Szlak Kopernikowski (pieszy)
| Dane szlaku | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Początek |
Olsztyn |
| Koniec |
Toruń |
| Kolor znakowania |
czerwony |
| Typ |
szlak pieszy |
Szlak Kopernikowski – pieszy szlak turystyczny, biegnący głównie przez miejsca związane z pobytem i pracą Mikołaja Kopernika. Rozpoczyna się przy Wysokiej Bramie w Olsztynie, skąd biegnie przez tereny województwa warmińsko-mazurskiego, pomorskiego oraz kujawsko-pomorskiego ku Toruniowi. Długość odcinka położonego na terenie województwa warmińsko-mazurskiego wynosi 237 km.
Charakterystyka
Trasa pieszego szlaku Kopernikowskiego przebiega przede wszystkim przez miejsca, gdzie żył i pracował Mikołaj Kopernik. Rozpoczyna się w Olsztynie, gdzie astronom w latach 1516–1521 był administratorem dóbr Kapituły Warmińskiej. Następnie wiedzie przez Dobre Miasto (gdzie znajduje się m.in. kolegiacki kościół Najświętszego Zbawiciela i Wszystkich Świętych – druga co do wielkości świątynia na Warmii) ku Lidzbarkowi Warmińskiemu, gdzie znajduje się Zamek biskupów warmińskich. Następnie szlak biegnie w kierunku Pieniężna, w którym mieszczą się XIV-wieczny kościół św. Piotra i Pawła oraz Zamek Kapituły Warmińskiej z tego samego stulecia. Dalej szlak wędruje do Braniewa, pierwszej siedziby biskupów warmińskich i kapituły warmińskiej. Z Braniewa trasa szlaku wiedzie ku Fromborkowi, miejscu wieloletniego pobytu, śmierci i pochówku Kopernika. W tym mieście znajdują się m.in. bazylika Archikatedralna Wniebowzięcia NMP i św. Andrzeja oraz Muzeum Mikołaja Kopernika. Następnie szlak biegnie do Elbląga, najstarszego miasta województwa warmińsko-mazurskiego, skąd kieruje się ku Kępkom, miejscu, gdzie rozpoczyna się pomorski odcinek szlaku o długości 118 km. Na terenie województwa pomorskiego przebiega on m.in. przez Malbork, gdzie znajduje się zamek krzyżacki – jeden z największych zachowanych zespołów gotyckiej architektury na świecie. Koniec odcinka pomorskiego umiejscowiony jest w Gardei. Stamtąd szlak wchodzi na teren województwa kujawsko-pomorskiego. Prowadzi przez tereny leśne, mija pozostałości bramy niemieckiego dworku, z zachowanymi w głębi schodami oraz resztkami grobowca. Dociera w okolice malowniczego jeziora Głęboczek, wiedzie leśnymi drogami i wąwozami Gór Łosiowych, w których w roku 2018 powstał park krajobrazowy. Biegnie przez Zakurzewo i po wiślanym wale przeciwpowodziowym do miejscowości Parski. Dalej podąża leśną drogą przez Obszar Natura 2000 „Cytadela Grudziądz” ustanowiony w celu ochrony siedlisk nietoperzy. Mija Mały Szaniec Dzieła Parski i zadziwiający swą konstrukcją, lotniczy radar nawigacyjny. Wchodzi między zabudowania Nowej Wsi i dociera do Grudziądza. Okrąża od wschodu cytadelę, mija Dzieło Rogowe i prowadzi po Nadbrzeżu Wiślanym obok Góry Zamkowej z reliktami murów zamku krzyżackiego i odbudowaną wieżą Klimek, z której można podziwiać panoramę miasta i okolic.Po minięciu Ratusza, gotyckiej Bazyliki Św. Mikołaja i Placu Miłośników Astronomii z pomnikiem Kopernika. Odnowiony odcinek szlaku Gardeja - Grudziądz kończy się spotkaniem z Mikołajem Kopernikiem, który przysiadł na ławeczce w północno-zachodnim krańcu Rynku i przypomina o swojej wizycie w 1522 r., kiedy to wygłosił „Traktat o monetach” podczas zjazdu stanów Prus Królewskich. Tablicę upamiętniającą to wydarzenie można odnaleźć na ścianie jednej z kamienic[potrzebny przypis].
Szlak kończy się w Toruniu, miejscu urodzin astronoma.
