Przejdź do zawartości

Giovanni Plana

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Giovanni Antonio Amadeo Plana
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

6 listopada 1781
Voghera

Data i miejsce śmierci

20 stycznia 1864
Turyn

Zawód, zajęcie

astronom, matematyk

Narodowość

włoska

Alma Mater

École polytechnique w Paryżu

Odznaczenia
Kawaler Krzyża Wielkiego Orderu Świętych Maurycego i Łazarza (Królestwo Włoch) Komandor Orderu Świętych Maurycego i Łazarza (Królestwo Włoch) Kawaler Orderu Świętych Maurycego i Łazarza (Królestwo Włoch) Order Sabaudzki Cywilny (Włochy) Komandor Orderu Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Marii Panny z Vila Viçosa Order Korony Żelaznej III klasy (Austro-Węgry) Oficer Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja) Kawaler I Klasy Orderu Gwiazdy Polarnej (Szwecja)

Giovanni Antonio Amadeo Plana (ur. 6 listopada 1781 w Vogherze, zm. 20 stycznia 1864 w Turynie) – włoski astronom i matematyk. Laureat Medalu Copleya.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

W wieku piętnastu lat wyjechał do szkoły do Grenoble. W 1800 rozpoczął naukę na École polytechnique w Paryżu, gdzie był uczniem Josepha Lagrange. W 1803, dzięki staraniom Jeana Fouriera dostał posadę matematyka w szkole artylerii w Piemoncie. W 1811, rekomendowany przez Lagrange’a, zaczął wykładać astronomię i matematykę na Uniwersytecie w Turynie. Z tą uczelnią był związany do końca swojego życia.

Głównym tematem jego pracy naukowej był Księżyc. Temu zagadnieniu poświęcone było jego najbardziej znane dzieło – Théorie du mouvement de la lune. Oprócz tego Plana zajmował się funkcjami eliptycznymi, teorią całek, termodynamiką, elektrostatyką oraz geodezją.

W 1820 roku został laureatem nagrody przyznawanej przez Paryską Akademię Nauk, a dwadzieścia lat później przyznano mu Złoty Medal Królewskiego Towarzystwa Astronomicznego. Uzyskał tytuł astronoma królewskiego, w 1844 został baronem, a cztery lata później senatorem. Pod koniec życia, w 1860, został członkiem Paryskiej Akademii Nauk.

Jego nazwiskiem nazwano jeden z kraterów na Księżycu.

Odznaczenia

[edytuj | edytuj kod]

(wg źródła[1])

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Plana Giovanni Antonio Amedeo. senato.it. [dostęp 2015-05-13]. (wł.).

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]