Carlo Urbani
| Państwo działania | |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
19 października 1956 |
| Data i miejsce śmierci |
29 marca 2003 |
| Specjalność: choroby zakaźne | |
| Alma Mater |
Uniwersytet w Ankonie |
| Instytucja |
WHO |
Carlo Urbani (ur. 19 października 1956 w Castelplanio, zm. 29 marca 2003 w Bangkoku) – włoski lekarz chorób zakaźnych, który jako pierwszy wykrył i przyczynił się do identyfikacji czynnika etiologicznego SARS – nowej, niebezpiecznej choroby wirusowej[1][2]. Jego zaangażowanie doprowadziło do szybkiego zaalarmowania Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), co spowodowało bezzwłoczne działania przeciwepidemiczne na całym świecie i jak się uważa oszczędziło wiele istnień ludzkich. Niedługo później okazało się, że sam został zainfekowany i po krótkiej chorobie zmarł na SARS.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]W 1981 roku Carlo Urbani skończył studia medyczne na uniwersytecie w Ankonie, a następnie uzyskał specjalizację z chorób zakaźnych i tropikalnych na uniwersytecie w Mesynie. Ukończył także dalsze studia podyplomowe obejmujące parazytologię tropikalną.
W młodości Urbani zaangażował się jako wolontariusz we włoskich, charytatywnych organizacjach katolickich Mani Tese i Unitalsi. W 1987 r. wyjechał na miesiąc do Etiopii z misją medyczną[3]. Od 1989 r. zaczął pracę jako lekarz oddziału chorób zakaźnych w miejscowości Macerata, we Włoszech. Mając już wieloletnie doświadczenie zawodowe w dziedzinie epidemiologii i chorób zakaźnych, w 1993 r. został niezależnym konsultantem medycznym Światowej Organizacji Zdrowia[4].
W 1996 r. wstąpił do organizacji Lekarze bez Granic (MSF) i na rok przeniósł się z rodziną do stolicy Kambodży Phnom Penh. Po powrocie do pracy w Maceracie został prezesem włoskiego oddziału Lekarzy bez Granic. Brał również udział w kampanii skierowanej międzynarodowych firm farmaceutycznych, które utrzymują zaporowe, dla krajów Trzeciego Świata, ceny niezbędnych leków przeciwko AIDS, malarii i gruźlicy. W 1999 r. wszedł w skład delegacji Lekarzy bez Granic, która odebrała Pokojową Nagrodę Nobla przyznanej MSF[5]. Z pieniędzy związanych z Nagrodą Nobla Urbani postanowił stworzyć fundusz promujący międzynarodową kampanię dostępu do niezbędnych leków dla najbiedniejszych krajów na świecie.
28 lutego 2003 r. Urbani został wezwany na konsultację do francuskiego szpitala w Hanoi w Wietnamie[5], do pacjenta, amerykańskiego biznesmena Johnny'ego Chena, który zapadł na ciężką chorobę, podejrzewaną ptasią grypę. Ponieważ identyczne objawy wystąpiły u kilku osób z personelu szpitala, Urbani zdał sobie sprawę z tego, że Chen prawdopodobnie zachorował na nową i wysoce zaraźliwą chorobę. 3 marca Urbani zalecił całkowitą izolację szpitala i wszystkich jego pacjentów, a personel przeszedł na kwarantannę i stosował wszystkie środki przeciwepidemiczne[6].
W pierwszych dniach marca Urbani powiadomił komórkę WHO w Genewie o wybuchu zakażeń nowej choroby zakaźnej, co zapoczątkowało działania przeciwepidemiczne, które zakończyły rozprzestrzenianie zachorowań. Udało mu się także przekonać wietnamskie Ministerstwo Zdrowia, by rozpocząć izolowanie pacjentów i badanie podróżujących, co zwolniło w ten sposób tempo narastania epidemii. 7 marca władze Wietnamu poprosiły WHO o pomoc w opanowaniu rozprzestrzenianiu się zachorowań[6].
