Bernard Lovell
Bernard Lovell (Jodrell Bank, University of Manchester) | |
Imię i nazwisko urodzenia |
Alfred Charles Bernard Lovell |
---|---|
Data i miejsce urodzenia |
31 sierpnia 1913 |
Data i miejsce śmierci |
6 sierpnia 2012 |
Zawód, zajęcie |
radioastronom |
Alma Mater | |
Odznaczenia | |
Sir Alfred Charles Bernard Lovell (ur. 31 sierpnia 1913 w Oldland Common, zm. 6 sierpnia 2012 w Swettenham)[1] – angielski fizyk i radioastronom. Był pierwszym dyrektorem Obserwatorium Jodrell Bank (w latach 1945–1980).
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodził się 31 sierpnia 1913 w Oldland Common, niedaleko Bristolu[2]. Jego zainteresowania we wczesnych latach koncentrowały się wokół krykieta i muzyki, głównie gry na pianinie.
Studiował fizykę na Uniwersytecie w Bristolu, uzyskując doktorat w 1936 roku. W tym czasie pobierał także lekcje muzyki u Raymonda Jonesa, nauczyciela w Bath Technical School, a późniejszego organisty w Bath Abbey. Gra na organach kościelnych była jedną z głównych pasji jego życia, ustępując tylko sprawom naukowym[3][4].
Do wybuchu II wojny światowej pracował w Zespole Badawczym promieniowania kosmicznego University of Manchester. Podczas wojny pracował dla Telecommunications Research Establishment[5] (TRE), opracowując systemy radarów przeznaczone do montażu w samolotach, wśród nich radar H2S, za który otrzymał Order Imperium Brytyjskiego w 1946 roku.
Po wojnie próbował kontynuować badania promieniowania kosmicznego za pomocą radaru wojskowego, ale bardzo przeszkadzały w tym zakłócenia pochodzące od tramwajów elektrycznych na Oxford Road w Manchesterze. Dlatego przeniósł swój sprzęt w bardziej odległe miejsce, które było wolne od takich zakłóceń elektrycznych. W ten sposób wybrał lokalizację dzisiejszego Obserwatorium Jodrell Bank, niedaleko Goostrey w Cheshire. Wcześniej była tu placówka Wydziału Botaniki University of Manchester. W trakcie eksperymentów udało mu się wykazać, że istnieje możliwość obserwacji echa radarowego od dziennych meteorów, które wpadając w ziemską atmosferę jonizują otaczające powietrze. Odkrył też, że cząstki o wysokiej energii pochodzące z obiektów kosmicznych, takich jak np. Słońce, występują powszechnie we wszystkich galaktykach we wszechświecie. Dzięki funduszom z University of Manchester skonstruował wówczas największy na świecie sterowany radioteleskop, który teraz nosi jego imię – Radioteleskop Lovella i pozostaje nadal jednym z ważniejszych radioteleskopów na świecie.
W 1958 roku Lovell został poproszony przez BBC, aby przygotował dla programu Reith Lectures cykl sześciu audycji radiowych pt. Jednostka i Wszechświat, w którym opisywał historię badań Układu Słonecznego i powstania wszechświata[6].
W 1961 roku otrzymał tytuł szlachecki za jego istotny wkład w rozwój radioastronomii[7]. Jego imieniem została nazwana szkoła średnia w Oldland Common koło Bristolu, którą oficjalnie otwierał Sir Bernard Lovell[8]. Budynek będący siedzibą firmy z branży przemysłu zbrojeniowego QinetiQ w miejscowości Malvern również został nazwany jego imieniem.
W 2009 roku Lovell stwierdził, że podczas zimnej wojny był celem zamachu w Deep-Space Communication Center (Eupatoria), gdzie Sowieci rzekomo próbowali go zabić śmiertelną dawką promieniowania. W tym czasie Lovell był szefem programu obserwacji przestrzeni kosmicznej za pomocą teleskopu w Jodrell Bank, który jest m.in. wykorzystywany jako część systemu wczesnego ostrzegania przeciwko sowieckim atakom nuklearnym. Lovell opisał szczegółowo okoliczności tego zdarzenia, jednak oficjalne informacje na ten temat miały nie być opublikowane wcześniej niż dopiero po jego śmierci[9].
