Przejdź do zawartości

Harry Belafonte

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Harry Belafonte
Ilustracja
Harry Belafonte (1970)
Imię i nazwisko

Harold George Belafonte Jr.

Data i miejsce urodzenia

1 marca 1927
Nowy Jork

Data i miejsce śmierci

25 kwietnia 2023
Nowy Jork

Gatunki

calypso, pop, folk

Zawód

piosenkarz, aktor, aktywista

Aktywność

1948–2023

Wydawnictwo

RCA, EMI, Columbia, Island

Odznaczenia
Order Jamajki Order Towarzyszy O. R. Tambo II klasy (Republika Południowej Afryki)

Harry Belafonte, właśc. Harold George Belafonte Jr.[1] lub Harold George Bellanfanti Jr.[2] (ur. 1 marca 1927 w Nowym Jorku, zm. 25 kwietnia 2023 tamże[3]) – amerykański piosenkarz, aktor filmowy, teatralny i telewizyjny oraz aktywista społeczny[4] odznaczony w 1994 Narodowym Medalem Sztuk[5][6]. W 2022 wprowadzony do Rock and Roll Hall of Fame[7].

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Harry Belafonte był synem Melvine (z domu Love) i szefa kuchni Harolda George’a Belafonte[8]. Popularny szczególnie w latach 50., wykonywał głównie taneczne piosenki w stylu calypso[4]. Śpiewał również pieśni religijne – spirituals[4].

Był pierwszym Afroamerykaninem zdobywcą nagród Emmy. W 1985 był autorem pomysłu na nagranie utworu „We Are the World[9]. Znany z walki o prawa człowieka, w 1987 został mianowany ambasadorem dobrej woli UNICEF.

W 1953 po raz pierwszy wystąpił jako aktor w roli dyrektora szkoły w dramacie Bright Road z Dorothy Dandridge. Rok później Otto Preminger powierzył mu rolę Joego, obiecującego żołnierza, wybranego do szkoły lotniczej, w dramacie muzycznym Czarna Carmen (Carmen Jones, 1954) u boku Dorothy Dandridge, Brocka Petersa, Pearl Bailey i Diahann Carroll. W dramacie Jána Kadára Mój anioł stróż (The Angel Levine, 1970) wystąpił jako Alexander Levine. Sidney Poitier zaangażował go do roli duchownego w westernie Buck and the Preacher (1972) z udziałem Ruby Dee i Camerona Mitchella oraz jako gangstera Geechie Dan Beauford w komedii Sobotnia noc (Uptown Saturday Night, 1974) z Billem Cosby. W 1978 gościł w programie Muppet Show. Zagrał też w filmach Roberta Altmana: Gracz (1992), Prêt-à-Porter (1994) i Kansas City (1996). Użyczył swojego głosu w filmie animowanym I pies, i wydra (1999). Można go było następnie zobaczyć w dramacie Emilio Esteveza Bobby (2006) i miniserialu dokumentalnym Kiedy puściły wały: Requiem w 4 aktach (2006).

18 czerwca 1948 poślubił Marguerite Mazique Byrd, mieli dwie córki: Shari (ur. 1954) i Adrienne. 28 lutego 1957 rozwiedli się. Wkrótce, 8 marca 1957, ożenił się z Julie Robinson, z którą miał dwoje dzieci: syna Davida (ur. 1957) i córkę Ginę (ur. 1961). W 2008 doszło do rozwodu. W kwietniu 2008 poślubił Pamelę Frank.

Zmarł nad ranem, 25 kwietnia 2023, w swoim domu na Manhattanie w Nowym Jorku, wskutek niewydolności serca[10][11].

Dyskografia

[edytuj | edytuj kod]
  • 1954: Mark Twain and Other Folk Favorites
  • 1956: Belafonte
  • 1956: Calypso
  • 1957: An Evening with Belafonte
  • 1957: Belafonte Sings of the Caribbean
  • 1958: To Wish You a Merry Christmas
  • 1958: Belafonte Sings the Blues
  • 1959: Love Is a Gentle Thing
  • 1960: My Lord What a Mornin'
  • 1960: Swing Dat Hammer
  • 1961: Jump Up Calypso
  • 1962: Midnight Special
  • 1962: The Many Moods of Belafonte
  • 1963: Streets I Have Walked
  • 1964: Ballads, Blues and Boasters
  • 1966: In My Quiet Room
  • 1966: Calypso in Brass
  • 1967: Belafonte on Campus
  • 1968: Belafonte Sings of Love
  • 1970: Homeward Bound
  • 1970: Belafonte by Request
  • 1971: The Warm Touch
  • 1971: Calypso Carnival
  • 1973: Play Me
  • 1977: Turn the World Around
  • 1981: Loving You Is Where I Belong
  • 1988: Paradise in Gazankulu

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Personalidade: Harry Belafonte (EUA). InterFilmes.com. [dostęp 2018-05-13]. (port.).
  2. Muzyka world od A do Z - Harry Belafonte - zazyjkultury.pl [online], zazyjkultury.pl [dostęp 2024-04-23] (pol.).
  3. Harry Belafonte nie żyje. Amerykański artysta miał 96 lat. tvn24.pl, 2023-04-25. [dostęp 2023-04-26]. (pol.).
  4. a b c Jason Ankeny: Harry Belafonte Biography. AllMusic. [dostęp 2017-01-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-05-13)]. (ang.).
  5. Harry Belafonte (1 de Março de 1927). Filmow. [dostęp 2018-05-13]. (port.).
  6. National Medal of Arts. arts.gov. [dostęp 2017-01-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-05-13)]. (ang.).
  7. Inductees Announced. 4 maja, 2022.
  8. Harry Belafonte Biography (1927-). Filmreference.com. [dostęp 2018-05-13]. (ang.).
  9. Megan Garber (2015-03-10): 'We Are the World' at 30: Stars Will Never Be That Earnest Again. The Atlantic. [dostęp 2017-01-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-05-13)]. (ang.).
  10. Harry Belafonte nie żyje [online], tvp.info, 25 kwietnia 2023 [dostęp 2023-04-25] [zarchiwizowane z adresu 2023-04-25] (pol.).
  11. Harry Belafonte, 96, Dies; Barrier-Breaking Singer, Actor and Activist

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]