu, Warszawa: WAiF ; Wydaw. Nauk. PWN, 1996, ISBN 83-221-0647-5 ; ISBN 83-01-12221-8
• Andrzej Dulewicz, Encyklopedia sztuki francuskiej, Warszawa: Wydaw. Naukowe PWN; WAiF 1997, ISBN 83-01-12330-3
• Henri Matisse, Poznań: Oxford Educational, 2008 (Wielka Kolekcja Sławnych Malarzy ; 25). ISBN 978-83-7425-811-1
• Jean Leymarie, Fowizm, Warszawa: WAiF, 1993. ISBN 83-221-0633-5
• Alfred Ligocki, Trzy spotkania ze światem widzialnym: Picasso, Matisse, Leger, Warszawa: Wiedza Powszechna, 1967.
• Samuel Rodary, Henri Matisse, Siechnice: Eaglemoss Polska, 2000 (Wielcy Malarze ; nr 94)
• Jon Thompson, Jak czytać malarstwo współczesne, Kraków: Universitas, 2006. ISBN 83-242-0415-6
• Stefano Zuffi, Francesca Castria, Malarstwo nowoczesne. Od romantyzmu do awangardy XX wieku, Warszawa: Arkady, 1999. ISBN 83-213-4110-1
• Art World Mourns Henri Matisse, Dead at Home in Nice at Age of 84. [w:] The New York Times [on-line]. nytimes.com, 1954-11-04. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).

Linki zewnętrzne

• Biografia i sztuka Henri Matisse
• Dzieła sztuki autorstwa Henri Matisse