Gwyneth Paltrow
Gwyneth Paltrow (2013) | |
Imię i nazwisko |
Gwyneth Kate Paltrow |
---|---|
Data i miejsce urodzenia |
27 września 1972 |
Zawód |
aktorka, reżyserka, scenarzystka |
Współmałżonek |
Chris Martin |
Lata aktywności |
od 1989 |
Gwyneth Kate Paltrow (ur. 27 września 1972 w Los Angeles) – amerykańska aktorka, reżyserka i scenarzystka filmowa.
W 2010 otrzymała własną gwiazdę w Alei Gwiazd w Los Angeles znajdującą się przy 6931 Hollywood Boulevard[1][2].
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Wczesne lata
[edytuj | edytuj kod]Urodziła się w mieszanej rodzinie jako jedyna córka i starsze dziecko aktorki Blythe Danner (ur. 3 lutego 1943)[3] i Bruce’a Weigerta Paltrowa (ur. 26 listopada 1943, zm. 3 października 2002)[4], reżysera i producenta telewizyjnego. Dorastała z młodszym bratem Jakiem (ur. 26 września 1975)[5].
Przodkowie aktorki mieszkali w zaborze rosyjskim. Rodzina ojca przez pokolenia zakorzeniona była w Mińsku i okolicach w Wielkim Księstwie Litewskim[6]. Meyir Paltrowitz, pradziadek aktorki urodził się w Bostonie, był synem Simchy Paltrowicza (ze wsi Łuby-Kurki, od 1872 w USA[7]) i Tsipory Levitanski[6]. Simcha był okresowo rabinem w Nowogrodzie[8] (gazeta „Dziennik” podaje że w Krakowie[9], choć Gwyneth Paltrow nazwy tego miasta nie wymienia, a powołuje się na pochodzenie rodziny ojca z Białorusi[6]).
Kariera
[edytuj | edytuj kod]Mając jedenaście lat występowała u boku matki na scenie w Nowym Jorku. Dorastała w Santa Monica, gdzie uczęszczała do Crossroads School[10]. Po ukończeniu prywatnej szkoły średniej dla dziewcząt Spence School[11] w Nowym Jorku, studiowała antropologię na Uniwersytecie Kalifornijskim w Santa Barbara[12].
Po kilku miesiącach zajęć zdecydowała się poświęcić karierze aktorskiej[13]. Po raz pierwszy wystąpiła na małym ekranie w dramacie CBS High (1989) reżyserowanym przez swojego ojca z Zachem Braffem, Roxann Dawson i Craigiem Fergusonem. Dwa lata później zadebiutowała na kinowym ekranie w dramacie Wrzask (Shout, 1991) u boku Johna Travolty i Heather Graham, a także pojawiła się jako Wendy w obrazie Stevena Spielberga Hook (1991).
Przełomem w jej karierze okazała się rola żony oficera śledczego (Brad Pitt), pracującego w wydziale zabójstw, w thrillerze Davida Finchera Siedem (Se7en, 1995), za którą była nominowana do nagrody Saturna. Wystąpiła także w teledysku Melissy Etheridge I Want to Come Over (1995). Kreacja Emmy Woodhouse w filmowej adaptacji powieści Jane Austen Emma (1996) przyniosła jej nagrodę Złotego Satelity. Zebrała dobre recenzje za występ w remake'u klasycznym obrazie Wielkie nadzieje (Great Expectations, 1998) u boku Ethana Hawke’a i Roberta De Niro oraz otrzymała nagrodę Blockbuster Entertainment za postać Emily Bradford Taylor w thrillerze kryminalnym Morderstwo doskonałe (A Perfect Murder, 1998) z Michaelem Douglasem i Viggo Mortensenem.
Sukcesem była kreacja Violi De Lesseps, miłości młodego Williama Szekspira (Joseph Fiennes) w filmie kostiumowym Johna Maddena Zakochany Szekspir (Shakespeare in Love, 1998), za którą została uhonorowana m.in. nagrodą Oscara, nagrodą Złotego Globu nagrodą Empire i zdobyła nominację do nagrody Brytyjskiej Akademii Filmowej (BAFTA). W 2002 roku odniosła sukces na scenie londyńskiego teatru Donmar Warehouse w spektaklu Dowód wyreżyserowanym przez Johna Maddena, dwa lata później przeniesionym na duży ekran.
