Przejdź do zawartości

Stefan Szyller (architekt)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
To jest stara wersja tej strony, edytowana przez 89.66.199.0 (dyskusja) o 09:56, 4 maj 2024. Może się ona znacząco różnić od aktualnej wersji.
Stefan Szyller
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

4 września 1857
Warszawa

Data i miejsce śmierci

22 czerwca 1933
Kutno

Zawód, zajęcie

architekt

Narodowość

polska

Odznaczenia
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski

Stefan Szyller (ur. 4 września 1857 w Warszawie, zm. 22 czerwca 1933 w Kutnie) – polski architekt i konserwator zabytków, przedstawiciel historyzmu[1].

Życiorys

Kształcił się w Petersburgu, gdzie w 1881 ukończył studia na wydziale architektury miejscowej Akademii Sztuk Pięknych[2]. Był zwolennikiem form historycznych – w swej twórczości nawiązywał do renesansu i baroku. W latach 1906–1908 był wykładowcą kompozycji architektonicznych w ramach Kursów Politechnicznych na Wydziale Technicznym Towarzystwa Kursów Naukowych w Warszawie. Był także członkiem TKN[3].

Pochowany w Warszawie na cmentarzu Powązkowskim (kwatera 157-5-6,7)[4].

Rodzina

Był żonaty z Zofią z Rymowiczów, z którą miał syna Stefana i córki. Stefan Szyller (syn) urodził się w 28 marca 1892 w Warszawie, a poległ 4 lipca 1919 pod wsią Horodyszcze k. Mołodeczna, jako podporucznik, zastępca dowódcy 3. szwadronu 1 Pułku Szwoleżerów. Pośmiertnie został odznaczony Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari. W czasie I wojny światowej walczył w szeregach 1 Pułku Ułanów Legionów Polskich. Był studentem Politechniki Federalnej w Zurychu i Wyższej Szkoły Rolniczej w Warszawie[5].

Ordery i odznaczenia

Ważniejsze projekty

Projektował liczne kościoły, między innymi w Baboszewie, Mońkach, Pionkach, Przytyku, Abramowicach Kościelnych, Białobrzegach, Częstochowie, neogotyckie w Sosnowcu, Mełgwi (św. Wita), Chełmicy Dużej, Charłupi Małej, Olbierzowicach, Druskienikach, Dłutowie, Osiecku, Trzeszczanach. Wykonał także niezrealizowany projekt rozbudowy kościoła w Obrytem.

Według jego projektu rozbudowano i przebudowano w stylu neobarokowym kolegiatę św. Michała w Ostrowcu Świętokrzyskim oraz przebudowano bazylikę katedralną Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Płocku, przywracając jej fronton nawiązujący do renesansu. W latach 1911–1914 według projektu Stefana Szyllera dokonano restauracji i rozbudowy w stylu neogotyckim pobernardyńskiego kościoła św. Katarzyny w Radomiu[9]. Szyller był również projektantem przebudowy gotyckiego kościoła parafialnego pw. św. Anny w Różanie w latach 1907–1913[10], a także kościoła św. Mikołaja i św. Małgorzaty w Jedlni[11].

W 2015 w regionie radomskim, gdzie architekt był szczególnie aktywny w okresie międzywojennym, powstał Szlak Twórczości Architektonicznej Stefana Szyllera. Obejmuje on zabytki sakralne (m.in. kościół Najświętszego Serca Jezusowego w Radomiu, kościół św. Barbary w Pionkach, kościół Świętej Trójcy w Białobrzegach), obiekty przemysłowe (budynki magazynowe dawnej Radomskiej Wytwórni Papierosów) oraz założenie urbanistyczne osiedla radomskiej fabryki broni (powstałego w latach 1923–1926)[12].

Jest autorem publikacji: Czy mamy polską architekturę? (1916)[13].

Galeria


Przypisy

  1. Joanna Daranowska-Łukaszewska: Szyller Stefan. W: Polski Słownik Biograficzny. T. 50. Warszawa – Kraków: Instytut Historii PAN, 2014, s. 13–17. ISBN 978-83-63352-36-3.
  2. Album inżynierów i techników w Polsce. T. 1, Cz. 1, Politechnika Lwowska : rys historyczny : informacje., Lwów: Tow. Bratniej Pomocy Stud. Polit. Lwowskiej, 1932, s. 19.
  3. Dziesięciolecie Wolnej Wszechnicy Polskiej TKN: sprawozdanie z działalności Towarzystwa Kursów Naukowych, 1906–1916, opracowali Ryszard Błędowski, Stanisław Orłowski, Henryk Mościcki, Warszawa 1917, Podkarpacka BC – wersja elektroniczna.
  4. Cmentarz Stare Powązki: Teofil Schuller, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2020-05-15].
  5. Nekrolog ś.p. ppor. Stefana Szyllera. „Kurier Warszawski”. 188 (wieczorne), s. 7, 1919-07-10. Warszawa. 
  6. M.P. z 1927 r. nr 100, poz. 246 „za zasługi i wybitną twórczość na polu architektury”.
  7. Marta Leśniakowska: Architektura w Warszawie. Warszawa: Arkada Pracownia Historii Sztuki, 2005, s. 117. ISBN 83-908950-8-0.
  8. Ольга Михайлишин: Архітектура костелу в Ковелі як втілення національного стилю архітектора Стефана Шиллера. W: Архітектурна спадщина Волині: наук. зб. / Національний університет водного господарства та природокористування. Рівне: ПП ДМ, 2008, s. 96-105. (ukr.)
  9. Radom – Kościół i klasztor ojców Bernardynów.
  10. Robert M. Kunkel: Architektura gotycka na Mazowszu. Warszawa: Wyd. DiG, 2006, s. 316.
  11. Jedlnia – kościół pw. św. Mikołaja i św. Małgorzaty. polskaniezwykła.pl [dostęp 2021-03-23]
  12. Szlak twórczości architektonicznej Stefana Szyllera [online], Onet.pl, 24 stycznia 2015 [zarchiwizowane z adresu 2015-01-28].
  13. Stefan Szyller, Czy mamy polską architekturę?, wyd. 1916 [online], polona.pl [dostęp 2020-10-09].

Linki zewnętrzne