Trasa odcinka przebiegającego przez województwo warmińsko-mazurskie
| km[1] | Miejsce na trasie | km[2] |
|---|---|---|
| 0,00 | Olsztyn (Wysoka Brama) | 237,00 |
| 3,00 | Skrzyżowanie szlaków | 235,00 |
| 5,00 | Jezioro zaporowe | 232,00 |
| 11,00 | Szosa Dywity-Brąswałd | 226,00 |
| 12,00 | Most na Łynie | 225,00 |
| 14,50 | Barkweda | 222,50 |
| 16,00 | Bukwałd | 221,00 |
| 21,00 | Cerkiewnik | 216,00 |
| 32,00 | Swobodna | 205,00 |
| 33,00 | Glotowo | 204,00 |
| 35,00 | Dobre Miasto | 202,00 |
| 42,00 | Smolajny | 195,00 |
| 44,00 | Dębowa Góra | 193,00 |
| 47,30 | Most na Łynie | 189,70 |
| 48,00 | Most na Łynie | 189,00 |
| 51,00 | Majątek Wróblik | 186,00 |
| 53,00 | Most na Łynie | 184,00 |
| 59,00 | Lidzbark Warmiński | 178,00 |
| 70,00 | Ignalin | 167,00 |
| 87,00 | Mingajny | 150,00 |
| 91,00 | Kumajny | 146,00 |
| 93,90 | Henrykowo | 143,10 |
| 99,60 | Borowiec | 137,40 |
| 102,60 | Pieniężno | 134,40 |
| 105,20 | Dolina rzeki Wałszy | 131,80 |
| 112,20 | Wojnity | 124,80 |
| 115,40 | Brzostki | 121,60 |
| 119,80 | Długobór | 117,20 |
| 121,20 | Łozy | 115,80 |
| 131,60 | Ławki | 105,40 |
| 143,30 | Skrojnity | 93,70 |
| 146,20 | Trąbki | 90,80 |
| 146,70 | Jezioro Pierzchalskie | 90,30 |
| 154,00 | Gronkowo | 83,00 |
| 155,60 | Wiadukt nad berlinką | 81,60 |
| 156,60 | Bemowizna | 80,40 |
| 160,40 | Szyleny | 76,60 |
| 163,20 | Braniewo | 73,80 |
| 167,10 | Józefowo | 69,90 |
| 168,30 | Podgórze | 68,70 |
| 169,60 | Cielętnik | 67,40 |
| 172,60 | Most na rzece Baudzie | 64,40 |
| 174,70 | Camping PTTK | 62,30 |
| 176,10 | Frombork | 60,90 |
| 178,10 | Narusa | 58,90 |
| 180,80 | Przylesie | 56,20 |
| 181,50 | Święty Kamień | 55,50 |
| 185,20 | Tolkmicko | 51,80 |
| 190,60 | Wały Tolkmita | 46,40 |
| 191,50 | Wysoki Bór | 45,50 |
| 193,30 | Leśniczówka Biała | 43,70 |
| 195,60 | Kadyny | 41,40 |
| 197,10 | Suchacz | 39,90 |
| 199,10 | Rezerwat przyrody Buki Wysoczyzny Elbląskiej | 37,90 |
| 201,10 | Grodzisko Łęcze | 35,90 |
| 202,30 | Łęcze | 34,70 |
| 205,60 | Próchnik | 31,40 |
| 211,50 | Jagodnik | 25,50 |
| 213,70 | Jeziora Goplanica | 23,30 |
| 215,90 | Leśniczówka Pięknolas | 21,10 |
| 217,00 | Dąbrowa | 20,00 |
| 229,00 | Elbląg | 8,00 |
| 237,00 | Kępki | 0,00 |
Trasa odcinka Gardeja - Grudziądz
| km | Miejsce na trasie | km |
| 0,0 | Gardeja | 26,6 |
| 7,5 | Jez. Głęboczek | 19,1 |
| 13,0 | Skrzyżowanie z drogę Mokre – Nebrowo Wielkie | 13,6 |
| 17,0 | Zakurzewo | 9,6 |
| 20,3 | Parski | 6,3 |
| 23,1 | Nowa Wieś | 3,5 |
| 26,6 | Grudziądz (Rynek) | 0,0 |
Przypisy
Bibliografia
- Marian Jurak: Szlak Kopernikowski cz. 1. [dostęp 2007-09-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-08-14)].
- PTTK Elbląg: Szlak Kopernikowski cz. 2. [dostęp 2007-09-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2006-01-08)].
- PTTK Elbląg: Szlak Kopernikowski cz. 3. [dostęp 2007-09-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2006-01-08)].