Claire Chennault

Claire Lee Chennault
	generał porucznik
Data i miejsce urodzenia	6 września 1893 ; Commerce
Data i miejsce śmierci	27 lipca 1958 ; Nowy Orlean
	Przebieg służby
Lata służby	1917–1945
Siły zbrojne	United States Army Air Corps; Siły Powietrzne Republiki Chińskiej
Stanowiska	dowódca wojsk amerykańskich w Chinach
Główne wojny i bitwy	II wojna światowa; (wojna na Pacyfiku)
	Odznaczenia
	Multimedia w Wikimedia Commons

Claire Lee Chennault (ur. 6 września 1893 w Commerce w Teksasie, zm. 27 lipca 1958 w Nowym Orleanie) – amerykański lotnik wojskowy, generał porucznik, organizator i dowódca „Latających Tygrysów”.

Lata młodości

Urodził się w Commerce w Teksasie, ale wychował się w Waterproof w Luizjanie. Data jego urodzenia budziła pewne kontrowersje, gdyż sam podawał 1890 rok (być może związane było to z próbą wcześniejszego dostania się do akademii wojskowej w West Point). W latach 1909–1910 studiował na Uniwersytecie Luizjany, później, po ukończeniu college'u uczył w szkole w Luizjanie. Podczas I wojny światowej, w 1917 został powołany do wojska, po czym wstąpił do Korpusu Powietrznego Armii Stanów Zjednoczonych, służąc początkowo w łączności.

W 1919 ukończył kurs pilotażu w Kelly Field w San Antonio, po czym służył w jednostkach myśliwskich, m.in. w latach 1923-1926 dowodził 19 Dywizjonem Pościgowym na Hawajach. Następnie służył jako instruktor w amerykańskim lotnictwie. Brał też udział w pokazach lotniczych. W 1929 awansował na stopień kapitana. W 1931 ukończył Taktyczną Szkołę Korpusu Powietrznego w Langley Field. W czerwcu 1936 awansował na stopień majora i był kierownikiem wyszkolenia myśliwskiego w Maxwell Field. W 1937 odszedł jednak ze służby z powodu problemów ze słuchem i konfliktami z przełożonymi.

U boku Czang Kaj-szeka

W tym samym roku wyjechał do Chin, zaatakowanych przez Japonię. Został tam doradcą do spraw lotnictwa chińskiego przywódcy Czang Kaj-szeka i zajmował się szkoleniem lotników chińskich. W lecie 1941 został mianowany generałem brygady w armii chińskiej i zajął się organizowaniem Amerykańskiej Grupy Ochotniczej (AVG) złożonej z lotników, którzy przed przystąpieniem USA do wojny chcieli walczyć w Chinach, znanej następnie lepiej jako „Latające Tygrysy” (Flying Tigers). Kierował szkoleniem pilotów i dowodził tą jednostką podczas jej walk od grudnia 1941 do 1942.

15 kwietnia 1942 został ponownie powołany do lotnictwa amerykańskiego, w stopniu pułkownika, a wkrótce generała brygady. W lipcu został mianowany dowódcą lotnictwa amerykańskiego w Chinach. W marcu 1943 został awansowany do stopnia generała majora US Army Air Forces i mianowany dowódcą amerykańskiej 14 Armii Powietrznej (14th Air Force) w Chinach. W lipcu 1945 przeszedł w stan spoczynku.

Po wojnie, w 1946, powrócił do Chin, gdzie toczyła się wówczas wojna domowa między Kuomintangiem a komunistami. Utworzył paramilitarną linię lotniczą Civil Air Transport (CAT), wspierającą ruchy antykomunistyczne w regionie we współpracy z wywiadem amerykańskim (później przekształconą w Air America). W 1950 sprzedał udziały w CAT amerykańskim agendom rządowym i opuścił Chiny.

Śmierć

Zmarł na raka 27 lipca 1958 w Nowym Orleanie. Przed śmiercią, 18 lipca 1958 otrzymał honorowy tytuł generała porucznika United States Air Force. Został pochowany na Cmentarzu Narodowym w Arlington.

Odznaczenia

Medal Sił Lądowych za Wybitną Służbę – dwukrotnie
Legia Zasługi
Zaszczytny Krzyż Lotniczy – dwukrotnie
Medal Lotniczy
Medal Zwycięstwa
Medal Amerykańskiej Służby Obronnej
Medal Kampanii Amerykańskiej
Medal Kampanii Azji-Pacyfiku
Medal Zwycięstwa w II Wojnie Światowej
Order Wojskowy Niebieskiego Nieba i Białego Słońca (Republika Chińska)
Order Chmury i Sztandaru III klasy (Republika Chińska)
Medal Zwycięstwa w Wojnie Antyjapońskiej
Honorowy Komandor Orderu Imperium Brytyjskiego
Legia Honorowa (Francja)
Krzyż Wojenny (Francja)

Pamięć

Jego pomnik stoi w stolicy Tajwanu – Tajpej.

Bibliografia

Chuck Baisden: Flying Tiger to Air Commando. Atglen: Schiffer Publishing, 1999. ISBN 0-7643-0690-1.
Martha Byrd: Chennault: Giving Wings to the Tiger. Tuscaloosa: University Alabama Press, 2003. ISBN 0-8173-0322-7.
Daniel Ford: Flying Tigers: Claire Chennault and His American Volunteers 1941-1942. Washington, DC: HarperCollins-Smithsonian Books, 2007. ISBN 0-06-124655-7.
Robert Lee Scott Jr.: Flying Tiger: Chennault of China. Santa Barbara: Greenwood-Heinemann Publishing, 1973. ISBN 0-8371-6774-4.