Lovell był członkiem Królewskiej Szwedzkiej Akademii Nauk[10].
Imię fikcyjnego naukowca Bernarda Quatermassa, bohatera kilku seriali science-fiction Telewizji BBC z 1950 roku, zostało wybrane na cześć Lovella[11].
Nagrody i odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- 1946 – Oficer Orderu Imperium Brytyjskiego
- 1960 – Royal Medal
- 1961 – Odznaka Rycerza Kawalera (tytuł szlachecki)
- 1969 – Lorimer Medal of the Astronomical Society of Edinburgh
- 1980 – Benjamin Franklin Medal
- 1981 – Złoty Medal Królewskiego Towarzystwa Astronomicznego
Prace
[edytuj | edytuj kod]Wydania w języku angielskim
[edytuj | edytuj kod]- Radio astronomy. Chapman & Hall, 1952.
- Meteor astronomy (International series of monographs on physics). Clarendon Press, 1954.
- Lovell, Bernard (1958) The Individual and the Universe BBC Reith Lectures
- The Individual and the Universe. Oxford University Press, 1959. ISBN B0000CK81E (oryginał) ISBN 0-19-286001-1 (przedruk w miękkiej oprawie).
- The exploration of outer space. Oxford University Press, 1962. ISBN 0-19-217618-8 (w twardej oprawie).
- Exploration of Space by Radio. Chap. & H, 1962. ISBN 0-412-06020-5 (w twardej oprawie).
- Discovering the universe. Benn, 1963.
- Bernard Lovell, T. Margerison (redakcja): Explosion of Science: Physical Universe. Thames & Hudson Ltd, 1967. ISBN 0-500-01038-2 (w twardej oprawie).
- Our Present Knowledge of the Universe. Manchester University Press, 1967. ISBN 0-7190-0314-8 (w twardej oprawie), ISBN 0-7190-0313-X (w miękkiej oprawie).
- The explosion of science: The physical universe. Thames & Hudson, 1967.
- Story of Jodrell Bank. Oxford University Press, 1968. ISBN 0-19-217619-6 (w twardej oprawie).
- Lovell, Bernard (redaktor): Royal Institution Library of Science: Discourses, 1851-1939: Astronomy. Elsevier, 1970. ISBN 0-444-20102-5 (w twardej oprawie).
- The Origins and International Economics of Space Exploration. John Wiley & Sons, 1973. ISBN 0-85224-256-5 (w twardej oprawie), ISBN 0-470-54851-7.
- Out of the Zenith: Jodrell Bank, 1957-70. Oxford University Press, 1973. ISBN 0-19-217624-2 (w twardej oprawie).
- Man’s Relation to the Universe. W.H.Freeman & Co Ltd, 1975. ISBN 0-7167-0356-4 (w twardej oprawie).
- P.M.S.Blackett: A Biographical Memoir. The Royal Society, 1976. ISBN 0-85403-077-8 (w twardej oprawie).
- In the Centre of Immensities. Hutchinson, 1979. ISBN 0-09-136780-8 (w twardej oprawie), ISBN 0-586-08362-6 (w miękkiej oprawie).
- Emerging Cosmology: Convergence. Greenwood Press, 1980. ISBN 1-58348-113-3 (w miękkiej oprawie reprint), ISBN 0-03-001009-8 (w miękkiej oprawie), ISBN 0-275-91790-8 (w miękkiej oprawie), ISBN 0-448-15517-6 (w twardej oprawie), ISBN 0-231-05304-5 (w twardej oprawie).
- The Jodrell Bank Telescopes. Oxford University Press, 1985. ISBN 0-19-858178-5 (w twardej oprawie).
- Voice of the Universe: Building the Jodrell Bank Telescope. Greenwood Press, 1987. ISBN 0-275-92678-8 (w twardej oprawie), ISBN 0-275-92679-6 (w miękkiej oprawie).
- Bernard Lovell, Francis Graham-Smith: Pathways to the Universe. Cambridge University Press, 1988. ISBN 0-521-32004-6 (w twardej oprawie).
- Astronomer by Chance. Basic Books, 1990. ISBN 0-465-00512-8 (w twardej oprawie), ISBN 0-19-282949-1 (w miękkiej oprawie), ISBN 0-333-55195-8 (w twardej oprawie reprint).