Od 2008 Paltrow prowadzi stronę internetową GOOP[14].
Była na okładkach magazynów takich jak „Harper’s Bazaar”, „InStyle”, „Elle”, „People”, „Interview”, „Life”, „Marie Claire”, „Entertainment Weekly”, „Glamour”, „Vanity Fair”, „Esquire”, „Grazia”, „Cosmopolitan” i „Vogue”[15].
Życie prywatne
[edytuj | edytuj kod]Od grudnia 1994 do maja 1997 związana była z aktorem Bradem Pittem[16].
5 grudnia 2003 poślubiła Chrisa Martina[17], lidera rockowej grupy Coldplay. Mają dwójkę dzieci: córkę Apple Blythe Alison (ur. 14 maja 2004)[18] i syna Mosesa Bruce’a Anthony’ego (ur. 8 kwietnia 2006). W marcu 2014 roku Paltrow ogłosiła, że po dziesięciu latach małżeństwa rozstała się z Martinem, określając ten proces jako „świadome rozstanie” (conscious uncoupling)[19][20]. W kwietniu 2015 roku Paltrow wystąpiła o rozwód z Martinem[21].
8 stycznia 2018 zaręczyła się z Bradem Falchuckiem – producentem filmowym. We wrześniu 2018 para wzięła ślub w willi w Hamptons na Long Island[22].
Filmografia
[edytuj | edytuj kod]Filmy fabularne
[edytuj | edytuj kod]- 1991: Hook jako młoda Wendy
- 1991: Magia muzyki (Shout) jako Rebecca
- 1992: Cruel Doubt jako Angela Pritchard
- 1993: Ojcowski terror (Deadly Relations) jako Carol Fagot Holland
- 1993: Krew z krwi, kość z kości (Flesh and Bone) jako Ginnie
- 1993: Malice jako Paula Bell
- 1994: Pani Parker i krąg jej przyjaciół (Mrs. Parker and the Vicious Circle) jako Paula Hunt
- 1995: Studenci (Higher Learning) jako Studentka
- 1995: Jefferson w Paryżu (Jefferson in Paris) jako Patsy Jefferson
- 1995: Siedem (Seven) jako Tracy Mills
- 1995: Księżyc i Valentino (Moonlight and Valentino) jako Lucy Trager
- 1996: Żałobnik (The Pallbearer) jako Julie Demarco
- 1996: Emma jako Emma Woodhouse
- 1996: Sydney (Hard Eight) jako Clementine
- 1998: Wielkie nadzieje (Great Expectations) jako Estella
- 1998: Zakochany Szekspir (Shakespeare in Love) jako Viola De Lesseps
- 1998: Przypadkowa dziewczyna (Sliding Doors) jako Helen Quilley
- 1998: Morderstwo doskonałe (A Perfect Murder) jako Emily Bradford
- 1998: Zaborcza miłość (Hush) jako Helen Barling
- 1999: Utalentowany pan Ripley (The Talented Mr. Ripley) jako Marge
- 2000: Tylko w duecie (Duets) jako Liv
- 2000: Gra o miłość (Bounce) jako Abby
- 2001: Płytki facet (Shallow Hal) jako Rosemary Shanahan
- 2001: Genialny klan (The Royal Tenenbaums) jako Margot Helen Tenenbaum
- 2001: Party na słodko (The Anniversary Party) jako Skye Davidson
- 2002: Opętanie (Possession) jako Maud Bailey
- 2002: Austin Powers i Złoty Członek (Austin Powers in Goldmember) jako Dixie Normous
- 2003: Szkoła stewardes (A View from the Top) jako Donna Jensen
- 2003: Sylvia jako Sylvia Plath
- 2004: Sky Kapitan i świat jutra (Sky Captain and the World of Tomorrow) jako Polly Perkins
- 2005: Dowód (Proof) jako Catherine
- 2006: Miłość i inne nieszczęścia (Love and Other Disasters) jako Hollywood Jacks
- 2006: Biegając z nożyczkami (Running with Scissors) jako Hope
- 2006: Bez skrupułów (Infamous) jako Kitty Dean
