Glosselytrodea
Glosselytrodea – wymarły rząd owadów nowoskrzydłych. Znane są z zapisu kopalnego od permu wczesnego do jury późnej. Ich skamieniałości znajdowane są na terenie Europy Zachodniej, Rosji, Azji Środkowej i Wschodniej, Australii i obu Ameryk[1].
Glosselytrodea | |||
Martynov, 1938 | |||
Okres istnienia: perm–jura | |||
Systematyka | |||
Domena | |||
---|---|---|---|
Królestwo | |||
Typ | |||
Gromada | |||
Podgromada | |||
Infragromada | |||
Rząd |
Glosselytrodea | ||
Synonimy | |||
|
Taksonomia
edytujNazwę Glosselytrodea wprowadził w 1938 roku przez Andriej Martynow, a synonimiczną Jurinida w 1929 roku Michaił Zalesskij. Systematyka rzędu jest problematyczna, a liczba wyróżnionych rodzin waha się od 3 do 7. W 2013 Aleksandr Rasnicyn i Danił Aristow zrewidowali podział rzędu, wyróżniając 4 rodziny[2]:
Część autorów sugeruje, że Permoberothidae powinny być może zostać wyłączone z Glosselytrodea i zaliczone do Protoneuroptera. Pozostałe rodziny określa się jako Glosselytrodea s. str.. Relacje filogenetyczne tego rzędu z innymi nowoskrzydłymi pozostają niejasne. Część autorów uznaje Glosselytrodea z Permoberothidae włącznie za spokrewnione z siatkoskrzydłymi (Neuropterida), natomiast inni wskazują na bliższe pokrewieństwo Glosselytrodea s. str. z prostoskrzydłymi[3].
Opis
edytujOwady te w większości są znane tylko z odcisków skrzydeł. Nieliczne szczątki ciał wskazują, że miały hipognatyczną głowę, smukłe odnóża i nieczłonowane lub wieloczłonowe przysadki odwłokowe. Osiągały stosunkowo niewielkie rozmiary. Skrzydła obu par miały podobny kształt i wymiary, ale przednia para często była stwardniała i tworzyła pokrywy (tegminy), przypominające te u Protocoleoptera[3]. Stwardnienie to odbywało się zarówno przez wzmacnianie błony skrzydła jak i przez pogrubienie żyłek – to ostatnie jest sposobem charakterystycznym dla chrząszczy[2]. U Glosselytrodea s. str. użyłkowanie składało się z licznych żyłek poprzecznych. Przednie skrzydła miały nabrzmiałą nasadę i poszerzone pole prekostalne[3]. Wzdłuż brzegów skrzydła biegła jedna lub dwie żyłki otokowe (tylko żyłka radialna albo radialna i postkubitalna). Równolegle biegnące żyłki osiowe były do siebie zbliżone albo przynajmniej częściowo zlane. Nasada dyskowej części skrzydła była wciśnięta między płat prekostalny a analny i całkowicie zapełniona przez szypułki sektora radialnego, żyłki medialnej i przedniej żyłki kubitalnej[2]. Pole analne przednich skrzydeł odgraniczała dobrze widoczna bruzda klawalna. Skrzydła tylnej pary nie miały pola prekostalnego[3].
Przypisy
edytuj- ↑ D.Y. Huang, A. Nel, Q.B. Lin, F.B. Dong. The first Glosselytrodea (Insecta) from the latest Middle Permian of Anhui Province, China. „Annales de la Société Entomologique de France”. 112, s. 179-182, 2007.
- ↑ a b c A.P. Rasnitsyn, D.S. Aristov.. New fossil insects (Insecta: Caloneurida, Hypoperlida, Palaeomanteida, Jurinida) from the Middle and Upper Permian of European Russia. „Paleontological Journal”. 47, s. 678-704, 2013.
- ↑ a b c d David Grimaldi, Michael S.Engel: Evolution of the Insects. Cambridge University Press., 2005, s. 332-333. ISBN 978-1-107-26877-7.