Kogut galijski
Kogut galijski (fr. Coq gaulois) – nieoficjalny symbol narodowy Francji jako narodu, który wziął swoją nazwę od łacińskiego słowa „Gallus” oznaczającego zarówno „kogut” jak i „mieszkaniec Galii”. Niektóre starożytne monety posiadały wizerunek koguta, ale ptak nie był jeszcze używany jako godło plemion Galii[1].
Kogut galijski jako symbol
[edytuj | edytuj kod]W średniowieczu galijski kogut był powszechnie używany jako symbol religijny, znak nadziei i wiary. W okresie renesansu kogut zaczął być kojarzony z tworzącym się narodem francuskim. Wizerunkowi władców z dynastii Walezjuszów i Burbonów często towarzyszył kogut, który reprezentował Francję na rytach i monetach które można znaleźć zarówno w Luwrze, jak i w Wersalu[1].
Kogut galijski i cesarstwo
[edytuj | edytuj kod]Wielka Rewolucja Francuska (1789–1799) ustanowiła koguta jako reprezentację tożsamości Francuzów. Widniał na czapce frygijskiej, monecie écu, pieczęci Pierwszego Konsula i na alegorycznej figurze „Braterstwo” która często nosiła długą laskę zwieńczoną kogutem[1]. Gdy Napoleon Bonaparte zniósł I Republikę i ustanowił Cesarstwo, galijskiego koguta zastąpił orłem, bo jak powiedział Cesarz Francuzów[1]:
Kogut nie ma władzy, nie może być wizerunkiem cesarstwa takiego jak Francja.
Kogut galijski i republika
[edytuj | edytuj kod]Po okresie nieobecności rewolucja lipcowa w 1830 zrehabilitowała wizerunek koguta, a książę Orleanu podpisał rozkaz warunkujący, że kogut galijski musi pojawić się na flagach i jednolitych guzikach Gwardii Narodowej. Na pieczęci II Republiki widać, że figura „Wolność” trzyma rumpel ozdobiony kogutem, ale nadal występuje obok symbolu orła preferowanego przez Napoleona II, jako trwałego znaku Cesarstwa[1].
W okresie III Republiki żelazna brama Pałacu Elizejskiego w Paryżu została ozdobiona figurą galijskiego koguta. Dwadzieścia franków w złocie z 1899 także posiada wizerunek koguta. W czasie I wojny światowej, rosnące patriotyczne uczucie sprawiło, że kogut stał się symbolem francuskiego oporu i odwagi wobec czarnego pruskiego orła symbolizującego Niemcy. Dzięki umiejętnie prowadzonej propagandzie, w szczególności przez rysowników politycznych, galijski kogut stał się symbolem Francji powstałej z chłopskiego pochodzenia, dumnej, upartej, odważnej i płodnej. Za granicą kogut także symbolizował Francję, nawet jeśli nie był to ptak, któremu wszyscy przypisywali czysto pozytywne cechy[1].
Chociaż kogut galijski nie jest oficjalnym symbolem Republiki, to jednak nadal jest pewnym wyobrażeniem Francji. W zbiorowej wyobraźni, szczególnie w dziedzinie sportu, pozostaje najlepszą ilustracją francuskiego narodu[1].