- 2007: Dobranoc, kochanie (The Good Night) jako Dora
- 2008: Iron Man jako Virginia „Pepper” Potts
- 2008: Classical Baby (I'm Grown Up Now): The Poetry Show
- 2008: Kochankowie (Two Lovers) jako Michelle Rausch
- 2010: Iron Man 2 jako Virginia „Pepper” Potts
- 2010: Country Strong jako Kelly Canter
- 2011: Epidemia strachu (Contagion) jako Beth Emhoff
- 2012: Avengers (The Avengers) jako Virginia „Pepper” Potts
- 2012: Thanks for Sharing jako Phoebe
- 2013: Iron Man 3 jako Virginia „Pepper” Potts
- 2015: Bezwstydny Mortdecai jako Johanna Mortdecai
- 2017: Spider-Man: Homecoming jako Virginia „Pepper” Potts
- 2018: Avengers: Wojna bez granic (Avengers: Infinity War) jako Virginia „Pepper” Potts
- 2019: Avengers: Koniec gry (Avengers: Endgame) jako Virginia „Pepper” Potts
Seriale telewizyjne
[edytuj | edytuj kod]- 1997: Thomas Jefferson jako wnuczka Jeffersona (głos)
- 2010–2011: Glee jako Holly Holiday
- 2014: Terapia w sieci jako Maya Ganesh
- 2019–2020: Wybory Paytona Hobarta jako Georgina Hobart
Scenarzysta
[edytuj | edytuj kod]- 2005: Dealbreaker
Reżyser
[edytuj | edytuj kod]- 2005: Dealbreaker
Nagrody
[edytuj | edytuj kod]Rok | Nagroda | Kategoria | Film |
---|---|---|---|
1997 | Nagroda Satelita | Najlepsza aktorka drugoplanowa w filmie komediowym lub musicalu[23] | Emma (1996) |
1999 | Nagroda Akademii Filmowej | Najlepsza aktorka pierwszoplanowa[23] | Zakochany Szekspir (1998) |
Złoty Glob | Najlepsza aktorka w filmie komediowym lub musicalu[23] | ||
Nagroda Gildii Aktorów Ekranowych | Najlepsza aktorka pierwszoplanowa[23] | ||
MTV Movie Awards 1999 | Najlepszy filmowy pocałunek[23] z Josephem Fiennesem | ||
2011 | Bambi | Najlepsza aktorka filmu międzynarodowego[23] | – |
Nagroda Emmy | Wybitna aktorka gościnna w serialu komediowym[23] | Glee (2010) |
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Gwyneth Paltrow. Walk of Fame. [dostęp 2022-07-15]. (ang.).
- ↑ Patrick Kevin Day: Hollywood Star Walk: Gwyneth Paltrow. „Los Angeles Times”, 2010-12-12. [dostęp 2022-07-15]. (ang.).
- ↑ Blythe Danner w bazie IMDb (ang.)
- ↑ Bruce Paltrow (1943-2002). Find a Grave. [dostęp 2011-02-27]. (ang.).
- ↑ Blythe Danner w bazie Notable Names Database (ang.)
- ↑ a b c Gwyneth Paltrow – What Nationality Ancestry. Ethnicity of Celebs. [dostęp 2017-05-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-05-20)]. (ang.).
- ↑ Gwyneth Paltrow i żydowska baza genealogiczna. Znak. [dostęp 2017-05-17]. (pol.).
- ↑ Żydowskie edukacyjno-wypoczynkowe obozy Fundacji Laudera. Fundacja Laudera. [dostęp 2017-05-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-07-29)]. (pol.).
- ↑ asab (2009-05-09): Hollywoodzkie gwiazdy o polskich korzeniach. Dziennik Gazeta Prawna. [dostęp 2011-02-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-05-20)]. (pol.).
- ↑ Gwyneth Paltrow Biography – Childhood, Life Achievements. Famous People. [dostęp 2017-05-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-05-20)]. (ang.).
