Przejdź do zawartości

Dirck van Baburen

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Dirck van Baburen
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

ok. 1592–1593
Wijk bij Duurstede

Data i miejsce śmierci

21 lutego 1624
Utrecht

Narodowość

holenderska

Dziedzina sztuki

malarstwo

Epoka

barok

Dirck van Baburen – U stręczycielki, 1622, Museum of Fine Arts w Bostonie
Dirck van Baburen – Zaparcie się Świętego Piotra, 1620–1624, Zamek Królewski w Niepołomicach

Dirck van Baburen (ur. ok. 1592–1593 w Wijk bij Duurstede, zm. 21 lutego 1624 w Utrechcie)[1]holenderski malarz okresu baroku, caravaggionista utrechcki.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Był uczniem manierysty Paulusa Moreelse[1]. Prawdopodobnie przed 1615 wyjechał do Włoch[1][2]. W 1615 działał przez rok w Parmie[1][2], gdzie wykonał ołtarz Męczeństwa św. Sebastiana (1615, niezachowany)[3]. W latach 1616–1620 pracował w Rzymie[1], gdzie uległ wpływom Caravaggia i Carla Saraceniego. W 1617 wraz z Davidem de Haenem wykonał Złożenie do grobu dla Cappella della Pietà rzymskiego kościoła San Pietro in Montorio[2][3]. Pracował także dla kardynałów Vincenzo Giustinianiego i Scipione Borghese[2][3]. W Rzymie przystąpił do bractwa Bentvueghels[1]. Do Utrechtu wrócił w 1621 i pozostał tam do końca życia[1].

Twórczość

[edytuj | edytuj kod]

Malował sceny religijne, mitologiczne i rodzajowe. Wykorzystywał mocny światłocień do wydobycia z półmroku intensywnych plam barwnych. Sytuował duże postacie w bliskim planie kompozycyjnym, przeważnie zestawione ciasno na niewielkiej przestrzeni, często ujęte półfiguralnie. Grubą mięsistą farbą sugestywnie odtwarzał fakturę przedmiotów, tkanin i ciał[2]. Często malował na miedzi.

Jeden z obrazów van Baburena – U stręczycielki (1622), który prawdopodobnie należał wówczas do teściowej Jana Vermeera[3] – mógł stać się inspiracją dla mistrza z Delftu do namalowania w 1656 płótna pod takim samym tytułem[2]. Ponadto Vermeer dwukrotnie wykorzystał motyw tegoż obrazu van Baburena, umieszczając go w tle dwóch innych swoich obrazów: Koncert (ok. 1665–1666) i Dziewczyna siedząca przy klawesynie (1673–1675)[2].

Wybrane dzieła

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c d e f g Dirck van Baburen [online], RKD – Netherlands Institute for Art History [dostęp 2024-04-27] (ang. • niderl.).
  2. a b c d e f g Antoni Ziemba, Baburen, Dirck van, [w:] Robert Genaille, Encyklopedia malarstwa flamandzkiego i holenderskiego, Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe; Wydawnictwo Naukowe PWN, 2001, s. 26, ISBN 83-221-0686-6 (pol.).
  3. a b c d Leonard J. Slatkes, Baburen, Dirck (Jaspersz.) van, Oxford Art Online. Grove Art Online, 2003, DOI10.1093/gao/9781884446054.article.T005524 [dostęp 2024-04-27] (ang.).
  4. Dirk van Baburen, Zaparcie się Świętego Piotra [online], Zbiory cyfrowe Muzeum Narodowego w Krakowie [dostęp 2024-04-27].

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Samuel Rodary, Caravaggioniści holenderscy, Wrocław: Eaglemoss Polska, 2001 (Wielcy Malarze; nr 157).