- Echoes of War: The Story of H2S Radar. Adam Hilger, 1991. ISBN 0-85274-317-3 (w twardej oprawie).
- Bernard Lovell, Guy Hartcup: The Effect of Science on the Second World War. Palgrave Macmillan, 2000. ISBN 0-333-67061-2 (w twardej oprawie), ISBN 1-4039-0643-2 (w miękkiej oprawie).
Publikacje w języku polskim (wybór)
[edytuj | edytuj kod]- Odkrywanie dalekiego wszechświata, tom 56 serii wydawniczej Omega, Warszawa 1965.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Thomas H. Maugh II: Bernard Lovell dies at 98; conceived Jodrell Bank radio telescope. latimes.com, 2012-08-12. [dostęp 2012-08-12]. (ang.).
- ↑ Zob. GRO Register of Births: DEC 1913 5c 885 KEYNSHAM – Alfred CB Lovell, mmn = Adams
- ↑ Bernard Lovell / Astronomer. Webofstories.com. [dostęp 2011-01-06]. (ang.).
- ↑ Student Memories of Bristol. Physics.bristol.ac.uk 2010. [dostęp 2011-01-06]. (ang.).
- ↑ 78 – Work on meteors at Jodrell Bank: observing the Giacobinid meteor shower of 1946. Webofstories.com. [dostęp 2011-06-09]. (ang.).
- ↑ Bernard Lovell: The Individual and the Universe. [w:] Reith Lectures [on-line]. BBC, 1958. [dostęp 2011-08-06]. (ang.).
- ↑ Sir Bernard Lovell. Jodrell Bank Centre for Astrophysics, University of Manchester 28 August 2010. [dostęp 2011-01-09]. (ang.).
- ↑ Sir Bernard Lovell School in Oldland Common. [dostęp 2006-11-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-07-16)]. (ang.).
- ↑ Sir Bernard Lovell claims Russians tried to kill him with radiation. The Telegraph, 2009-05-22. [dostęp 2011-08-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-01-31)]. (ang.).
- ↑ The Royal Swedish Academy of Sciences: Bernard Lovell. [dostęp 2011-01-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-03-13)]. (ang.).
- ↑ Andy Murray , Into the Unknown: The Fantastic Life of Nigel Kneale [w miękkiej oprawie], London: Headpress, 2006, s. 28, ISBN 1-900486-50-4 (ang.).
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Lovell, Bernard (1913–). Wolfram Research. [dostęp 2006-11-22]. (ang.).
- Bernard Lovell opowiada o swoim życiu. webofstories.com. [dostęp 2011-08-09]. (ang.).
- The Daily Telegraph: Jodrell Bank's creator Sir Bernard Lovell: he knew the future was out of this world – artykuł o życiu Bernarda Lovella]. [w:] John Bromley Davenport [on-line]. telegraph.co.uk, 2011-04-19. [dostęp 2011-08-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-08-08)]. (ang.).
- ISNI: 0000000109194428
- VIAF: 79430297
- LCCN: n50043520
- GND: 119560283
- NDL: 00448090
- LIBRIS: xv8bd0jg4mldtgn
- SUDOC: 117420905
- NLA: 36226784
- NKC: mzk2014814704
- BNE: XX1232570
- NTA: 070690804
- BIBSYS: 90163449
- CiNii: DA00682705
- Open Library: OL3333989A
- PLWABN: 9810698497305606
- NUKAT: n01199824
- OBIN: 105432
- J9U: 987007264727005171
- LNB: 000083111
- NSK: 000306532
- CONOR: 26692195
- ΕΒΕ: 207443
- BLBNB: 000280206
- LIH: LNB:+7f;=BN
- Brytyjscy fizycy XX wieku
- Brytyjscy fizycy XXI wieku
- Brytyjscy astronomowie XXI wieku
- Radioastronomowie
- Członkowie Royal Society
- Odznaczeni Orderem Imperium Brytyjskiego
- Laureaci Złotego Medalu Królewskiego Towarzystwa Astronomicznego
- Rycerze Kawalerowie
- Urodzeni w 1913
- Zmarli w 2012
- Absolwenci University of Bristol
- Laureaci Royal Medal