- ↑ Gwyneth Paltrow – Actor. CineMagia.ro. [dostęp 2017-05-16]. (rum.).
- ↑ Gwyneth Paltrow. Encyclopedia.com. [dostęp 2017-05-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-05-20)]. (ang.).
- ↑ Gwyneth Paltrow Biography (1972-). Film Reference. [dostęp 2017-05-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-05-20)]. (ang.).
- ↑ goop.com
- ↑ Gwyneth Paltrow Magazines. FamousFix. [dostęp 2022-07-15]. (ang.).
- ↑ Gwyneth Paltrow Dating History. FamousFix. [dostęp 2011-04-19]. (ang.).
- ↑ Gwyneth Paltrow (27 de Setembro de 1972). Filmow.com. [dostęp 2017-05-17]. (port.).
- ↑ Stephen M. Silverman: It's a Girl for Gwyneth Paltrow & Hubby. [w:] people.com [on-line]. 2004-05-14. [dostęp 2019-09-26]. (ang.).
- ↑ Gwyneth Paltrow (2014-03-25): Conscious Uncoupling. Goop.com. [dostęp 2015-12-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-05-20)]. (ang.).
- ↑ Gwyneth Paltrow and Coldplay star Chris Martin to separate. BBC. [dostęp 2015-12-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-05-20)]. (ang.).
- ↑ Gwyneth Paltrow files for divorce from chris martin. „The Hollywood Reporter”. [dostęp 2015-12-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-05-20)]. (ang.).
- ↑ Gwyneth Paltrow wzięła ślub. Mało kto wiedział o tajemniczej ceremonii. Wirtualna Polska. [dostęp 2018-10-01]. (pol.).
- ↑ a b c d e f g Gwyneth Paltrow Awards. FamousFix. [dostęp 2022-07-15]. (ang.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Gwyneth Paltrow w bazie IMDb (ang.)
- Gwyneth Paltrow w bazie Filmweb
- Gwyneth Paltrow w bazie Notable Names Database (ang.)
- Gwyneth Paltrow w Internetowej Bazie Filmowej (fdb.pl)
- ISNI: 0000000122843568
- VIAF: 117030333
- LCCN: no98073797
- GND: 129578274
- NDL: 001171203
- BnF: 14018913p
- SUDOC: 059667206
- NLA: 35801622
- NKC: js20060205037
- BNE: XX1266590
- NTA: 161255507
- BIBSYS: 98055645
- CiNii: DA12694519
- Open Library: OL3556481A
- PLWABN: 9810615593005606
- NUKAT: n2008048803
- J9U: 987007580649205171
- PTBNP: 1840398
- CANTIC: a11822971
- LNB: 000190830
- CONOR: 12089443
- KRNLK: KAC201008301
- LIH: LNB:BK98;=w3
- Absolwenci Uniwersytetu Kalifornijskiego w Santa Barbara
- Amerykańscy filantropi
- Amerykańscy producenci filmowi
- Amerykańscy producenci telewizyjni
- Amerykańscy reżyserzy filmowi
- Amerykańscy scenarzyści filmowi
- Amerykańscy scenarzyści XXI wieku
- Aktorki związane z Los Angeles
- Amerykańskie aktorki dubbingowe
- Amerykańskie aktorki dziecięce
- Amerykańskie aktorki filmowe
- Amerykańskie aktorki głosowe
- Amerykańskie aktorki teatralne
- Amerykańskie aktorki telewizyjne
- Amerykańskie modelki
- Amerykańskie wokalistki country
- Laureatki Nagrody Gildii Aktorów Ekranowych za wybitny występ aktorki w roli pierwszoplanowej
- Laureatki Oscara dla najlepszej aktorki pierwszoplanowej
- Laureatki Złotego Globu dla najlepszej aktorki w filmie komediowym lub musicalu
- Amerykanie pochodzenia brytyjskiego
- Amerykanie pochodzenia irlandzkiego
- Amerykanie pochodzenia żydowskiego
- Ludzie urodzeni w Los Angeles
- Urodzeni w 1972