11 marca 2003 Urbani poleciał z Hanoi na konferencję naukową wu Bangkoku w Tajlandii, gdzie miał wykład na temat dziecięcych chorób pasożytniczych. Już samolocie poczuł się źle i gorączkował. Gdy dotarł do Bangkoku, kolega, który odbierał go z lotniska widząc w jakim jest stanie wezwał karetkę. Urbani zaraził się SARS od pacjentów, których leczył w Hanoi. W szpitalu w Bangkoku zastosowano wobec niego ścisłą izolację i można się było z nim porozumiewać tylko za pomocą interkomu. Gdy doszło u niego do niewydolności oddechowej, został podłączony do respiratora. Gdy był jeszcze świadom poprosił o posługę kapłana i wyraził wolę, żeby jego tkanka płucna została przekazania do badań naukowych[7].
Carlo Urbani zmarł 29 marca 2003 (w wieku 46 lat), po 18 dniach leczenia w OIOM-ie[2].
Szczep wirusa pn. SARS-CoV Urbani później został uznany za referencyjny dla tej epidemii.
Dokonania Carlo Urbaniego zaowocowały pracą naukową w prestiżowym czasopiśmie medycznym New Englad Journal of Medicine opisującym dla nauki nowego groźnego wirusa: A novel coronavirus associated with severe acute respiratory syndrome. Artykuł w którym został Urbani był jednym z współautorów ukazał się z datą 15 maja 2003, czyli już po jego śmierci[8].
Życie prywatne
[edytuj | edytuj kod]Carlo Urbani ożenił się z Giulianą Chiorrini w 1983 roku, a w 1987 roku urodził się ich syn, Tommaso. Później mieli jeszcze dwoje dzieci[5].
Odznaczenia i wyróżnienia
[edytuj | edytuj kod]Krajowe wyróżnienia
[edytuj | edytuj kod]- order Cavaliere dell'Ordine della Stella d'Italia: 28 maja 2020
- order Medaglia d'oro per i benemeriti della Sanità Pubblica: 7 kwietnia 2003
Zagraniczne wyróżnienia
[edytuj | edytuj kod]- Order Przyjaźni (Wietnam): 7 kwietnia 2003
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ The Times & The Sunday Times [online], www.thetimes.co.uk [dostęp 2021-12-12] (ang.).
- ↑ a b WHO | Dr. Carlo Urbani of the World Health Organization dies of SARS [online], WHO [dostęp 2021-12-12].
- ↑ Dr Carlo Urbani [online], niedziela.pl [dostęp 2021-12-12] (pol.).
- ↑ Obituary: Carlo Urbani | MSF [online], Médecins Sans Frontières (MSF) International [dostęp 2021-12-13] (ang.).
- ↑ a b c Donald G. McNeil jr., Disease's Pioneer Is Mourned as a Victim, „The New York Times”, 8 kwietnia 2003, ISSN 0362-4331 [dostęp 2021-12-12] (ang.).
- ↑ a b Fiona Fleck, Carlo Urbani, „BMJ : British Medical Journal”, 326 (7393), 2003, s. 825, ISSN 0959-8138, PMCID: PMC1125733 [dostęp 2021-12-13].
- ↑ Koronawirus zagrożeniem dla płuc, jak właściwie go leczyć? [online], BIOLIT.PL, 30 marca 2020 [dostęp 2021-12-12] (pol.).
- ↑ Thomas G. Ksiazek i inni, A novel coronavirus associated with severe acute respiratory syndrome, „The New England Journal of Medicine”, 348 (20), 2003, s. 1953–1966, DOI: 10.1056/NEJMoa030781, ISSN 1533-4406, PMID: 12690092 [dostęp 2021-12-12].
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Lucia Bellaspiga: Carlo Urbani. Il primo medico contro la SARS (2004, (wł.))
- Carlo Urbani Center. carlo-urbani-center.org. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-08-14)].
- Associazione Italiana Carlo Urbani – Towarzystwo im. Carla Urbani (wł.)
- Carlo Urbani International. eh.url.tw. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-01-16)].
- Pierluigi Fiorini: Carlo Urbani. Inseguendo un sogno – książka w Google Books